________________
૨ સ્ત્રીઓનાં કર્તવ્યો.
૧ શાણી ગુણવતી માતાનું કાર્ય. બાળકો તથા બાલિકાઓની સુધારણાને મુખ્ય આધાર ખાસ કરીને માતા ઉપર રહેલું છે. તેઓને પહેલો શિક્ષક માતા છે, એમ કહેવામાં જરા પણ ખોટું નથી. પિતા કરતાં માતાનાજ સહવાસમાં નાનાં બાળકો ઘણે વખત રહે છે, તેથી જે માતાનાં વિચાર, વાણું અને વર્તન ઉચ્ચ પ્રકારનાં હોય તો તેને સુંદર વારસો બાળકોને મળે છે. આથી દરેક માતાએ પોતાની જાતને માટે પિતાનાં બાળકોને માટે અને પિતાના કુટુંબને માટે અવશ્ય સારા વિચાર, સારી વાણી અને સારા વર્તનવાળા થવું જ જોઈએ. આ બાબત જે માતા બેદરકાર રહે છે, તે સંતતિને અહિતરૂપ થઈ પડે છે. દ્રવ્ય કરતાં ગુણને વારસો ઘણેજ ઉત્તમ છે. તેનાથી દ્રવ્ય તે સહેજે મળી રહે છે.
જે સ્ત્રીઓ સુશિક્ષિત હોય છે તેઓ પિતાને વખત સારી રીતે ઉત્તમ કાર્યોમાં વિતાવે છે, બાળકોને ઉત્તમ ગુણવાન બનાવી, શકે છે, અને પિતાને આ લેક અને પરલેક પણ સુધારી શકે છે. જેમ કુશળ કુંભાર ધારે તે પ્રમાણે કાચી માટીનાં વાસણે બનાવી શકે છે, તેવી જ રીતે માતા પિતાનાં બાળકોને કોમળ હદય ઉપર ઉત્તમ શિક્ષણ દ્વારા એવી સુંદર છાપ પાડી શકે છે, કે જેથી ભવિષ્યમાં તેઓ પરોપકારી, વિદ્વાન, શુરવીર, વિવેકી, વિનયવંત અને સગુણ બની શકે છે. નાનાં બાળકોને જે શિક્ષણ ઘણા ગુરૂઓથી નથી મળી શકતું, તે માત્ર માતા પિતાના સંસ્કારી શબ્દોમાં ઘેર બેઠા સહેજે આપી શકે છે. જેવી શિક્ષા