________________
એ સામુહિકના પાંચ રાશિ
कटनजरखझा वर्णाः उ ऊ अं अ स्वरैर्युताः ॥ एभिः स्वरैस्तथा मिश्राः पञ्चमा वर्णिभोगदाः ॥ ५७॥ बटधफरता वर्णा सशौ च प्रश्नमध्यतः॥ इवर्ण मिश्रिताश्चेत्स्युस्तपोभङ्गस्तदादिशेत्
॥ ५८॥ वगैर्मोक्षादिकं सौख्यं वर्चस्वमुत्तरोत्तरैः
॥ ५९॥ ॥ इति वर्णिधर्मप्रकरणम् ॥ જે પ્રશ્નમાં ઉત્તરસંડ્રક વર્ષો હોય તે સંન્યાસીને ધર્મ વિન રહિત રહે છે. અધર સંજ્ઞક વણે હોય તે વિન યુક્ત રહે છે. અને જે મિશ્રવણે હોય તે મધ્યમ પ્રકારથી (સાધારણ વિન યુક્ત) રહે છે. ક, ૮, ન, જ, ખ અને ઝ એ વ્યંજને ઉ ઊ અં અને અ: એ સ્વથી યુક્ત હોય અથવા ઉ ઉ અં અને અન્ય એ સ્વરેથી યુક્ત મિશ્ર સંજ્ઞકવ્યંજને તથા વર્ગોના પાંચમાં વ્યંજનો વણિ-(સંન્યાસી, બ્રહ્મચારી)ને ભાગ આપનાર છે. બ, ૮, ધ, ફ, ૨ ત તથા સ અને શ જે ઈથી મુક્ત થઈ પ્રશ્નમાં રહ્યા હોય તે તે વર્શિના તપને ભંગ કરનાર થાય છે. વર્ગની ઉત્તરાધર સંજ્ઞા પ્રમાણે મેક્ષાદિક સમજવી. અને ઉત્તરોત્તર સંજ્ઞક જે પ્રશ્ન હોય તે વર્ણિને વર્ચસ્વ તથા સુખ મળે છે તેમ જાણવું. ૫૬ થી ૧૯ ,
દતિ વણિધર્મપ્રકરણ
॥६१॥
अकारादिषु वर्गेषु पूर्वतटः दिशः क्रमात् ॥ अमीषामपि वर्गाणांमधरस्वरविवर्जिताः वर्णाङ्कसहिताः स्युश्चेत्तदा पूर्वांदिशं वदेत् ॥ तथैकामेकवर्गस्य स्वराधरविवर्जिताः वर्णाः स्युश्चेत्तदा नूनं पश्चिमाशां विनिर्दिशेत् ॥ स्वरव्यंजनविदग्धे स्यात्संहतेदेक्षिगा सदा अधरैरेव वर्णैश्च निश्चितैरुत्तरा भवेत् ॥ प्रश्नाः सूक्ष्माक्षरैयाह्याः सर्वमात्रासमन्विताः ध्रुवक प्रक्षिपदाशौ त्रिर्दशैमिश्रितं ततः ॥ भागोदेयोऽष्टभिः पश्चाच्छेषांकेन दिशं वदेत्
॥६२॥
॥ ६३ ॥
