________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Ouખ્યા આપતા- IT પાશ્વાત છે વ્યવહાર કૌશલ્ય છે
Baa Naa ( ૧૭ ) Samantha જો એક જ પક્ષ(બાજુ)ને વાંક હોય તે
કજીએ લાંબે વખત ચાલતો નથી. દુનિયામાં ઝગડા કેટલીક વાર અનિવાર્ય લાગે છે. જર, જમીન અને જેને કારણે અનેક ઝગડા થાય છે, અભિપ્રાયભેદથી ઝગડા થાય છે, પૈસાના સ્વાર્થથી ઝગડા થાય છે, પાડોશી જમીન દબાવે કે વગર બાજે પિતાની જમીન પર નાખે છે એમ લાગવાથી ઝગડા થાય છે અને ટૂંકામાં કહીએ તો “ અધિકારી દે, એક વસ્તુ કા–ઉસમેં હત વિરોધ’ એટલે વસ્તુ એક હોય અને તેના પર સ્વામીત્વને હક બે જણા કરે ત્યારે ઝગડા થાય છે. એમાં ઘણી વાર શેઠાઈના, આધિપત્યના અને એવી અનેક જાતના ઝગડ પણું થાય છે.
આવા ઝગડાના તત્વજ્ઞાનમાં ઊતરવા જેવું છે. ઝગડા ઘણી વાર તે એવા વિચિત્ર હોય છે કે–એમાં બંને પક્ષ પિતાને બરાબર સાચા માને છે અને અન્યને મનાવવા પ્રયત્ન કરે છે. કેટલાક માણસે આવેશમાં આવી નજીવી બાબતને મેટું રૂપ આપી ઝગડાને નેતરે છે. વાતવાતમાં આકરું સ્વરૂપ લઈ લેનાર અને નાની બાબતને ભારે મહત્વ આપનાર આવા માણસોને ઝગડા ન હોય તે ખાવું ભાવતું નથી. એ ઝગડાને ઉદીરનારા અને ઝગડામાં રચ્યાપચ્યા રહેનારનું આંતરજીવન તપાસ્યું હોય તે એને કોઈ સ્થાને કે કઈ વખતે શાંતિ મળતી નથી, એના જીવનમાં સરખાઈ દેખાતી નથી અને એના વતનમાં કચવાટ સિવાય કોઈ વાત તરી આવતી નથી. પણ ઝગડાની એક બીજી બાજુ ખૂબ વિચારવા યોગ્ય છે અને તે તેને સમય-કાળ છે. ઝગડો લાંબે વખત ચાલે તે સમજવું કે એમાં બન્ને પક્ષકારોને ઓછા વધતે વાંક જરૂર છે. એમાં તરતમતા જરૂર હોય, પણ એકાંત એક પક્ષને વાંક હોય તે તે ઝગડો લાંબો વખત ન ચાલે. કાં તે અન્ય ઠપ આપીને એવા ઝગડાને તુરત નિકાલ લાવે, અથવા વાંકવાળે પક્ષ પોતાની ભૂલ સમજી તેને સુધારી લે. પણ ૭૫–૨૫ ટકા કે ૯૦–૧૦ ટકા જ્યાં હોય ત્યાં વાત વધી જાય છે અને એવા અગ્નિને સંકેરનારાં સાધને કે સલાહકાર મળી આવે ત્યારે આંતર વધતું જાય છે અને પતાવટ કે મેળાને સ્થાન કે અવકાશ રહેતા નથી; માટે લાંબા પહોંચે તેવા ઝગડાથી ચેતતા રહેવું. વિચારવું કે અહીંનુ સર્વ અહીં મૂકી જવાનું છે, કલેશ કરવાથી નાહક ચારિત્ર બગડે છે. મનોવિકાર વ્યાધિનું રૂપ લે છે અને સર્વ પ્રગતિ અટકી જાય છે. ઝમડા સાચા માનવામાં આવે તે પણ એમાં મજા નથી, એમાં વિજય મેળવવાના ફાંફાં નકામાં છે અને એનાં વલેપાત દિલને સૂકવનારા છે. સમજુ માણસ ઝગડે કરે નહિ, સામે કરે તે તેને ઉત્તેજન આપે નહિ અને ઝગડે પતાવી ઘાસ (ઘસારો) ખાવામાં ન્હાનપે સમજે નહિ. કુશળ માણસ ઝમડાથી દૂર રહે અને “નમ્યો તે પ્રભુને ગમે ”, એ સૂત્રનું રહસ્ય સમજે, "Quarrels would not last long if the fault was only on one side.”
-LA ROCHEFOUCOULD. (15-4-40)
For Private And Personal Use Only
