________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
३७०
શ્રી જૈન ધમ પ્રકાશ
[ આસે
આ કાળ દુષમ છે, અેટલે જ એવા સમ્યગ્દષ્ટ જ્ઞાની પુરુષના જોગ મળવા પરમ દુ"ભ છે. હમણાં તો મને એવા કોઇ દિવ્ય નયન પામેલા પુરુષ દેખાતા નથી તે આજે પુરુષપરંપરાની તું વાત કરે છે, તેમાં પણ કાંઇ સાર નથી-કાંઇ માલ નથી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કારણ કે તેં જે આ આચાર્યાદિ કહ્યા તે પણ મુખ્યત્વે દ્રવ્યથી છે;”ભાવથી નહીં. હાલમાં તે। જ્યાં જુએ ત્યાં આ આચાર્ય ને પદવીધાના રાફડા ફાડ્યો છે, પણ ભાવથી આચાય પણું, ઉપાધ્યાયપણું કે સાધુપણુ છે કે નહિં, તે કાષ્ટોતું નથી, તેનો કાઇ પરીક્ષા કરતું નથી! જેને પચ પરમેષ્ટિમાં ગેરવલયુ" સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે એવા ભગવાન આચાર્યાદિની આત્મદશા કવી અદ્ભુત, કેવી વીતરાગ, કૈવી પ્રશમપ્રધાન હાવી જોઇએ, તેનુ ગુણુસ્થાન કેવું ઊંચુ હેવું જોઇએ, તેને વિચાર કરવા કાઈ તરદી લેતું નથી ! આ તે અમારા કુલ સપ્રદાયના આચાર્ય છે, અમારા મારાજ છે, એવા મમત્વભાવથી પ્રેરાઇને પ્રાયે લોકા પોતાના કુલગુરુનું મમત્વ અભિમાન રાખે છે, પણ ભાવયેાગી એવા ભાવાચાર્ય, ભાવ ઉપાધ્યાય, ભાવસાધુનું જ માન્યપણું શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે, તે લક્ષમાં રાખતા નથી. એટલે જ વમાન સાધુસમાજની શૈાચનીય અવદશા થઇ પડી છે, કારણ કે લોકા દ્રવ્યસાધુ-ભાવસતા વિવેક કરતા નથી કે જાણતા નથી, તે વેષમાં સાધુપણું માની ગમે તેવા દ્રવ્યલિંગીને આદર આપે છે ને પોષે છે. એટલે લેાક-અભિપ્રાયનુ કાઇ શુ નિયંત્રણ નહિં રહેવાથી, સાધુ પશુ શિથિલાચારી બની ભાવસાધુપણું પામવાને બદલે વેષની વિડંબના કરે એવી સંભાવના રહે છે. આથી ઊલટુ જો લેાકા ભાવસાધુને જ માન્ય કરતા હોય, તે તેવું શિથિલાચારીપણું પ્રવેશવા ન પામે, તે સાધુએ પણ ભાવસાધુત્વ સાધવા ભણી સતત પ્રયત્નશીલ બને. કેટલાક'આચાર્યાંના મત તેા એવા છે કેભાવસાધુત્વ પ્રથમ હાવું જોઇએ તે પછી તેના સૂચક પ્રતીકરૂપ દ્રવ્યલિંગ ધારણ કરવું જોઇએ. ગાડી આગળ ધેડા હવા જોઇએ, નહિં કે ગાડી પાછળ, તેમ ભાવસાધુત્વ પ્રથમ હાવું જોઇએ તે પછી દ્રવ્ય. અથવા બીછ અપેક્ષાએ દ્રવ્ય પ્રથમ ગણીએ તા પશુ તે ભાવસાધુત્વનું કારણું થઈ પડે તે જ તેનું સફળપણું છે, નિહ તો વેવિડંબના માત્ર જ થઇ પડે! આ ગમે તેમ હું, પણ્ સર્વાંત્ર ભાવાચા' આદિનું જ માન્યપણું છે, એ વાત નિર્વિવાદ છે, અને તેવા પ્રકારે ચેાગાચાર્યં ભગવાન્ હરિભસૂરિએ સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહ્યું છે:
" आचार्यादिष्वपि तद्विगुद्धं भावयोगिपु ।
वैयावृत्यं च विधिवच्छुद्धाशयविशेषतः ॥ " શ્રી યોગદૃષ્ટિસમુચ્ચય અર્થાત્—ભાવયેગી એવા આચાર્યાદિ પ્રત્યે આ વિશુદ્ધ કુશળ ચિત્તાદિ રાખવુ તે ઉત્તમ યેાગખીજ છે, અને વિધિયુક્તપણે શુદ્ધ આશયવિશેષથી તેમનુ (ભાવાચાર્ય' આદિત્તુ) વૈયાવૃત્ત્વ કરવું તે પણ યાગખીજ છે,
* ધન્ય તે મુનિવરા હૈ, જે ચાલે સમભાવે; ભવસાયર લીલાએ ઉતરે, સયમ કિરિયા નાવે...ધન્ય
For Private And Personal Use Only
""
શ્રી યશોવિજયકૃત સાડા ત્રણસો ગાથાનું સ્તવન