________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૨
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
[ ચૈત્ર
મધ્યમ જતા તે તે કાર્યનું મહત્ત્વ માની તેને આદર તેા કરે છે પર ંતુ કંઇ વિદ્મ−ઉપદ્રવ આવે ત્યારે કાયર બની તેને તજી દે છે, જ્યારે ખરા દક્ષ–ડાહ્યા-ચકાર જને સમજપૂર્વક ગ્રહણ કરેલી પ્રતિજ્ઞાને, ગમે તેવાં વિદ્મ-ઉપદ્રવા આવી પડે તેમ છતાં અંત સુધી ખંડિત થવા દેતા નથી. બહાદૂરીથી તેને નિર્વાહ કરે છે. પ્રથમ જ તાસા કે તમે જે સત્કા કરવા સંકલ્પ–દઢ નિશ્ચય કર્યાં છે તે ડહાપણભર્યાં છે કે નહીં ? અને જો તે સંકલ્પ ડહાપણુભર્યો જ હોય તેા ગમે તેવાં વિદ્ન ઉપસ્થિત થાય તે પણ તેમાંથી લગારે ડગશેા નહીં–ચલાયમાન થશે. નહીં–તેમાં પૂરેપૂરા અડગ જ રહેજો. ધૈર્યપૂર્વક ખંત-ઉદ્યમ જારી રાખવાથી ગમે તેવાં દુષ્કર કાર્યો પણ સુખે સાધી શકાય છે. “ ચાકરી વગર ભાખરી નથી. ઉદ્યમ કર્યા વગર ફળ મળવાનુ નથી. જેવુ વાવા એવુ લણશેા. જેવું મન ધાલા તેવુ' કમાશા, આપ સમાન બળ નહિ અને મેઘ સમાન જળ નહીં. જાત-મહેનત ઉપર જ વિશ્વાસ રાખો. સ્વાશ્રચી અનેા. બીજાના ઉપર વિશ્વાસ રાખી બેસી આળસને વધારશેા નહીં. ”
નિયમિત કાર્ય કરવાની ટેવથી બહુ સરળતા-અનુકૂળતા થવા પામે છે, તેથી તમારા દરેક કાર્યમાં અને તેટલા નિયમિત થઇ રહેવા પ્રયત્ન કરે, સરળતાથી સારી રીતે કાર્ય કરવાની એના જેવી ખીજી કેાઇ સરસ પદ્ધતિ નથી. નિયમિત કામ કરનારાઓ ગમે તેટલાં કામ પ્રસન્ન ભાવે કરી શકે છે અને અનિયમિત કામ કરનાર એકાદ કામ કરવામાં પણ નાસીપાસ થઈ જાય છે.
લક્ષપૂર્વક નિયમિત કામ કર્યાં પછી જે તન-મનને વિશ્રાન્તિ મળે છે તેમાં જ ખરી મીઠાશ આવે છે; કેમકે તેથી આત્મ-સતાષ પ્રાપ્ત થાય છે-ચિત્ત પ્રસન્ન થાય છે. અનિયમિતપણે કામ કરનારને આત્મસ ંતોષને બદલે બહુધા બળાપો થયા કરે છે, એટલે તેનું ચિત્ત અપ્રસન્ન અને ઉદાસ રહ્યા કરે છે.
નિયમિત કામ કરનારને નિજ કાર્યશક્તિમાં શ્રદ્ધા બની બની રહે છે, તેથી તે ધાયું... કામ ઉત્સાહપૂર્વક સારી રીતે બજાવી શકે છે; તેનાથી તદ્દન ઊલટું અનિયમિત કામ કરનાર આળસુ બને છે, આ વાત સ્વાનુભવસિદ્ધ, દીવા જેવી અને સ્પષ્ટ સમજી શકાય એવી છે.
કોઇ પણ અગત્યના કામ કરવા ઇચ્છનારે પ્રથમ પહેલાં તેવી યાગ્યતા મેળવવા મથવું જોઇએ ( First deserve & then desire ). યાગ્યતા મેળવી લેવાય તે કા-સિદ્ધિ સુલભ થવા પામે એ નિર્વિવાદ સિદ્ધ છે. કારણ વગર કાર્યની સિદ્ધિ થઇ શકે જ કેમ ? માટે જ કહેવામાં આવે છે કે ( Try, try and try ) ઉદ્યમ કરો, ઉદ્યમ કરો, ઉદ્યમ કરો, ઉદ્યમ કરવાવડે જ અંતરાય તૂટશે. ઉદ્યમ કર્યાં છતાં તત્કાળ ફળપ્રાપ્તિ-કાર્યસિદ્ધિ થવા ન પામે તે તેથી નિરુત્સાહ થઈ જવું નહીં, ધીરજ ધરીને ફળપ્રાપ્તિ કરવી. સિદ્ધિ થતાં સુધી અડગ ઉત્સાહથી ઉદ્યમ કરી આગળ તે આગળ વધતા જવુ; એટલે અતે ફળપ્રાપ્તિ-કાર્યસિદ્ધિ પણ અવશ્ય થશે જ. ઉદ્યમ સાથે નશીબ મારી આપે છે તે તત્કાળ પણ કુળ-પ્રાપ્તિ થઇ શકે છે. સતત ઉદ્યમ કર્યા છતાં ફળ ન મળે તે જ દેવને દોષ દેવા, તે પહેલાં દૈવને કે કાળને દોષ દૃષ્ટ નિરુામી
For Private And Personal Use Only