________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
અંક ૧ લા ]
અક્ષરમાળા.
૩૧
ખુશાજમાં હર સમયે રહેનાર માણસ જ્યાં જાય ત્યાં પ્રસન્નતાથી વાતાવરણને ભરી દે છે. શાક-સંતાપ તે ત્યાં ટકી શકે જ નહીં; કેમકે જ્યાં પ્રકાશ હોય ત્યાં અંધકારનું જોર કઇ રીતે ચાલે ? તેમ આવા આનંદી સ્વભાવના માણસા જ્યાં જાય ત્યાં દીવેલ પીધા જેવા મુખાતે અને રડતી સુરતને પણ હાસ્યથી—આનદથી તરભેળ કરી દે છે અને તેમના શેક–સ તાપને ઘડીભર વિસરાવી દે છે. જે કામ દવા નથી કરી શકતી તે કામ આનંદી અને હસમુખા સ્વભાવને વેદ્ય કરી શંક છે. અર્થાત્ તેવા આનંદી સ્વભાવના વૈદ્ય જ્યારે દર્દીની સાથે વાત કરે છે ત્યારે જ તેના આશ્વાસનથી, પ્રેમાળ વર્તનથી, વિનેદી અને હસમુખા સ્વભાવથી દર્દીનુ કેટલુંક દ તા પલાયન થઇ જાય છે. વળી બિમારી વખતે પણ જો આસપાસમાં આનંદજનક વાર્તાલાપ થતા હોય તે દર્દીનું મન તેમાં પરાવાવાથી તેટલા વખત દુઃખ વિસરાઇ જાય છે. આમ ખુશમોજાજ એ કાઈ પણ દવા કરતાં શ્રેષ્ઠ છે. માનવજાતિને પ્રતિપળે તેની જ જરૂરી છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગુણવાન જ સર્વત્ર પૂન્તય છે, પણ જાતિ, વય કે રૂપ પૂજાતા નથી. મનુષ્ય તે સ સરખા જ છે, પણ એક ઠેકાણે કહ્યુ છે તેમ—
66
સાત વેંતના સર્વ જન, ક્િ'મત અગ્નલ તુલ્ય; સરખા કાગળ હુડીના, આંક પ્રમાણે મૂલ્ય.
;
આ કહેવુ યથાર્થ જ છે કે હુડીના કે ચેકના સર્વે કાગળે સમાન જ હોય છે. તેમ છતાં તેમાં લખેલ આંકડા પ્રમાણે જ પૈસા મળી શકે છે. તેવી જ રીતે મનુષ્યા સત્રે
દેખીતી રીતે સરખા હેાવા છતાં તેની અંતર્ગત રહેલ ગુણ અને સન્માન પામે છે, તેથી વાસ્તવિક જ કહેવાયું છે કે- રાજા તો જ્યારે વિદ્વાન અને ગુણવાન સત્ર આદરને પાત્ર બને છે. ’
વિદ્રત્તાથી જ તે સર્વત્ર
તેના દેશમાં જ પૂય છે,
ઘૂવડ દિવસે ન જોઇ શકે તેમાં જગત્પ્રકાશી સૂર્યને શું દોષ દેવા ? તેમ કેટલાક મનુષ્યો એવા જ હોય છે કે જે અન્યના દોષ જ જુએ. પાણીમાંથી તા પેારા નીકળે પણ તેવા તા દૂધમાંથી પણ પેારા કાઢશે. તેઓ કદી ગુલાબની સુવાસને નહીં ગ્રહણ કરે. પણ તે તે માત્ર તેની પાછળ રહેલા કાંટાને જ જોશે. ગમે તે બાબતની ઉજળી બાજુ તે નહીં દેખી શકે પણ તે તેા તેની શ્યામ બાજુ જ જોશે. આવા મનુષ્યને કવિએ ઘૂવડની ઉપમા આપે છે તેમાં અયેાગ્ય તો નથી જ. તે વિષે અખા ભગતે ઠીક જ કહ્યું છે કે
જ્યાં જોઇએ ત્યાં ક્રૂડ ફૂડ, સામે સામા બેઠા ધૃડ,
કોઇ આવી વાત સૂરજની કરે, તે આગળ જઇ ચાંચ જ ધરે;
For Private And Personal Use Only
""
અમારે હજાર વર્ષ અંધારે ગયા, તમે આવા ડાહ્યા કયાંથી થયા ! અખા માટાની તો એવી જાણ, મૂકી હીરા ઉપાડે વ્હાણ, ચૂકાદો આપનાર ન્યાયને અધિપતિ જો ન્યાયની તુલાને પક્ષપાતથી ખાટી રીતે નમાવ તો તેને તેના કટુ વિપાકો ભાગળ્યા સિવાય છૂટકા થતા નથી. તેનું પ્રસિદ્ધ દષ્ટાંત વસુરાજા છે. નારદ અને પર્યંત એ બે જણા ન્યાય કરાવવા આવેલ તે વખતે ગુરુપત્નીની દાક્ષિણ્યતાની ખાતર અજ રાખ્તને સીધો અર્થ ત્રણ વર્ષનું જૂનું ધાન્ય થાય તેને છોડીને
