________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
અંક ૧ લે.].
વ્યવહારુ હિતશિક્ષા. જિમ વિષધરકેરી, ડુંક પીડા સહીને,
વિષધર જિન વીરે, બુઝવ્યો તે વહીને, ભાવાર્થ–સ્વહિત સમજીને પરહિત કરવા જે મહાનુભાવ મનમાં ઉત્સાહ ધારે અને યથાશક્ય પરહિત કરવામાં ખામી ન રાખે, બીજાએ કરેલે આપણી ઉપર ઉપકાર હૃદયમાં ધારી રાખે-વિસારે નહીં અને તક મળતાં પ્રત્યુપકાર કરવાનું ન ભૂલે, વળી આપ
થી જે કંઈ પરનું હિત થઈ શક્યું હોય તેને બદલે લેવા કદાપિ ન વાંછે, તે રત્નપુરુષ સદા ય વંદન 5 લેખાય. ૧. જે પિતાને દુઃખ આવી પડે તે સમભાવે સહન કરે અને પરનું દુઃખ યથાશક્તિ નિવારે તેવા પુરુષરત્નોની બલિહારી જઈએ. જુઓ ! પ્રભુ મહાવીરે ચંકેશીયા નાગની કંક–પીડા સહન કરી તેને પ્રતિબંધ પાડી, તેને ઉદ્ધાર કર્યો. ૨.
તીર્થ કરે અને ગણધરો વગેરે મહાપુરુષો જે આ માનવદેહાદિકની દુર્લભતા બતાવે છે તે આવી રીતે યથાશકિત સ્વપરહિતકારી ધર્મસાધન કરી લેવાના પવિત્ર હેતુથી જ. તે પ્રમાણે પ્રમાદ તજીને જે તે તેમનો આ માનવભવ એક અમૂલ્ય ચિન્તામણિ રત્ન સમે લેખવવા યોગ્ય છે. તેઓ સ્વપરહિતકારી કાર્યો કરી, આ માનવદેહને સાર્થક કરે છે.
પૂર્વકૃત ધર્મના જ પ્રભાવે સારી સ્થિતિ પામ્યા છતાં જે મંદ મતિ જનો તે ઉપગારી ધર્મને અનાદર કરે છે તેવા કૃતઘ-સ્વસ્વામીદ્રોહી જનનું શ્રેય શી રીતે થઈ શકે? ન જ થઈ શકે. એમ સમજી સુજ્ઞ-ચકર ભાઈ બહેનોએ પવિત્ર ધર્મ આચરણ સેવીને આ દુર્લભ માનવદેહને સાર્થક કરી લેવો. પ્રમાદ તજીને જે નિજ હિત સાધી શકે છે તે પરહિત પણ કરી શકે છે. ક્ષમા, નમ્રતા, સરળતા અને સંતોષાદિક દશવિધ સાધુ-ધર્મની દઢ ભાવના રાખી, મૈત્રી, મુદિતા, કરુણું અને માધ્યસ્થ ભાવનાને યોગે બની શકે તેટલું ડું સ્વાશ્રયી જીવન ગાળવું ઘટે.
સ્વાશ્રયી જીવન જીવવાનું પુરુષાર્થવંતને સુશક્ય છે ઉત્તમ ગૃહસ્થ જનોએ તેમજ ત્યાગી સાધુ-સંતોએ પિતાનાં જીવનમાં કરવા યોગ્ય સત્કાર્યો સ્વાશ્રય યોગે સતત ઉત્સાહ અને ખંતથી આળસ તજીને કરવા જોઈએ. ખંતથી સંદુઘમ સેવનાર શીધ્ર સ્વકાર્યસિદ્ધિપૂર્વક સહેજે સકળ સુખ-સંપદા પામી શકે છે અને પ્રાપ્ત થયેલી આ દુર્લભ માનવદેહાદિક અમૂલ્ય સામગ્રીને સફળ કરી શકે છે. વળી તે મહાનુભા ગુણવિકાસમાં આગળ ને આગળ વધતા જાય છે. એટલે તેઓ સર્વત્ર આદરને પાત્ર બને છે અને અન્ય કઈક ભવ્યાત્માઓને સ્વઉત્તમ ચારિત્ર–બળે સન્માર્ગમાં જેડી શકે છે. તીર્થકર ગણધર પ્રમુખ મહાપુરુષોની પેઠે તેઓ સ્વકલ્યાણ સાધી અન્ય ભવ્યજનોને કલ્યાણસાધનમાં પુષ્ટ નિમિત્ત (આલંબન રૂ૫) બને છે. તેમનું પરમ પવિત્ર ચરિત્ર અનેક આત્માથ જનોને આદર્શરૂપ બને છે. ગુણ-ગુણીને સર્વત્ર આદર કરાય છે. સદ્દગુણે સર્વત્ર પૂજા-સત્કારને પાત્ર બને છે, પૂજાય છે અને મનાય છે. કહ્યું છે કે–ગુor: પૂનાથા પુળિપુ ર = ફ્રિ ર વચઃ | ગુણી જનોના ગુણે જ પૂજાપાત્ર છે, કેવળ લિંગ (વેશ) કે વય પૂજાપાત્ર નથી.
કાયર જજે કંઈ પણ કાર્ય, પ્રતિજ્ઞાદિક ભંગ થવાના ભયથી આદરતા જ નથી,
For Private And Personal Use Only
