________________
૧૭૮
શ્રી જૈન ધમ પ્રકાશ.
વિદ્યાથી જીવન શી રીતે ઉચ્ચ થાય ?
( સગ્રાહક-ચંપકલાલ જમનાદાસ મસાલી. ) વિદ્યાર્થીઓએ નીચે લખેલા વિષયેાપર ખાસ ધ્યાન આપવાની જરૂર છે, કારણ કે તે તેમની ઉન્નતિમાં સહાયભૂત થાય છે.
અભ્યાસ-જેએ પાતાના જીવનને અનુકરણીય અને છાંતિક મનાવવા ઇચ્છતા હોય તેમણે સપૂર્ણ ઉમંગ, ઉત્સાહ અને ઉદ્યમપૂર્વક સત્ અભ્યાસ ચાલુ રાખવા જોઇએ. યાદ રાખા કે સમસ્ત ભેાગવિલાસેને એક બાજુ મૂકી દઇ વિદ્યાના સમુદ્રમાં કુદી પડવુ' અને વિદ્યારૂપી સમુદ્રમાંથી જ્યાંસુધી ઉચ્ચ પ્રકારના મેાતી હાથ ન આવે ત્યાંસુધી સતત્ મહેનત કર્યાં કરવી એ તમારૂ મુખ્ય કર્તવ્ય હાવુ' જોઇએ. ચાક્કસ માનજો કે ગપાટા કે ટાયલાં એ તમારા મામાં કટકરૂપ છે, માટે નિષ્ફળ વાતચીતમાં કે ગપાટા હાંકવામાં કે તેવીજ બીજી જાતની કુથલીમાં તમે તમારા જીવનના આ અમૂલ્ય અવસર જવા દેશે નહિ. મિત્રતા—મિત્રતા સજ્જનાનીજ કરવી જોઈએ. સજ્જન સમાગમ સહેજે પ્રાપ્ત થઇ શકે તેમ નથી, સંસારના મોટા ભાગની પ્રવૃત્તિ જોઇશું તે આપણુને જણાશે કે તેઓ પ્રાયઃ કુડકપટ અને વિશ્વાસઘાતનીજ માજી ખેલતા હાય છે. આવું જીવન સચ્ચારિત્રથી મહુ વેગળુ જણાય છે. આવા જીવનને સુધારવાની મુખ્ય ચાવી સજ્જનેાજ છે. સજ્જન સમાગમથી સદ્ગુણ્ણાની અસર હૃદય ઉપર એવી તે દ્રઢ બેસી જાય છે કે પુનઃ તે નાબુદ થઇ શકતી નથી, માટે મને ત્યાંસુધી સત્પુરૂષોના સમાગમમાં રહેવાની ભાવના રાખવી. ચદ રાખેા કે— क्षणमपि सज्जनसंगतिरेका, भवति भवार्णवतरणे नौका |
ભ.વા—એક ક્ષણ માત્રની સજ્જન પુરૂષોની સેાબત આ ભવસાગર તરવામાં નૈક સમાન થઇ પડે છે.
પુસ્તકે—એક વિદ્વાન કહે છે કે સ ંથા મનુષ્યેાના ઉત્તમેત્તમ મિત્ર છે. સજજન સમાગમ સહેજે પ્રાપ્ત થઈ શકતે! નથી માટે ઉત્તમેત્તમ પુસ્તકે તથા લેખાને સહવાસ રાખવાથી એ અભાવ થાડે ઘણે અંશે દૂર થઇ શકે છે. જયારે જયારે સમય મળે ત્યારે ત્યારે ચારિત્રસુધારણા સંબંધી પુસ્તકે વાંચતા રહેવુ જોઇએ. એ પુસ્તકે તમતે જ્ઞાની અને સદાચારી મનાવશે. જ્ઞાની અને સદાચારી મનુષ્ય એવા નિળ આનંદ અનુભવે છે કે તેના પર સ'સારના કડવા અનુભવા પણ કશી માઠી અસર ઉપજાવી શકતા નથી. તે તે ગમે તેવા દુઃખદ પ્રસંગમાં પણ આત્મા સમાહિતપણે સ્વસ્થ-શાંત અને ગંભીરજ
