________________
સુખાધ વ્યાખ્યાન.
૧૯૧
જે મનુષ્યા જાય છે તેઓના સંસારમાં કરેલા સર્વ પાપને જડમૂળથી નાશ થાય છે અને નરકમાં જનારા જીવ પણ આ તીની યાત્રાથી સદ્ગતિને પામે છે.” આવાં વચન વીરપ્રભુનાં સાંભળી શ્રીગાતમ ગણધર માલ્યા− હૈ પ્રભુ ! કેવાં કમ કરનારા જીવ નરકનેા અધિકારી થાય છે ? ”
શ્રી વીરપ્રભુએ કહ્યું કે-“હે વત્સ ! જે મનુષ્ય પેાતાની સ્ત્રીના ત્યાગ કરી ત્રીજી સ્ત્રીઓમાં માહિત થઇ કુકમ કરે છે તે નરકના અધિકારી થાય છે. નાસ્તિક, મર્યાદા રહિત, કૃપણ, વિષયાત્મક, દાંભિક અને કૃતઘ્નીઓને પણ નરકમાં વાસ થાય છે. દેવદ્રવ્ય હરણ કરનાર નરકના અધિકારી થાય છે. ચાડીઆ, અહંકારી, અસત્યવાદી, પારકા ધનને હરણ કરનારા, બીજાના ધનની ઈચ્છા કરનારા અને બીજાને ધનવાન જોઇ મળી મરનારા નરકગામી થાય છે. જે વીતરાગ દેવનું ચિંતવન કરતા નથી, ઉલટા નિંદા કરે છે તે નરકગામી થાય છે. વિશ્વાસઘાત કરનાર, સર્વ પ્રાણીપર ઢયા વગરના, સર્વને છેતરનારા એવા પ્રાણીને પણ નરકમાં વાસ થાય છે. જે કામાંધ પુરૂષ તિથિઓ,(૨-૫-૮૧૧–૧૪–૧૧-૦)) ) પર્યું`ષણ તથા આંખીલની એ એળીને દિવસે અથવા રજસ્વળા સ્ત્રી સાથે મૈથુન કરે છે તે નરકગામી થાય છે. જે સ્ત્રી પાતાના પતિને ત્યાગ કરી અન્ય પુરૂષમાં પ્રીતિ રાખે છે તે શ્રી અસખ્ય કાળ સુધી નરકમાં રહેવાની અધિકારી બને છે. વિશ્વાસઘાતી, કૃતઘ્રી, કન્યાવિક્રય કરનાર અને પાપ કરવામાં નિર્ભય પુરૂષનું નરક રક્ષણ કરે છે. મતલબ કે નરકમાંથી જલદી તેના છૂટકો થતા નથી.”
ઉપર પ્રમાણેનાં મધુર વચન વીર પ્રભુના મુખથી સાંભળી શ્રી ગાતમ સ્વામીને ઘણા-આનંદ થયા અને વિનય યુકત ખાલ્યા કે—“ હે પ્રભુ ! કેવા પ્રાણીની સદ્ગતિ થાય છે? તે કૃપા કરીને કહેા.”
વીરપ્રભુ મેલ્યા—“હું ગાતમ ! જેઓ સત્ય, તપ, શાંતિ, દાન અને અધ્યયન સહિત પેાતાના ધર્મને અનુસરીને ચાલે છે તેઓની સતિ થાય છે. જેએ દેવપૂજા ભાવથી `કરે છે તેઓની પણ સદ્ગતિ થાય છે. કેઇની હિંસા કે અનિષ્ટ નહિ કરનાર, સૌંને સહાયતા દેનાર અને સને આશ્રયભૂત થનારની પણ સદ્ગતિ થાય છે. પેાતે ધનવાન, રૂપવાન, યુવ:ન છતાં જીતે દ્રિય રહી પરસ્ત્રીગમન નહિ કરનારની સ્વમાં ગતિ થાય છે. અપંગને અને પાત્રને દાન દેનારની સંદ્ગતિ થાય છે. જે હમેશાં નવકાર મહામંત્ર ભણે છે તેની સદ્ગતિ થાય છે. જે મનુષ્ય દાન આપી ફળની ઇચ્છા રાખતા નથી તેની સદ્ગતિ થાય છે. જે મનુષ્ય શત્રુઓના દાષા જોતા નથી પણ તેમના ગુણાની સ્તુતિ કરે છે તેઓની સદ્ગતિ થાય છે. જે માણસ બીજાને ધનવાન જોઈ ક્લેશ કરતા