________________
અમૂલ્ય મંત્રનમ્રતા.
૧૮૩
સાધવામાં લેશમાત્ર કષ્ટ સહેવું પડતું નથી; પણ ઉદ્યમ વિના જેમ ફળ પ્રાપ્ત થતું નથી, ચાલ્યા વિના ઈચ્છિત સ્થાનકે પહોંચાતું નથી, એ જેમ સ્વાભાવિક છે, તેવી જ રીતે આ મંત્રના નિયમો પણ ધ્યાનમાં રાખી તે પ્રમાણે વર્તન રાખવાની ખાસ જરૂર છે ને તે નિયમ અભ્યાસથી જાળવી શકાય છે.
જેમ નાના બાળકને નિશાળે ભણવા મોકલતાં તે બાળક અજ્ઞાનતાને અંગે ( રમવાની અભિલાષાએ ) વિદ્યાશાળામાં જવાની આનાકાની કરે છે, પણ જ્યારે તેને ખરૂં ભાન થાય છે ત્યારે પોતાની મેળે જ તે ભણવા ગણવામાં આગળ પડતો ભાગ લે છે; વળી જેમ શરૂઆતથી કઈ પણ ભારે કામ આરંભતાં ઘણી જ મુશ્કેલી લાગે છે પણ તે કામની સંપૂર્ણ માહીતી થતાં તે કામ એકદમ સહેલું થઈ પડે છે; વળી કેઈપણ કાર્યની પ્રેકટીસ પાડતાં પ્રથમ તેમાં ઘણી જગ્યાએ ભૂલે થઈ જાય છે પણ તે કામમાં પૂર્ણતા મેળવ્યા પછી તેમાં એક પણ દોષ નજરે પડતા નથી. આ બધાં ફળ માત્ર પ્રેકટીસનાજ છે એમ સમજી દરેક સારી બાબતની પ્રેકટીસ પાડવી તેજ ઉચિત છે. આપણા માનનીય મંત્રમાં પણ ખરેખર પ્રેકટીસને અગ્રપદ આપવાનું છે. આપણા સર્વે કાર્યો પ્રેકટીસથીજ પૂર્ણ કરવાના છે. આ મહામંત્રનું નામ “નમ્રતા ” છે.
* પ્રથમ તે આ મંત્ર પ્રાપ્ત કરે આપણને ઘણું જ કઠીન થઈ પડશે, ઉક્ત મંત્ર સાધવામાં નીચેના નિયમોનું પાલન કરવાની પ્રેકટીસ પાડવી જોઈએ.
આપણુ દો જેવા, પારકાના ગુણે ગ્રહણું કરવા, એટલું જ નહિ પણ વીલોની સેવા કરવી, તેમના વચનને સાદર અમલ કરે. આપણા દેશે તેમની સમક્ષ કબુલ કરવા, વીલે તેનું જે પ્રાયશ્ચિત્ત આપે તે પ્રમાણે કરી આપણે શુદ્ધ થવું, આપણુ ગુણને અગર આપણી કઈ વસ્તુને લેશમાત્ર મદ કરે નહીં તેમજ મેટા નાનાની એગ્ય સેવા બરદાસ્ત યથાશક્તિ કરવી. સાર વસ્તુને સ્થાન આપવું ને ખરાબ વસ્તુને સારી બનાવવા પ્રયત્ન કરે, આપણી ઉછાંછળી વૃત્તિને બાળીને ભમ કરવી, કેઈની સાથે કલેશ થાય તે પ્રમાણેનું વતન જવું, પારકી નકામી પંચાતમાં આપણે અમૂલ્ય વખત ન છે. આ દુનિયામાં આપણે ઘણું કામ કરવાના છે. આપણે પૂર્વના પૂ - દયથી ઉત્તમ નરદેહ તેમજ સારી સામગ્રી પામ્યા છીએ તે આપણાથી લેકેનું ભલું કેમ થાય ને લોકોને ઉપકાર કેમ કરી શકીએ, બુરા રીવાજોને દૂર કરાવી સારા રીવાજે જ્યારે દાખલ કરાવી શકીએ, આવા ઉત્તમ વિચારે કરવાની તથા તે પ્રમાણે અમલ કરવાને બીજાઓને તેમાં પ્રેરવાની ખાસ આવશ્યકતા છે.
આવા નિયમ પાળવાવડે આ અમૂલ્ય મંત્ર સત્વર સાધી શકાશે.
