Jain Dharm Prakash 1921 Pustak 037 Ank 09

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

૨૬૪
શ્રી જૈન રંગ પ્રકાશર
સાધ્ય લક્ષ મહાર રાખવું નહીં, જરૂર લક્ષમાં રાખવું; દ્રવ્ય કે વ્યવહાર કરણી ભાવ કે નિશ્ચયને પેદા કરવા માટે અને તેની રક્ષા કે વૃદ્ધિ માટે થાય તેજ હિતરૂપ છે. શાન્તા-સ્વદયા અને ભાવ યા કે નિશ્ચય દયાને જરા સ્પષ્ટ કરશે.
કાન્તા–શ્રીમદ્ યોાવિજયજી મહારાજ કહે છે કે—સ્વદયા વિણ પરદયા કરવી કવણુ પ્રકારે ? ’ એટલે સ્વ આત્મા જે જ્ઞાન દન ચારિત્ર અને વીરૂપ છે તેની રક્ષા કે વૃદ્ધિ થાય તેવી ભાવ યા નિશ્ચયયાના લક્ષ વગર પરીવની દ્રવ્ય કે વ્યવહારદયા શી રીતે કરવી ? કરવાથી ફળ—પરિણામ પણ શું ? મેાક્ષસાધક તા નહીંજ. શુદ્ધ જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રાદિક આત્મગુણની રક્ષા કે પૂષ્ટિ કરવાથીજ અનુક્રમે ખરા મેાક્ષ થઇ શકે; તે વગરની કષ્ટ કરણીવડે બહુ તે સ્વગ પ્રમુખના ક્ષણિક સુખ મળે તેથી શું વળે ? એથીજ દાન શીલ તપ સામાયિકાદિક ગમે તે ધર્માં કરણી કરતાં આપણુ લક્ષ કેવળ જ્ઞાનાદિક આત્મગુણ્ણાની રક્ષાને પૂષ્ટિનુંજ હાવુ' જોઇએ. એથીજ કલ્યાણ સુલભ્ય છે. આવી સન્મતિ જ્ઞાની ગુરૂની કૃપાપ્રસાદીથી સહુ ભવ્યાત્માઓને પ્રાપ્ત થા ઇતિશમ
સ. મુ. કપૂરવિજયજી પાપથી પાપ વધે છે અને પુણ્યથી પાપ ઘટે છે અથવા અનાચારથી અનાચાર વધે છે, પણ સદાચારથી અનાચાર ટળે છે.
સ્મૃતિકારા કહે છે કે “ ભાર્યો પાપ કરે તે ભર્તારને, શિષ્ય પાપ કરે તે ગુરૂને, પ્રજા પાપ કરે તે રાજાને અને રાજા પાપ કરે તે પુરોહિતને લાગે છે. ” એ સ્મૃતિએનાં વચને સુજ્ઞજનેાએ વિચારવાં જેવાં છે. એનુ રહસ્ય સમજી લઈ પેાતાના વર્તનમાં ઉતારી અન્ય સુભગ (સદ્ભાગી )જનાને તે યથા સમજાવી તેમના વતનમાં ઉતારવા યેાગ્ય છે. તથાપ્રકારના વ્યાજબી અંકુશ વગર નિર’કુશ સ્થિતિમાં રહેતાં સ્ત્રી સ્વેચ્છાચારી, કામાતુર, મદૅન્મત્ત મને, ખાટે માગે દોરવાઈ જતાં માતા પિતારૂપ ઉભય કુળને લાંછન-ડાઘકલક લાગે એવાં કાળાં કામ (કુકમ ) કરવા પ્રવતે એ ઉઘાડું છે. તેથીજ ગમે તેવી અવસ્થામાં તેના ઉપર ચેાગ્ય નિયંત્રણ રાખવુ જ પડે છે. પતિ, પુત્ર કે પિતાદિકને તેવે કાઇ પ્રસંગે પેાતાની ઉચિત ક્રૂરજ સમજી પ્રમાદ રર્હુિતસાવધાનપણે તે ફરજ બજાવવી ઘટે છે. નહીં તેા તેની સાથે પાતે પણ ઉપેક્ષા કરવાથી પાપવર્ડ ખરડાય છે. એથી ઉલટુ જ્યાં ધમ શિક્ષણુ સદાય સંભાળથી અપાય છે અને તેથીજ જયાં દરેક માતા, પુત્રી, કે પુત્રવધુમાં સદાચારજ પ્રવતી રહે છે, સદ્ભાગી કુટુ અને પુણ્ય, યશ સત્ર ગવાય છે અને તે સતઃ સુખી થાય છે. જે સદ્ભાગી શિષ્ય સુગુરૂની હિતશિક્ષાને લક્ષપૂર્વક આદરી તપ