________________
૨૪.
શ્રી જન ધર્મ પ્રકાશ. ઉ–પગેથી નીકળતો નરકે જાય છે, ઉરૂ (સાથળ)થી નીકળતો તિર્યંચમાં જાય છે, હદયથી નીકળતે મનુષ્ય થાય છે, મસ્તકેથી નીકળતો દેવ થાય છે અને સર્વ અંગથી નીકળતો સિદ્ધ થાય છે.
પ્ર. ૧૯-હત્યાનદ્ધિ (થીણુદ્ધિ) નિદ્રાવાળા જીવનું બળ વાસુદેવ કરતાં અર્ધ કહ્યું છે, તેવી નિદ્રાવાળા ને તેટલા બળવાળા જી આ કાળે હોય કે નહીં?
ઉ૦-આ કાળમાં આ ક્ષેત્રમાં તેટલા બળવાળા ન હોય, કારણકે તેટલું બળ પ્રથમ સહનનીનું કહ્યું છે. આ કાળમાં તે નિદ્રાવાળા જ હોય પણ તેનું બળ સામાન્ય જીવ કરતાં બમણું, ત્રણગણું કે ચારગણું હોય.
પ્ર. ૨૦–રજ્યાનદ્વિત્રિકનો ઉદય સતે જીવને સભ્યત્વની પ્રાપ્તિ થાય કે નહિ?
ઉ૦-ન થાય, કર્મગ્રંથાદિકમાં પ્રમત્ત ગુણસ્થાન પર્યત ત્યાન દ્વિત્રિકને ઉદય કહ્યો છે તે મતાંતર જાય છે, અથવા પૂર્વ પ્રાપ્ત સભ્યત્વાદિ જીવોને રસ્થાનદ્વિત્રિકનો ઉદય થઈ શકે એમ ધારીને કહ્યું હશે એમ જણાય છે. તત્ત્વજ્ઞાની ગમ્ય.
પ્ર. ૨૧-એક ભવમાં એક જીવને કેટલા વેદનો ઉદય હોય ?
ઉ૦-કર્મની વિચિત્રતાથી કઈ જીવને એક ભવમાં ત્રણે વેદનો ઉદય પણ હેય. એક શય્યાતરની પુત્રીમાં આસકત થયેલા કપિલ નામના લઘુ શિષ્ય માટે કહેલ છે કે પ્રથમ તે પુરૂષવેદી હિતે, પછી તેનું પુરૂષચિન્હ છેદવાથી નપુંસક થયો અને પછી ત્યાં છીદ્ર થઈ જવાથી સ્ત્રી વેદનો ઉદય થયે.
પ્ર. ૨૨-પ્રમાદ યુક્ત સરાગસંયમી મુનિને અ૯૫ ઋદ્ધિવાળે પ્રત્યેનીક દેવતા છળે એમ સાંભળીએ છીએ પણ યતના યુકત સાગસંયમીને તે અ૫દ્ધિવાળો દેવતા છળી શકે ?
ઉન્ન છળી શકે, પણ એ અ૯પ૪દ્ધિવાળે અધ સાગરોપમથી ન્યૂન , સ્થિતિવાળા હોય છે. જે અર્ધ સાગરોપમની કે તેથી વિશેષ સ્થિતિવાળ
હોય તો છળી શકે. કારણકે તેનામાં તેટલું સામર્થ્ય હોય છે. આ સાધુ પ્રમત્ત ગુણસ્થાનવત સમજવા.
પ્ર. ૨૩-શ્રાવકની ૧૧ ડિમાને વહન કરનાર શ્રાવક બધી પડિમાઓને વહન કર્યા પછી પાછો ઘરમાં આવે કે નહી ?
ઉ૦-ઘણે ભાગે તો ચારિત્ર ગ્રહણ કરે, પરંતુ કોઈક ઘરે આવે પણ ખરો.
પ્ર. ૨૪–આ કાળમાં સમયે સમયે અનંતી હાનિ છે એવો શેષ બહુ લોકપ્રસિદ્ધ સંભળાય છે પણ તે શાસ્ત્રાનુસારી છે કે લોકોક્તિ માત્ર છે ?
ઉ૦-આ કાળમાં દરેક દ્રવ્યમાં પ્રતિસમયે અનંત પર્યાયે ની હાનિ થાય છે, એમ આગમમાં કહ્યું છે, તેથી તે વાત શાસ્ત્રાનુસારી છે. કદી એમ શકા થાય કે “જે પ્રતિસમય અનંત પર્યાયને નાશ થાય તો થોડા વખતમાં સર્વ
