________________
પરિશિદન -૩
જૈન પારિભાષિક શબદસૂચિ અગ્નિયાભ (શુકાભ) - નવ લોકાંતિક મિનિટ)માં એક સમય ઓછો હોય ત્યાં દેવોમાંના એક જાતિના દેવો.
સુધીનો કાળ. સમય એ કાળનો ન્યૂનતમ અઘાતી કર્મ - આત્માના જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર એકમ છે. વગેરે ગુણોનું આચ્છાદન કર્યા વિના આત્મા અત્તરજાત - જૈન ધર્મગ્રંથોમાં બતાવેલ ધ્વનિના સાથે લાગેલ કર્મનાં પુદ્ગલો.
પ્રકારમાં ત્રીજા પ્રકારનો ધ્વનિ. અચિત્ત - નિર્જીવ
અન્તરાય કર્મ - કોઈ પણ કાર્યમાં વિદનઅઠ્ઠાઈ – આઠ અથવા નવ દિવસોનો સમૂહ વિક્ષેપ કરનાર કર્મ.
અથવા આઠ દિવસના ઉપવાસનું તપ અલ્પકાર પ્રકાશનો અભાવ જ્યાં છે તે. અણિમા - પોતાના શરીરને અણુ જેવું નાનું અપરત્વ - સમય અથવા સ્થળ સંબંધી નજીકતા
સૂક્ષ્મ કરવાની શક્તિલિબ્રિસિદ્ધિ અપર્યાપ્તા - સ્વયોગ્ય પર્યાપ્તિ સ્વરૂપ શક્તિ અણુવ્રત - શ્રાવકોનાં બાર વ્રતો પૈકીનાં પહેલાં જેમને પ્રાપ્ત નથી થઈ તેવા જીવો. પાંચ વ્રતો.
અપ્લાય - પાણી, સ્વયં સજીવ પદાર્થ તરીકે અંડજ - ઈડાં દ્વારા પ્રજનન કરવાની ક્ષમતા અપ્રશસ્ત - ખરાબ, ન ગમે તેવાં ધરાવનાર પશુ-પક્ષી
અરિષ્ટ - નવ લોકાંતિક દેવોમાંથી એક પ્રકારના અતિશય - અત્યંત શુદ્ધ અને ઉચ્ચ કક્ષાના
જૈવિક વીજ ચુંબકીય ક્ષેત્ર દ્વારા પ્રગટ થતો અરુણ - નવ લોકાંતિક દેવોમાંથી એક પ્રકારના
તીર્થંકર પરમાત્માનો વિશિષ્ટ પ્રભાવ અધર્મ (અધર્માસ્તિકાય) - કોઈ પણ પદાર્થને અર્ચિ, અર્ચિમાલી - નવ લોકાંતિક દેવોનાં
સ્થિર રહેવામાં સહાય કરનાર અદશ્ય દ્રવ્ય. વિમાનો અધિધર્મા (અહિધર્મા) - પશ્ચિમ અને નૈ&ત્ય અલોક - બ્રહ્માંડ સિવાયનો પ્રદેશ
ખૂણા વચ્ચેની પેટા વિદિશા (Swછે અલોકાકાશ - બ્રહ્માંડની બહારનું આકાશ અર્ધનારાચ – ચોથા પ્રકારની હાડકાના સાંધાની અવગાહના - સજીવ પદાર્થોની ઊંચાઈ
સંરચના જેમાં એક બાજુ મર્કટબંધ હોય અને અથવા લંબાઈ
બંને હાડકામાંથી ખીલી પસાર થયેલ હોય. અવધિજ્ઞાન - જેના દ્વારા પરોક્ષ એવા રૂપી/મૂર્તિ અધોલોક - લોક(બ્રહ્માંડ)નો નીચેનો ભાગ જ્યાં પદાર્થોને જાણી શકાય તેવું જ્ઞાન ,
મુખ્યત્વે નારકીઓના આવાસ છે. અવસર્પિણી - જેન કાળચક્રનો અર્ધભાગ જેમાં અધ્યવસાય (પરિણામ) - આત્માની કષાય સજીવ પદાર્થોની ઊંચાઈ, આયુષ્ય વગેરે
જનિત શુભાશુભ અવસ્થા/વિચાર લાગણી. કાળક્રમે ઘટતું જાય છે. તેના છ વિભાગ છે, અનંત - જેનો ક્યારેય અંત ન આવે તેવું. પ્રત્યેક વિભાગને આરા કહેવાય છે. અનંતકાય - જુઓ સાધારણ વનસ્પતિકાય અવ્યાબાધ - જ્યાં જેમાં કોઈ પણ જાતની અનુત્તરદેવો – જેઓની ઉપર બીજા કોઈ દેવો પીડા-દુઃખ નથી તેવું સ્થા/પરિસ્થિતિ
નથી તેવા ઉત્કૃષ્ટ સુખ ધરાવતા દેવો. અસલી – જે જીવોને પૌગલિક મન નથી તેવા અનાર્મુહૂર્ત - બે ઘડી (એક મુહૂર્ત) કરતાં ઓછો જીવો, જે વિચાર કરી શકતા નથી.
કાળ. બે સમયથી લઈ બે ઘડી (48
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
