________________
૧૪
જૈનદર્શનમાં કર્મવાદ
આવા અનંત અવિનાશી પરમાણુઓમાંથી આ જગત બન્યું છે. જે કર્મની આપણે વાત કરવી છે તે પણ અમુક પ્રકારના પરમાણુના જથ્થારૂપ છે માટે જ આપણે અહિ પરમાણુને વિચાર કરીએ છીએ.
તમારી આંખ સામે જે વિરાટ મકાન છે તે કેટલા માળનું બનેલું છે? ચૌદ માળનું? ભલે.
એ ચૌદ માળને દરેક માળ કેટલા એરડાને છે? વીસ વીસ એારડાને ? સારુ. દરેક ઓરડો કેટકેટલી દિવાલને બન્યો છે ? ચાર ચાર દિવાલને ? ઠીક. દરેક દિવાલ કેટલી ઇંટની બનેલી છે ? હજારે ? ભલે. દરેક ઈટમાં કેટલી કાંકરી છે? અગણિત જ ને ?
એ દરેક કાંકરીમાં અગણિત ઝીણું ઝીણું કાંકરીએ છે. એ દરેક ઝીણામાં ઝીણી કાંકરીમાં અનંત પરમાણુ છે.
તમારા બુશર્ટના દરેક તતુમાં અનન્ત પરમાણુ છે; તમારા ખીસામાં પડેલી એક રૂપિયાની નોટના દરેક ભાગમાં - અનંત પરમાણુ છે.
ટૂંકમાં, જગતને કઈ પણ દેખાતે પદાર્થ અનન્ત પરમાણુના જથ્થાઓને જ બને છે.
મકાન એટલે ? અનંતપરમાણુના અગણિત જથ્થાઓને ઢગલે ! નવયૌવના એટલે અનંત પરમાણુના અગણિત જથ્થાને ઢગલે !