________________
જડશક્તિ
૮૧
હવે કોમ્યુટરની વાત કરું. ટાટા ઈન્સ્ટીટયુટમાં છનુ લાખ રૂપિયાનું એક કોમ્યુટર યંત્ર આવ્યું છે. તે ફક્ત પંદર સેકંડમાં હજારે ગુણાકાર, ભાગાકારના જવાબ આપી દે છે ! સરવાળા બાદબાકી કરવાની એની ગતિ તે આથી પણ ઘણી વધુ છે. મિત્ર! જેમાં જીવન અંશ પણ નથી તે જડ યંત્રની શક્તિ તે જુઓ.
અરે! એક કોમ્યુટરને પૂછેલા પ્રશ્નની તમને વાત કરું. પછી તમને સ્વપ્નમાં પણ એ વિચાર નહિ આવે કે કમણુ તે જડ છે એ શી રીતે જીવાત્માના જગતનું સર્જન કે વિસર્જન કરી શકે ?
એક સજ્જને કોમ્યુટરની સલાહ લેવા પૂછ્યું કે, “મારી પાસે બે ઘડિયાળ છે. એક તે સાવ જ બંધ પડી ગયેલું છે, જ્યારે બીજું રોજ દસ સેકંડ પાછળ જાય છે; ફક્ત દસ સેકંડ. તે મારે કયું ઘડિયાળ મારા કાંડે બાંધવું?”
મિત્રે ! કે પ્રશ્ન લાગે છે? તમને તે સાવ મૂખતાભર્યો જ લાગતો હશે. કેમકે એક ઘડિયાળ જ્યારે સાવ જ બંધ પડી ગયું છે અને બીજું ચાલતું ઘડિયાળ ફક્ત દસ સેકંડ પાછળ જાય છે ત્યારે તદ્દન સ્વાભાવિક વાત છે કે બીજું ઘડિયાળ જ પાસે રાખવું જોઈએ. કેમ ? તમે આમ જ કહે ને ? પણ મિત્ર ! જે યંત્રમાં જીવાત્મા નથી એ યંત્રે આ પ્રશ્નને એ જવાબ આપે કે માનવનું ભેજું પણ તે જવાબ ઝટ તે ન જ આપી શકે.