________________
૪૯
કર્મબંધ
આમ જ્યાં સુધી કર્માણના ટાઈમબમ્બ ફૂટતા નથી ત્યાં સુધીમાં તે એમને આખોને આખે સ્વભાવ, એમને સ્થિતિનિર્ણય, એમનું બળબધાયમાં-મોટા ફેરફારો થઈ શકે છે.
ધારે કે એક માણસ દયાળુ હતા અને પરમાત્માની ખૂબ પ્રાર્થના કરતે હતો. તે વખતે તે તેણે બહુ જ સુખ આપે તેવા સ્વભાવના કર્માણને જથ્થો મેળવ્યા. પણ હજી એ જથ્થાને ટાઈમબેમ્બ ફૂટ નથી, હજી તેને શાન્તિકાળ ચાલે છે એ સમયમાં આ માણસ કઈ ખરાબ સે બડે ચડી ગયો. અને દારુ વગેરે ઢીંચવા લાગ્યા, દુરાચારી બન્યા. એની આ પ્રવૃત્તિ પેલા સારા સ્વભાવવાળા કર્માણના જથ્થાને મેટ ફટકે મારી દે. એ જ કર્માણ હવે દુષ્ટ સ્વભાવવાળા એટલે કે ભારે ત્રાસ આપનારા બની જવાના. વળી જે એ કર્માણને સ્થિતિનિર્ણય દસ વર્ષ સુધીને હશે તો હવે કદાચ પચાસ વર્ષને થઈ જાય. એટલે દસ વર્ષ સુધી સુખ આપવાના સ્વભાવવાળા કર્માણ હવે એને પચાસ વર્ષ સુધી ભારે દુખ આપવાના સ્વભાવવાળ બની જશે. એ ટાઈમબેમ્બ ફૂટે તેટલી જ વાર.
આ જ રીતે એક દુષ્ટ માણસ અનીતિ, કપટ, કરે છે. પિતાના સ્વાર્થ ખાતર બીજાનું જરાય શુભ ઈચ્છતો નથી. બેશક, આ વખતે કર્માણને જે જ ચેટે તે વિવિધ દુઃખ આપવાના સ્વભાવને જ હોય. પરંતુ એના શાન્તિકાળ દરમિયાન એ માણસ ધર્મગુરુના સંગે રંગાય છે. પિતાનાં પાપોનું પ્રાયશ્ચિત્ત કરે છે. આખું જીવન સદાચારમય બનાવે છે.
