________________
૧૮
જૈનદર્શનમાં કર્મવાદ
સંખ્યાના હેય તે ય બંધ થાય. છ ગુણ સ્નિગ્ધ પરમાણુ સાથે છ ગુણ કે આઠ ગુણ રુક્ષ પરમાણુને પણ બંધ થઈ શકે.
અહીં અપવાદ એટલે જ સમજવાનું છે કે એક ગુણ નિષ્પ પરમાણુ સાથે એક ગુણ રુક્ષ પરમાણુ બંધ ન થાય. આ ઉપરથી સમજી શકાશે કે દરેક પરમાણુ દરેક પરમાણુ સાથે જોડાઈ શકવાની ચેગ્યતા ધરાવતા નથી.
જગતમાં એવા એકેક પરમાણુ પણ અનંત છે કે જેઓ કે બીજા પરમાણુ સાથે જોડાયા નથી. આ એક એક પરમાણુનું એક વિરાટ જૂથ બને છે.
ઉપરની શરત મુજબ બે બે પરમાણુની જોડાએલી ટુકડી પણ અનંત છે. જેમનું બીજું વિરાટ જૂથ છે.
આમ ૩૩ પરમાણુનાં જોડલાં હોય છે. એવા ય અનંત જોડલાંનું એક વિરાટ જૂથ છે. આમ ૪૪, ૫, ૬૬ યાવત્ અસંખ્ય અને અનંત પરમાણુનાં પણ ગૂંચળાં છે. જે દરેકનું વિરાટ જૂથ છે.
એક એક વધતાં આપણે, અનંતની સંખ્યા દરેકમાં હોય એવા અનંત જોડલાનું જૂથ જોયું. અહીં સુધીના તમામ જૂથ,
૧. આ જૂથને જૈન પરિભાષામાં વર્ગણ કહેવામાં આવે છે. ૨. આવી દરેક ટુકડીને ચણુક કહેવામાં આવે છે. ૩. આને વ્યણુક કહેવાય છે. ૪. આને મહાવર્ગણ કહે છે.