________________
જેનદર્શનમાં કર્મવાદ
પાતનું જેર એના હદયમાંથી તૂટી પડે છે; એ સત્યને કટ્ટર પક્ષપાતી બને છે. હવે એનું હૃદય શુદ્ધ થાય છે.
હદય-પરિવર્તન જન્મ પામે છે.૧૪
જેનાં હદયનું પરિવર્તન થાય એના જ જીવનનું સાચું પરિવર્તન થાય. હૃદયના પરિવર્તન વિનાનું જીવન-પરિવર્તન અશકય છે. સાચું જીવન પરિવર્તન કરવું હોય તે પ્રથમ હદયનું પરિવર્તન અનિવાર્ય છે. એટલે જે જીવાત્મા સત્યને કટ્ટર પક્ષપાતી બને છે, તેનું હૃદય પરિવર્તન તે થયું એટલે વહેલામાં વહેલી તકે એની અસર એના જીવન ઉપર પડે છે અને એનું જીવન પણ ધીમે ધીમે અસત્યના આચરણથી મુક્ત થતું જાય છે; વધુને વધુ પ્રમાણમાં સત્યના આચરણને પચાવતું જાય છે. છેવટે જીવન પણ પૂર્ણ સત્યમય બની રહે છે.
હદયપરિવર્તન પછી જીવન-પરિવર્તન તે ઝપાટાબંધ થવા લાગે જ.
પરન્તુ મિત્રો ! કયારેક એવું પણ બને છે કે હૃદયપરિવર્તન થઈ જાય અને જીવન-પરિવર્તન થએલું જોવા ન મળે. કેટલાક સંગ, કેટલાક સંસ્કાર જીવાત્માનું જીવન પરિવર્તન શક્ય બનવા દેતાં નથી. સત્યને કટ્ટર પક્ષપાત હૃદયમાં જીવંત બની જવા છતાં આચરણમાં સત્ય ઉતારી શકાતું નથી.
૧૪ મિથ્યાત્વમુક્ત-અવિરતિભાવ.
