________________
૧૨
જૈનદર્શનમાં કમ વાદ
શકતા નથી, મહાજ્ઞાનીનું એ ભેજી જરાય કામ કરતુ' નથી; કેમકે એ બધી ક્રિયાની પાછળનું ચાલક બળ ત્યાં નથી.
ત્યારે જડ એટલે ?
જે જીવ નહિ તે બધું ય જડ. શરીર પાતે જડ, મકાન જડ, કપડાં જડ, પેન જડ, પુસ્તક જડ, કરન્સીનેાટ જડ,
જગતમાં જીવાની સખ્યા અનત છે. જડની સૃષ્ટિમાં જડની સંખ્યા પણ અન`ત છે. જડ બે જાતના છે. એક વિનાશી અને બીજું અવિનાશી. આપણે જે જડનેા ઉપભાગ કરીએ છીએ, જે જડ આપણી નજરમાં આવે છે તે બધુ ય જડ વિનાશી જ છે. એ શિવાયનું` પણ ઘણું જડ દ્રવ્ય વિનાશી છે.
હવે અવિનાશી જડના વિચાર કરીએ. ધારા કે તમારી પાસે અમેરિકાના વેસ્ટમિનીસ્ટર એખી જેવડા એક મહાકાય પથ્થર છે. તેના તમે બે ટુકડા કર્યાં. પછી તે એ ટુકડાના ચાર કર્યા. પછી તે ચાર ટુકડાના આઠ ટુકડા કર્યાં. એમ તમે દરેક ટુકડાના એ બે ટુકડા કરતાં જાએ છે. એમ કરતાં કરતાં નાનકડી કીડી જેવડા અગિણત ટુકડાઓ થઈ ગયા. હવે એ નાના ટુકડામાંથી એક નાના ટુકડા લેા. તેના ય તમે એ ટુકડા કર્યા. ફ્રી એ બે ટુકડાના ચાર ટુકડા કર્યાં. એમ કરતાં આગળ વધતા જ રહેા. છેલ્લામાં છેલ્લું-ટુકડા કરવા માટે શેાધાયેલું–વૈજ્ઞાનિક શસ્ત્ર લેા. પછી એનાથી ટુકડા કરતા જાએ।. અંતે એક એવી સ્થિતિએ તમે આવી જશે! કે પછી તમે કેાઈ પણ રીતે છેલ્લા