________________
તત્ત્વનો નિર્ણય આગમજ્ઞાન વગર હોય નહિં અને આગમજ્ઞાન સર્વજ્ઞાને જાણ્યા વગર હોય નહિ. પ્રત્યેક આત્મા સર્વજ્ઞ સ્વરૂપ છે અને સર્વજ્ઞ થઈ શકે
છે એ બતાવનાર જૈન દર્શન છે. - આત્માનો સ્વભાવ ત્રિકાળી છે તેમાં જે એક સમય પૂરતી વિકારી પર્યાયતેનું
લક્ષ ગૌણ કરીને અખંડ પરિપૂર્ણ સ્વભાવનું દર્શન કરાવવું તે જેનદન. એક
સમય પૂરતો વિકાર સ્વરૂપમાં નથી. i જૈન શાસન એટલે શું? • જેન શાસન એટલે વીતરાગતા. • અનેકાન્ત એ જેન શાસનનો આત્મા.
સ્યાદ્વાદ એ જૈન શાસનની કથનશૈલી. • જૈન શાસન એટલે યુક્તિ અને અનુભવનો ભંડાર. • જૈન શાસન એટલે દરેક દ્રવ્યોના સ્વરૂપને સંપૂર્ણ અને ત્રિકાળ સ્વાધીન
(સ્વતંત્ર) બતાવનાર અનાદિ અનંત ધર્મ. . ધર્મનું સ્વરૂપ શું છે?
ધર્મની વ્યાખ્યા ચાર પ્રકારે વિસ્તારથી કરેલ છે. વસ્તુ સ્વભાવરૂપ ધર્મ. સમ્યગ્દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રરૂપ ત્રિરત્ની ધર્મ. ઉત્તમ ક્ષમાદિ દશલક્ષણરૂપ ધર્મ. જીવરક્ષારૂપ અહિંસા ધર્મ.
આબધામાં સમ્યફદર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રની પ્રધાનતા છે. એનિશ્ચય . રત્નત્રયી જ મોક્ષમાર્ગ છે. નિશ્ચયથી સાધવામાં આવેતો ધર્મનો એક જ પ્રકાર છે અને તે ધર્મની શરૂઆત શુદ્ધાત્માની અનુભવરૂપ સમ્યગ્દર્શનપૂર્વક જ થાય છે. સમ્યગ્દર્શન વિના બધી જ ક્રિયાઓ શૂન્ય છે, એકડા વિનાનાં મીંડા છે. ધર્મની શરૂઆત જ ત્યાંથી થાય છે.
દરેક જીવ પોતાની અભિપ્રાયની ભૂલને (મિથ્યાત્વને) લીધે જ દુઃખી છે અને અનંત સંસારનું પરિભ્રમણ કરી રહ્યો છે અને પોતે પોતાની ભૂલ સુધારીને અનંત સુખ પ્રાપ્ત કરી શકે છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
