________________
સર્વોત્તમ ક્ષમાની આરાધના લેખક શ્રી રતીલાલ ચીમનલાલ શાહ-ધર્મપ્રિય
પર્યુષણ પર્વ એ ક્ષમાપનાનું મહાપર્વ છે. | માતા ! જ્યારે માનવીને માથે કાળને ઝપાટ રાશી લાખ છવાયેનિના જીવો પૈકી કોઈની પણ લાગે છે ત્યારે તેને માતાને પ્યાર કે પત્નીને પ્રેમ સાથે વૈર, વિરોધ કે મનદુઃખ થયું હોય તેની ક્ષમા | બધું મૂકીને જવું જ પડે છે. ભલે યુવાન હોય કે આપવી અને ક્ષમા માંગવી અને એમ કરીને આત્માના | વૃદ્ધ, તો પછી આપણે જ તે માટે તૈયર કેમ ન રહેવું.” કર્મબળને ઓછો કરવો એ આ પર્વની ઉજવણીને “હે પુત્ર! તારી વાત સાચી છે. ભગવાનને ઉપદેશ આદર્શ છે. પરંતુ, અભિમાન અથવા ક્રોધને ત્યાગ તે ચિંતામણી રત્ન સમાન છે એટલે એ અંગીકાર , કરે એ સહુને માટે સહેલું નથી. પણ, ગુણીજના કરતાં હું તને રોકવા માગતી નથી. પણ એટલું ગુણ ગાવાથી તેમના ગુણે આપણામાં પ્રગટે છે. એવું કહું છું કે જેવી રીતે મને રડાવી બેવી રીતે બીજી માટે જેમણે ક્ષમાને સર્વશ્રેષ્ઠ ગુણ ધરાવ્યો અને | કોઈ માતાને રડાવીશ નહિ.” તાત્કાલિક સર્વ કર્મથી રહિત બની સિદ્ધ થયા | આમ સારગર્ભિત રીતે એજ ભવે મોક્ષપ્રાપ્ત એવા મુનિવર ગુજસુકુમારનું દૃષ્ટાંત સ્મરણમાં |. કરવાના આશિર્વચન લઈ ગજસુકુમાર ભગવાન નેમનાથ રાખવા જેવું છે.
| પાસે આવ્યા અને દીક્ષા અંગીકાર કરી. તેજ દિવસે બાવીસમા તીર્થકર ભગવાન નેમનાથ અઢાર | સાંજના ભગવાન પાસે જઈને આજ્ઞા માગી કે- હું હજાર સાધુઓ સાથે તે વખતે વિચારી રહ્યા હતા અને | પ્રભુ! આપ આજ્ઞા આપે તે આજે રતના મહાકાળના જગતના જીવોને મોક્ષમાર્ગને ઉપદેશ આપતા હતા. | તે વખતે દ્વારિકાના રાજા વસુદેવ અને રાણી દેવકીના ભગવાને કહ્યું “હે દેવાણુ પિયા ! તેમ તમને સુખ પુત્ર વાસુદેવ શ્રી કૃષ્ણના નાના ભાઈ ગજસુકુમાર, | ઉપજે તેમ કરો.” એક વખત ભગવાન નેમનાથને ઉપદેશ સાંભળવા | આમ ભગવાનની આજ્ઞા લઈ મુ ન ગજસુકુમાર
| ભગવાને સંસારની અસારતાનું ભાન કરાવત | મહાકાળના સ્મશાનમાં ગયા. એક દસની સમીપમાં સચોટ ઉપદેશ આપે.
કાર્યોત્સર્ગ કરી ધ્યાનમાં ઉભા રહ્યા. 5 : યુવાન ગજસુકુમારને આ ઉપદેશ હૃદયનલમાં | * એવામાં તેમને શ્વસુર સમિલ ( માંથી નીકળ્યો. સ્પર્શી ગયા. તેમને તુરત ભગવાનના માર્ગે ચાલવાની | તેણે જોયું કે “અરે ! આ તે મારે જ માઈ છે. મારી ઈચ્છા થઈ.
દીકરીને ત્યાગ કરી દીક્ષા લીધી ? જે ક્ષિા લેવી હતી - ગજસુકુમાર ઘેર ગયા. માતાને કહ્યું. “હે માતા ! તે પર શું કરવા ? મારી દીકરીની જીંદગી બગાડી. આજે હું ભગવાન નેમનાથના પ્રવચનમાં ગયો.” | તેને બરાબર શિક્ષા કરૂં.” માતા કહે. “ધનભાગ્ય.’
'' આમ વિચારી તેણે પોતાની પાસે પાણીને લોટો “હે માતા! ભગવાનને ઉપદેશ મને રૂએ છે. | હતો તે નજીકની જમીન ઉપર રેડી માટીની ગાર તેનાથી બીજું રૂડું શું ?
બનાવી. તે માટી વડે મુનિ ગજસુકુમારના માથા ઉપર માતા ! મારી તેમણે પ્રરૂપેલા માર્ગે જવાની | પાળ બાંધી અને બાજુમાં ચિતા સળગ ની હતી તેમાંથી - ઈચ્છા છે. તે આપ મને આજ્ઞા આપ.” સળગતા અંગારા લઈ મુનિના મસ્તક ૯ પર ભર્યા. .. “હે પુત્ર! હું સાત સાત પુત્રનું લાલનપાલન | ગજસુકુમાર મુનિના માથા ઊપર રાળગતો અગ્નિ કરી શકી નથી. તું સૌથી નાનું છે. તને એકને જ તેને ધર્મ બજાવે છે. વાળ બન્યા. ચા મડી- બળે છે. હું લાડ લડાવી શકી છું એટલે તને છોડતાં મારો | ખોપરી તુટવાને સમય પાસે આવે છે અસહ્ય એવી જીવ ચાલતું નથી.'
| વેદના શરીરે થઈ રહી છે. પણ મુનિનું મન શાંત છે.
૪૮).
- “મા” વિશેષાંક
