________________
પંચમ અધ્યાય
આથી આપણા આધિજીવિક શાસ્ત્ર અને પાશ્ચાત્યોની બાયોલોજી બંનેના સિદ્ધાંતાનુસાર તેજસ્વી, વિરાટયુક્ત, સ્વધર્મપરાયણ સંતાન ઉત્પન્ન કરવા માટે દંપતિઓમાં જાતિ તથા વર્ણ એક પરંતુ ગોત્ર અને પિંડ ભિન્ન હોવાં જોઈએ.
(૩) દંપતિઓના ગુણોમાં સામ્ય
૧૩૪
આપણા આધિજનનિક શાસ્ત્ર અનુસાર ભગવતી પ્રકૃતિએ ભિન્ન ભિન્ન કાર્યો માટે પુરુષોને એક પ્રકારના ગુણોમાં, તો સ્ત્રીઓને બીજા પ્રકારના ગુણોમાં વિશેષતા આપી છે. પુરુષોને તેણે તેજ, ત્યાગ, તર્ક, પ્રતિભા, યોગશક્તિ અને માનસિક સહિષ્ણુતા વગેરે ગુણોમાં વિશેષતા આપી છે અને સ્ત્રીઓને તેણે ક્ષમા, પ્રેમભાવ, ધારણાશક્તિ અને શારીરિક સહિષ્ણુતા વગેરે ગુણોમાં વિશેષતા આપી છે. આથી સ્ત્રીના આદર્શ ગુણ પુરુષના આદર્શ ગુણોના પૂરક હોય છે, નહીં કે પ્રતિરૂપ. સ્ત્રી પુરુષના ગુણો એક બીજાને પૂરક હોવા તે સામ્ય કહેવાય છે. જે સ્ત્રી પુરુષના ગુણોમાં સામ્ય હોતું નથી, અથવા જે સ્ત્રી પુરુષના વિપરીત ગુણ હોય છે અર્થાત્ સ્ત્રીમાં પુરુષના ગુણ અને પુરુષમાં સ્ત્રીના ગુણ હોય છે, તેમનાં સંતાનોમાં કંઈકને કંઈક વિકૃતિ રહે છે. સામ્યકરણ વિધિ આપણા સામુદ્રિક શાસ્ત્રનું એક અંગ હતું. હાલના ફલ જ્યોતિષમાં જે સામ્યકરણ વિધિ છે, તેનો વાસ્તવિક આધાર સામુદ્રિક શાસ્ત્ર જ હતો. (૪) પિતૃબહ્મચર્ય બને માતૃપતિદેવત્વ
પહેલાં એ કહેવાઈ ચૂક્યું છે કે આપણા આધિજીવિક શાસ્ત્રાનુસાર શરીરી જ્યારે કોઈ શરીરમાં પ્રવેશ કરીને બિંદુમય શરીર ધારણ કરે છે ત્યારે એ અવસ્થામાં તે કેટલાક સંસ્કારો પ્રાપ્ત કરે છે, તે પછી ગર્ભમાં જ્યારે ૨જ સાથે તેનો સંયોગ થાય છે, ત્યારે તે બીજા કેટલાક નવીન સંસ્કારો પ્રાપ્ત કરે છે. બિન્દુ અવસ્થા અને ગર્ભાવસ્થામાં પ્રાપ્ત કરાયેલા આ સંસ્કારો અનુસાર જ જીવનાં મન, બુદ્ધિ, કર્મ, શરીર થતાં હોય છે. આ સંસ્કાર ખૂબ પ્રબળ હોય છે અને જીવનું પંચમહાભૂતનું બનેલું શરીર છૂટે ત્યાં સુધી રહે છે. સમાધિ સિવાય બીજી કોઈ રીતે તેને અન્યથા કરી શકાતું નથી. જીવ જેવા સન્નિકર્ષોમાં રહે છે તેવા જ તેનામાં સંસ્કાર ઉત્પન્ન થઈ જાય છે. આ બે સિદ્ધાંતોનો સંયોગ કરવાથી એ સિદ્ધ થાય છે કે બિંદુ અવસ્થામાં જીવને જેવું શુક્ર મળે છે તેવા તેનામાં સંસ્કાર ઉત્પન્ન થઈ જાય છે. આપણાં યોગશાસ્ત્ર અને વૈદકશાસ્ત્ર અનુસાર બ્રહ્મચર્યથી શુક્રમાં તેજ ઉત્પન્ન થઈ જાય છે. જેમ જેમ બ્રહ્મચર્યમાં નિષ્ઠા થતી જાય છે તેમ તેમ શુક્રમાં તેજની વૃદ્ધિ થતી જાય છે, એટલે સુધી કે અંતે તેનામાં દાહકશક્તિ ઉત્પન્ન થઈ જાય છે. આવા તેજોમય સન્નિકર્ષોમાં પાંગરેલા બિંદુમાં પણ તેવા જ તેજોમય સંસ્કાર ઉત્પન્ન થઈ જાય છે. આથી આપણા ધર્મશાસ્ત્ર અનુસાર તેજસ્વી સંતાન ઉત્પન્ન કરવા માટે પિતાનું બ્રહ્મચર્ય અત્યાવશ્યક મનાયું છે.
