________________
દેશિક શાસ્ત્ર
૧૩૭
પ્રવૃત્તિ બની જાય છે. આધિજનનિક શાસ્ત્રમાં એક ત્રીજી વાત પણ કહેવામાં આવી છે કે સ્ત્રી રજસ્વલા થાય તે પછી લગભગ એક પખવાડિયા સુધી ગર્ભાધાન થતું હોય છે. આ ત્રણે વાતો એકત્ર કરતાં એ સિદ્ધાંત મેળવી શકાય છે કે રજસ્વલા થયા પછી લગભગ એક પખવાડિયા સુધી સ્ત્રીના ચિત્તના જેવા સંસ્કાર હોય છે, જેવા એના આચારવિચાર અને આહાર વિહાર હોય છે, જેથી તેના ગર્ભાશયની અવસ્થા હોય છે તેવા જ ગર્ભસ્થ જીવના ગુણો હોય છે. તેથી આધિજનનિક શાસ્ત્રમાં ઋતુમતી સ્ત્રી માટે વિશેષ પ્રકારની ચર્યા, વિશેષ પ્રકારની ઔષધિઓ અને વિશેષ પ્રકારનું ભોજન કહેવાય છે. તે પછી ગર્ભધારણ દિવસથી પ્રસવ થતાં સુધી ગર્ભવતી સ્ત્રી માટે ભિન્ન ભિન્ન મહિનાઓમાં વિભિન્ન વિધિપૂર્વક વિભિન્ન પ્રકારની ઔષધિઓ અને વિશેષ પ્રકારનું ભોજન દર્શાવેલું છે, જેનો થોડો ઘણો ઉલ્લેખ આપણા વૈદકશાસ્ત્ર અને સંસ્કારવિધિમાં મળી રહે છે.
- પાશ્ચાત્ય બાયોલોજીનો પણ હાલમાં એ મત થઈ રહ્યો છે કે જીવની અધિકાંશ પ્રવૃત્તિ તેની ગર્ભાવસ્થાની રચના સંબંધી (mechanical), રસસંબંધી (Chemical), શરીર સંબંધી (Physical) અને સત્ત્વસંબંધી (Vital) સન્નિકર્ષોના સંયોગથી બનેલી હોય છે. કેટલાક પાશ્ચાત્ય બાયોલોજિસ્ટોનો એવો પણ મત છે કે ગર્ભવતી સ્ત્રીની તીવ્ર વાસનાનો ગર્ભસ્થ જીવના ચિત્ત પર ઘણો પ્રભાવ પડે છે. એમનો એ સિદ્ધાંત બની રહ્યો છે કે મનુષ્યનો સ્વભાવ એ ગર્ભના સંસ્કારોનો માત્ર વિકાસ હોય છે. એ સમયે એ વલણો અને પ્રવૃત્તિઓ સૂક્ષ્મ સંસ્કાર રૂપે રહે છે. જીવના આ ગર્ભાવસ્થાના સંસ્કારોનો સંયમ કરવાથી તે જેવો જોઈએ તેવો બનાવી શકાય છે. ગર્ભસ્થ જીવના સંસ્કારોનો સંયમ કરવાનો એક માત્ર ઉપાય છે તેના સન્નિકર્ષોનો સંયમ કરવો. આ વાતોથી એ સિદ્ધ થાય છે કે પાશ્ચાત્ય યુજિનિક્સ દ્વારા આપણા આધિજનનિક શાસ્ત્રના ઉક્ત સિદ્ધાંતોની પુષ્ટિ થઈ રહી છે.
(૭) દોહદપૂરણ
આપણા આધિજનનિક શાસ્ત્ર અનુસાર જ્યારે ગર્ભસ્થ જીવનું હૃદય તૈયાર થવા લાગે છે ત્યારે જન્માંતર સંસ્કારો અનુસાર એ બની રહેલા હૃદયમાં કંઈક ઇચ્છા ઉત્પન્ન થાય છે, જેનું પ્રતિબિંબ ગર્ભવતી સ્ત્રીના હૃદયમાં પડે છે. જેથી તે ઇચ્છા ગર્ભવતી સ્ત્રીના હૃદયમાં જાગૃત થાય છે. આપણા આધિજનનિક શાસ્ત્ર અનુસાર આ ઇચ્છા યેનકેન પ્રકારે પૂર્ણ થવી જોઈએ, નહીં તો ગર્ભસ્થ જીવના કોઈને કોઈ અંગ અથવા નાડીમાં વિકૃતિ આવી જાય છે, જેને કારણે પાછળથી જીવના સ્વભાવમાં પણ વિકૃતિ આવી જાય છે. આપણા સામુદ્રિક શાસ્ત્ર અનુસાર અંગ અને નાડીઓનો સ્વભાવ સાથે અતિઘનિષ્ઠ સંબંધ હોય છે.