________________
पीयूषवर्षिणी-टीका सु. १ चम्पावर्णनम.
भप्पगासा उव्वड - विउल-गंभीर-खायफलिहा चक्क -गय-मु
वपिगगगोपपेताः, तन आरमन्ति कीडन्ति यन ने आरामाः = मालतीप्रभृतिनाबाततरुसमूहममेता प्रदेशा उद्यानानि कुसुमन्त काननम्परिमण्डितानि स्थानानि, अवटा:=कृपा, तडागाः =जन्दायविशेषा, dafone are afपणा:-जल्कोडा
·
स्थानानि क्षेत्राणि वा 'सि' इति देशीय तेषा गणाः समूहा, गुगा वा= रमणीयतादय, ते उपपंतायुक्ता मा, 'नदणवणसन्निभप्पगासा' नन्दनवनमन्निभप्रकाशानन्दनवन - मेरोद्वितीयवन तसनिभप्रकाश प्रकाशमा प्रकाशो यस्या मा तथा, नन्दनवन सहासुखसम्पन्ना चम्पानगरी-इयर्थ । ' उचिह्न - विउल- गभीर - खायफलिहा ' उडिविपुलगम्भीरवातपरिवा-उद्दिम् उत्कर्षेग विदम् = अयप खानितम् 'अतिउण्ड ' इति भाषाप्रसिद्ध 'पिपुल - विस्तृतम्, गम्भीरम् = अय्यास्तन्म्, खातम् = उपरिविशालम् सङ्कुचिताधस्तलम्, परिसा च चतुर्दिक्षु गोलाकारमातम्या ' खाई ' इति भापाप्रसिद्धा यत्या सा तथा, खातपरिखापरिवेष्टिते यर्थ । 'चक्र-गय-मुमुहि ओरोह-सयग्निजमलकवाडवणदुष्पवेसा' चक्रगदामुमुण्ठ्चवरोधशतघ्नीयमल कपाटघनदुष्प्रवेशा,
•
११
ववेया नदणवणसन्निभप्पगासा ) आराम - मालनीउता आदि के समूहों मे एव वृक्षराजि मे मटित प्रदेशों मे उद्यानों- पुष्पोंके गुच्छों के भारने अवनत छोटे २ वृक्षों से परिमण्डित स्थानों मे, अवट-कूपों मे, तडाग-सरोवरों से, दीर्घिका वापियों से, वप्पिणजrhist करनेके विशेष स्थानों में वह नगरी सुशोभित थी, इसलिये मेरु के नंदनवन जैमी वह शोभाका धाम बनी हुई थी । ( उन्निद्ध-विउल-गंभीर-खायफलिहा, चकगय-मुमुदिनीरोह-सयग्नि जमलकवाडप दुष्पवेसा) उद्विद्ध - इस नगरी के चारों ओर जो गोलाकार खाई थी वह बहुत ही गहरी थी, त्रिपुल-विस्तृत थी, गभीर-जिसका अधस्तल मदृश्य था ऐसी थी, एव वातपरिखा - ऊपर विस्तृत और नीचे मकुचित थी । इसका जो चारों ओर का લતા આદિના સમૂહોથી તેમજ વૃક્ષગથિી ગાભતા પ્રદેશોથી, ઉદ્યાના પુષ્પાના ગુમ્બેના ભારથ લચી પડેલા નાના નાના વૃક્ષેાથી વી ટામેલા સ્થાનેથી, અવટકૂવાઓથી, તડાગ મળવાથી, દ્રીધિંડા-વાવાની વિષ્ણુ-જલક્રીડા કરવાના સ્વાન વિશેષથી તે નગરી સુગેભિત હતી તેથી મેના નદનવન જેવી તે શેલાનુ धाभ अनी गध हुती (उच्चिद्ध-विउन गभीर- सायफलिहा, चम-गय-मुसुंदि-ओरोह-सयग्यि-जमलकवाडघण दुप्पवेसा ) या नगरीनी यारे और ने गौणाभर ખાઈ હતી તે ઘણીજ ઉડી હતી, વિસ્તારવાળી હતી, ગભાર જેનું તળિયુ અદૃશ્ય હતુ એવી હતી, તેમજ ઉપર પહેાળી અને નીચે સ કુચિત
