________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પર્યુષણ પર્વ
અને
અનુકંપાદાન
—તુલસીદાસ જગજીવન સવાઇ
પર્યુષણ અને અનુકંપા !! વાળો આવશે તે ગુપ્તદાન પણ અર્પણ કરી
આ બન્ને શબ્દને કેટલો બધો નજીકન દેવું પડશે. સંબંધ છે? અનુકંપા ! આ એક જ શબ્દમાં માટે હે પામર માનવી! લુંટાવી દે, બધુ ભારોભાર કંપા સમાયેલી છે.
લુંટાવી દે ! આવી તક ફરી ક્યારે ય નહિ મળે દાન તે ઘણી જાતના હોય છે. પણ સર્વ
હ પછી તે ચોરાશી લાખના ચક્કરમાં પીસાવાનું દાને માં અનુકંપા દાનને સર્વશ્રેષ્ઠ ગણવામાં જ
ન જ છે. લૂંટાવી દેવાની તક આ મનુષ્ય દેહમાં આવ્યું છે. સાતક્ષેત્રમાં સૌથી ચઢિયાતું ક્ષેત્ર
જ છે. માટે તારું જીવન સાર્થક કર. આ દાનનું ગણવામાં આવે છે.
નશ્વર દેહ બળીને રાખજ થવાનું છે. અને
પછી પાંચ દિવસમાં જ બધા તને ભૂલી જવાના પરંતુ દાન કયારે થાય? દાન કેવું હોવું છે. જાણે જન જ નહોતો કે તારી પહેલાય જોઈએ? દાન કરતી વખતે કેવી ભાવના હોવી જતા જોઈએ ? આ બધા પ્રશ્નોના મૂળમાં સમાયેલી
હસ્તી ક્યારે ય હતી જ નહી. છે “દયા”. માટે જ કહ્યું છે કે સારા કાનેર પણ જે તે ગરીબોને ઉદ્ધાર કર્યો હશે, વદ્યતે. જો તમારા દિલમાં દયા હશે તો જ બળતાઓની આંતરડી ઠારી હશે, રડતાઓને દાન થઈ શકશે.
હસતા કર્યા હશે તો જ લોકે યાદ કરશે માટે દાન કરતી વખતે સાપેક્ષ દષ્ટિ થઈ જવી જ કહ્યું છે ને જોઈએ. બીજાઓને તમારી જાતમાં જુવો અને લાખો અહીં આવી ગયા, તમારી જાતને બીજાઓમાં જુવે, શુદ્ધ ભાવ
લાખે બીજા ચાલ્યા જશે, નાથી કરેલું દાન પણ તમારા દિલમાં પ્રકાશના માટી તણું આ જીદગી, એજન્ પાથરે છે. શેકસપીયરના શબ્દોમાં
માટી માંહી મળી જશે; Charity begins at home,
અનુકંપાદાન જે કરી જાણે, શાસ્ત્રોમાં જણાવ્યા પ્રમાણે દરેક માનવીએ
તેનું નામ અમર રહી જશે, પિતાની કમાણીમાંથી દસમો ભાગ શુભ ખાતે માનવ સેવા, પશુધન બચાવવા, કાઢો. પણ તેવું આજે બધા કરે છે ખરા ? પ્રયત્ન કરે તે વીર કહેવાશે”
અર્પણ કરવું નથી અને ફળ જોઈએ છે, માટે હે નાદાન માનવી! તું આ માયાવી પણ એ કેમ બને? પરંતુ જે પેલે I. T. O. દુનિયાની માયાજાળમાં સપડાયેલ છે. આ ઓગસ્ટ-સપ્ટે, ૧૯૭૬
: ૧૯૧
For Private And Personal Use Only