________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સત્યભામાના ભ્રમનું નિરસન થતાં એણે આ સંસારમાં સુખ ભોગવવાથી સુખ મળતું કહ્યું: “તે જે ઉપાયવડે તમે પતિઓને વશ નથી. પણ સતી સ્ત્રીઓ દુઃખ વેઠીને સુખ કરી શક્યાં છે, તે કળા મને શીખવે.” પ્રાપ્ત કરે છે, તે સત્ય હંમેશા યાદ રાખજે.”
દ્રૌપદી-“હું તે પતિની સેવાને જ મોટામાં આ સંવાદ વનપર્વમાં સત્યભામા અને માટે વશીકરણ મંત્ર માનું છું. હું હંમેશ દ્રૌપદી વચ્ચે એકાંતની વાતચીત રૂપે મૂક્યો નમ્ર બનીને પતિઓની સેવા કરું છું. તેમની છે. બે સ્ત્રીઓ સખી જેવી આત્મીય હોય ત્યારે સમક્ષ જૂઠું બેલતી નથી કે અસત્ય આચરણે સુખ–દુઃખની વાતચીત કર્યા વિના ન રહે કરતી નથી. તેમના ઉપર ગુસ્સે થતી નથી. જે અને પેતાનું દુઃખ શી રીતે દૂર થાય તેની તેમને પ્રિય તેને હું મારું પ્રિય સમજું છું. પૃચ્છા કર્યા વિના પણ ન રહે. આ સંવાદ વનમાં હાઉં કે મહેલમાં, જે સગવડ હોય દ્વારા સ્ત્રીએ સુખી શી રીતે થયું તેમ ભલે તેનાથી પ્રસન્ન રહું છું. પતિઓની પ્રકૃતિ સૂચવવામાં આવ્યું હોય, પરંતુ એ પુરુષને ઓળખી લઈને તેમની રૂચિ પ્રમાણે સગવડ પણ એટલું જ લાગુ પડે છે. બંને અરસકરું છું. કંઈ વખત એ લડ્યા હોય તો પણ પરસના સુખ દુઃખમાં ભાગીદાર બને તે જ એને યાદ કર્યા કરતી નથી. એ દુઃખમાં હોય દામ્પત્ય જીવનમાં સુખી થવા માટે માનસત્યારે એમનું એ દુઃખ દૂર કરવા જાગ્રત રહું છું. શાસ્ત્રનું અવલંબન લઈને વિવિધ સલાહ મારા પતિઓની બીજી સ્ત્રીઓની સાથે સગી આપવામાં આવે છે તે જરૂરી છે. તેને સ્વીકાર બહેનના જેવો સ્નેહ રાખું છું. મહેલમાં પણ નવા યુગમાં સૌ પ્રથમ થયા છે તેવું માની સાસુની સેવા મારે હાથે જ કરતી. નોકર ચાકર લેવાનું નથી, તેમ સત્યભામાં દ્રોપદીને સંવાદ ઉપર છેડતી નહિ. મહેલના દરેક નોકરની કહી જાય છે. વળી સુખી થવા માટેનું જે કાળજી રાખતી. આવક–ખર્ચનો હિસાબ રાખતી. સત્ય વ્યાસે દ્રોપદીના મુખમાં મૂક્યું છે તે સૌની પહેલા હું ઊઠતી અને સૌને જમાડીને આજે પણ એટલું જ ધ્રુવ છે-બીજાના સુખમાં હું જમતી અને સૌને સુવાડીને સુતી. આથી જ પોતાનું સુખ સમાયેલું છે. હું પતિએની પ્રીતિપાત્ર થઈ છું.'
આમ બીજાના સુખમાં પિતાનું સુખ માતા આ લાંબી સેવાની યાદી સાંભળીને સત્ય તરીકે કરીના ચરિત્રમાં પણ નાના ?
સરખા ભામા નાહિમત થતાં બેલી : “મારાથી આટલું
પ્રસંગમાં સચોટ રીતે બતાવ્યું છે. લાક્ષાગૃહની બધું તે થઈ શકે તેમ નથી. કણને વશ કર. આપત્તિમાંથી બચી ગયા પછી અને દ્રૌપદી
સ્વયંવર પહેલાં પાંડ એકચકા નગરીમાં વાને બીજે કંઈ સહેલે રસ્તે બતાવે.”
એક ગરીબ બ્રાહ્મણને ઘેર છૂપા વેશે આશરે દ્રૌપદીએ તે માર્ગ બતાવતાં કહ્યું : “પતિની મેળવે છે. એ નગરીને રાક્ષસને ભારે જુલમ સેવા ઓછી થશે તે એ દુઃખી નહિ થાય. છે. દરરોજ એક માનવનું તે ભક્ષણ કરે છે. એ મધુર વચનને ભૂખ્યો હોય છે. એટલું જે ઘર દીઠ એને ભેગ ધરવા વારે કાઢવામાં કરી શકશે તે પણ પૂરતું છે. મધુર દષ્ટિ, આવ્યું છે. એ બ્રાહ્મણને ઘેર એ દિવસે વાર મધુર વચન અને મધુર વર્તનથી પુરુષો જેટલા આવ્યા ત્યારે ઘરમાં રડારોળ થઈ પત્ની વશ થાય છે તેટલા બીજા કેઈ માર્ગથી થતા પિતાને ભેગ ધરવા આગ્રહ કરતી હતી. પતિ નથી. સ્ત્રીઓને માટે પતિના પ્રેમ કરતાં વધારે પિતાને. કમાનાર ન હોય તે બાળકે વધુ પૃહણીય વસ્તુ બીજી કોઈ નથી. હે સખી! દુઃખી થાય તે પત્નીની દલીલ હતી. પતિને
૨૦૪ :
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
