________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
કામવાસનાને દારુણુ અંજામ
લેખક-પૂ. મુનિરાજ શ્રી મહાપ્રભવિજયજી મહારાજ-મુબઈ
અનાદિકાળથી પ્રવાહરૂપે વહેતા આવતા આ સંસાર પરિભ્રમણુનું કારણ આત્માને કામવાસના છે. અજ્ઞાન અને પ્રમાદના દોષે મનુષ્યપણાથી તદ્દન વિલક્ષણ એકેન્દ્રિયાદિ જાતિમાં અરટ્ટની ઘટમાળાની માફક કરી ફરી જીવ જન્મ્યા કરે છે. એકેન્દ્રિયાદિની કાયસ્થિતિ લાંબી છે માટે મનુષ્યજન્મ દુર્લભ છે.
અનાદિકાલીન કામવાસનાઓ માનવીને સતાવે છે અને હુકાવે છે. જેમ તેમ કરી તેની શક્તિ ક્ષીણ કરી જીવનનું સત્વ ચૂસી લે છે. છિદ્રયાની પરવશતાના કારણે ભાનભૂલા બનેલા આ મા અસય-અપૂર્ણાં અને ક્ષણિક સુખ માટે તરફડિયાં મારે છે,
તરફડિયાં મારવાની કારમી સ્થિતિમાંથી બચવા માટે કામવાસનાની ભયંકરતા તેના સાચા સ્વરૂપે
સમજવી પડે અને હૈયાને જચાવવી પડે, તેમ થતાં ઇંદ્રિયા સાથે રણુાંગણમાં ઉતરી યુદ્ધની નાખતો ગગડાવી યુદ્ધના જોખમો અને ભયોને વિવેકપૂર્વક પ્રતિકાર કરે. વિજયની તીવ્ર ઉત્કંઠાથી માનવી અણનમ યોદ્દો બને અને કાર્ય સિદ્ધિ પર્યંત અવિરત યુદ્ધ ચાલુ જ રાખે. लंकामा विस कामा, कामा आसीविसोवमा । कामे य पत्थेमाणा, अकामा जन्ति दोग्गइ |
કામભોગ-કામવાસના શસ્યરૂપ છે, વિષરૂપ છે અને સર્પ તુલ્ય છે. આ કામભોગેતું નહિ સેવન કરનાર પણ એની ઇચ્છા માત્રથી કે સ્મરણ માત્રથી પણ દુતિએ જાય છે.
આ કામભોગ શક્ય સમાન છે. જેમ દેહના કાઇ અંગમાં પ્રવેશ પામેલ શય-બાણની આગળના તીક્ષ્ણ અંશ માંસની સાથે મળી સારા શરીરમાં તીવ્ર વેદના ઉત્પન્ન કરે છે, જેમ ભેગાસક્ત ચિત્ત પણ પુરુષને રાતદિવસ શલ્યની જેમ પીડિત કરે છે. કામભોગા વિષ સમાન છે. જેમ મધુમિશ્રિત વિશ્વ ખાવામાં મધુર અને પરિણામે અતિ દારૂણ દુઃખ આપે છે, તેમ કામભોગ પણ આદિમાં અત્યંત પ્રિય
આ
(
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લાગે છે, પણ પરિણામે તે વિષથી પણ અધિક ભયંકર છે, એ જ રીતે કામભોગો વિષ સની જેમ અત્યંત ભયંકર છે, જેમ દિષ્ટિવા સીને નાચે તો પ્રિય લાગે છે, પણ સ્પર્શે થતાં પ્રાણને હરી લે છે, તેમ કામભોગા દેખાવમાં તો અતિરમણીય
લાગે છે, પણ તેના અપ સ્પ, મનેરથ કે સ્મરણુ માત્ર પણ આત્માને મહાન અનથ કરે છે.
સુકામળ પરથી આત્માને ભાનભૂલા બનાવતી સ્પર્શના, મધુર રસના આસ્વાદમાં લહેજત પમાડી પાગલ બનાવતી રસના, સુગંધી પાછળ ભ્રમરની જેમ ભમાડતી નાસિકા, રૂપ-લાવણ્ય - સૌ`દ પાછળ લટકેલ બનાવતા નયન, કામળ મધુરા ગાનમાં મુખ્ય બનાવતાં કાન શીઘ્ર આત્માની દુર્ગાંતિ નાતર્યા વગર કેમ રહે ? ઇંદ્રિયા બધા જ બળથી આમાને ઊંડી ખાઇમાં પટક છે, જેમાં પારાવાર દુઃખ છે, તીવ્ર ત્રાસ, સંતાપ અને ભયંકર પાપબંધ છે, જે દીકાલ સુધી રીબાવે છે.
ઇંદ્રિયાની ગુલામીનું પરિણામ ગંભીર આવે છે. ક્ષણિક સુખ આપતી ઇંદ્રિયા આભાને પાતકમાં પટકે છે અને તીવ્ર વેદનાઓના અનુભવ કરાવે છે, વેદના પણ પુષ્કળ કે એક ક્ષણુ પણ કાટિ વર્ષ જેટલી લાંખી અને અસહ્ય લાગે છે,
કાદવમાં ફસાએલા હાથી તેમાંથી નીકળવાના પ્રયત્ન તો ઘણા કરે છે. અને ઇચ્છે છે કે કીચડમાંથી નીકળી થળપ્રદેશમાં ચાણ્યા જઉં, પણ તે નીકળી શકતા નથી, તેમ કામભોગમાં આસક્ત પુરુષ પણ તેમાંથી નીકળવાની કશિશ કરવા હતાં પણ સલમનારથ થતા નથી.
વિષયથી વિરક્ત અને શીલગુણમાં અનુરક્ત આત્માને જે અલૌકિક સુખની પ્રાપ્તિ થાય છે, તે આબાલપ્રિય અને પરિણામે દુઃખદાયી કામભોગામાં કદાપિ ઉપલબ્ધ થતું નથી. કામભોગાદિ વિષય આરંભમાં જ કંઇક સુખ આપે છે અને તે પણ ૧૧૨૦૩
For Private And Personal Use Only
