________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જીવન-સનર્થ
૧૭પ કરીએ છીએ. જ્યાં સુધી આપણી શકિતઓને ઉપયોગ માધુર્ય, લાવણ અને સુંદર વિચારના મંદિરને માટે દ્રવ્ય સંચય કરવામાં આગ્રહપૂર્વક કરીએ છીએ અને નિયત થયા છીએ એવા અનેક પુરાવા આપણા ઉચ્ચ સુંદર શક્તિને ગુપ્તપણે દબાવી રાખી નષ્ટ- પિતામાં માલૂમ પડશે. આપણુમાં રહેલા સૌથી પ્રાયઃ થવા દઈએ છીએ ત્યાં સુધી ઉચ્ચ અને શ્રેષ્ઠ અને સુંદર ગુણેના વિકાસ સમાન બીજું સમતલ જીવનની આશા રાખવી નિરર્થક છે; કેમકે કંઈ લાભદાયી નથી. જેથી કરીને આપણને જે મગજની ઉચ્ચ અને ઉદાત્ત શક્તિઓને બિલકુલ જ્યાં ત્યાં સુંદરતા જ દૃષ્ટિએ પડશે. અને પ્રત્યેક વિકાસ કરવામાં આવતું નથી અને હલકી શક્તિઓને વસ્તુમાંથી માધુર્ય ગ્રહણ કરવાને શક્તિમાન થશું. હદ ઉપરાંત વિકાસ કરવામાં આવે છે તે માણસને જ્યાં જ્યાં આપણે જશું ત્યાં ત્યાં આપણામાં રહેલા પિતાની પશુવૃત્તિની શિક્ષા સહન કરવી પડે છે અને ઉત્તમ ગુણોને કેળવવાને હજારો વસ્તુઓ આપણને જીવનમાં જે કંઈ સુંદર અને રમ્ય હોય છે તેના દૃષ્ટિગોચર થશે. પ્રત્યેક ભૂપ્રદેશ, સૂર્યાસ્ત અને સુંદર ગુણ ગ્રહણ રહિત થાય છે. દરેક વસ્તુમાં કુદરતને વસ્તુ આપણી માર્ગ પ્રતીક્ષા કરે છે. પ્રત્યેક પાંદડામાં હસ્તાક્ષર( સૌંદર્ય )ને વાંચવા બિલકુલ શ્રમ ન લેવો અને પુષ્પમાં કેળવાયેલ દૃષ્ટિ દેવને પણ મુગ્ધ કરી
અને સૌંદર્યને આપણા જીવનમાં તેને ભાગ ભજ. નાખે તેવું સૈદર્ય જોશે. જંગલમાં અને ખળખળ વવા ન દે એ શું દયાજનક, શરમભરેલું અને વહેતાં ઝરણામાં, કેળવાયેલ કર્ણ સ્વરેજ્ય અને સ્વરદોષપાત્ર નથી ?
માધુર્ય સાંભળશે અને કુદરતનાં ગાનમાંથી અકથ્ય જે વિચારનું આપણા મનમાં આપણે સેવને વિનોદ પ્રાપ્ત કરશે. કરીએ છીએ અને જે આદર્શને આપણાં અંતઃ
આપણે ગમે તે ધંધે હોય તે પણ આપણે કરણમાં સ્થાપીએ છીએ તેનાથી જ આપણું
એવો નિશ્ચય કરવો જોઈએ કે દ્રવ્યની ખાતર જીવન ઘડાય છે.
આપણામાં જે ઉચ્ચ અને ઉત્તમ છે તેને દબાવી ન બુદ્ધિ-વિકાસની જેટલી અગત્ય છે તેટલી જ દેતાં દરેક પ્રસંગે જીવનને સૌદર્યથી જ ભરવું. હદયના ગુણોના અને સૌંદર્યને પારખવાના ગુણના સેંદર્ય માટેના તમારા પ્રેમના પ્રમાણમાં તમને વિકાસની અગત્ય છે, એવો સમય આવશે કે જ્યારે તેમાંથી આનંદ પ્રાપ્તિ થશે અને તેની ખૂબીનું ગૃહમાં તેમજ શાળામાં સૌંદર્યને એક અમૂલ્ય ભાન થશે. જો તમને સોંદર્ય પર પ્રીતિ હશે તે તેથી બક્ષિસ સમાન ગણવાનું આપણાં બાળકોને તમારું જીવન પવિત્ર, ઉદાત્ત અને ઉચ્ચ ઘણું અલ્પ શીખવવામાં આવશે, અને તે બક્ષિસને પવિત્ર સમયમાં અને ઘણી સહેલાઈથી બની જશે. તેમજ સ્વચ્છ રાખીને કેળવણીનાં એક પવિત્ર સાધન તરીકે લેખવામાં આવશે; આપણે સંદર્ય,
(ચાલુ)
दर्शनाद्धरते चित्तं, स्पर्शनाद्धरते धनं । संगमाद्धरते सत्त्वं, नारी प्रत्यक्ष राक्षसी ॥
(વસંતતિલકા) મહિત થાય ક્ષણમાં મન જોઈ નારી, સ્પશે અગાધ ધનને થઈને ભિખારી; સંગે થવાય બતહીન જુઓ વિચારી, પ્રત્યક્ષ છે સબલ રાક્ષસીરૂપ નારી.
For Private And Personal Use Only
