________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્ર, મેવાડ અને દક્ષિણ જેવા પ્રદેશની વિશિષ્ટતા એ હતી કે નાના નાના છોકરાઓને તેમની તેમણે પરિક્રમા કરી હતી અને તે સમયના સામાજિક પાસે જવાનું હમેશાં આકર્ષણ રહેતું કારણ કે તેઓશ્રી અને ધાર્મિક પ્રવાહે તે સમજ્યા હતા. ખ્રીસ્તી, સરળ ભાષામાં નાની નાની વાત કહી તેઓને આર્યસમાજી અને થીઓસોફીને પણ તેમણે અભ્યાસ બધિત કરતા હતા. તેમના ગુરુ સુખસાગરજી મહારાજ કર્યો હતો. તેમના જીવન દરમ્યાન કેપગ્રેસની સ્થાપના સાદા અને ભલા હતા અને શ્રી બુદ્ધિસાગરજી થઈ અને લાલા લજપતરાય, માલવીયજી, મહાત્માજી, મહારાજ તેમની અનન્ય ભક્તિ કરતા. સયાજીરાવ ગાયકવાડ વગેરેને પરિચય તેમને સાંપડ્યો જેન આચારવિચાર એવા છે કે હિંદના સમગ્ર અને દેશદાઝના નવા પુરને તેઓ સમજયા અને ઇતિહાસમાં એક પણ યુગ એવો નથી ગમે કે જ્યારે સદરહુ પ્રવૃત્તિને પ્રત્સાહન આપ્યું. તેમના જીવનમાં જેન આચારવિચારને પ્રતિબંધ આપવા માટે જૈન એવા ઘણાએ પ્રસંગ બન્યા કે તેમણે ગુનેગાર સાધુનું સમર્થ વ્યક્તિત્વ સમાજને નહિ સાંપડયું ગણાતી કે મને મદદ કરી તેમને સમાગે વાળ્યા. હે. જૈન સાધુસંસ્થાએ દેશની અનેકવિધ સેવાઓ તેમનું જીવન એક ધન્ય પ્રસંગેની જાણ છે અને કરી છે. જૈન સાધુઓએ દેશની સંસ્કૃતિના અનેક બાળપણથી કાળધર્મ પામ્યાં ત્યાં સુધી તેમણે ઘણી સાધનોને પ્રકાશ્યાં છે અને પ્રજાને એ દ્વારા સન્માર્ગે સિદ્ધિઓ મેળવી, જે એવી અભુત હતી કે નાસ્તિકને વાળી છે. સદાચાર, ચારિત્ર્ય, વિદ્વત્તા, સંશોધન, પણ વિચાર કરતા કરી મૂકે. તેમના પર્યટને, તેમનું સમર્થન વિગેરે વિષયોમાં જેને સંસ્કૃતિની પરંપરા હમેશાં તપ, તેમને સંયમ, ધન પ્રત્યેની ઉપેક્ષાવૃત્તિ, અતુલ સન્માર્ગને સાચવી રહી છે. જૈન સાધુઓએ હજારો અભ્યાસ, તેમને આચાર્યોમાં ઊંચી કક્ષાએ પહોંચાડે છે. વર્ષોથી પ્રજાને શુદ્ધ ધર્મલાભ આપ્યો છે અને એવા અને વિરાગની સાધનાનું આ જીવન કેવળ જૈન અનેક સાધુઓમાં શ્રી બુદ્ધિસાગરનું સ્થાન પ્રથમ રહેશે. જનતાને નહિ પણ સમગ્ર જનતાને આકર્ષણરૂપ રહેશે. શ્રી બુદ્ધિસાગરજીનું કામ ખંડનનું નહિ પણ
છેલ્લા ૨૫૦૦ વર્ષોમાં જેમાં પ્રખર વિદ્વાન મંડનનું હતું, જૈન વ્યવસ્થાની ન્યૂનતાએથી અનેક આચાર્ય મહારાજે થઈ ગયા છે. તેમણે સંખ્યાબંધ વાર તેઓ અકળાઈ જતા. દેવદ્રવ્યને દુરુપયોગ પુસ્તકો લખ્યાં-લખાવ્યાં છે અને તે સાહિરા જિંદગીના તેમનાથી સહન થઈ શકતે નહોતે. નાના નાના તેમજ ધર્મના દરેક અંગને રપ લે તેવું છે. ગામડાઓના મંદિરોના વહિવટમાં ઊગુપ જણાતી શ્રી બુદ્ધિસાગરજી મહારાજે લેક જીવનને સ્પર્શે તેવા ત્યારે તેઓ તેને ઉકેલ લાવવા પ્રયત્ન કરતા. ૧૦૮ પુસ્તક લખ્યાં છે અને અધ્યાત્મ જ્ઞા, પ્ર શ્રી બુદ્ધિસાગરજીની સાહિત્ય પ્રતિભા તેમની મંડળે બહાર પાડ્યા છે. તેમના લખાણની વિશિષ્ટતા આત્મપ્રતિભાના જેટલી જ ભવ્ય છે. તેમનું લખાણ એ છે કે- એમનાં લખેલાં પુસ્તક hiઈ પણ ધર્મના એટલું વિસ્તૃત છે કે અન્ય કોઈ ગૃહસ્થ કે ત્યાગી માણસને પસંદ પડે તેવાં અને વાંચવા લાયક છે. સાક્ષરે તેમના જેટલે ગ્રંથ રસથાળ ગુજરાતી પ્રજાને શ્રી બુદ્ધિસાગરજી મહારાજમાં એ વિશિષ્ટતા નોધ- આપ્યાનું જાણ્યું નથી. એકસો ને આઠ મહાસમર્થ પાત્ર હતી કે તેમનું મને સંકુચિત નહોતું અને ગ્રંથ લખીને સાહિત્યસૃષ્ટિમાં તેમણે જબરદરત ફાળો નાના મેટા સંપ્રદાયમાં માનતા નહતા એટલે આપે છે. જેઓ તેમના પરિચયમાં નથી તેમને સર્વેનાં મન જીતી લઈ શકતા હતા. તેમના અનુ- વિસ્મય થશે કે સાધુજીવનની દૈનિક ક્રિયાઓમાં યાયીઓમાં કેટલાક મુસલમાન અને ભાટ પણ હતા. પુષ્કળ સમય ગાળવા છતાંય તેઓશ્રી આ સર્વ પ્રથા તેમના ભને ત્યારે પણ લેકે ગાતા હતા અને લખવાનો સમય ક્યાંથી મેળવી શક્યા હશે? તેમનું આજે પણ ગાય છે. તેમના લખાણએ અહિંસા લખાણ સવમાં ઘણું ઊંયા પ્રકારનું છે. વિચારોની પરમ ધર્મને નાદ લેકમાં ફેલાવ્યો છે, તેમની બીજી વિપુલતા ભાવનાઓની સમૃદ્ધિ લાગણીઓને તરવરાટ
For Private And Personal Use Only