________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
-
૩૮
હોતી નથી, માટે મહાપુરુષ તથા ઉચ્ચ કોટિના દયિકભાવમાં સુખ, શાંતિ, આનંદ જેવું આત્માઓની પંક્તિમાં ગણાવા ખોટે ડાળ કશું યે હોતું નથી, તો યે મોહનીયના દબાણથી પણ કરતા નથી, કદાચ મહિનયના દબાણથી અનાદિ કાળથી જ આત્મા અનુકૂળ દિગલિક પૌદ્ગલિક વસ્તુઓ ઉપર પ્રેમ ઉત્પન્ન થાય વસ્તુઓમાં બધુયે માનતો આવ્યો છે જેથી તો એ આસક્તિભાવને આધીન થતા નથી. કરીને પથમિક કે ક્ષાયિક ભાવથી પ્રગટ ભેદજ્ઞાનની સહાયતાથી મેહના બળને શિથિલ થતાં આત્મિક સુખ-શાંતિ આદિ તરફ અરુચિ
અતિ અહિ તર અગ્રિ બનાવી દે છે. એટલે અજ્ઞાની જનતાને મેહ ધરાવે છે. અને તેને મેળવવા કર્મનો ક્ષય કર. એટલે કનડે છે તેટલો તેને કનડી શકો વાની ભાવનાઓ તથા પ્રવૃત્તિઓને આદર કરતું નથી અને સુખશાંતિથી જીવન વ્યતીત કરે છે. નથી પણ પિગલિક સુખનાં સાધન મેળવવાની ભાવસ્થિતિની કાંઈક કચાશને લઈને પ્રભુની ભાવના તથા પ્રવૃત્તિને આદર કરે છે. અને આજ્ઞાઓનું બરાબર પાલન ન થવાથી કાંઈક ચોવીશે કલાક પચેંદ્રિયોના વિષયને પ્રાપ્ત અંશે વિરાધક ભાવવાળે રહે છે. તોયે સમકરવાની આકાંક્ષાવાળો રહે છે. ઓપચારિક કિતનું બીજ વવાઈ જવાથી દર્શન મેહનીયને ધર્મવાળી બાહ્ય ક્રિયાઓ પણ વૈષયિક ઇચ્છા- નબળું બનાવેલું હોય છે તેથી તેનો આત્મા ઓથી આદરે છે. અર્થાત રસગીરવતા, શાતા- શુદ્ધ શ્રદ્ધાથી વાસિત હોય છે. એટલે અપુનગેરવતા અને દ્વિગારવતા મેળવવા બાહા ધકપણે શીધ્ર કોને ક્ષય કરીને નિર્વાણ ક્રિયાઓનો દેખાવ કરે છે. પણ રાગદ્વેષની મેળવી શકે છે. તેથી તે તિર્યંચ તથા નારકીની પરિણતિને ક્ષય કરતું નથી તે તેની કષાય- ગતિઓથી મૂકાયેલો હોય છે. એટલે મોટે ભાગે વિષયવાળી મનોવૃત્તિઓ ઉપરથી સ્પષ્ટ જણાઈ મનુષ્ય તથા દેવભવને મેળવે છે, કારણ કે તેના આવે છે. સમભાવ વીતરાગ દશાનો અંશ પણ અધ્યવસાયની અત્યત અશુદ્ધિ હોતી નથી ન હોવા છતાં છઠ્ઠા ગુણસ્થાનકના માન મેળવ- તેથી તે માઠી ગતિ મેળવતો નથી. વાની ઈચ્છા રાખનાર પિતાને ઉત્કૃષ્ટ ચારિત્રી
વસ્તુને વસ્તુરૂપે જાણવી તથા શ્રદ્ધવી તે માનીને અને બીજાને શિથિલ ચારિત્રી માનીને
દર્શનમોહના ક્ષે પશમ સિવાય બની શકે ગર્વથી ફુલી જનારમાં આત્મિક ગુણ મેળવવાની
નહિ. કદાચ અપ્રત્યાખ્યાની આદિ વિરતિના યોગ્યતા સરખી પણ હોતી નથી, કારણ કે આવી
બાધક આવરણાની તીવ્રતાથી વિરતિના પરિ. ભાવનાઓ અજ્ઞાનતાને લઈને થાય છે તેથી તે
ણામ ન પણ થાય તોયે શુદ્ધ શ્રદ્ધાના બળથી મિથ્યાત્વ ગુણસ્થાનકનું સૂચન કરે છે.
આત્મા પિતાને ઉન્નત બનાવી શકે છે. અને ૩૯
વિરતિના બાધક કર્મોને ખસેડીને પરમાત્મસમભાવીનું અંતરંગ મિથ્યા મન, માયા, દર્શન કરી શકે છે, માટે આ કાળમાં તે એટલું
ત્કર્ષ તથા પાપકર્ષથી મુકાયેલું હોય છે. પણ પ્રાપ્ત થઈ જાય તેયે માનવજીવન સફળ તેનામાં ખોટું માન મેળવવાની કુરણ સરખીયે થયું કહી શકાય.
(ચાલુ)
For Private And Personal Use Only
