Atmanand Prakash Pustak 035 Ank 09

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

coછwwwwww
8
શ્રી સંઘપૂજાનો મહિમા.
mom
શાસ્ત્રોમાં કહેલ છે કે રત્નોમાં જેમ ચિંતામણિ રત્ન અને વૃક્ષમાં જેમ કલ્પતરુ અને દેવોમાં જેમ દેવાધિદેવ વીતરાગ પ્રભુ ઉત્તમ છે, તેમ સુપાત્રમાં શ્રમણ સંઘ ઉત્તમ છે. જ્ઞાનાદિરૂપ સર્વ ગુણોના સમૂહરૂપી રને સમાન એવા આ સંઘમાં જળના બિંદુની પેઠે નાંખેલું અ૫ દ્રવ્ય પણ અક્ષય થાય છે.
આ સંઘરૂપી રનખાણમાંથી પંચ પરમેષિરૂપ અમૂલ્ય રત્ન ઉત્પન્ન થાય છે. તેથી આ સંઘ તીર્થંકરરૂપ છે, કારણ કે તેમને સર્વ તીર્થકરો પણ નમસ્કાર કરે છે. એવા ઉત્તમ સંઘની વાસ્વામીની પેઠે જે ઉન્નતિ કરે છે તે પ્રશંસનીય થાય છે.
પુત્રજન્મ તથા વિવાહાદિકના મંગળ તે ઘરે ઘરે હોય છે, પણ શ્રી સંઘની પૂજાદિકનું ઉત્તમ મંગળ તે ભાગ્યવાન પુરુષોને જ ઘેર હોય છે.
આ જગતમાં જે મનુષ્યના ઘરને સંઘે સ્પર્શ કરેલ છે તેના આંગણુમાં માટે શરીર ઉપરની સર્વ પ્રકારની મમતાનો ત્યાગ કરવો જોઈએ. સત્ય અને શાશ્વત આત્માનાં પરમ શ્રેયના માર્ગમાં જ પ્રવૃત્ત થવું જોઈએ.
મનુષ્યમાં કોઈ પણ પ્રાણી કરતાં વિશેષ શક્તિ છે. મનુષ્ય પિતાનાં ભાવિન પ્રણેતા બની શકે છે. જે મનુષ્યમાં દુષ્ટ વાસનાઓનું પ્રાધાન્ય ન હોય તે મનુષ્ય ઉન્નતિને પંથે સંચરી શકે છે. મનુષ્યને ઈરછા-મન ઉપર નિબંધ હોય તે મેક્ષના અભિલાષ પણ સેવી શકાય છે. દુર્વાસનાઓના વિનાશ અને માનસિક નિયંત્રણ વિના મોક્ષ-પ્રાપ્તિ શક્ય જ નથી.
સ્થલ શરીરનો વિનાશ થતાં મનુષ્યની ભૌતિક ચિંતાઓનો અંત આવે છે. મૃત્યુ બાદ આત્માનું અસ્તિત્વ ચાલુ રહે છે. આથી આધ્યાત્મિક શ્રેયનો પ્રશ્ન મનુષ્યને સૌથી વિશેષ મહત્વ છે. આત્મજ્ઞાન એ જ મનુષ્યને પરમ કલ્યાણકારી છે. આત્મજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી આધ્યાત્મિક શ્રેયની સાધના કરવી એ જ જીવનનું પરમ દયેય છે. સર ઑલીવર લૅજે આત્મજ્ઞાનમાં મહત્વના સંબંધમાં કહ્યું છે કે –
આત્મજ્ઞાનથી મનુષ્યમાં પિતાના ભાવીનું નિયંત્રણ કરવાની શક્તિ પ્રાપ્ત થાય છે.” (Life & matter)
–ચાલુ.