Atmanand Prakash Pustak 014 Ank 05

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 5

વિચારનું સામર્થ્ય.
૧૦૦
ના બીજ વાવેલાં જોવામાં આવશે; સંસારને ત્યાગ કરી થઈ ગયેલા વૈરાગીઓમાં એક બીજાથી મોટા કહેવરાવવાની અને શિષ્ય વધારવાની ઉગ્ર લાલસાથી તેઓ વચ્ચે પણ લેષ પ્રસરાયલે જોવામાં આવશે; વ્યાપારના સ્થળ બજારમાં જૂઓ તે વ્યાપારી વર્ગમાં ભાગ્યેજ સંપ હશે; કોન્ટેસો, કોન્ફરન્સ, મંડલે, સમાજે અને જ્ઞાતિબંધનેના જૂદા મતો, જુદા વિચારે માલુમ પડે છે. ઉચ્ચ આચાર અને વિચારનું જાણે અસ્તિત્ત્વજ ન હોય, એમ જણાય છે. જીવનની આવી નિરૂપયેગી દોડધામ અને અન્ય જીવોના અકલ્યાણના વિચારથી માનવસમાજનું અધ:પતન થયું છે–સામર્થ્યનો આવી રીતે દુરૂપયેગ થવાથી માનવસમાજની અવનતિ થઈ છે. આપણામાં શું સામર્થ્ય રહેલું છે અને તેને કેળવીને કેવી રીતે ઉપયોગમાં લઈ શકાય તે વિષે વિચાર કરીએ અને ઉન્નત દશાનેં પ્રાપ્ત કરવા શક્તિમાંન થઈએ.
તમે વારંવાર પરમાત્મા, પરમેશ્વર, ઈશ્વર, ભગવાન આદિ શબ્દોનો ઉચ્ચાર કરે છે, પણ વસ્તુતઃ પરમાત્મા, પરમેશ્વર, ઇવર કે ભગવાન એ શું છે, તેને તમે કદિ વિચાર કર્યો છે ખરે? પરમાત્મા, પરમેશ્વર વિગેરે જે કહો તો તે તમારા માનવ શરીરમાં રહેલા આત્માના જૂદા જૂદા નામ માત્ર છે. આ આત્મા સર્વ સામર્થ્ય, સર્વ સુખ, સર્વ જ્ઞાન અને સર્વ વૈભવનો અનંત મહાસાગર છે. તીર્થકરે, સિદ્ધભગવાન અને કેવલજ્ઞાનીઓએ આ આત્મામાંથીજ અખંડ અને અવિના સુખનો અનુભવ કર્યો છે અને હજી પણ કરે છે. આ જગતમાં જે જે સામર્થ્યવાન, અપૂર્વ સુખી અને વૈભવશાલી પુરૂ થઈ ગયા છે, તેમણે પણ આત્મામાંથી જ પોતાના ઈશીત પદાર્થોને પ્રાપ્ત કર્યો છે. જેમ જ્ઞાનને ઈચ્છનારે ગુરૂ પાસે જાય છે, ચાખી અને તાજી હવાને ઈચ્છનારો તેવાં સ્થળમાં જાય છે, ગરમીને ઈચ્છનારો ગરમ પદાર્થોનું સેવન કરે છે અને ક્ષુધાતુર ભજનગૃહ પ્રતિ જાય છે, તેમ આપણે કે જેને જ્ઞાન, સુખ, વૈભવ, સામર્થ્ય આદિ સર્વોત્તમ વસ્તુઓ જોઈએ છીએ, તેમને આ સર્વ વસ્તુઓ જેમાં ભરેલી છે, તે આત્મા પ્રતિ જવાની જરૂર છે. કોઈ એમ પ્રશ્ન કરે કે અમે સર્વ એકત્ર થઈ એકજ સમયે આત્મામાંથી ઈષ્ટ પદાર્થોને પ્રાપ્ત કરવા માગીએ તો શું મળી શકશે ? હા, બંધુઓ, આમામાં એ સર્વ વસ્તુઓ એટલા મોટા પ્રમાણમાં રહેલી છે કે યુગોના યુગે તેને ઉપયોગ કરવામાં આવે તો પણ ખુટે કે રંચમાત્ર ઓછી થાય તેમ નથી. તમે અમને આત્મા પ્રતિ જવાનું આગ્રહપૂર્વક કહો છે, એ ખરું, પણ અમારે આત્માને કયાં શોધે? શું તેને માટે અમારે જંગલમાં કે પર્વત ઉપર જવું પડશે? અને જે નજ જવું પડે તે અમારે અમારો સાક્ષાત્કાર કેવી રીતે કરે, એ વિષે કાંઈ સલાહ આપો