Atmanand Prakash Pustak 012 Ank 02

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 5

પન્યાસજી શ્રીમદ્ દાનવિજયજીનું ધર્મ સંબધી ભાષણ.
www
અમે આનંદિત થયા છીએ, પરંતુ જો કે તેવા પ્રકારથી સમજાવવાની મારી શક્તિ નથી તે પણ ગુરૂકૃપાથી પૂર્વના કથનમાં કિ`ચિત્ સ્પષ્ટપણું કરવાને ધારૂ છું. વિચાર કરવા તે તે આપ બુદ્ધિમાનાને આધીન છે.
॥ મૅનાવનું ॥
૨૭
।। ટ્રેવલતાર, મેત્તાર જમ્મુમૂટતાં 1 ज्ञातारं विश्वतत्वानां वंदे तद्गुणलब्धये ||
અથ-રાગ અને દ્વેષાદિક આત્માના શત્રુએ જેણે જીત્યા છે, અને કમરૂપી પર્વત જેણે ભેદી નાખ્યા છે, અને જગતના તત્વો જેણે જાણ્યા છે, તેવા શ્રી સજ્ઞ ભગવાનને હું નમસ્કાર કરૂ છું. તે એટલાજ માટે કે તેમના ગુણાની પ્રાપ્તિ અનેને પણ થાય. ૫ ૧૫
તે દેવ ચારે અને કેવી રીતે થયા, તેના વિચાર,
કાળના વિભાગ
જેવી રીતે બીજા શાસ્ત્રકારો સત્યુગ ૧ દ્વાપર ૨ ત્રેતા ૩ અને કલિયુગ ૪ માને છે તેવી રીતે જૈનશાસ્ત્રામાં પણ કાળના બે વિભાગ કહેલા છે. એક ઉત્સર્પિણી, ( ચઢતા આંટા ) અને ખીજે અવસર્પિણી ( ઉતસ્તા આંટા ) તેમાં પણ એકેકના છ છ વિભાગ કહેલા છે, પરંતુ સત્યુગાદિકના કાલમાનથી ઘણા ફેરફાર છે, તે વિષય વિસ્તારયુકત આ પ્રસ’ગે કહી શકાય નહિ. તે ખંને પ્રકારના કાળને એક ચક્ર કહે છે. આ સિષે અતિદે અન્તરૂપે હોવાથી તેવા ચક્ર અનતા થઇ ગયાં છે અને આગળ પણ અનંત ચક્રે થશે, તે ઉત્સર્પિણીના અને અવસર્પિણીના છ છ વિ ભાગના મધ્યમ કાળમાં તેવા પરમ દેવ ચેાવીસ ચોવીસ નિયમબધ, થયા કરે છે. શ્રી રત્નશેખસૂરિ મહારાજે ક્ષેત્રસમાસને વિષે કહ્યું છે કેઃ— ॥ काल दुगे ति चउत्था, रगेसु एगुण नवइपरके
गए सिज्यंति, हुति पढमंतिम जिनिंदा ॥ १ ॥
અ—તે અને પ્રકારના કાળમાં જે છ છ વિભાગ ખતાવ્યા હતા, તેમાં પ્રથમ અવસર્પિણીના ત્રીજા વિભાગમાં નેબ્યાસી (૮૯) પક્ષ ખાકી રહે તે વખતે તથા ચોથા વિભાગના નેવ્યાસી (૮૯) પક્ષ ખાકી રહે તે વખતે અનુક્રમે પહેલા અને ચાવીશમા પરમદેવ મોક્ષે જાય, એજ પ્રમાણે ઉત્સર્પિણીના ત્રીજા વિભાગના તેમજ ચેાથા વિભાગના પણ નેવ્યાસી (૮૯) પક્ષ જાય તે વખતે અનુક્રમથી પહેલા અને ચાવીશમા પરમદેવના જન્મ થાય. જેમકે રાજા મહારાજાર્દિકના જન્મ સમયે ઉચ્ચનિચાદિક ગ્રહે યાયેાગ્ય મળી આવે છે, તેમજ આ વિષયના કાળને પણ સમજવા.