Aparokshanubhuti

Author(s): Shankaracharya, Vidyaranyamuni
Publisher: Khemraj Krushnadas

Page 88

(८२ )
अपरोक्षानुभूतिः ।
अंगानां समतांविद्यात्समे ब्रह्मणि लीयते ॥ नोचेन्नैवसमानत्वसृजत्वं शुष्क
वृक्षवत् ॥ ११५ ॥
सं. टी. इदानीं देहसाम्यं लक्षयति अगानामिति अंगानां ब्रह्मण्यभ्यस्तानां स्वभावविषमाणामधिष्ठानसमत्वदृष्ट्या समतां विद्याज्जानीयात् चेत्समे ब्रह्मणि अंगवैषम्यमित्यत्राध्याद्दारः तच्चेन्त्रोलीयते समत्ररूपतया न तिष्ठतीत्यर्थः तत्यत्रशेषः शुष्कवृक्षवदंगानामृजुत्वं सरलत्वमचंचलत्वं च यत्तत्समानत्वं नैव भवेदितिसंबंधः अंगानां विषमस्वभावत्वादितिभावः ॥ ११५ ॥
भा. टी. सब प्राणियों में समदृष्टि करके जो समान बहायें लीन होय है सो देहसाम्य कहावे है सूके हुए काष्ठकी तरह समान वस्तुको समता नहीं कहे हैं ॥ ११५ ॥
दृष्टि ज्ञानमयीं कृत्वा पश्येद् ब्रह्ममयं जगत् ॥ सादृष्टिः परमोदारा न नासाः ग्रावलोकिनी ॥ ११६ ॥
सं. टी. इदानीं दृस्थितिं लक्षयति दृष्टिमिति ब्रह्मणिफलव्याप्यत्वाभावेपिवृत्तिव्याप्यत्वात् दृष्टिमंतः करणवृत्तिं ज्ञानमयीमखंडब्रह्माकारों कृत्वा जगत्सर्वब्रह्ममयं पश्येत् ब्रह्मेवेदं सर्वमित्येतावन्मात्रैववृत्तिः का येति भावः । स्पष्टमन्यत् ॥ ११६ ॥
1