________________
કુટુંબ અને સમાજમાં મહત્ત્વનું સ્થાન હતું. સાધુ-સાત્ત્વિક અને અનુકરણીય જીવન તેઓ વ્યતીત કરતા હતા.
શ્રી પ્રેમજીભાઈના પાપભીરુ ગૃહિણી, વ્યવહાર કુશળ શ્રી કુંવરબાઈ નામના ધર્મપરાયણ પત્ની હતા. તેઓનું દાંપત્યજીવન ધર્મ પરાયણ અને સંતોષી હતું. ધર્મનાં સંસ્કારો પૂર્વનાં પુણ્યથી સહજ પ્રાપ્ત હતા. ત્યાગ, તપ અને સંવેગનિર્વેદ વગેરે ગુણની વૃધ્ધિ થતી હતી. ધર્મની સમજણને કારણે પૈસાની તૃષ્ણા કે ઝંખના એમને સતાવતા ન હતા. સાધુ પુરુષોના સમાગમથી આ દંપતીના અધ્યાત્મનેત્રો ઉઘડ્યા હતા.
આ સદ્ગુણશીલ દંપતી, પોતાના શાંત અને આનંદપૂર્ણ જીવનને સંતોષ સાથે કલાત્મક રીતે જીવી રહ્યા હતા. આ દંપતીને ઘેર અનુક્રમે ત્રણ પુત્રો શ્રી જયચંદભાઈ, શ્રી માણેકચંદભાઈ, શ્રી માવજીભાઈ તથા એક પુત્રી ઉજમબાઈનો જન્મ થયો. સૌથી મોટા જયચંદભાઈ તે પછી ઉજમબાઈનો જન્મ થયો હતો. માણેકચંદભાઈ ત્રીજું સંતાન અને સૌથી નાના માવજીભાઈ.
માતાપિતાના લાડકોડ અને સ્નેહ પૂરેપૂરો માણે તે પહેલાં પિતા પ્રેમજીભાઈનું અને બે વર્ષ પછી માતા કુંવરબાઈનું અવસાન થયું. માતાએ અંતિમ સલાહ આપતા, બાળકોને કહ્યું –
“તમે બધા ભાઈઓ સંપીને રહેજો. જૈનધર્મ સિવાય આત્મકલ્યાણ કરી શકે એવો બીજો કોઈ ઉત્તમ ધર્મ નથી. તેથી જેનશાળામાં નિયમિત જવું. ધર્મમાં પ્રેમ રાખવો. સાધુપુરુષો અને સાધ્વીજીના દર્શન સમાગમમાં રતિ રાખવી. તેમની સેવાનો લાભ યથાશક્તિ લેવો. આપણા જ્ઞાનમાં ઉતરે અને શરીર સ્વાથ્ય જળવાય. અનાકુળતા ન વધે એવી ધર્મક્રિયાઓ વિશુધ્ધ પરિણામો સાથે કરતા રહેવી. તત્ત્વજ્ઞાન વધારતા રહેવું. મારા વિષેની મમતાનો ત્યાગ કરી જગતની વિચિત્રતાનો વિચાર કરો. શાંતિ, ધર્ય અને સહિષ્ણુતા સાથે દરેક કાર્યો કરવા. મહેનતને જીવનનો મૂળમંત્ર બનાવવો, આળસ ન રાખવી. પારસ્પરિક ભાતૃત્વની પવિત્ર ભાવનાઓ વધારતા રહેવી. જીવનના સાચા સૂત્રો જીવન સાથે વણી લેવા. ધર્મ, ધર્મનિષ્ઠા અને ધર્મ વ્યવહાર સાચવવા.”
૮૨
F
અમૃત ધારા –
