________________
છેલ
છે.
અધ્યાત્મ પંથની યાત્રા
સર્વ ક્લેશથી અને સર્વ દુઃખથી મુક્ત થવાનો ઉપાય એક આત્મજ્ઞાન
વિષયોંકી આશા નહીં જિનકે સામ્યભાવ ધન રખતે હૈં, નિજ઼પરકે હિત સાધનમેં જો નિશદિન તત્પર રહતે હૈં, સ્વાર્થત્યાગકી કઠિન તપસ્યા બિના ખેદ જો કરતે હૈં; ઐસે શાની સાધુ જગતકે દુઃખ સમુહકો હરતે હૈં.”
આ પ્રકારે માંગલિક શીર્ષક સહિત હવે શ્રીગુરુ પોતાના મુખ્ય વક્તવ્યનો પ્રારંભ કરે છે.
જો કોઈ પણ મનુષ્યને (જીવમાત્રને) સર્વ પ્રકારનાં દુ:ખોથી અને વિટંબણાઓથી કાયમને માટે છૂટી જવું હોય, તો તેને માટે નિજસ્વરૂપનું યથાર્થ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવું અનિવાર્ય છે. જ્યાં સુધી મનુષ્યને પોતાના સાચા સ્વરૂપનું ભાન થતું નથી ત્યાં સુધી તે દુનિયાદારીના સારાં-નરસાં અનેક કાર્યો કરવામાં જ પ્રેરિત રહીને પોતાના અમૂલ્ય માનવજીવનને સમાપ્ત કરી દે છે કારણ કે તેને ભાન જ નથી કે હું કોણ છું ? હું સુખી છું કે દુ:ખી છું ? હું શુ કરી રહ્યો છું ? મારા કરેલાં કર્મોનું શું ફળ થવા યોગ્ય છે? આ અને આવા પ્રાથમિક અને પ્રયોજનવાળા પ્રશ્નોનો વિવેક કે વિચાર જ તે કરતો નથી પણ માત્ર દેખાદેખીમાં ગમે તેમ જીવન વિતાવી દે છે.
ઘરમાં ખોવાયેલી વસ્તુ બહાર શોધવાની કોઈ મથામણ કર્યા કરે અથવા પાણી વલોવીને માખણ મેળવવાની કોશિશ કોઈ કર્યા કરે તો દુનિયામાં તે મૂર્ખ ગણાય છે, હાંસીપાત્ર થાય છે અને માત્ર ક્લેશને જ પામે છે, તેમ આત્મા સિવાયના બીજા પદાર્થોમાંથી સુખ મેળવવાનો પ્રયત્ન કરનાર પણ પરમાર્થે પોતાની ભૂલને લીધે દુ:ખને જ પ્રાપ્ત થાય છે.
સાચું અને શાશ્વત સુખ તો નિજાત્મામાં છે. જ્યાં સુધી તેની
વિદ્વન્દ્વર્ય જુગલકિશોર મુખ્તાર-મેરી ભાવના.
૧.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org