________________
અધ્યાત્મ ગીતા
ગાથા-૨૪
૩૯
ચારિત્ર લઈને પણ જ્ઞાનસાધના ન કરી હોય તો મોહમય વાતાવરણથી ઘેરાયેલું તે ચારિત્ર ખરેખર તો ચારિત્ર જ નથી. એટલે સાચા સાધુસંતો સતત સ્વાધ્યાયમગ્ન જ વર્તે છે.
પ્રાપ્ત કરેલા જ્ઞાનની સાધનામાં એકતા પ્રાપ્ત કરવી. અન્ય કોઈ સ્થાનમાં ચિત્ત ન જાય. પ્રાપ્ત કરાતા જ્ઞાનગુણમાં જ જે એકાકાર થવાય તેને જ ધ્યાન કહેવાય છે. માટે જ્ઞાન એ જેમ ચારિત્ર છે. તેમ જ્ઞાન એ ધ્યાન પણ છે.
આ જીવ જેમ જેમ જ્ઞાનગુણમાં એકાકાર થાય છે. આત્મભાવમાં લયલીન થાય છે. આત્મભાવમાં તાદાભ્ય પામે છે. પૂર્ણપણે તાદાભ્યતા જ્યારે ખીલી ઉઠે છે ત્યારે આ જીવને સ્વભાવ રમણતા તથા નિર્મળ એવો અનંત અને પરિપૂર્ણ આનંદ પ્રાપ્ત થાય છે. ' જ્ઞાનગંગામાં સ્નાન કરવામાં જે પરિપૂર્ણ આનંદ થાય છે તે તો જે જાણે અને માણે તેને જ તેનો અનુભવ થાય. વાસ્તવિક આ જ સુખ છે અને સુખનું સાધન છે. ૨૩ ||
चेतन अस्तिभावमें जेह न भासे भाव । तेहथी भिन्न अरोचक, रोचक आत्म स्वभाव ॥ समकित भावे भावे आतम शक्ति अनंत । कर्म नाशनो चिंतन नाणे ते मतिमंत ॥ २४ ॥
ગાથાર્થ - ચેતન એવા આ જીવમાં જે જે ભાવો અતિ સ્વરૂપે જણાતા નથી. તે ભાવો નાસ્તિકરૂપે છે, અને તેનાથી ભિન્ન એવા અનંતભાવો અસ્તિસ્વરૂપે છે. ત્યાં જે ભાવો નથી. તેને સ્વીકારવામાં અરૂચિ, અને ત્યાં જે ભાવો છે તેને સ્વીકારવામાં રૂચિભાવવાળો આ જીવ સમ્યકત્વને પ્રાપ્ત કરે છે. સમ્યકત્વ પ્રગટ થયે છતે આ આત્મામાં