________________
૪૦
પ.પૂજ્ય દેવચંદ્રજી મહારાજ વિરચિત કર્મનો નાશ કરવાની અનંત અનંત પ્રબળ શક્તિ વિદ્યમાન છે. આવો વિચાર અને આવું મનન મતિમાન એવો તે જીવ કરે છે. II ૨૪
વિવેચન - ચેતન એવા આ જીવદ્રવ્યમાં અનંતા અસ્તિભાવરૂપ પર્યાયો છે. જેમકે આત્મા ચેતન છે. અસંખ્ય પ્રદેશ છે. શરીરવ્યાપી છે. ભવાન્તરયાયી છે. હાલ કર્મવાળો છે સત્તાથી અનંતગુણસંપત્તિવાળો છે. ઇત્યાદિ અનંત અનંત અસ્તિસ્વભાવો છે.
તથા જે જે ભાવો આ આત્મામાં જણાતા નથી તે સઘળા પણ ભાવો નાસ્તિસ્વભાવે છે. જેમ કે આ આત્મા જડ નથી. સર્વલોકાકાશવ્યાપી નથી. ચેતના વિનાનો નથી, સંખ્યાત પ્રદેશી નથી. તથા અનંતપ્રદેશી પણ નથી. આવા આવા અનંતભાવો નાસ્તિ સ્વરૂપે પણ છે.
સારાંશ કે અનંત અસ્તિસ્વભાવો પણ છે અને અનંતા નાસ્તિસ્વભાવો પણ નાસ્તિપણે છે. તથા અરોચક અને રોચક એમ બન્ને સ્વભાવો આ જીવમાં છે. જે ભાવો ત્યાં જીવમાં નથી ત્યાં અરોચકભાવ અને જે ભાવો ત્યાં છે તેનો રૂચિ ભાવ આ જીવમાં પ્રગટ થાય છે. કારણ કે જે ભાવો ત્યાં નાસ્તિ રૂપે છે. તેનેઅસ્તિરૂપે કેમ મનાય? ન જ મનાય, માટે તેવા નાસ્તિભાવે વર્તનારા ભાવોને ત્યાં અતિરૂપે માનવાની અરૂચિભાવ, અને અસ્તિભાવે વર્તનારા ભાવોને ત્યાં અસ્તિસ્વરૂપે સ્વીકારવામાં રૂચિભાવ એમ યથાર્થપણે વસ્તુને સ્વીકાર કરતો આ આત્મા સમ્યકત્વવાળો બને છે.
સમ્પર્વ ગુણ પ્રગટ થયે છતે આ આત્મામાં કર્મનો નાશ કરવાની અનંત શક્તિ પ્રગટ થાય છે. સમ્યક્ત પામ્યા પહેલાં ૭૦૩૦-૨૦ કોડાકોડી સાગરોપમ પ્રમાણ જે કર્મો આ આત્મા પાસે બાંધેલાં હતાં તે સઘલાં પણ કર્મો તુટીને માત્ર અંતઃકોડા કોડી સાગરોપમ પ્રમાણમાં થાય છે. કર્મોની આટલી મોટી દિવાલ તોડવાની