________________
૬૪
પ.પૂજ્ય દેવચંદ્રજી મહારાજ વિરચિત
નાશ કરે છે આમ કરતો કરતો આ જીવ પાંચ છ્વસ્વ સ્વર (અ ઇ ઉ ઋ અને લૂ) બોલીએ તેટલો સમય ચૌદમા ગુણસ્થાનકે રહે છે.
આ અયોગી અવસ્થામાં યોગ ન હોવાથી નવા નવા કર્મોનો બંધ થતો નથી. ઉદીરણા પણ થતી નથી. પરંતુ જે કર્મો ઉદયમાં ચાલુ છે તે અઘાતી કર્મોને ઉદય દ્વારા ભોગવતો ભોગવતો અને અનુદિતને ઉદિતમાં સંક્રમાવતો આ જીવ આ ગુણસ્થાનક સમાપ્ત કરે છે. જ્યારે ગુણસ્થાનક સમાપ્ત થાય છે ત્યારે કર્મો પણ ઉદય અને સત્તામાંથી પણ સંપૂર્ણપણે સમાપ્ત થાય છે. કર્મક્ષયનું જે કાર્ય કરવાનું હતું તે કાર્ય અહીં સમાપ્ત થાય છે. || ૩૭ ||
समश्रेणिए एकसमये पहोंता जे लोकान्त । अफुसमाणगति निर्मळ, चेतनभाव महाति ॥ चरम त्रिभागविहीन, प्रमाणे जसु अवगाह । आत्मप्रदेश अरूप अखंडानंद अबाह ॥ ३८ ॥
ગાથાર્થ :- સમશ્રેણિ દ્વારા માત્ર એક જ સમયમાં આ જીવ લોકાન્ત સુધી જાય છે. રસ્તામાં આજુબાજુના આકાશપ્રદેશોને સ્પર્ધા વિના જ જાય છે. મહાન્ એવો નિર્મળ ચેતનભાવ આ જીવમાં જે પ્રગટ થયેલો છે તેવો આ આત્મા ચરમસમયમાં ત્રીજાભાગે હીન અવગાહનાવાળો થઈને સર્વથા અરૂપી આત્મપ્રદેશોવાળો આ જીવ અખંડ અને અવ્યાબાધ આનંદસુખવાળો થાય છે. ॥ ૩૮ ॥
વિવેચન :- જ્યારે દેહનો ત્યાગ કરીને ઉપર જાય છે ત્યારે સમશ્રેણીએ જ ગતિ કરે છે. એક આકાશપ્રદેશ પણ આડા-અવળો ચાલતો નથી. સમાન લેવલે જ ગમન કરીને સાતરાજ જેટલું ક્ષેત્ર એકસમયમાં જ પસાર કરીને લોકના અન્ન ભાગમાં જઈને વસે છે.
પ્રશ્ન :- આજ સુધી અનંતોકાળ ગયો છે એટલે અનંતા જીવો