________________
અધ્યાત્મ ગીતા
ગાથા-૨૮
४१
(વિશેષે વિશેષે ત્યજી દે છે.) તે મોહના ભાવોથી આ આત્મા અતિશય દૂર થઈ જાય છે.
મોહ વધારે એવા અર્થાત્ મોહદશાની વૃદ્ધિ કરનારા એવા સાંસારિક ભાવોથી - સોનાથી – રૂપાથી, ધનથી, કુટુંબ પરિવારથી, પોતાના આત્માને અળગો કરીને એકત્વભાવનામાં અને અન્યત્વભાવનામાં આરૂઢ થાય છે. || ર૭ |
सम्यग् रत्नत्रयी-रस राच्यो चेतनराय । ज्ञानक्रिया चक्रे चकचूरे सर्व अपाय ॥ कारकचक्र स्वभावथी साधे पूरण साध्य । करता कारण कारज एक थया निराबाध ॥ २८ ॥
ગાથાર્થ - સમ્યગુ એવી જે રત્નત્રયી છે તેનો રસ લાગ્યો, તેના રસમાં આ ચેતનરાજ (આત્મા) લયલીન થયો. જ્ઞાન અને ક્રિયા આ બન્ને પૈડાઓ વડે સર્વ વિઘ્નોનો વિનાશ કરીને છએ કારકને સ્વભાવદશામાં જોડીને આ આત્મા પોતાના પરિપૂર્ણ સાધ્યને સાધે છે. ત્યારે કર્તા, કારણ, અને કાર્ય આ ત્રણે કોઈપણ જાતની બાધા વિના એકમેકપણાને પામે છે. || ૨૮ ||
વિવેચન - પરભાવદશાની પ્રીતિ તુટી જવાથી સમ્યગુ એવી રત્નત્રયી (સમ્યગ્દર્શન-સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યક્યારિત્ર) આ ત્રણે આત્માના જે ગુણો છે. તેનો જ આ જીવને રસ લાગ્યો છે. આ ચેતનરાજ (આત્મા) આ ત્રણે આત્માના જે ગુણો છે તેમાં જ લયલીન થયો છે. તેમાં જ એકાગ્ર બન્યો છે, તેનો જ રસ લાગ્યો છે.
તેના કારણે, તથા સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યક્રક્રિયા આ બન્ને પૈડાઓ વડે કર્મોનો નાશ કરવામાં આત્માનો રથ એવો ફેરવે છે કે આ બન્ને