________________
સપ્ટેમ્બર ૧૯૬૯ ]
બહેન
[ ૧૬ ગીર થઈ હતી, જ્યગોપાલ પણ આ બનાવથી કલરવ આરંભી તો, અને જ્યારે તે તેને જીજી ખુશ થયે નહોતો.
અને જીછમાં ફરી બોલાવવા લાગ્યો અને કામ મોટી ઉંમરે સાંપડેલા પુત્ર પ્રતિ માબાપને વખતે કે નવરાશ વખતે નિષિદ્ધ કાર્ય કરી, નિષિદ્ધ સ્નેહ અતિશય ઢોળાવા લાગ્યો. આ નવાગત, ક્ષુદ્ર
ખોરાક ખાઈ નિષિદ્ધ સ્થાને ગમન કરી તેના કાયાવાળા, ધાવતા, નિદ્રાતુર સાળાએ અજ્ઞાતપણે
પ્રત્યે કાયદેસર ઉ દ્રવ મચાવવાનું શરૂ કરવા લાગ્યો બે નાના હાથની બીડેલી મૂડીમાં જયગોપાલની બધી
ત્યારે શશી થ ી શકી નહિ. તે એ સ્વચ્છાચારી આશા બાંધી રાખી ત્યારે તે આસામમાં ચાના
નાના જુલમીને સંપૂર્ણ આત્મસમર્પણ કરી બેઠી. બગીચામાં નોકરી કરવા ઊપડી ગયો.
છોકરે નભા વિાથી તેના પ્રત્યે તેનું આધિપત્ય ગામની નજીક ચાકરી ખાળી લેવાની સલાહ
બહુ વધી ગયું. ઘણા હિતેચ્છુઓએ આપી હતી, પરંતુ બધા પરના
[૨] ગુસાને લીધે હો, કે પછી ચાના બગીચામાં જલદી
છોકરાનું નામ હતું નીલમણિ. તે જ્યારે આગળ આવવાની મહેચ્છાને લીધે હો, પરંતુ એટલું બે વર્ષ થયો ત્યારે તેના પિતા સખત માંદા તે નક્કી કે જ્યગોપાલે કોઈને કહેવા તરફ લક્ષ * પડ્યા. જેમ તે જલદી આવવા માટે જયગોપાલને આપ્યું નહિ. શશીને સંતાન સહિત તેના બાપને પત્ર લખવામાં આવ્યો. જ્યગોપાલ જ્યારે ઘણું ત્યાં મૂકીને આસામ ચાલ્યો ગયો. વિવાહિત જીવનનો પ્રયને રજા લઇ આવી પહોંચ્યો ત્યારે કાલીપ્રસન્ન પતિ પત્ની વચ્ચેનો આ પહેલો વિયોગ હતો. મરણસમય પાસે આવ્યો હતો.
આ બનાવથી બાળક ભાઈ પ્રત્યે શશિકલાને મરણ પ સાં કાલીપ્રસને સગીર છોકરાના ભારે ગુસ્સો ચઢયો. જે મનની વાત મેં વડે પ્રર્ગેટ વાલી તરીકે ગોપાલને નીમી પોતાની બધી કરી શકાય નહિ તેનું દુઃખ સૌથી વધારે અનુભવાય મિલકતને ચે ભાગ દીકરીને નામે લખી આપો. છે. નાનું બાળક આરામથી ધાવતું અને આંખો. આમ : વાળી મિલકતની જાળવણી માટે મીચી ઊંઘતું અને તેની મોટી બહેન દૂધ ગરમ જયગોપાલને ક મકાજ છોડી ચાલ્યું આવવું પડયું. કરવું, ભાત ઠંડો પડી જવ, છોકરાને નિશાળે ઘણા દિ સ બાદ પતિપત્ની મળ્યાં. એકાદ જવાનું મેડુિં થવું ઈત્યાદિ નાના પ્રકારનાં બહાનાં જડ પદાર્થ ભ રી જાય તો તેની ઘડેધડ મેળવી સબબ રાતદહાડો રીસ ચઢાવી દુઃખી થતી અને શકાય છે, પર: બે મનુષ્ય જુદાં પડે, ત્યાર બાદ બીજાને દુઃખી કરતી.
લાંબા વિરછેદ પછી એ બંને ભેગાં મળે ત્યારે ઘડેધડ થોડા દિવસમાં મા મરી ગઈ. મરતી વેળા મેળવી શકતા નથી, કારણ કે મન સજીવ પદાર્થ છે; જનની પોતાની દીકરીને હાથમાં બાળક પુત્રને નિમિષમાં તેને પરિણતિ થાય છે, નિમિષમાં તેનું સપી ગઈ.
પરિવર્તન થાય છે. થોડા વખતમાં એ નમાયા બાળકે પોતાની શશી નવીન મેળાપથી નવીન પ્રીતિરસમ બહેનનું હૃદય જીતી લીધું. હુંકાર કરતા તે જ્યારે 'લદબદવા લાગે . તે જાણે પતિ સાથે ફરીથી પરણી તેની ઉપર કૂદી પડી પરમ આગ્રહ સાથે દાંત વિનાના હોય એમ તેને લાગ્યું. જૂના દામ્પત્યમાં લાંબી ટેવને નાના મોંમાં તેનાં મુખ, ચક્ષુ, નાસિકા વગેરે ખાઈ લીધે જે એક પ્રકારની જડતા પેદા થઈ હતી, તે જવાનો પ્રયત્ન કરતો, નાની મૂડીમાં તેના વાળ વિરહના આકણથી જતી રહી. તે પિતાના પતિને પકડી કોઈ પણ ઉપાયે છોડતો નહિ, સૂર્યોદય પહેલાં પહેલાં કરતાં વધારે સંપૂર્ણતાપૂર્વક પ્રાપ્ત કરી જાગી ઊઠી ઘૂંટણભર ચાલતો ચાલતો તેના શરીર રહી હોય ને એમ માની તેણે મનમાં પ્રતિજ્ઞા લીધી પર પડી કમળ સ્પર્શ કરી તેને પુલકિત બનાવી કે ગમે તેવા દેવસ આવે, ગમે તેટલા દિવસો રહે,
સાચે વિદ્વાન અને ખાનદાન માણસ દરિદ્રતા ભગવ, પણ અનીતિ, યાચના કે દંભ કરીને ધન મેળવવાનું પસંદ નહિ કરે.
