Aagam 12 AUPAPAATIK Moolam evam Vrutti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 206

आगम
(१२)
प्रत
सूत्रांक
[४०]
दीप
अनुक्रम
[५० ]
उपांगसूत्र-१ (मूलं+वृत्तिः)
मूलं [४०]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [१२], उपांग सूत्र [१] "औपपातिक" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
औपपा
तिकम्
॥१०१॥
“औपपातिक”
अंबड-परिव्राजकस्य कथा
-
*
नेन - आर्तादिना आचरित आसेवितो यः अपध्यानस्य वा यदाचरितम् आसेवनं सोऽनर्वदण्ड इति, 'पमादायरिए' ति प्रमादेन घृतगुडादिद्रव्याणां स्थगनादिकरणे आलस्यलक्षणेन आचरितो यस्तस्य वा यदाचरितं सोऽनर्थदण्डः प्रमादाचरितः प्रमादाचरितं वेति 'हिंसप्पयाणे' त्ति हिंस्रस्य - खङ्गादेः प्रदानम् - अन्यस्यार्पणं निष्प्रयोजनमेवेति हिंस्रप्रदानं, 'पावकम्मोवएसे 'ति पापकर्मोपदेशः कृष्याद्युपदेशः प्रयोजनं विनेति, 'सावज्जेत्तिकद्दु'त्ति यदिदं जलस्य परिमाणकरणं तज्जलं सावद्यमिति कृत्वा, सावद्यमपि कथमित्याह- 'जीवत्तिकडु'ति जीवा अप्कायिका एत इतिकृत्वा, अथवा कस्मात्परिपूतं गृह्णातीत्यत आह- सावद्यमिति कृत्वा एतदेव कुत इत्याह-जीवा इतिकृत्या, पूतरकादिजीवा इह सन्तीतिकृत्वेति भावः । 'अण्णउत्थिए वत्ति अन्ययूथिका - अर्हत्सापेक्षया अन्ये शाक्यादयः 'चेइयाई'ति अर्हचैत्यानि - जिनप्रतिमा इत्यर्थः 'णण्णत्थ अरहंतेहि व'सि न कल्पते, इह योऽयं नेति प्रतिषेधः सोऽन्यत्रार्द्धन्यः, अर्हतो वर्जयित्वेत्यर्थः, स हि किल परिव्राजकवेषधारकः अतोऽन्ययूथिक देवतावन्दनादिनिषेधे अर्हतामपि वन्दनादिनिषेधो मा भूदिति कृत्वा णण्णरथेत्याद्यधीतं, | 'उच्चावहिं'ति उच्चावचैः- उत्कृष्टानुत्कृष्टैः । 'आउक्खणं ति आयुःकर्मणो दलिकनिर्जरणेन 'भवक्खएणं'ति देवभवनि| बन्धनभूतकर्मणां गत्यादीनां निर्जरणेनेत्यर्थः, 'ठिइक्खएणं' ति आयुः कर्मणस्तदन्येषां च केषाञ्चित् स्थितेर्विदलनेनेति 'अनंतरं चयं चत्त'त्ति देवभवसम्बन्धिनं चयं शरीरं त्यक्त्वा विमुच्य अथवा 'चयं चइत्त'त्ति च्यवनं चित्वा कृत्वेत्यर्थः, 'अड्डाई 'ति परिपूर्णानि 'दिसाई'ति दृप्तानि - दर्पवन्ति 'वित्ताई'ति वित्तानि - व्याख्यातानि शेषपदानि कूणिकवर्णकवद् | व्याख्येयानि, 'तपगारेसु कुलेसु'ति इह कचित् कुले इत्ययं शेषो दृश्यः, 'पुमत्ताए'त्ति पुंस्त्वतया, पुरुषतयेत्यर्थः,
For Penal Use Only
~205~
अम्मडा०
सू० ४०
॥ १०१ ॥
www.rary org