Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Culcucelj - guNavaMta baravALiyA
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ | RAF (mAtRvAtsalyanAM vividha svarUpa) - guNavaMta baravALiyA
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Vatsalya nu Amizarnu by Gunvant Barvalia (c) Dr. MRS M. G. Barvalia ra vAtsalyanuM amIjharaNuM * guNavaMta baravALiyA prathama AvRttiH phebruArI-2009 je prakAzaka: yogezabhAI bAvIzI alakanaMdA bIje mALe, nIlakaMTha velI, vidyAvihAra, ghATakopara (I.) muMbaI-77 je mudraNa vyavasthApakaH sastuM pustaka bhaMDAra gAMdhI roDa pula nIce, amadAvAda-380001
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ (upahAsa
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ mI, saMsAranI baLabaLatI baporane, tAro khoLo, caMdana jevI zItaLatA Ape. mA, dharatI paranI karuNAnuM tArA vividha svarUpe avataraNa thayuM. mI, amRtajharA lAge, tArAM neha nItaratAM nayano. he vizvajananI ! tArAM caraNe tIrthottama. mA, tAro tuMkAro e mArI padavI ne, vaNa veNa varadAna jagatanI sarvajananIne vaMdu vAraMvAra
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvotkRSTa mulyuthI khevanA mAnavahRdayane sadaiva hariyALuM ane lIluMchama rAkhatI bhAvanAomAM sarvotkRSTa bhAvanA che mAtRtvanI. snehamAM svArthI icchA hoya, premamAM kazIka prAptinI jhaMkhanA hoya, paraMtu vAtsalyamAM to niHspRha vyApakatA ane sadA vistaratuM audArya hoya che. AvuM vAtsalya che mAtAnuM. avirata dhAre varasatuM mAtRvAtsalya mAnavInA ahaMkArane ogALIne enA AtmAnuM Urdhvagamana sAdhe che. vyaktinA jIvanamAMthI mAtAnA astitvanI bAdabAkI karavAmAM Ave to keTaluM alpa zeSa rahe che ! mAtA amRtamayI che. e kadI mRtyu pAmatI nathI. kAraNa ke e bhAvanAsvarUpI che. mAnavahRdayamAM e sadaiva hRdayamAM jIvaMta rahe che. vyaktinA astitvanI AsapAsa vIMTaLAyelI ane ne enA mAnasamAM sadAya vasanArI che. mAtRvAtsalyanAM vividha svarUponuM ahIM ciMtaka, vicAraka ane lekhaka zrI guNavaMta baravALiyAe Alekhana karyuM che. vAtsalyano | vistAra e ja mAnavatAno vistAra che ane tethI emaNe ahIM vividha - svarUpe pragaTelAM mAtAnA vAtsalyanI oLakha ApI che. jananI, sadguru, dharatI, dhenu saritA, lakSmI, 3OM maiyA, sarasvatI, sAdhakonI ATha mAtAo, tIrthakaranI mAtAo temaja dharmapuruSone ghaDanArI mAtAonI AmAM vAta karI che. guNavaMtabhAI e jAgRta vicAraka che ane tethI vartamAna jagatamAM AvatAM parivartanone teo sahelAIthI pAmI zake che. Aje ApaNA dezamAM tIvra vege mUlya parivartana thaI rahyuM che ane tethI mAtA-pitA ja nahi, paNa bhAI-bahena vacce paNa "janarezana gepa' Ubho thayo che. bhautika jIvananuM AkarSaNa, saMpatti mATenI AMdhaLI doTa ane te ke samUhamAdhyamanI vikRta prastutine pariNAme bhAratIya mUlyo dhIre dhIre tI kSaya pAmI rahyAM che.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ : AmAM sahuthI ciMtAjanaka bAbata e samUhamAdhyamo dvArA ka nI bhAvanA para nArInA avaidya saMbaMdhonI prastutithI thaI - Teko kuThArAghAta che. mAtAnA jIvanamAM samarpaNa sAkAra thAya che. - sivAya bIjuM badhuM hoya, to paNa te mAtA na rahe. prema karavo ke e mAno IjAro che. samarpaNa e enI kriyA che ane zItaLa-sAMtvanA e pariNAma che. mAnI hUMpha mAnavanuM sarjana kare che. bhAratIya * suninuM mULa mAtA che ane jo e mULano dhvaMza thaze to ApaNI 2 TuvA , jIvananA lAgaNImaya saMbaMdho, paramArtha, audArya. 8 adhyA ane samarpaNavRtti saghaLuM naSTa thaI jaze. Ave samaye taka che. racanAM vividha svarUponI oLakha ApatuM A pustaka vAcakanA - dara utkRSTa bhAvanA jagADaze. : - A pustakamAM keTalIka jIvanopayogI vAto paNa lekhake guMthI che. Adarza mAtA-pitAnuM upaniSada ane prasanna gRhajIvananA ke keTalAka pAko paNa ApyA che. - sa hamAdhyamonA pUramAM TeknolaoNjI para savAra thaIne doDI - rahe mAsane enI bhItaramAM rahelA "sAcA mANasa'ne sparzavAnuM - A kRti Ape che. AvI vicAradhArAne pravAhI, deSTAMtasabhara - kIkI AlekhavA mATe lekhakane hArdika abhinaMdana ApuM chuM. 19-1-2009 - kumArapALa desAI
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'mA' no artha jagatanI badhI ja bhASAmAM 'mA' ja thato hoya che. pahelA zravaNe khabhe upADelA kAvaDAmAM aMdha mA-bApane besADI aneka tIrthonI yAtrA karAvI hatI. jyAre AjanA zravaNo, potAne janma ApI jatanathI ucheranAra mA-bApane haDasele caDhAvI vRddhAzrame pahoMcavAnI yAtrA na karave to sAruM. saMpattinA jore A duniyAmAM badhuM kharIdI zakAya che. gADI, baMgalo, kapaDAM, ghareNAM, khAvA-pIvAnuM vagere badhuM ja meLavI zakAya che... paNa mA-bApa kyAreya saMpattithI meLavI zakAtAM nathI. ApanI putrI sAsare gayA pachI ApanI putravadhU ja ApanI putrI che. ema gaNajo, kAraNa ke putrI to. sAsare mokalyAM pachI ApanI khabara-aMtara levA kyAreka ja AvI zakavAnI che, jyAre ApanI putravadhU to ApanA jIvananI samApti sudhI khabara-aMtara letI rahevAnI che. eTale enA pratye pUrepUro vAtsalyabhAva varasAvajo ane enA hRdayamAM sevAbhAva jagADajo. maLiyala ene 'mA' sau rAghava, karasanane raTe, jaga koI jANe nA, kAsapa macchane kAgaDA ! he kAga ! rAmane 'mA' maLI, kRSNane 'mA' maLI, eTale jagatamAM sau emanuM nAmajape che paNa bhagavAne kacchapa ane matsya avatAra lIdhA e 'mA' vinAnA, eTale koI emanuM nAma letuM nathI.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ bA. tuM eka evuM vRkSa jyAM jhaMjhAvAta paNa nirAMtano zvAsa le ! HIT dUdhanuM mAtra - be ja jaNA ApI zakyA dAna... eka mA bIjA mahAvIra bhagavAna... prabhu mahAvIre jIvananI pahelI pratijJA je mA mATe lIdhI hatI... te mA tamArA gharamAM che. patnI pasaMdagIthI maLatI cIja che ke mA-bApa puNyathI maLatI cIja che pasaMdagIthI maLatI cIja mATe - puNyathI maLatI cIjane kukarAvazo nahi mA-bApe Apelo sAco vAraso paiso nahi, paNa prAmANikatA ane pavitratA che.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsAramAM Izvarane sadehe jevA hoya to mA-bApane juo. zabdakozamAM mAtra "mA'no zabdArtha maLe paNa 'mAM' no bhAvArtha to hRdayakozamAM ja maLe... raDavuM hoya to pitAno khabho maLe, paNa mAtAno to khALo ja maLe ! tAruM varga tArI mAtAnAM caraNonI nIce che. 'mA' e mA bIjA badhAM vanavagaDAnA vA. mA yuvAna thaI vRddha thAya che. paraMtu tenA saMtAna sadA bALaka rahe che. mA e evI baDhatu che, jene kadI pAnakhara nathI AvatI. je vyakti mA-bApa pratye niSThura che ane dharmaguruo pratye pAgala che, te mANasa cha DigrI tAvamAM paNa ghI khAvAnuM kAma kare che, pahelAM AMsu AvatAM tyAre mA yAda AvatI have mA yAda Ave che, tyAre AMsu Ave che.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAM ne kSamA baMne eka che kema ke, mAphI ApavAmA baMne neka che. kADhI mukhethI koLiyA, moMmAM daI mATA karyA, amRta taNA denAra sAme, jhera uchALazo nahi... mamatA jenuM mULa che, evuM jhADa te mA. mA gharagharanI zobhA, gharagharanuM ghareNuM, parivAramAM vahetuM rAkhe, sadA snehanuM jharaNuM, dharatI jevuM ghorya, sAgara jevI vizALatA caMdra jevI zItalatA, pANI jevI pavitratA ane vRkSa jevI paropakAritA mAtA pAse che. mA-bApa jIvanamAM be vakhata raDe che dIkarI sAsare jAya tyAre... dIkaro tarachoDIne jAya tyAre...
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( janmadAtrI mAM : akhalita vAtsalyanuM jharaNuM - - - - - - - - - - - - - - - vAtsalyanA vihAradhAma samA pU. pitAzrI jamanAdAsabhAI ane mamatAnI mUrata samAna pU. mAtuzrI kuMdanabahenane praNAma sAthe zat zat abhivaMdanA ! li. uSAbahena anilabhAI bhAyANI, ghATakopara ela.AI.sI. ejanTa ha. tanvI amItakumAra zeTha 301, mahezvara dIpa, 75, Ara. bI. mahetA mArga, ghATakopara (I) muMbaI - 400 007 phona : 25114647 Arya saMskRtimAM mA prathama sthAne che. mA potAnA vAtsalyanA anaMta vahetA jharaNAmAM niraMtara snAna karAve che. to pitA dakSatAnA sAgaramAM. mAtA-pitA saMtAnonA jIvana-saMskAra ghaDataramAM ekabIjAnA pUraka che. saMto ane kavio mAno mahimA gAtA thAkatA nathI. kavi sureza dalAlane mAtAmAM aDIkhama vRkSanA darzana thAya che. kAraNa ke vRkSa rakSA, chAMyA ane phaLonuM sukha Ape che. bA, tuM eka evuM vRkSa jyAM jhaMjhAvAta paNa nirAMtano zvAsa le ! sarjaka rameza jozI bAnI "yAdanI phariyAda paNa kavitAmAM kare che - jiMdagI paNa kevI kamAla che. pahelAM AMsu AvatAM tyAre, bA yAda AvatI ne Aje bA yAda Ave ne AMsu AvI jAya che. mAtAnA AzIrvacanane makaranda dave "morachApa paravAno' gaNAve che. teone eka divasa potAnI mAtAe rAjIpo darzAvatAM kahyuM ke - tuM pahele naMbara pAsa thaIza' kavi kahe che ke - lekha caDyo kirapAno, maLyojI mune mora chApa paravAno ! hADahADamAM heta bharyuM jenuM veNa veNa varadAna dekha ghareghara e ja birAje, bhUtaLamAM bhagavAna 'amAsanA tArA'mAM sarjaka kizanasiMha cAvaDAe potAnI mAtAno vAtsalya prasaMga "maMgaLasUtra'mAM khUba suMdara rIte Alekhyo che - mArA abhyAsa ane gharanI Arthika paristhitine kAraNe bharaNapoSaNanI javAbadArI bA upara AvI paDela hatI. sAMje huM ghera Avyo tyAre oTalA upara navI sAikala paDelI joI. praphullita cahere bAe kahyuM : kizana tArI sAikala AvI gaI." meM kahyuM : | igscfhs joiLA ja jA |
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ "bA, hamaNAM mAre nahotI joItI." bA kahe : "pheravI to jo tane kevIka AvaDe che !' meM navI sAikala para cakkara mAryuM tyAre ame baMne khuza thaI gayAM. dhanaterase ame pUjA karavA beThA tyAre bAe maMgaLasUtranI pUjA na karI te vize pUchatAM bAe kahyuM ke - "tane sAikala para besIne jato jouM e ja mArI pUjA che.' mArA aMtaramAM phALa paDI. meM kahyuM : "bA, tame maMgaLasUtra vecIne A sAikala laI AvyA ?" mAruM A veNa sAMbhaLatAM ja mArA UtarelA mukhane bAe temanI Doka para DhALI dIdhuM, mArAthI na to bAtha bharAI, nA to vahAla karI zakyo. bAnuM e mukha Ajeya jyAre huM sAikalane aDakuM chuM tyAre mArI AMkho AgaLa dekhAya che ane aMtara dravI UThe che. sAikalo to mArI ghaNI badalAI che, paNa bAno e cahero nathI badalAyo.'' amerikAmAM dara me mahinAnA bIjA ravivAre mAnuM sanmAna karavA, mAnuM RNa svIkAravA madharsa De' rUpe ujavAya che. 1908mAM philoDelphiyAmAM sau prathama A divasa ujavAyo hato. have to e pazcimanI duniyAno svIkRta tahevAra thaI gayo che. 'tIrthottama'mAM zrI harIndra dave kahe che ke - "mAnA RNane mAthe caDAvavA koI tahevAra ujavAya te vAta hRdayasparzI che. pazcimamAMthI ApaNe ghaNuM badhuM lIdhuM che. poSAka, rItabhAta, chinnabhinna kuTuMba, gharaDAghara vagere. have pazcimano tahevAra ApaNA saMskArane jAgRta karavA mATe paNa uchIno levAnI veLA AvI pahoMcI che. mA-bApe amane janma Apyo che, amane moTA kare emAM zuM ? eTalI to teonI pharaja che.' Avo mijAja dhIre dhIre ApaNe tyAM paNa Avato jAya che. hajI mAtAno mahimA saMskRtimAM che e to rahelo che, paraMtu dhIre dhIre mAnuM sthAna lopAI jAya e pahelAM, varasamAM eka divasa mAtRdina ujavI mAnA RNano jAheramAM svIkAra karIe ane bAkInA traNaso cosaTha divasa ene vyavahAramAM mUkIe to kevuM ? videzamAM rahetA potAnA putrane teDAvavA mAtAe patra lakhyo, javAbamAM putre lakhyuM : "huM AvuM chuM, tArA eka smita mATe huM lAkha lAkha jojananuM aMtara kApavA taiyAra chuM mArI mA !'' Avo javAba vAMcI mAnI amImaya AMkhanA vAtsalya sAgaramAM bharatI caDe. AvA prasaMge kavi boTAdakaranI kAvyapaMktinuM smaraNa thayA vinA na rahe - "mIThI madhune mIThA mehulA re lola.... ethI mIThI che mArI mAtare... jananInI joDa sakhI nahi jaDe re lola.' 10 gscpt>ti[P munizrI saMtabAlajI kahe che : "vahAlI maiyA, strI jAti tAruM ja sthULa pratIka che. e mAtA che ekadA e prasavitrI janetA hatI, Aje e sAvitrIzA bharyA che. mAtAnA dugdhapAna dvArA vAtsalyasudhAno akhaMDa srota pIne ja bhagavAna bhaktavatsalanuM abhimAna ane bhaktahRdayano sarvottama adhikAra pAmyA che. mAtAnAM locana e amInI khANa che. mAtAnuM mukha divya sauMdarya ane pratibhAno puMja che mAtAnAM caraNanA amRtano svAda ApaNA jIbha, tvacA ke buddhi pAmI ja na zake. enI hRdayagata anubhUti mAtra jagatane amRtathI taraboLa karI mUke che. he mAtA ! tuM ja mArA AtmAnuM ane aMtaranuM Adarza ane amara pratibiMba cho. mA, tArI chAyA e ja martyalokanuM kalpataruM, ane tArI vANI mAnavalokanI maMgala svarUpA kAmadhenu che.' mAnuM vyaktitva eka saMsthA jevuM che. eka haratIpharatI vidyApITha samAna che. pitA potAnA putra-putrIne bhaNAvA ane paraNAvavA devuM paNa kare che. putrane dhaMdhAmAM ane samAjamAM UMcuM sthAna apAvavA vRddhAvasthA sudhI potAnI jAta ghasI nAkhe che. ghaNAM saMtAno kahe che - ame dezamAMthI ahIM AvyAM tyAre amArA pitAe kazuM ja ApyuM na hatuM, Aje amArI pAse moTarabaMgalA badhuM ja che.' temanA puruSArtha ane puNyodayane dhanyavAda. paraMtu, ApaNe ApaNI banAvelI ja imAratane unnata mastake joIe chIe. tenA pAyAmAM mAtAnA AzIrvAda ane pitAnA saMskAranI ema be sonAnI IMTo daTAyelI paDI che te kadI bhUlavuM joIe nahi. putravadhU ane jamAI mATe potAnAM sAsu-sasarA paNa mA-bApa ja che. e lAgaNI ane pUjyabhAva hoya to ja utkRSTa AcaraNa gaNAya. pitAnA vacana kAje bhagavAna zrIrAmano vanavAsa, mAtApitAnI tIrtharUpe saMsAramAM sthApanA karanAra zrIgaNeza ane zravaNanI mAtRpitRbhaktinuM pAvana smaraNa karatAM anusaravA preraNA ane baLa meLavIe. carama tIrthaMkara prabhu mahAvIra jyAre mAtA trizalAnA garbhamAM hatA tyAre mAne du:kha na thAya te mATe garbhamAM halanacalana na karyuM. mAtAnA sukha mATenI AvI sUkSma saMvedanAnI bhAvanAne ApaNe praNAma karIe. je mAtA-pitAe potAnAM putra-putrIne saMyamapaMthanI anumati ApI dharma zAsanane potAnI vahAlasoyI putrI ane lADakavAyA putranI bheTa dharI che. evA pU. gurubhagavaMto ane pU. mahAsatIjIonAM mAtApitA ke jeo tIrthaMkara nAmakarmanA adhikArI che, teonA mahAna tyAgane ApaNe sau vaMdana karIe. [jus platID 11
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ je mA-bApe potAnAM saMtAnone saMsAratyAgI adhyAtma ane dharmamArge javAnI rajA ApI, te mA-bApane kAraNe ja sAdhu-saMto-mahAtmAo dharma ane adhyAtma jagatane maLyA che te mAtApitAne abhivaMdanA ! saMtAnonuM kartavya mAtA-pitAne pAchalI vayamAM temanA svAsthyanI dekhabhALa rAkhI sevA karavAnuM ke mAtra bhautika sukho ApavAM pUratuM ja nathI, Adarza saMtAnonuM kartavya to e jovAnuM che ke mAbApanuM svamAna jaLavAya, temanA pratye Adara bhAva rakhAya ane mAnasika ciMtA ke paritApathI bace; eTale ke ArtadhyAna ke raudradhyAnathI mukta rahe ane dharmadhyAnamAM pravRtta rahe. teone samAdhimaraNa prApta thAya tevuM aMtima samaya sudhI vAtAvaraNa jaLavAI rahe temAM ja saunuM zreya ane kalyANa che. aMtamAM kAkAsAheba kAlelakara je zabdothI saMskRtinI stuti karI che, kaMIka evA ja bhAvathI huM mAtRvaMdanA karIza - 12 "jIvana e prakRti che to mA teno zaNagAra che, jIvana jo dharatI hoya to mA tenuM svarga che...!'' mA, gRhalakSmI, mA kuLalakSmI, mA bhAgyalakSmI mAtA je Ape kAyama zAtA. mAnavatAne saMskRtinuM mahAvidhAlaya mAtAnAM caraNomAM che je rAha jue che te mAtA che mA, vATakharcImAM khUTe nahi, eTalo te sneha Apyo mA eTale mUMgA AzIrvAda mA eTale vahAlataNo varasAda mA eTale mIThuM mIThuM vaLagaNa mA eTale deva pharI avatariyo mA eTale amRta anarAdhAra mA eTale amI bharelo po mA eTale mamatAbhInI bAtha mA eTale vahAla bharelo vIraDo mA eTale maMdira kero dIvaDo "deva hAjara nA rahI zake gharaghara mahIM mA svarUpe janma le jIvatara mahIM" jgws pl>>IP sadguru (gurumAtA) : saMskRtino AdhArastaMbha zaizavakALamAM bALakanI mAtA ja tenI guru hoya che. mA gharanA parisahamAM rahIne potAnA bALakane zikSaNa ane saMskAranuM siMcana kare che. paraMtu vizvanA vizALa phalaka para tenI vikAsayAtrA mATe te mAtA potAnA staranI vyaktine zodhe che ane te che mAstara. Ama jIvanamAM mAnA stara para jo koIpaNa hoya to te che mAstara... eTale vidyAguru. potAnA bALakanA jJAnanI kSitijanA vistAra mATe mA potAnuM bALaka zikSakane soMpI de che. prathama zikSaka mAtA, ane pachI jIvanamAM vidyAguruno praveza thAya che. gu = aMdhakAra, ru = dUra karanAra. = avidyAno aMdhakAra dUra karanAra, jIvanamAM jJAnano prakAza pAtharI, muktinuM maMgala pravezadvAra je cIMdhe te sadguru che. jemane satno sAkSAtkAra thayo che evA sadgurune bhAratavarSanAM zAstroe gurune brahmA, viSNu, mahezanI upamA ApI navAjyA che. kema ke jIvanamAM sadguNonA sarjaka gurune brahmA gaNyA che. sadguNanA poSaka gurune zrI viSNu tulya gaNyA che e doSonA vinAzakane mahAdeva jevA mAnyA che. A traNa devonI upamA yathArtha che. vidyAguru vidyAdAna dvArA ApaNA vyAvahArika jJAnamAM vRddhi kare che. je jJAna nokarI, dhaMdhA ke vyavasAya dvArA jIvananirvAha calAvavA upayogI thAya che. vaLI bhautika sukhasaMpattinuM upArjana paNa tenA dvArA thaI zake che. uparAMta vidyAgurue Aropela dharma-nItinA saMskAro ApaNAmAM rahelI suSupta cetanAne jAgRta karavAnuM kArya kare che. Ama vidyAguru mAnavIno Akho bhava sudhAre che. puruSArtha ane puNyanA yogathI bhautika sukha saMpanna thaI hoya to te samRddhine kaI rIte bhogavavI, teno viveka dharmaguru ja zIkhavI zake ane bhautika samRddhi vinA paNa, khUba ja prasannatAthI kaI rIte jIvI zakAya te vidyA to mAtra dharmaguru dvArA ja pAmI zakAya. AdhyAtmika tattvanAM rahasyo pAmavA mATe mAtra A bhava ja nahi paraMtu bhava paraMparA sudhAravA mATe jIvanamAM dharmagurunuM mahattva ananya che. binA nayana pAve nahIM, binA nayana kI bAta, seve sadguru ke caraNa, so pAve sAkSAt bujhI cahata jo pyAra kI, hai bujhana kI rIta, pAve nahIM gurugama binA, eha anAdi sthita ! jys pust>>IP 13
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidvAna vyAkhyAtA DaoN. pUjya mahAsatI tarulatAjIe "huM AtmA chuM.' mAM yugapuruSa zrImad rAjacaMdranI A mahAna racanAne abhuta rIte samajAvatAM kahyuM che ke - "binA nayananI vAta eTale ja anubhava indriyothI thaI zakato nathI, paNa indriyAtIta che, evo AtmAnubhava. ApaNAM A carmacakSuo jagatanA sarva rUpI padArtho joI zake che, paNa arUpI evo AtmA A nayanomAM samAto nathI. tene jovA-jANavo hoya to aMtarIkSa ughADavAM paDaze. aMtarano thayelo ughADa, aMtaranI anubhava dazAnI prAptinI tIvra lagana ja AtmAno sAkSAtkAra karAvI zake. paNa e lagana lagADe koNa ? brahmajJAnano bhomiyo, jeNe pote AtmAnubhava karI lIdho che, teo mATe he mAnava ! AtmAnubhavI sadgurunAM caraNomAM cAlyo jA. temanA caraNanuM grahaNa karavAthI paramAnaMdane pAmI zakAze." saMta kabIrajIe paNa sadgurune jIvanamAM prathama sthAne mUkayA - prasthApyA che - guru goviMda dou khaDe, kisake lAgu pAya ? balihArI guru ApanI, goviMda diyo batAya. Ama sahu saMtoe ekI avAje sadgurunA zaraNane svIkAryuM che. sadguru vinA sAdhanAmAM vikAsa thaI zakato nathI. guNapUjaka jaina paraMparAmAM vizuddhinI dRSTie siddha bhagavaMtanuM sthAna UMcuM che. arihaMta prabhu siddhone namaskAra kare che, paraMtu namaskAra mahAmaMtramAM pahelAM namaskAra arihaMta prabhune ane pachI siddha prabhune karIe chIe, kAraNa ke ApaNane siddhanuM svarUpa samajAvanAra jo koI hoya to te upakArI arihaMta bhagavAna che. mahAna sadguru rUpe ja arihaMta bhagavAne siddhanuM svarUpa na batAvyuM hoya to ApaNe jANI zakyA na hota ane evI siddha dazAnI prAptino puruSArtha karavA koI jIva prerAyo paNa nA hota. Ama pratyeka jIva puruSArtha karIne paramAtmA thaI zake che e batAvanAra arihaMta prabhune siddha bhagavaMta karatAM paNa prathama sthAna ApyuM che. vartamAna gunI anivAryatA che. kAraNa, A kALamAM A kSetre arihaMta deva ApaNI vacce sadehe nathI, tyAre ApaNA mATe jo koI sacoTa ane sabaLa avalaMbana hoya to te mAtra eka ja che ane te che sadguru. jinezvara dave zAstra prarUpyA, guru gaNadhara tathA temanI ziSya paraMparAe e upadeza sUtra - siddhAMtane AgamarUpe guMthyA. Ama sadgurune kAraNe ApaNane AgamarUpI amUla vAraso maLyo. zAstromAM mArga batAvyo che, marma batAvyo nathI. marma to sadgurunA aMtaramAM paDyo che. guru ApaNA doSa joI ApaNane jAgRta kare, jyAM bhUlIe tyAM pharI gaNavAnI preraNA Ape, parama hitakArI IIIJIT is chi | mitra, karuNAnidhAna sadguru mAtra hitabuddhine zAma, dAma, daMDa, bhedarUpa nIti AcarIne paNa sAdhakane sAcA raste caDAve. guru zilpI che. zilAmAMthI nakAmo bhAga dUra karI zilpI suMdara mUrti banAve tema guru ziSyanA durguNo dUra karI tene jIvana-saudarya bakSe che. jJAna to pratyeka mAnavInA AtmAno prathama guNa che. paraMtu jJAnAvaraNIya karmathI AtmA jyAM sudhI lepAyelo che, tyAM sudhI tene samyaka jJAnanI prApti thatI nathI. A jJAnAvaraNIya karmano kSaya gurunA upadeza vinA zakya nathI. "ahilyA thaIne sUtuM che, amAruM jJAna aMtaramAM; guru ! mama rAma thaI Avo, tamAro sparza jhaMkhuM chuM." Ama sadgurunA sparzamAtrathI jJAna pragaTa thavAnI mArmika vAta kavie kahI che. kabIrajIe to sadgurune jJAnarUpI locana ughADanAra kahyA che - sadgurukI mahimA anaMta, anaMta kiyA upakAra; locana anaMta ughADiyAM, anaMta dikhAvaNahAra." AvA sadguru meLavavA mATe ApaNane aMtaranA atala UMDANamAMthI jijJAsA-jhaMkhanA jAgavI joIe. guruprAptinI abhilASa romaromamAMthI pragaTa thavI joIe. saharAnA raNamAM pravAsa karatAM pravAsIne tarasa lAge tyAre zItaLa jaLa mATe kevI utkRSTa icchA thAya che, tevI ja rIte - saddaguru ! tamane jhaMkhuM chuM prakhara saharAnI tarasathI... sadguru jevA mahAna ratnane jIravI zake tevI pAtratA paNa keLavavI joIe. A to siMhaNanA dUdha jevI vAta che. vinaya, hitazikSAnI pAtratA ane guru pratye Adara, atUTa zraddhA, Adarza ziSyanA guNo che. AvA Adarza ziSya mATe sadgurunuM zaraNuM kalpavRkSanI zItaLa chAMya samAna che. jJAnIoe kahyuM che ke - "guru kAgaLanI ke paththaranI nAva jevA hoya che. kAgaLanI nAva jevA guru pote DUbe ne bIjAne DubADe, paththaranI nAva jevA guru pote DUbe ne bIjAne paNa DubADe, jyAre guru kASTanI nAva jevA hoya che, je pote tare ane bIjAne paNa tAre che." jJAnIoe gurune panihArI samAna ane sonAnI khANanA khANiyArUpe kahyA che. kUvAmAM pANI ghaNuM che. tarasyo pravAsI kAMThe Ubho che. pANInA darzanathI tenI tRSA tRpta thavAnI nathI. panihArI doraDuM siMcI ghaDAmAM pANI bharI bahAra lAve, tene kapaDA vaDe gALI pravAsInI tRSA tRpta kare che, tema zAstranuM jJAna kUvAnA pANI jevuM che. guru tenuM ciMtana-manana-parizilana karI ApaNe igsaclisus JDISSIP ETTTTTTTTTTTTTA A 1 K R K nIfiA 15 ]
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ i samagra jIvasRSTine jIvaMta rAkhanAra mA dharatI | yogya banAvI Ape che ane ApaNI jJAnapipAsAne tRpta kare che. jema panihArI koIpaNa tarasyA vaTemArgune nAta-jAta-pAtanA bheda vagara tRSA tRpta kare che, tevA ja che karuNAvaMta jJAnI gurujana. vaLI sonAnI khANamAM mATI mizrita sonAne puruSArtha dvArA aneka prakriyAthI 24 kereTanI zuddha sonAnI lagaDI khANiyA banAve che, tema jJAnI gurujana zAstranAM agAdha rahasyone saraLa bhASAmAM ApaNI samakSa rajU karI mokSano mArga sulabha karI Ape che. saddagurunA aMtaramAM akhUTa anukaMpAnuM jharaNuM vahetuM hoya che, tethI saMskAra ane sAcI samajaNa guru pAsethI maLe che. AdhyAtma jJAna ane jIvananAM ucca mUlyo guru dvArA sAMpaDe che. ApaNI Arya saMskRtimAM gurune prabhunA pratinidhi ane dharma saMskRtinA saMrakSaka ane poSaka mAnavAmAM AvyA che. saMvidhA, brahmavidyA ane saguNo guru pAsethI ja prApta thAya che. namratA, sevAbhAva, vinaya ne viveka e badhuM gurukRpAthI ja prApta thAya che. dArzanika saMdarbhe gurudakSiNA vize ciMtana karavA jevuM che. ziSya hRdayamAM evA bhAva pragaTa karavA joIe ke - "je kAMI mane maLyuM che te gurukRpAe ja maLyuM che, mATe sarva gurunuM ja che, to huM tene gurudakSiNA ApanAra koNa ?' gurune arpaNa thayA pachI ahaMnuM visarjana thayuM che. "mamanuM mRtyu thayuM che. A jagatamAM AtmAthI zreSTha kazuM ja nathI ane mane AtmAnuM darzana karAvanAra to guru ja che, jethI AtmA paNa teno ja che, to huM gurune zuM ApI zakuM?" Ama laghutAbhAva pragaTa thAya to ja ziSyatva Adarza banI zake che. gurubhaktinI parAkASThA rUpe zrImadjInI gAthA dvArA ApaNe A viSayanuM samApana karIzuM aho aho zrI sad guru karuNA siMdhu apAra A pAmara 5ra tame karyo aho aho upakAra zuM guru caraNa kane dharuM AtmAthI sa hIna te to gurue Apiyo vadhu caraNAdhIna deha chatAM jenI dazA vatuM dehAtIta te jJAnInA caraNamAM ho vaMdana agaNita saMta dattAtraye pazu-paMkhI ane prANIomAM daivI guNonI viziSTatAnAM darzana karyA, to temaNe e badhAne gurupade sthApI dIdhAM. dhanya che temanI guNAnurAgI dRSTine ! AruNi, upamanyu, satyakAma, jaimini jevA Adarza ziSyo, parazurAma - karNa, bhagavAna mahAvIra - gaNadhara gautama, viziSTa - rAma, kRSNa - saMdIpanI, drauNAcArya - ekalavya, vallabhasvAmI, rAmAnaMdasvAmI - sahajAnaMda svAmI, kabIradAsa, rAmakRSNa - vivekAnaMda jevA mahAna guru-ziSyanuM pAvana smaraNa karI saMskRtinA AdhArastaMbha samA sadgurune vaMdanA ! X i gstclish qols>ISIP jA jAmIna Bree saMskRtamAM pRthvIne kSamA kahevAmAM Ave che. pRthvI atyaMta udAra che. pRthvI parama vizALa che. Agama divAkara pU. janaka muni pRthvIne AnaMdanuM dhAma kahe che. carama tIrthakara bhagavAna mahAvIre 'dazavaikAlika sUtramAM kahyuM che ke - puDhavI same puNi havijA" AtmotthAna icchanAra dareka AtmAe pRthvI jevuM thavuM joIe. AtmA jyAre tamAma karmathI mukta thaI mokSAgamana kare tyAre Aloka pRthvIthI mokSanI yAtrAnI kSaNomAM zaileSIkaraNanI avasthAmAM hoya che. zailano artha zilA - paththara. zilA potAnA mULa pRthvImAM UMDA utAre che, pRthvImAM otaprota banI sthira thaI jAya che. A zilAmAM ApaNe mUrti kaMDArI ane tenI pUjA karIe ke A zilA para prahAra karIe to paNa tene koI rAgadveSa thatAM nathI. pRthvI, koIpaNa jAtanA bhedabhAva vinA A samagra jIvasRSTine potAnI samRddhi Ape che. sArA-narasAnA koI bheda tene nathI. A jIvaMta pRthvI upara tenA saMcAlaka devo satata kAryarata che. A vasuMdharA nadhaNiyAtI nathI - nirjIva paNa nathI. "A jamInano huM "mAlika chuM' ema kahI ApaNe tenA mAlika banI gayA chIe, te mAtra bhramaNA che. pRthvInA mAlika to saudharmendra che. A sajIva ane sacetana pRthvInA mAlika zakendra mahArAja che. tethI ja zAstrakAra parAmazIoe pRthvIne indrasthAvarakAya nAma ApyuM che. kAraNa ke indra tenA adhiSThAyaka che. samaSTine jivADI rAkhavAnI tAkAta mA dharatI pAse che te jIvasRSTine pANI, anna, vastra, Azaro, auSadhio, phaLa, phUla, UrjA, khanIja, sonuM, hIrA ane jhaverAta rUpe samRddhinI choLo satata ApyuM ja jAya che. jemanI pAse akhUTa saMpatti rUpiyA che te malTI mIliyonara kahevAya, paraMtu jenI pAse jamInano nAno sarakho TukaDo hoya tene Land Lord lenDa laoNrDa kahe che. paMdara-paMdara Tana sonu ke jhaverAta hoya tene saMpattivAna kahe, paNa Lord eTale ke rAjA na kahe. paNa jamInanA TukaDAnA mAlikane lenDa laoNrDa eTale rAjA kahyA. Ama vahevAra jagatamAM bhUmine mUlyavAna cIja gaNI che. paraMtu mAM dharatI kahe che - "mArAmAM Asakti na rAkha, huM mAtra kImatI cIja nathI. caitanyano aMza chuM.' mAtA saMtAnone ApavAmAM kadI vALo-TALo bhedabhAva rAkhatI nathI. vasuMdharAne koI vahAluM nathI, koI davaluM nathI. enI igsciike ple a d 10 |
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ amIdhArA satata varasatI hoya che. mA dharatI sahiSNutAnI mUrata che. mA vasuMdharAne ahiMsA priya che. pRthvI para hiMsA vadhe che, mATe pRthvI trasta thaI jAya che, kaMpI jAya che ane dharatIkaMpa thAya che. zaktinuM mULa kendrasthAna nAbhimaMDaLa che. nAbhimaMDaLathI vaLI bhUmaMDaLane sparza karavo eTale vaMdanA - sAkSAt daMDavat praNAma - namana. A namana karavAthI ahaMkAra ghaTaze. dareka vyaktinI copAsa eka AbhAmaMDaLa hoya che. sAthe eka ahaMkAranuM vartuLa paNa hoya che. namavAthI vyakti potAnA ahaMkAra vartuLamAMthI bahAra nIkaLaze. ahaM ane mamanI dIvAlo tUTaze. sAkSAt daMDavamAM pRthvInI samathaLa thavAthI mA pRthvInA samatA ane kSamAnA guNothI zaraNAgatinA bhAvo pravAhita thaze. divya pavitra AbhAmaMDaLano vistAra thaze ane nabhomaMDaLa sudhI cetanAno vistAra thaze. A kriyA AtmAnA UrdhvagamanamAM pariNamaze. mA dharatI potAnAM bALakone eka saMdeza Ape che - "bephAma bhogavAdI banI mArI saMpattino durupayoga karIza nahi. mArAmAMthI maLatI saMpattino parigraha na kara, A saMpatti para mAlikI bhAva rAkhavAne badale TrasTI bhAva rAkhaje. mArA TukaDA karI mArA para Adhipatya sthApavAnA sAmrAjyavAdane kAraNe ja hiMsA, dveSa ane laDAI thAya che. samAjavAda mATe huM 'vasudhaiva kuTumbakama'nI bhAvanA rAkhaje.' mA dharatInA A hRdayasaMdezamAM vizvavAtsalyanA bhAvo abhipreta che. niHzvAsonuM sugaMdhamAM rUpAMtara karatI mA jAdugariNI che. mA, tArA vinA muja hRdayanI vATaDI sAva sUnI eka ja akSara ajara amara che, eka ja maMtra che mA "devoe dIdheluM amRta duniyAe kyAM pIdhuM, mAtAnI mamatAnuM amRta saue cAkhI lIdhuM." mA, bhInA lIMpaNamAM nAnI pagalI jovAnI hoMza tArI ! strI mare che, mAtA nathI maratI, tuM jIve che, jIvatI hatI ema ja mAtA tArI caraNarajamAM svarganI jhAMkhI thAye vhAlapanI eka agocara DI, mAne bALamAM jaDI bA thALImAM je mUkatI te badhuM amRta banI jatuM mA, saraganA deva ahIM bhomakAe UtarI, jotAM'tAM mukha tAruM namaNuM 18 26 jgtko _pilp vizvamAtA : kAmadhenu gAya bhAratIya saMskRtimAM gAyane mAtA samAna gaNavAmAM AvI che. prAcIna kathAnakonA ullekha anusAra gAya bhagavAna viSNunA zarIramAMthI utpanna thaI che. gAyo vizvasya mAtaH vedoe gAyane vizvanI mAtA kahI abhivaMdanA karI che. mAnava kuTuMba ane samAjanI arthavyavasthA khetI, Arogya, poSaNa AdimAM gAyanuM mahattva vadhu hovAthI gAyone daivI gaNI, temAM devono vAsa hovAnI kalpanA karavAmAM AvI. vAstavika rIte gauvaMza mAtra mAnavajAtinI ja nahi paraMtu samagra jIvanasRSTinI je rIte sevA kare che. te rIte joIe to gAyo pUjanIya ane mAtAnA sthAne ja che. gauvaMza mAnavajIvananuM mahattvanuM aMga che. te Adhunika samAjazAstrI, AhAra poSaNazAstrI ane grAmINa arthazAstrIoe svIkAryuM che. gAyo manuSyanI aneka icchAo pUrNa kare che, tethI 'kAmadhenu' svarUpe che. vizva cetanAnA pAyAmAM gAya UbhI che. bhAratIya saMskRti ane arthavyasthAnA abhyAsu sva. veNIzaMkara murArajI vAsue gorakSA ane gosaMvardhananA pAyAnA siddhAMtonuM vizleSaNa karatAM kahyuM che ke - "bhAratIya arthavyavasthAnA pAyAmAM gAya ane govaMza rahelA che. gorakSA, vanarakSA, bhUrakSA ane jalarakSA dvArA jIvanasRSTinuM rakSaNa ane poSaNa karavuM e bhAratIya arthavyavasthAnuM dhyeya che. rakSAnA A cAra siddhAMto sAthe hiMdu dharma, saMskRti, samAjavyavasthA ane arthavyavasthAnA tANAvANA vaNAI gayelA che. rakSAnA A cAra siddhAMtomAMthI ekane paNa hAni pahoMcADavAmAM Ave to e cAre siddhAMto tUTI paDe ane samasta bhAratanI prajAnuM bhAvi aMdhakAramaya banI jAya.' pazcimanI yAMtrika arthavyavasthAmAM hiMsA, zoSaNa ane anyAya pAyAmAM rahelA che. hiMsA, zoSaNa ane anyAya AcaryA vinA A arthavyavasthAnI hastI ja kalpI zakAtI nathI. bhayaMkara upabhoktAvAda, pazunAza ane kudaratI saMpattinuM zoSaNa ane saMhAra yaMtronI madadathI vizva saMpattinuM zoSaNa karavAno upakrama pazcimanI yAMtrika arthavyavasthAmAM abhipreta che. yAMtrika arthavyavasthAmAM gauvaMzane koI sthAna nathI, sivAya ke tene mArIne khAI javuM. temane mATe gAya e mAtra tenA dUdhanuM zoSaNa karavAnuM sAdhana che. [ges plat Ip 19
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ ochAmAM ochA samayamAM gAyanuM vadhumAM vadhu dUdha kheMcI laIne, pachI tene mArIne khAI javI te sivAya temanA mATe gAyano bIjo koI upayoga nathI. dharma, artha, kAma ane mokSane saMskRtinA cAra pAyA gaNanAra prAcIna bhAratanA pUrvAcAryoe arthazAstrane nyAyasaMpanna vaibhavano pavitra khyAla Apyo che. jyAM dareka vahevAra ke yojanAne mAtra Arthika lAbhathI mUlavavAnI vAta nathI, paraMtu ahIM dareka saMyogone jIvaprANI mAtranA hitane dhyAnamAM levAnI bhAvanA abhipreta che.. gAyanA saMvardhana ane pAlanamAM arthavyavasthA Arogya, paryAvaraNa, kaSi uparAMta dharma anukaMpA ane jIvadayAnA vicArane paNa sthAna ApavAmAM AvyuM che. A dezamAM gAya mAravA mATe nathI paNa pujavA mATe che. kAraNa ke hiMdu prajAnuM astitva ja gAya upara che. hiMdu saMskRti nadIonA kinAre, saritAnA saMgame, taLAva, sarovara ke jaMgalanA najIka pragaTI che. hiMdu arthavyavasthA tenI phaLadrupa jamInamAMthI pragaTI che. hiMdu vyavasthA gAyamAM otaprota thaI gaI hatI. gorakSA karyA vinA vanarakSA, bhUrakSA ke jalarakSA zakya nathI. prAcIna bhArata mATe kahevAtuM ke - "te dUdha-ghInI nadInA vahevAvALo pradeza che.' arthAtu dUdha-ghInI chata hatI. gAya-bheMsa vadhu dUdha devAvALAM pazu hatAM, tethI ghInI chata hatI. pazupAlako pazuonuM potAnuM kuTuMbanA sabhyarUpe pAlana karatAM. cariyANomAM pazuo chUTathI caratAM. dareka parivArane gAya rAkhavI paravaDatI hatI. paraMtu aMgrejI zAsananI bhArata virodhI nItithI gAmaDAMomAM gAya mAtra zrImaMta kheDUta ke zrImaMta vepArIonA gharamAM bacI hatI, athavA mAladhArIo pAse hatI. zaheromAM DerIonI zarUAta thaI, eTale DerIvALAne DerIo mATe gAyonI ane bheMsonI jarUra paDI ane dUdhanA vepAra pAchaLa gAyono vepAra paNa zarU thayo. DerIvALAoe gAmaDAmAMthI mAladhArIonI zreSTha gAyo ane bheMso kharIdI zaheromAM lAvI dUdhano vepAra zarU karyo, to bIjI taraphathI kolakAtA jevAM zaheromAM sarakAre kAyadesara katalakhAnAM zarU karyA ane A katalakhAnAMomAM pazuono puravaTho niyamita maLato rahe te mATe cokkasa vahIvaTI pagalAM nakkI karyA. ApaNA dezanI pazu-rakSA ane pazupAlananA avarodharUpa nIce lakhela paribaLo javAbadAra che : [ 20 DAIL igs clics OLS>Isp ApaNAM pazuonA ghAsacArAnA puravaThAne ocho karI nAkhavA 1967 pachI ghauMnA vAvetara heThaLa eka karoDa ekara jamInano ane zeraDInA vAvetara heThaLa 17 lAkha ekara jamInano vadhAro karAyo. $ ghauMnA vAvetarano vistAra - cariyANo para atikramaNa. dUdhano puravaTho vadhAravAnuM bahAnuM AgaLa karI kudaratI garbhAdAnanI jagyAe inDezana dvArA Cross Breeding zarU karyuM, eTale dezI gAyonuM videzI sAMDha dvArA saMkarIkaraNa. $ ijArAzAhI Dhabe pazuonA hiMsaka dANanA kArakhAnAnI zarUAta. je gAmaDAmAM pANInI tIvra achata. Tyubavela projekTa dvArA jamInanuM taLa nIce UtaratAM pANInI achata. che sthApita hitone lakSamAM rAkhI ghaDAyelI nItiothI DerI udyoga, TrekTara udyoga, kapAsiyA pIlavAno udyoga, khoLa, khANa, dANa, pazuonI davA, DerI udyoganAM sAdhano, dUdhanA pAuDaranI AyAta, pazuonI nikAsa, guvAranA audyogika upayoganI nIti phUlI-phAlIne dUdhALAM Dhora tathA upayogI pazuonAM hIra haNAya gayAM ane AvAM binautpAdaka prANIonA katalanA paravAnA ApI katalakhAnAM vadhAryA. A badhI avyavahAru ane vivekazUnya nItithI bhAratanI pazupAlana ane gausavaMrdhana yaMtraNA para kuThAraghAta thayo. juvAra-bAjarA jevA dhAnya ugADavA protsAhana maLe to pazuone kaDaba maLe. paNa sarakAra taraphathI tema na thayuM. bIDa, gaucaranI rakSA ke saMvardhana paNa na thayuM. saMpUrNa gauvaMza-vadhabaMdhI ane gorakSA temaja gosaMvardhana e hiMdu prajAnA AtmAno avAja che, chatAMya sarakArI rAhe kAMI thayuM nathI. mahAtmA gAMdhIjIe kahyuM hatuM ke - "svataMtratA prApta karyA pachI prathama kArya e haze ke govadha sadAne mATe bhAratabhUmi parathI vidAya leze. bhAratavarSamAM gorakSAno prazna svarAja karatAM koIpaNa rIte nAno nathI. ghaNI bAbatomAM huM ene svarAja karatAM paNa moTo mAnuM chuM. jyAM sudhI ApaNe gAyane bacAvavAno upAya zodhI kADhatA nathI, tyAM sudhI svarAja arthahIna kahevAze. gAyanI rakSA karavI eTale IzvaranI - samasta mUkasRSTinI rakSA karavI. bhAratanI sukha-samRddhi gAya tenA saMtAna sAthe joDAyelI che. bhAratamAM gAya ja manuSyano sauthI sAco - sauthI moTo AdhAra che. gAyanI rakSA karo to saunI rakSA thaI jaze. govadhane huM mAro vadha samajIza." | igcfkhs joiALA A ka Daka 21]
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ gorakSAne svarAjathI savAyA prazna gaNatA gAMdhIjInuM A vacana uthApI ApaNe gAyonA vadha sAthe pratyeka dina gAMdhIhatyA dvArA apavitra ane pApI banIe chIe. anubhave ApaNane batAvyuM che ke baMdhAraNanI 48mI kalama gorakSAmAM niSphaLa gaI che. uttarapradeza, madhyapradeza ane bihAre 48mI kalamanI rUpe potAnA rAjyamAM saMpUrNa govadhabaMdhI karI tyAre anukaMpA ane rASTrapremanA viparyAsa samA adezya paribaLonI madada dvArA, suprIma korTamAM paDakAravAmAM Avyo, jethI baMdhAraNanI 48mI kalama arthahIna banI gaI. phAo ane yuno jevI saMsthAo e hastakSepa karI bhAratanA sArvabhaumatva, svamAna ane gauravane nIcA pADI, aMtarano avAja guMgaLAvI nAkhyo, pariNAme bhAratamAM sahu moTA ane vizvanA bIjA naMbaranA moTA gaNAtA dUdha, ghI, anAja ane davAnAM bajAro kabaje karI bhAratanA gaLAmAM Arthika gulAmIno phAMso nAkhavA thanaganI rahelI paradezI sattAoe potAnI hitanA vividha kAvAdAvA dvArA ahIM pathAro karyo che. ApaNuM pazudhana katala sivAyanA bIjA mArgoe paNa nAza pAme athavA to tenI hatyA karavAnI pharaja paDe. globalAijhezana udArIkaraNa - malTInezanala kaMpanI Arthika ane vyApArI karAro ApaNA gaLAmAM Arthika gulAmIno phAMso nAkhI rahyA che, ane bhAratIya saMskAra-saMskRti para dharmAtaraNanuM AkramaNa thaI rahyuM che. | RSioe gAyane UMce sthAne prasthApita karela che. bhAratanA AgevAna netAo dizA bhUlyA che, paraMtu dezavAsIonA lokahRdayamAM RSivANInI saravANI pravAhita thayelI che. RSivacanano pratichaMda saMbhaLAyA kare che. eTale ujaLA bhAvinI AzA che. vividha tarka karIne gAyanI mulavaNI karI zakAya nahi. gAya naphAnukasAnInA trAjave toLavAnI vastu nathI. chatAM Arogya, poSaNazAstranA niSNAto paryAvaraNanA tajajJo, kRSi niSNAto ke grAmINa arthazAstrIonI kasoTImAMthI gAya savAsoLa AnI pUrI UtarI che. ane "gAya che tyAM samasyAonuM astitva nathI ane gAya nathI tyAM samAdhAnanuM astitva nathI' e ukti caritArtha kare che. Ama janmadAtrI mAtA, bIjI janma ApanAra gurumAtA, dharatImAtA, gAyamAtA ane lokamAtA nadIo vizvajananI che. aharniza vAtsalyano strota vahAvanAra udbhavasthAna che. gAya mAtAno vatsaprema, vAtsalyabhAva zAstrakAroe ajoDa ane anupama varNavyo che. LIKERLARLA | 22 hajAranI X i gstclish qols>ISIP lokamAtA jIvanadAyinI saritA 5-- - -- -- - -- --- -- --- bhAratavarSanI adhyAtma saMskRtinA vikAsa-saMvardhananuM kArya mA gaMgAne kinAre thayuM che. gaMgAnuM avataraNa bhagIrathanA pracaMDa puruSArthanuM suphaLa che. purANomAM gaMgA ane tene kinAre vistarelAM tIrthonuM mAhAbhya khUba ja varNaveluM che. - hiMdustAnanA itihAsa ane bhUgoLanA abhyAsathI samajAze ke bhAratIya saMskRti nadIonA kinAre pAMgarI che. nadIoe mAnavajAta sahita samagra jIvasRSTine khUba samRddhi ApI che, tethI ja kAkAsAheba kAlelakare nadIne lokamAtA" kahI che. gaMgA, yamunA, godAvarI ke narmadA badhI ja nadIo sAthe viziSTa aitihAsika tathyo joDAyelAM che, to himAlayamAMthI pravAhita thayela pavitra jaLapravAhonuM AgavuM mahattva che. saritAnA taTe, prayAgarAja, amarapurI, vArANasI, haridvAra, kanakhala, jvAlApura A badhAM yAtrAdhAmo saMnyAsIonI kAyamI zibira jevA che. ahIM, gurukuLa, RSikuLa, munimaMDaLa, Azrama, dharmatattva saMzodhana maMdira, dharmagraMtha bhaMDAro, akhADAo, dharmazALAo, annakSetro, guphAo, sAdhuonI koThIo ane sAdhanAkendro che. zramaNa saMskRtie jIvananI aMtima kSaNomAM cAre AhAranA tyAganI vAta karI che, paraMtu hiMdu dharma ane brAhmaNa saMskRtinI paraMparAe gaMgAnA jaLane eTaluM pavitra gaNyuM che, tethI jIvananI chellI kSaNomAM paNa mukhamAM gaMgAjaLa mUkavAnI bhAvanAnI puSTi karI che. gaMgAnA jaLanI sphaTika pAradarzakatA mATe vaijJAnikone paNa Azcarya thayuM che. vaijJAnika kasoTImAMthI pAra UtareluM gaMgAnuM jaLa nirmaLa, jaMturahita ane pavitra che. - gaMgAnA kinAre ane gaMgAnA jaLane pradUSaNamukta rAkhavAnI saunI pharaja che. vizvamAM vadhatI jatI janasaMkhyA paryAvaraNanI khoravAtI samatulA, pANInI jALavaNInI avyavasthAne kAraNe vizvanA madhyapUrva vistAramAM ane bhAratano gujarAta, saurASTra, kaccha sahita dezanAM 8 rAjayomAM pIvAnA pANInI gaMbhIra samasyA sarjAI che. prAcIna samayamAM AdivAsIo agni peTAvavAnA lAkaDA mATe mArAmArI karatAM tema bhaviSyamAM pANI mATe pANIpata (laDAI) thAya to navAI nahi lAge. Isscle piAra A 23] LESS
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAraNa ke saMyukta rASTra saMghanA ahevAla pramANe vizvabharamAM pANI saMbaMdhI lagabhaga 300 moTI takarAro cAlI rahI che. bhArata-bAMglAdeza pharAkkAbaMdha, ujhabekistAna, kajhAkistAna, hAjIkistAna, kirgIjhastAna, amudariyA ane sidadAriyA nadInA pANI aMge saMgharSa, AphrikAmAM jhAMbelI nadIno jaLavivAda, lebanona-ijharAIla pANInA vahela badalavAno saMgharSa cAlI rahela che. bhAratamAM narmadAnA nIranI vaheMcaNIno saMgharSa varSo sudhI cAlyo. jagatanI dareka dharma paraMparAe vANI ane pANInA vivekapUrNa upayoganI vAta kahI che. jaina dharma pANIne ekendrIya jIva gaNe che. vaLI pANInA veDaphATa bagADane karmabaMdhananuM kAraNa gaNe che. jainadarzane pANInA vivekapUrNa upayoganI vAta kahI che. pANIne pradUSaNamukta rAkhavAthI paryAvaraNa saMtulana jaLavAI rahe che. prAcIna bhAratamAM akhaMDa jaLasrota mATe pratyeka varSe varuNadeva(pANInA deva)nI pUjA karavAmAM AvatI, jyAre tAjetaramAM saMyukta rASTrasaMgha dvArA vizva jaLadina prasaMge ghaTatAM jatAM jaLasrota ane aNamola pANInA jatana mATe pANInA veDaphATa vinAnA sucAru saMcAlana mATe (phora AiDiyala vaoNTara maeNnejamenTa) AMtararASTrIya sahakAra sAdhavAnI tathA pANInA vivekapUrNa upayoga mATenI apIla karI che. kRSi ane udyoga kSetranA vikAsa mATe jaLa e ja jIvAdorI che. pANInI kheMcathI teno vikAsa rUMdhAI jaze. jaLasamasyA vizva mATe saMkaTa na bane te jovAnI darekanI pharaja che. lokamAtA to ApaNane samRddhinI choLo Avye ja jAya che, paraMtu ApaNA nabaLA hAtha tene jhIlI zakatA nathI. svArthane badale pAramArthika dRSTi, saMkIrNatAmAMthI vizva vAtsalyabhAva ane pramAdane badale jAgRti ApaNane samRddhi jhIlavA sakSama banAvI zake. ApaNe pANIno veDaphATa karIzuM nahi to lokamAtAo mAjA nahi mUke, saMyamamAM raheze. Adarza pANI yojanAonuM AcaraNa karIzuM to pUrane khALI zakIzuM ne mA dharatI lIlIchama cAdara oDhI zakaze. gaMgAmaiyAnA AzIrvAdathI vasuMdharAne niraMtara pANI maLatuM rahe ane ApaNe sau pANIdAra banIe ja abhIpsA. mA, te divase nALa kapAI hatI mane prasavatA, ne pharI Aje tane vRddhAzrame dorI jatAM...! * mArI zreSTha mitra, mArI mA ! jgtko gi[p pAMca mAtAo vAtsalyanuM ugamasthAna vizvane vAtsalya kyAMthI maLe che ? A samagra saMsAra mATe vAtsalyanuM satata jharaNuM kyAMthI vahe che ? pAMca mAtAo pAsethI, temanA samagra vyaktitvamAMthI, temanA rUMe rUMethI niraMtara vAtsalya pravAhita thAya che. janmadAtrI mAtA, guruvarya, dharatImAtA, kAmadhenu svarUpa gAyamAtA ane lokamAtA - saritA pAse evo akhaMDa ane akhUTa vAtsalyano jharo che, jemAMthI vAtsalyanuM pAvana jharaNuM satata vahyA kare che. Arya saMskRtimAM mA prathama sthAne che. jJAnIoe saMsArane khAro samudra kahyo che. mA A saMsAranI mIThI vIraDI samAna che. upaniSadoe cAra saMskArapITha darzAvI che - eka mAtRdevo bhava, bIjI pitRdevo bhava, trIjI AcAryadevo bhava ane cothI atithidevo bhava. Ama pahelI saMskArapITha mAtAnI kUkha che. prajJezvarI mAtA sarasvatInA divya cakSumAMthI nItaratI karuNAmayI amRtadhArAnI cinmayI saritA eTale vidyAguru. evI saritAnI nizrAmAM vikaselo saMsArIonA trividha tApano zAmaka vaTa-vakSa jevo AdhyAtmika visAmo eTale dharmaguru. eka janma mAbApathI maLe che, bIjo janma guruthI maLe che. e ja dvija. mA bApa zarIra Ape che. sadguru svano bodha ApI AtmAnI oLakha karAvanAra AdhyAtmika bhomiyA che. eTale ja bIjo janma ApanAra guru mAtA samAna che. dharatImAtA e A samagra sRSTinI pAlaka-poSaka mAtA che. mA dharatIe mAtra rahevA mATe phakta ghara nathI ApyuM, paNa khAvA mATe anna ane pIvA mATe pANI paNa dharatImAnI deNa che. mA dharatInA peTALamAMthI khanIja saMpatti ane jaMgalomAMno aDhaLaka vaibhava vasuMdharAnuM varadAna che. samagra jIvasRSTi prati vasuMdharAno akhaMDa vaheto vAtsalyano srota che. mATe ja 'vaMdemAtaram' dvArA mA dharatIne ApaNe praNAma karIe chIe. bhAratavarSamAM gAya mAtAne sthAne che. gAya jIvasRSTi mATe tenA pAlanapoSaNa mATe dUdha, gobara ane gaumUtra Ape che. je kalyANakArI che. mATe ja gAya kAmadhenu svarUpA daivI mAtAne sthAne pratiSThA pAmI che. lokamAtA nadIoe paNa samagra jIvasRSTi para upakAra karyo che. gaMgA jevI mahAna nadInA kinAre saMskRtinuM saMvardhana thayuM che. Ama janmadAtrI mAtA, gurujI, dharatImA, gAyamAtA ane lokamAtA nadIo vizvajananI che. A pAMceya mAtAo vAtsalyanuM udbhavasthAna che. [gets pts/p 25
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyAtma jagatanA sAdhakonI zreSTha ATha mAtAo sAdhakanI jIvanacaryA kaI rItanI hovI joIe ? sAdhaka kaI rIte potAno jIvana-vyavahAra kare to te doSamAMthI bace ane saMyama sAdhanAmAM AgaLa vadhI zake A mATe sAdhake aSTapravacana mAtAnA khoLe besavuM paDe. pravacana eTale saMpUrNa doSa rahita atyaMta zreSTha vacana. kevaLajJAnI, tIrthaMkaranuM vacana pravacana kahevAya. A pravacana eTale AgamavANI. saMyamI sAdhako mATe enA jIvananI rakSA karanAra ATha prakAranI mAtAo Agama-zAstromAM batAvavAmAM AvI che. A aSTapravacana mAtA sAdhakanA saMyamanuM mAtAnI jema rakSaNa karanArI che. A mAtAo saMyamI jIvonuM rakSaNa karI tenA AtmAne vizuddha banAve che ane parama sukhanI prApti karAve che. saMyamI sAdhaka AtmA jyAre saMsAranI moha-mAyA, svajano, saMbaMdho, parigraha vagere choDI de che. saMnyasta jIvana jIvavA saMyama sAdhanAmAM AgaLa vadhavA te tyAgane mArge jAya che je eka mAtAno khoLo choDe tene ATha mAtA maLe che. A ATha mAtAnA nAma A pramANe che : pAMca samiti ane traNa gupti : (1) iryA samiti (2) bhASA samiti (3) eSaNA samiti (4) AdAna nikSepaNA (5) pariThAvaNiyA samiti (6) managupti (7) vacanagupti (8) kAyagupti samiti eTale samyak pravRtti upayogapUrvaka jIvadayA lakSe je pravRtti thAya tene 'samiti' kahevAya. 'gupti' eTale gopavavuM. mana, vacana ane kAyAnI azubha pravRttine gopavavI, rokavI. gupti eTale nivRtti. binajarUrI pravRtti na karavI te gupti. koIpaNa sAdhaka potAnA jIvanamAM gupti ane samitinuM pAlana kare to teno adhyAtma vikAsa thayA vinA raheto nathI. 1. iryA samiti sva-para kleza na thAya evI rIte yatnApUrvaka - jayaNApUrvaka (pUrNa jAgRti ane viveka sAthe) gati karavI. koI jIvane AghAta, trAsa ke takalIpha na thAya tenI kALajI levI. iryA mAtA kahe che ke - "he beTA ! tuM A saMsAramAM kyAM doDe che ? ahIMyAM tAruM koI che ja nahi ane kAMI maLavAnuM paNa nathI. mATe tArI AMdhaLI doDane aTakAvI zAMtithI cAlaje. eka indriya, be indriya, traNa gk pi>ID 26 indriya, cAra indriya, paMcendriya ane trasakAyanA jIva ema cha kAyanA jIvonI dayA pALI sADA traNa hAtha jamIna divase joI ane rAtre poMjIne (mRdutAthI vALI sApha karIne) zAMtithI cAlaje. tamAma jIvo sAthe maitrI keLavavA jIva dayA pALavA jJAnIo kahe che - nIcuM joI cAlatA, traNa lAbha moTA thAya kAMTo TaLe, dayA paLe, paga paNa nava kharaDAya nIcuM joIne cAlavAthI traNa moTA lAbha thAya - kAMTo vAgato nathI, jIvonI hiMsA aTake che ane ApaNo paga paNa kharaDAto nathI. Ama iryA samiti pALavAthI vizeSa lAbha thAya che. 'manasmRti'mAM eka suMdara zloka Ave che daSTipUtaM nyaset pAdaM vastrapUtaM jalaM pibet / satyapUta vadeda vaSayaM manaH pUtaM samAca reta // arthAt dRSTithI pavitra karelI jagyA joIne paga mUkavo, vastrathI pavitra karela pANI (gALela pANI) pIvuM, satyathI pavitra vAkya bolavuM tathA manathI pavitra AcaraNa karavuM joIe. A zlokamAM iryA samiti, eSaNA samiti (grahaNa eSaNA) bhASA samiti, vacanagupti ane managupti vAtanI puSTi karI che. 2. bhASA samiti pApa rahita nirvadya vacana bolavuM. satya eTale bIjAne hitakArI, saMdeha rahita parimita vacana bolavuM tene 'bhASA samiti' kahevAya che. bhASA mAtA samajAve che ke - "he beTA ! bolavuM te tAro svabhAva nathI, tArA AtmAno guNa to abhASaka che. chatAM bolavuM paDe to, karkazakArI, klezakArI, chedakArI, bhedakArI, parajIvane pIDAkArI, verakArI, sAvadyakArI, nizcayakArI e ATha prakAranI bhASA bolIza nahi." jJAnIoe hita, mita ne priya bolavAne vANInuM tapa kahyuM che. ahIM 'priya' eTale vivekayukta satya ane kalyANakArI vacana ema samajavAnuM che. 3. eSaNA samiti eSaNAnA traNa prakAra che - (a) gaveSaNA : AhAra grahaNa karyA pahelAM tenI zuddhi-azuddhino khyAla kare. jyed plasID 20
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ jo sAdhu hoya to alaga alaga gharethI AhAranA padArtho bhikSAmAM thoDA thoDA le che, jethI koI eka vyaktine vadhu bhAra na paDe, gaucaramAM gAya care tyAre upara uparathI thoDuM ghAsa khAya che. eka sAthe mULa sahita ghAsa ukheDIne nathI khAtI, jethI tyAM ja pharIthI ghAsa UgI zake. mATe ja jainasAdhuo AhAra mATe bhikSA le che tene "gocarI' kahe che. (ba) grahaNa eSaNA : jema AhAra grahaNa karyA pahelAM AhAranI zuddhi-azuddhino khyAla kare che, tema AhAra grahaNa karatA samaye paNa AhAranI zuddhi-azuddhino khyAla kare che. (ka) paribhogeSaNA samiti : bhojana vAparatI vakhate "A bhojana sAruM che - narasuM che' evuM kahevuM nahi. eTale bhojananA vakhANa paNa na karavA ane niMdA - vakhoDavuM paNa nahi. AhAranA rasa ane svAdanA vAraMvAra vakhANa karavAthI rasa Asakti ane rAgadveSa baMnemAM vadhAro thAya che. AhArano tyAga karanAra to tapasvI kahevAya ja, paraMtu jeNe AhAranA svAdano tyAga karyo che, te paNa moTo tapasvI che. "jeNe svAda jItyo teNe jagata jItyuM" ema jJAnIo kahe che. eSaNA mAtA kahe che : "tArA AtmAno guNa to aNaAhAraka che, to tAre AhAranI zI jarUra ? mATe he beTA ! "tAre AhAra saMjJA jItIne AtmAne aNaAhAraka guNa pragaTAvavAno che, mATe tuM rasAsvAdamAM khovAI na jatAM tArA bhAvamAM sthira raheje. 4. AdAna nikSepaNa samiti AdAna eTale "levuM nikSepa eTale mUkavuM. sAdhake badhAM ja upakaraNo jayaNA, jatanA eTale ke sAvacetIpUrvaka levA ane mUkavA joIe mATe A mAtA kahe che ke - "koIpaNa vastu jyAM tyAM na mUko, vyavasthita rAkho. yogya jagyAe vastu mUkavAthI pAchI tarata maLe. vastu zodhavAmAM vinA kAraNa samaya na bagaDe ane kaMkAsa na thAya. vaLI Arta ane raudradhyAnathI paNa bacI zakAya che. mATe mamatvarahita thaIne vivekapUrvaka vastu levI, mUkavI ane vAparavI, te A mAtAnI pavitra zIkha che. 5. pariThAvaNiyA samiti je vastu jarUrI nathI, je padArtho pugalo nakAmA thaI gayA che, tene viveka ane jatanApUrvaka paraThavA joIe, eTale nikAla karavo joIe. eka divasa A dehano paNa nikAla karavo paDaze. eTale eka divasa A zarIrane LILLILA L U LA Ara. igschhe bachA .... ... 28 .. ja naka | paNa vosirAvI daIne saMthAro (samAdhimaraNa) karavAno che. A chaThThI mAtA kahe che : "he vatsa ! parapadArthonA mamatvathI dUra raheje, to tane avazya mokSa mArga maLaze." | 6. managupti ApaNane pUrvanA puNyodayathI mana maLyuM che, mATe A manamAM sArA vicAro karavAM ane kharAba vicAro choDavA, eno durupayoga na karavo. manamAM rAma, ne manamAM rAvaNa, rAmane sIMco" sattara akSaranI A nAnakaDI "hAIku' kavitAmAM suMdara vAta kahevAI che. sAmAnya rIte mAnavInA manamAM duSTa ane azubha bhAvanI eka ane sAttvika ane zubha bhAvanI bIjI ema be vicAradhArA niraMtara pravAhita thatI hoya che. jANe be vela pAMgarI rahI che, paraMtu ApaNe to sAttvika vicAra velane zubhaciMtana jaLanuM siMcana karIne ucheravAnI che. [ 7. vacanagupti ] bahu bolavuM nahi zakya eTaluM mauna rahevuM ane bolavuM ja paDe to hitamitane priya bolavuM. [ 8. kAyagati ] jenAthI pApakarmo baMdhAya tevAM kAryothI aTakavuM. kAyAthI koIpaNa pravRtti upayogapUrvaka zAMtithI karavI. kAyaguptimAM kAyAnA halanacalanamAM viveka ane jayaNA rAkhavAnI vAta abhipreta che. ApaNI kAyAthI koIpaNa jIvane nukasAna na thAya azAtanA ke duHkha na thAya tenI sAvadhAnI rAkhavAnI che. ahIM sUkSma ahiMsA nivAravAnI vAta abhipreta che. manogupti mATe dhyAna, vacanagupti mATe mauna ane kAyagupti mATe kAyotsarga upayogI che. pAMca samiti ane traNa guptinuM jJAna ane AcaraNa sAdhaka jIvanamAM AgaLa vadhavAmAM khUba ja sahAyaka bane che. TAM 29 ] [ jgcrAha viewaa rAjamAM !
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ A aSTapravacana mAtA sAdhujIvanano prANa che. mATe sAdhanAmAM AgaLa vadhanAra sau koI sAdhaka mATe aSTapravacana mAtA kalyANakArI che. jema mAtA putra para vAtsalya dharAve che, tenI kalyANakAriNI che, tema A ATha vastu sAdhujIvananI kalyANakArI hovAthI jinezvaroe temane zramaNanI mAtAo tarIke kahelI che. A aSTapravacana mAtAnuM AcaraNa karatAM upayoga rAkhavo joIe. upayoga eTale sAvadhAnI ApaNe je vakhate je kArya karatAM hoIe temAM ja lIna rahevuM joIe. 'jainadarzana' kahe che H "upayoga e ja dharma ane pramAda e ja pApa." jIvanamAM je kAMI jJAna, darzana, cAritrya, tapanI nivRtti ke pravRttimAM jAgRti sAthe A ATheya mAtAnuM satata smaraNa rAkhavAthI e koI ne koI tarapha niyaMtraNa rAkhanArI zakti banI rahe che. A aSTapravacana mAtAne khoLe janAra sAdhakane saMyama surakSAnuM eka aNamola varadAna maLI jAya che. mA mArA hoTha paranI dUdhiyA gaMdha, Aje paNa tArI chAtImAM abaMdha. 30 * bhoLI mAtA, tujane kdIye nA zuM ochuM AvyuM, saMtAnonuM jatana karatAM AyakhuM teM vitAvyuM. dhoma dhoma vaizakhI lU jharatAM raNamAM eka lIlI vanarAI mArI mA. lAkha lAkha parabothI chIpavI zakAya na evI tarasa mane lAgI khobe khobe mAnA vhAla pIvAnI mane ociMtI jhaMkhanA jAgI mA, tane meM jhaMkhI che prakhara saharAnI tarasathI bhara re unALe mArA haiyAnI aMdara dhodhamAra comAsuM beThuM sadgata thayelI mArI mAvaDInuM vhAla Aja ALasa maraDIne thayuM beThuM hAlaraDuM eTale 'mA' nAmanA pradezanuM rASTragIta mukha dIThe du:kha maTe, heta pasAre hAtha, amI jharatI AMkhaDI, i maMgaLamUrti mAta. moTuM tIratha mAvataranuM i che janamanA jhADa, guNa bhUla mA tuM gAMDiyA, eno banaje tuM AdhAra okws pl>>IP nyAya saMpanna vaibhava ane dAnathI mA lakSmInuM varadAna mAnavajIvanamAM mA lakSmInuM sthAna ananya che. jIvanavyavahAra mATe lakSmInI upayogitA ane anivAryatA svIkArAyelI che. mAnavIne mA lakSmInuM varadAna kyAre maLe ? lakSmI mahAlakSmI kyAre bane ? mahAtmA bhartRharie kahyuM che ke - "lakSmInuM upArjana jo pote ja karyuM hoya to te putrI samAna kahevAya. jo lakSmI pitA dvArA upArjita hoya ane vArasAmAM maLI hoya to te bahena samAna gaNAya ane jo lakSmI anya dvArA upArjita hoya te parastrI samAna che. putrI ke bahena prati apAra vAtsalya ke sneha hoya to paNa lAMbo samaya piyaragharamAM rAkhI zakAya nahi. AthI A traNamAMthI koIpaNa svarUpe maLelI lakSmI saMgraha karavA yogya nathI. tethI dharmabuddhi dharAvatA AtmAo lakSmInA parigraha karatAM tenA tyAgamAM ja sva-paranuM kalyANa samaje che. saMpattinI mukhyatve traNa gati che - bhoga, corI ane dAna. bhogopabhoga, mojazokha ane vyasanamAM saMpattino nAza thAya. corI, lUMTa, chetarapiMDI ane daroDA dvArA paNa saMpattino nAza thAya che. nyAya saMpanna lakSmIno ucita jIvanavyavahAra mATe vivekapUrNa upayoga karyA pachI vadhe tenuM supAtre ullAsabhAvapUrvaka dAna devAthI lakSmI, mahAlakSmI bane che. lakSmI vAyAdAzyatvAraH dharma rAMgAgni- taskarAH / jyeSTha putrAyamAne ne, traya kuTayaMti bAMdhavA // lakSmInA cAra putra che - dharma, rAjA, agni ane cora. jo lakSmInA jyeSTha putranuM apamAna karo to bAkInA traNa putro krodhAyamAna thAya che. lakSmInA prathama putra dharmanuM kyAre apamAna thAya ? manuSya nItino tyAga karI anItipUrNa AcaraNa kare tyAre, dharmapuruSanA kahevAyelAM vacanono anAdAra kare tyAre, adharmane dharma mAne, kapaTa, hiMsA, asatya ane anItithI dhana ekaThuM kare tyAre. bIjA zabdomAM kahIe to paropakAra dAna-puNya karavuM e ja lakSmInA jyeSTha putra dharmanuM bIjuM nAma che. je vyakti lobha-lAlacamAM AvI phakta dhanano saMgraha kare che ane dIna, duHkhI, pIDito prati anukaMpA lAvato nathI ane dAna karato nathI tyAre mA lakSmInA anya traNa putro kopAyamAna thAya che. kavie A zlokamAM rAjA, cora ane agninA rUpaka dvArA samajAvyuM che ke - "AvI saMpatti rAjA TekSa dvArA (sarakAra karaverA dvArA) laI le che. [ jgic josit ID 31
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ vAgmitA, kalA ane vidhAnI devImA zAradA-sarasvatI, - - - - - - - - - - - - - athavA agni dvArA saMpattino nAza thAya che, athavA cora corI karI jAya che." Ama mAtA lakSmI dhanane zubha kAryamAM vAparavAno saMketa Ape che. pApAnubaMdhI puNyanI lakSmI pApakarma karAvIne jatI rahe. puNyAnubaMdhI puNyanI lakSmI puNya karma karAvIne vadhatI rahe che. jyAM mana, vacana ane kAyAthI corI na hoya tyAM lakSmIjI mahera kare. "lakSmI caMcaLa che'nI sAthe jJAnIoe niSkAma karmayoganI vAta kahI che jemAM puruSArtha abhipreta che. tenI pAchaLa udhAmA ke doDadhAma karavAthI nahi, paraMtu puNyanA udayathI lakSmInI sahaja prApti thAya che. lakSmInI prApti mATenA puruSArtha karatAM to azubha karmanA yoge ApaNI saMpatti jatI rahe te samaye ArtadhyAna ke raudradhyAnane badale samabhAva keLavIe te samyaka puruSArtha karyo kahevAya. pUrvanA puNyodaye saMpatti to maLI, paraMtu ApaNe te saMpatti bhogavI na zakIe ane bIjAne bhogavavA paNa na daIe, AvuM pUrve bAMdhelAM aMtarAya karmane kAraNe thAya che. paraMtu jyAre e aMtarAya karma tUTe ane saMpattino sadupayoga karIe tyAre te lakSmI mahAlakSmI bane che. mahArAjA janaka, kuberajI, dhannA, zAlIbhadra, kaivannA zeTha ane AnaMdazrAvaka jevA mahApuruSone lakSamI varI hatI, paraMtu A anAsakta AtmAoe to aMtaraMga tyAga dvArA AtmalakSmIne varamALA paherAvI dIdhI. lakSmIpUjana veLAe "mane nyAya saMpanna vaibhavanI prApti thAya'nI prArthanA ApaNane mahAlakSmI samIpa dorI jaze. lakSmIno bhoga tenI bhavyatAnuM pratinidhitva kare che, jyAre lakSmInuM dAna tenI divyatAnA darzana karAve che. jyAre ApaNI lakSmImAM ApaNe divyatAnAM darzana karIzuM tyAre "mA" lakSmI ApaNane vaibhavanuM varadAna pradAna karaze ane sAcA tyAgano e vaibhava ApaNI bhava paraMparA TUMkAvI Atma tejane ujAgara karaze. vANI ane vidyA mA sarasvatInuM varadAna che. je jIbha para 'mA' sarasvatIno vAsa hoya, te vANI pavitra pravacana, prabuddha vacana banI jAya ane je kalama para mA sarasvatIno vAsa hoya ane je sarjana thAya te divyasarjana banI jAya. vANI ane kalama e baMnemAM eTalI tAkAta che ke te saltanatane uthalAvI zake. samagra rAjya, rASTra ke AMtararASTrIya krAMti sarjI zake. mA sarasvatInAM A pavitra zastro - sAdhano durjananA hAthamAM jAya to vinAza sarjI zake ane sajjananA hAthamAM jAya to sva-para kalyANakArI banI zake. mA sarasvatI kalA ane svara kaMThanI devI che. kalAsAdhanA ane svarasAdhanAnI zarUAta mA sarasvatIne vaMdana karI karavAthI saphaLatA maLe che. mA sarasvatInI kRpAthI vidyAnI prApti thaI zake che. vidyA dvArA vyAvahArika jJAna maLe che. je jIvanavyavahAra ane AjIvikA mATe upayogI che. meLavelI vidyAno vivekapUrvaka sadupayoga karavAthI mA sarasvatI prasanna thAya che. tabIbI vidyAne bhaNI koI eka vyakita DaoNkTara bane, loko pAsethI vivekahIna rIte moTI phI vasUla kare, dardInA Arogya karatAM potAnI kamANImAM vadhu rasa hoya, garIbo pratye bilakula anukaMpA bhAva na hoya, khUba paisA kamAI bhavya haoNspiTala, baMgalo ane gADI kharIde. A saMpatti vidyAnI mAtra bhavyatAnuM pradarzana kare che. jyAre bIjI eka vyakti DaoNkTara banI loko pAsethI vAjabI phI laI sAravAra kare, dardInA Arogyane mahattva Ape, phIne gauNa gaNe, DaoNkTara vyavasAyamAM sevAnI pavitra bhAvanAne sthAna ApI anukaMpA bhAvathI sAravAra kare te bhAvanA vidyAnI divyatAnA darzana karAve che. mA sarasvatI, vidyAnI bhavyatA nahi paNa vidyAnI divyatAnuM darzana karAvanArane varadAna Ape che. vidyAnI sAdhanAmAM AgaLa vadhI koI vaijJAnika bane, evI zodho karI pote paisA kamAI vinAza veryo, hiMsaka hathiyAronI zodha karI, to e vidyAno durupayoga thayo. vidyAprApti dvArA mAnavajAtane kalyANakArI zodho, jIvamAtranuM kalyANa karanArI zodho e vidyAno sadupayoga che. 'mA' sarasvatI jJAnanI devI che. vyAvahArika jJAna ke DigrIo A bhavamAM sukhasamRddhi ApavA upakAraka nIvaDI zake, paraMtu AdhyAtmika jJAna to bhavaparaMparA sudhArI zake. igstclis jolis) ATTU * 33] parathama paraNAma mArA mArAM mAtAjIne kahejo re mAnyuM jeNe mATIne ratanajI bhUkhyAM rahai jamADyA amane, jAgI ughADyA amane, kAyAnA kIdhelA jatanajI LILIRLARLA javA LESS | 3ra K i gselisks bus)P
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ | OM meyA: vizvavAtsalyano bIjamaMtrA satuguru ke satuzAstra dvArA A jJAna maLe che. jJAna aMtaranI jaDatA dUra karI ajJAnanA aMdhArA ulecI prakAza pragaTAve che. jIvanamAM zuM svIkAravA jevuM che ane zuM choDavA jevuM che tenI sAcI samajaNa jJAna Ape che. jJAnanuM ajIrNa thAya to potAnI jAta mATe ahaMkAra ane anya mATe tiraskAra bhAva Ave ane e pace to jJAnInA manamAM vicAradhArA cAle ke jJAna to samudra jeTaluM vizALa che, ane huM to mAtra Acamana jeTaluM paNa meLavI zakyo nathI. jJAna jIvanamAM TharatuM jAya tema tema vadhu ne vadhu potAnI ajJAnatAnuM bhAna karAvaze. varSothI jJAna oLakhavA ApaNe mathAmaNa karIe chIe, paraMtu ApaNuM ajJAna oLakhavAno puruSArtha ApaNA jJAnanI kSitijano vistAra karI deze. - jJAnanuM AcaraNamAM parivartana thAya te ja jJAnanI phaLazruti. jJAna sahitanI kriyA karmanirjarAnuM kAraNa bane che. jJAnIoe AtmoddhAra mATe jJAna ane kriyAnA samanvayane mahattva ApyuM che. jJAna e AMkha che, kriyA e pAMkha che. jJAnaprAptinI sAdhanA mATe, jJAnIno vinaya, jJAnanAM upakaraNo ane jJAnanA graMthonuM bahumAna jarUrI che. anyane jJAnaprApti mATe sahAyaka banavuM koIpaNane jJAnaprApti thatI hoya temAM virAdhaka ke aMtarAyarUpa kadI na banavuM. sadagurunI prApti ane satuzAstronA lAbha mATenI upAsanA lAbhapaMcamIne jJAnapaMcamI banAvI deze. sadagurunI kRpAthI maLelI jJAnanI eka cinagArI para ciMtana karatA karatA sahastra sUrya jevuM dedIpyamAna divyajJAna pragaTaze. jJAnanI ArAdhanA vakhate mA sarasvatIne prArthanA karIe ke - mArI avidyAno nAza karI mArAmAM tattva dRSTinuM aMjana karo, zuddhipUrvakanI buddhino mane vaibhava prApta thAya, ekAMta deSTinA aMdhApAmAMthI mane anekAMta dRSTi prApta thAya. bhrAMtinA viSayavRkSoyukta ghaTATopa jaMgalamAM huM bhUlo paDyo chuM, mane samyakajJAnanA rAjamArga prati dorI jAva." mAtAnAM vividha ekvIza nAma : mAtA, dharitrI, jananI, dayAddhahadayA, zivA, tribhuvana zreSThA, devI, nidaoNSA, sarvaduHkhaharA, parama ArAdhaniyA, dayA, zAMti, kSamA, dhRti, svAhA, svadhA, gaurI, padmA, vijayA, jayA, duHkhahatnI. (bRhad dharmapurANa pUrva khaMDa: adhyAya-2) krAMtadraSTA muni saMtabAlajIe jApa mATe "OM maiyA zaraNam'nuM adbhuta sUtra ApyuM che. "OM maiyAmAM vizva vAtsalya abhipreta che. jyAre ApaNe AkhA jagatanI "mA" banavuM che tyAre ApaNI sAme 'mA'nuM citra hovuM joIe. OM e AkhA vizvanuM svarUpa che. maiyA eTale mA. OM mAM "AkAra' vAsudevasUcaka, 'ukAra' brahmAsUcaka ane "makAra" mahAdevasUcaka che. jagatamAM traNa tattvo pravartI rahyAM che - "utpattikAraka, saMrakSaka ane saMhAraka. A traNa dazAnuM rUpaka je traNamAM AropeluM che te vaidika dharmanA devo banI gayA che. "mA" e evo zabda che ke je sAMbhaLatAM ja AlAda bhAvathI ubharAI jAya che. game tevA vayaska vRddhane paNa "mA"nuM nAma sAMbhaLatAM ja umaLako Ave che ane mAM paNa enA dIkarAne "vatsa,' 'gaMgA,' 'beTA' evA vAtsalya preraka zabdo vaDe bolAve che. A pramANe ApaNe to AkhA jagatanI mA banavuM che eTale ke jagatanA jIva mAtra pratye vAtsalyabhAvanA pragaTa karavAno che. - prathama to A bhAvanA mATe jagatanI tamAma strIo tarapha "mAtRbhAvanI dRSTi keLavavI paDaze. mAtRbhAvanI bhAvanA brahmacaryanI sAdhanAne eTalI badhI sAdhaka che ke aMtaramAM rahelA vikArone haTAvanArI thaI paDaze. A prakArano mAtRbhAva jIvanamAM sAdhya karanAra zrI rAmakRSNa paramahaMsanuM daSTAMta kevA tAdezya mAtRbhAvane rajU kare che. A puruSe to potAnI strI pratye "mAtRbhAva' keLavyo hato. 'zAradAdevI'mAM emane to maiyAnAM ja darzana thatAM hatAM. vaidaka dharmamAM maiyAne mAyA (mAtA) rUpe jagatanI niyAmaka zakti gaNavAmAM AvI che. jaina dharmamAM "karma'ne jagatanA kAryakAraNanI bhAvanA mahA niyamA zakti batAvavAmAM AvI che. sAMkhya darzanamAM ene prakRti rUpe batAvavAmAM AvI che. je mAtA rUpe jagatanI preraka zakti che, evI ja rIte maiyA' zabdathI vAtsalya svarUpA zaktinuM bhAna thAya che. jemAM pravRtti ane nivRtti baMne nihita che. munizrI A bhAvane vadhu spaSTa karatAM kahe che ke - Ama OM ane maiyA zabdo pAchaLanI badhA dharmonI preraka zaktio je pUrNa vAtsalyabhAva pragaTAvavA samartha che, tenuM sUcana thatuM hoya che. OM eTale vizva ane maiyA eTale vAtsalyabhAva e rUpe tene vizvavAtsalyanA saMpUrNa pratIkarUpe bIjamaMtra tarIke levAmAM Avyo che. jgsreclis joksDISIP K K je "mA'e mArA bacapaNanI jIda nibhAvI lIdhI enA ghaDapaNane Agraha nibhAvI levAnI he prabhu! mane samaja ane dhIraja Apa... kaITTET-IIIIIILE fh, , , 1 34 jajah igstclicks JOLSISSIP
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahIM 'OM' ane 'maiyA' be zabdone alaga alaga rAkhavAmAM AvyA nathI, paNa ekabIjAthI saMkaLAyelA rakhAyA che e baMnene joDanAruM '' zabdanI pAchaLanI rekhA pUMchaDInI jema 'OM' nizAna che. e baMne zabdo maLIne je artho phalita thAya che te A pramANe che - * OM maiyA eTale vizvanI mAtA * OM maiyA eTale vizvaprati vatsalatA * OM maiyA eTale bhagavAna satya ane bhagavatI ahiMsA * OM maiyA eTale vizvanI mahAniyAmikA zakti * OM maiyA eTale paMcaparameSThinI pravacana mAtA * OM maiyA eTale jIvana ane jagatanI mahAniyamA zakti * OM maiyA eTale brahmA, viSNu, maheza rUpa Izvara trayathI kartRtva zakti rUpa jagadaMbA * OM maiyA eTale jagatanI preraka zakti. A badhA dharmo, badhAM darzano ane badhI vicAradhArAno samanvaya maiyAmAM ja thato hoya evuM lAgyA vagara rahetuM nathI. OM maiyA eTale vizva vAtsalyano bIja maMtra. jenuM smaraNa jIvamAtra pratye pavitra maitrIbhAva pragaTAvanAruM bane che. tArAo AkAzanI kavitA che mAtA pRthvInI kavitA che. * mAtRtva eka kImiyo che. kvIranuM kaMcana ane pokharAjano hIro karavAnI enAmAM zakti che. 36 ana * ArAdhanAmAM smaruM rUpa bAnuM ! ne bA smarIne prabhu rUpa pAmuM. * 'mAtA' zabda nathI paNa zabda tIrtha che mAnI mamatAnuM eka buMda amRta sAgarathI paNa moTuM ane madhura che. * teM jyAre dharatI para pahelo zvAsa lIdho tyAre mAtA-pitA tArI pAse hatAM. mAtA-pitA chello zvAsa le, tyAre tuM emanI pAse raheje. * gk pi>ID triSaSThi lAkhA mahApuruSonI mAtA (1) marudevI mAtA bhagavAna RSabhadevanAM mAtA. putra RSabhadeve dIkSA laIne vihAra karyo. putranA punarAgamananI mAtAe khUba rAha joI - 1,000 varSa jeTalo lAMbo kALa rAha joI, paraMtu putranuM punarAgamana thayuM nahi. potAno dIkaro khUba lADakoDamAM ucharyo che ane teNe to aneka prakAranAM sukha ane sAhyabI bhogavI che. hAthI-ghoDA vagere upara savArI karI che ane managamatAM bhojana lIdhAM che. bhUtakALanI enI anekavidha sukha sAmagrI mAtAne yAda Ave che. vartamAnamAM te bhikSA mAgI bhojana kare che. ughADA page vihAra ane evI bIjI sAdhujIvananI kaThora sAdhanA e zI rIte karato haze ? duHkhane te zI rIte sahana karato haze ?' AvA aneka vicAro karI, mAtRhRdaya raDatuM hatuM ane lAMbA samayanA putranA virahathI kalpAMta karatAM temanI AMkhamAM paDaLa AvI gayAM hatAM. eka divasa prAtaHkALe vinayI pautra bharata cakravartI dAdIne vaMdana karavA AvyA ane kuzaLa samAcAra pUchyA. marudevI mAtAe putranA viyoganI, putrane saMyamajIvanamAM sahevA paDatAM aneka kaSTonI vAta karI. have zuM pote pharIthI dIkarAnuM moM paNa nahi joI zake ?' evI vedanA vyakta karI. bharata cakravartIe dAdImAne AzvAsana ApatAM kahyuM : "tamArA dIkarAnI kazI ciMtA na karo, teo to jagatanA nAtha thayA che kevaLajJAna pAmyA che. karmarUpI zatruono nAza karI zakyA che. tamAre temanI pragati jovI hoya to cAlo ApaNe jaIe ?' marudevI mAtAe putrane vahelAmAM vahelI paLe maLavAno vicAra vyakta karyo ane pautra bharate hAthInI aMbADI para dAdImAne besADI bhagavAna RSabhadevanAM darzane javA mATe doTa mUkI. bhagavAna ayodhyA padhAryA hatA. pautra bharate kahyuM : "A nagaranuM A samavasaraNa tamArA dIkarA mATe devoe racyuM che. temanAM darzanathI harSita thayelA devo AnaMdano jayaghoSa kare che.' [igid pl>IP 36
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ RSabhadeve upakAra karavAnA AzayathI jANIbUjIne mAtAjI sAme moTuM ke AMkha paNa pharakAvI nahi, mAtAne viSAda thayo paraMtu anyatva bhAva vagerenuM ciMtana karatA, rAgadveSanAM baMdhano dUra thayAM. AnaMdanA azruthI temanI dRSTinAM paDaLo dhovAI gayAM. teo putranI unnatithI khUba AnaMda pAmyAM - bhAvathI dIkSita thayAM. nirmaLa zukladhyAna dharyuM ane hAthInA hoddA para birAjamAna hovA chatAM, gRhasthaliMgamAM ja siddhatva prApta karI lIdhuM. mokSanuM dvAra marudevI mAtAe kholyuM ema kahevAmAM Ave che. prathama kevaLajJAnI RSabhadeva prathama mokSagAmI marudevI mAtA mahAkaruNAsAgara prabhu mAtAnA garbhamAM hoya che tyAre temanI mAtRbhakti pragaTa thAya che. mAtAnA garbhamAM teo zArIrika halanacalana baMdha kare che. mAtA trizalA apAra duHkha anubhave che. teone e samajAtuM nathI ke garbhanuM halanacalana kema baMdha thayuM ? teo atyaMta khinna thAya che, kharekhara garbhastha zizunuM zuM thayuM haze ?" tenI emaNe amaMgaLa kalpanAo karI, kAramI vedanA anubhave che. prabhue A joyuM - jANyuM ane mAtAne sukhI karavA punaH pharakavAno AraMbha karyo. dhanya che mAtA - dhanya putra. jyotidhAma [ (2) devAnaMdA mAtA bhagavAna mahAvIra svAmInA mAtA devAnaMdI. bhagavAna dazamA devalokathI cyavIne teonA garbhamAM AvyA, ane 82. rAtri rahyA. AvelAM 14 svapno 82aa rAtri pachI trizalA mAtAnI dizAmAM jatAM joyAM. tethI devAnaMdAne 100 TakA khAtarI hatI - "A putra mAro ja che." jyAre devAnaMdA mAtA vIranAM darzane gayAM tyAre - vIranI Ayu 42aa. varSathI vadhAre hatI ane devAnaMdAnI uMmara 60 varSathI paNa adhika hatI. paraMtu temanAM aMgomAM putra mATeno sneha vikAsa pAmyo. stanomAM dUdha ubharANuM, kacuMkInA tAra tUTI gayA. A joIne gautamasvAmIe prazna pUchaDyo ane bhagavAna mahAvIre spaSTatA karI mAtRpremanI mahattA darzAvI. (maMdAkrAntA) meM granthomAM jIvanapathanAM sUcano khoLI joyAM, ne tIrthonAM malina jaLamAM hADakAM boLI joyAM; aMdhArAmAM dhutikiraNa ekAI ye pAmavAne, maMdironAM pathara pUtaLAM khUba DhaMDhoLI joyAM. santo kerA kagarI karI pAda prakSAlI joyAM, ekAtonA mazahUra dhanAmAra ughADI joyA; UMDe UMDe nijamahiM saMya tejakaNa kAmavAne, vize vadhA, paNa sajja banDAra meM khAlI joyA ! [ (3) trizalA mAtA ] mahAvIra svAmI bhagavAnanAM mAtA - trizalA mAtA. cakravartInA vaibhavathI ke anuttara devatAnA vaibhavathI paNa anaMtagaNo caDI jAya tevA Atmavaibhava sAthe prabhu trizalA mAtAnA udaramAM padhAryA. garbhamAM AvelA e paramotkRSTa zizuno Atmavaibhava anokho hoya che. mAtA sukhadAyaka saMketone pAme che. alaukika ane AphlAdaka saMketo pAme che. mAtA 14 svapno nihALe che ane svapnapAThako pAsethI vigata jANI paramAnaMda pAme che. trizalA mAtA uttarottara prasannatA anubhave che. garbhano bhAra jaNAto nathI. kyAreka eka paLa mATe paNa garbhastha zizu duHkharUpa ke vedanArUpa nathI. 38 DJ MISS isscraha chANa | jagata ne A sarve gaDamathala nihALatAM neNa tArAM, varSAvatA muja upara vAtsalyapIyUSadhArA; temAM nhoto rajapaNa mane kheMcavAno prayAsa, nhoto temAM avagaNananA du:khano leza bhAsa; jayoti lAdhe phakta zizune eTalI urakAma moDI moDI khabara paDI, bA tuM ja cho jyotidhAma ! - karasanadAsa mANeka L igseclisis jDISISSIP , TE-IIIIIIIIIIIIIT kaTa - nAma: 39 |
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ (dharmapuruSonI janetA [ araNika muni ) bhagavAnanI vANI sAMbhaLI araNikanAM mAtA ane pitAe dIkSA lIdhI ane pitA munie araNikane paNa dIkSA ApI. bALamuni vidyAbhyAsa kare che, paNa temanuM vyAvahArika kAraNa mohane vaza banIne pitAmuni kare che. pitA jIvyA tyAM sudhI araNika munine koI ja vyAvahArika kAma na karavA dIdhuM. kALe karIne pitAmuni kALadharma pAmyA. - pitAmuni kALadharma pAmyA pachI araNika munine bIjA munionI sAthe bhikSA vagere kAmagIrI paNa karavI paDe che. eka divasa gocarI vahorI lAvavA mATe bharabapore teo bIjA muninI sAthe nIkaLyA. unALAno taDako, unALAnA dhoma tApamAM, ughADe page cAlatA araNika munine khUba asAtA thavA lAgI, paga ane zarIrane tApa lAgavA mAMDyo. thoDoka visAmo levA mATe eka makAnanA gokha nIce UbhA rahyA. barAbara e samaye sAmenA gokhamAM UbhelI eka zrImaMta mAnunIe A munine joyA. AkarSaka ane madamasta muninI kAyA para e nArI mohI paDI. dAsIne bolAvI, sAmenA gokhanI nIce UbhA rahelA munine potAnA ghera lAvavAnuM kahyuM. muni AvyA. mAnunIe dhoma taDake tapelA munine modakanuM bhojana karAvyuM ane AvI yuvAna vaye bhaTakavA ane duHkhI thavAnuM choDI daI, A AvAsamAM rahevAnuM ane bhogo bhogavavAnuM kahyuM. muni mohamAM phasAI gayA. dIkSAnuM mahAvrata tyajI saMsAranA bhoga bhogavavA rokAI gayA. A rIte bhoga bhogavatA sAro evo samaya pasAra thaI gayo. dIkSA lIdhela sAdhvI mAtAne araNika muninA samAcAra maLyA ke - "teo cAritra choDI kyAMka cAlyA gayA che.' A hakIkata jANI mAtA khUba duHkhI thayAM. mAtAjIthI A AghAta sahana na thayo ane araNika munine zodhavA mATeno nirNaya karyo. araNikanI zodha e ja jANe ke emanA jIvananuM mukhya kartavya banI gayuM. rastA vacce UbhA rahIne bUmo pADe : "mAro araNika kyAM gayo ? are, araNika tuM kyAM che ? are, mane koI mAro araNika zodhI Apo. arere ! tane koNe dIkSAmAMthI saMsAramAM dhakelyo ?" ghaNA loko ene gAMDI samajI hohA kare che, pAchaLa paDIne pajave che. [ 40pramANagApAra X X igstclicks DISSIP araNikanI zodhamAM bhaTakI rahelAM mAtAjI eka divasa araNika je nagaramAM rahe che tyAM pahoMcI che. potAnA nivAsanA gokhamAMthI mAtAjIne jue che, oLakhI jAya che. "mArI mAtAjInI AvI dazA ? konA mATe ! mArA mATe !' mAtAnI duHkhabharI cIso temanAthI sahana thatI nathI ane gokhamAMthI UtarI rastA para mAtA pAse pahoMce che. mAne page paDe che. mAtA Thapako Ape che ane kahe che : "teM A zuM karyuM ? dIkSAno tyAga karyo ? mArI kUkha lajAvI ? tuM kyAM jaIne beTho ?" araNika kahe che : "mAtAjI, mane mApha karo, duSkara, duSkara - huM saMyama pALI zakuM tema nathI." mAtAjI samajAve che ke - "saMyama vinA bhavabhramaNamAMthI koI ja choDAvI zake tema nathI. saMsAra taravAno bhagavAne darzAvelo A uttama mArga che ane e mArge ja tAruM kalyANa thaze. mArI to eka ja icchA che ane mArA AzIrvAda paNa che ke tuM pharIthI saMyamajIvana jIvavA lAgI jA." mAnI vinaMtIno eka zarate araNika svIkAra kare che ke - "saMyama laI te tarata ja anazanavrata dhAraNa karaze." mAtA araNikanI e zarata svIkAre che. teo kahe che : "tuM prANa tyAge e mAnya che, paNa saMsAra bhogavI tAro AtmA bhavobhava nIca gatimAM rakhaDyA kare e mArAthI sahI zakAtuM nathI." sAdhvI mAtAnI e salAha svIkArI araNika pharIthI dIkSA le che ane e ja divase anazana laI, dhagadhagatI zilA para sUI jaI zarIra bALI nAkhe che. kevaLajJAna pAmI mokSe sidhAve che. mAtAne putranA A anazana vrata ane mokSanA samAcArathI apAra harSa thAya che. putrane durgatimAMthI bacAvyAno AnaMda teo anubhave che. dhanya che Avo bodha ApI, saMsAra taravA mATenuM uttama kArya karanAra mAtAne. ( mahopAdhyAyazrI yazovijayajI "mA, tuM traNa divasathI kema kazuM khAtI nathI ? tane zuM thayuM che ?" "beTA ! huM mArA niyamanuM pAlana karuM chuM." "evo kayo tane niyama che ?' "beTA ! jyAM sudhI "bhaktAmara stotra' na sAMbhaLuM, tyAM sudhI pANI paNa nahi pIvAnuM." "huM "bhaktAmara' saMbhaLAvuM to cAle ke nahi ?" ITTTTTTT 41 |
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ "beTA ! "bhaktAmara' tuM kyAM zIkhyo ?" "mA tuM sAdhvIjI bhagavaMta pAse "bhakatAmara' sAMbhaLavA jAya tyAre mane laI jatI'tI. mane sAMbhaLeluM badhuM yAda che." "saMbhaLAva to beTA !" AkhuM 'bhaktAmara' akhkhalita zuddha uccAraNapUrvaka ane madhura rAge sAMbhaLI mAM khuza thaI gaI. yazavaMtane chAtIe lagADI cUmIo bharI prema Apyo. mAe A vAta nayavijaya ma.sAhebane kahI. gurudeve bALakanuM ujjavaLa bhaviSya kahyuM ke - "sUryasamAna A tejasvI bALaka jaina dharmane cAre dizAmAM prakAzamAna karaze." hitAkAMkSI mAe beu bALakone zAsanane samarpita karyA. kema ke te eka samakitI mA hatI. te be bALaka upAdhyAyazrI padmavijayajI ane mahopAdhyAyazrI yazovijayajI. ( mAtRtvanI pyAsI mA. gocarI mATe be sAdhu bhagavaMtone jotAM ja devakIe kahyuM : "padhAro zramaNavarya padhAro." bhAvapUrvaka devakIe sAdhubhagavaMtane gocarI vahorAvI. dharmalAbhanA AziSa ApI sAdhubhagavaMta gayA. thoDI ja vAramAM pharI be sAdhubhagavaMtane AvelA joI pahelAMnI jema ja bhAvivobhara banIne gocarI vahorAvI. dharmalAbhanA AziSa ApI sAdhubhagavaMta gayA. thoDI ja vAramAM pharI eka vakhata te be sAdhubhagavaMtane AvelA joI vicAre che ke - "nava yojana pahoLI ane bAra yojana lAMbI dvArikAnagarImAM gocarI zuM nahi maLatI hoya ?" bhAvapUrvaka gocarI vahorAvIne pUchyuM : "trIjIvAra AvavAnuM kAraNa zuM ?" - sAdhubhagavaMte kahyuM: "ame trIjIvAra nahi pahelI vAra ja AvIe chIe. nemanAtha prabhunI dezanA sAMbhaLI vairAgI banelA ame cha bhAIoe prabhu pAse dIkSA lIdhI che. amArA badhAnA caherA eka jevA ja che." devakIe nemanAthaprabhu pAsethI te chae tenA ja putro che te vAta jANI. A sAMbhaLI devakI vicAre che - "sAta-sAta putronI prasava-pIDA sahI, paraMtu eka paNa putrane pAlana-poSaNanuM saubhAgya na maLyuM." savAre kRSNa mAno udAsa cahero joI kAraNa pUchyuM. "kRSNa ! mArI icchA che ke huM eka putrane janma daI tenuM pAlanapoSaNa karuM. mAnI bhAvanAne pUrI karavA kRSNa harirjhegamelI devanI ArAdhanA karI. deve icchA pUrI karI. paraMtu kahyuM ke - "A bALaka juvAnavaye ja dIkSA laI mokSe jaze." yogya samaye putraratna janmyo, jenuM nAma gajasukumALa rAkhyuM. lADakoDathI moTo karyo. lagna paNa karAvyAM. nemanAthaprabhunI dezanA sAMbhaLI vairAgI banelA temaNe dIkSA mATe mAnI anumati mAMgI. mAe kahyuM : "putra ! have bIjI mAtA na karato." (arthAt janma-maraNanA cakrAvAthI chUTI jaje.) ADaMbarapUrvaka prabhunI pAse dIkSA devaDAvI. dIkSAnA divase ja prabhunI anumati laI smazAne kAussagna rahyA. somila sasarAe mATInI pALI bAMdhI kheranA aMgArA bharyA. te vakhate gajasukumALa samatA bhAvamAM rahI muktine varyA. atimaktakamAra - evaMtAkumAra | aImuttA muni : "aMtagaDa sUtra bALa munirAja atimuktakumAra prabhu mahAvIranA zAsanamAM sauthI ladhuvayamAM saMyama aMgIkAra karanAra eka ja aNagAra che. atimuktanI vaya bhale ladhu hoya, paNa emano AtmA himagiri sama unnata che. kathA A pramANe che. polAsapuranA rAjA tathA rANI zrIdevInA 8 varSathI ye nAnA uMmaravALA - rAjakumAra evaMtAkumAra hatA. ati suMdara ane sukomaLa hAtha-pagavALo e kumAra hato. eka vakhate zrI gautamasvAmI, bhagavAnanI AjJA laI gocarIe padhAryA. e samaye evaMtAkumAra anya mitro sAthe ramavA mATe kriIDA sthAne AvyA ane ramata ramavA lAgyA. atimukatakumAre gautamasvAmIne krIDAsthAna pAsethI pasAra thatA joyA. zrI gautamasvAmIne gharomAM pravezatA tathA nIkaLatA joyA ane tenuM kAraNa pUchyuM. igsaclisus JDISSIP K R K mana kA 43 ] M I NIMENES RIG DISSISSIP
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreNika rAjAnI rANIo : rAgane vairAgyamAM badalyA. aMtagaDa sUtra : rAjA zreNikanI daza rANIo te dazeya rANInA putro ceDA rAjA sAme yuddha karavA gayA che, tethI A rANIo prabhu mahAvIrasvAmI pAse jaI te badhA hemakhema pAchA Avaze ke kema te pUchatA - prabhue kahyuM ke - "te pAchA nahi phare." A jANI saMsAramAM rahevAne badale, vairAgya pAmIne prabhu pAse dIkSA le che. dIrgha tapanI ArAdhanA karI saMthAro karI, mokSa meLave che. dhanya che e mAtAne jeNe putra rAgane vairAgyamAM badalI jIvana ujALyuM. dhanya che e mAtAne jeNe putra mATe ArtadhyAna karavAne badale dharmadhyAnamAM dIrgha tapano Azaro laI muktimArge prayANa karyuM. [ culanI pitA | gautamasvAmIe jaina sAdhu ane bhikSAcarInI vigata saraLatAthI samajAvI. A vAta jANI, atimuktakumAre gautamasvAmInI AMgaLI pakaDI lIdhI ane gocarI mATe potAnA rAjamahelamAM laI gayA. mAtA zrIdevIe khUba AnaMdathI, prasanna hRdaye gocarI vahorAvI. gocarI paryApta samajIne gautamasvAmI pAchA pharyA. gautamasvAmI mahelanI bahAra nIkaLyA tyAre atimukta teone vaLAvavA sAthe Avyo ane gautamasvAmIne pUchyuM : "he bhagavAna, ApanuM nivAsasthAna kyAM che ?" teo javAba Ape che : "mArA dharmaguru, zramaNa bhagavAna mahAvIra, nagaranI bahAra zrAvana udyAnamAM birAjamAna che, ame tyAM rahIe chIe. A jANIne atimuktakumAre, gautamasvAmIne kahyuM : "huM paNa ApanI sAthe zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne vaMdana karavA AvuM chuM." kumAra dharmadezanA sAMbhaLe che ane vinaya sahita kahe che : "huM mArAM mAtApitAnI AjJA laI Apa pAse dIkSA grahaNa karavA icchuM chuM." atimuktakumAra potAnAM mAtA-pitA pAse gayA ane teone kahyuM : "bhagavAna mahAvIranA dharmanuM meM zravaNa karyuM ane ApanI AjJA meLavI dIkSA grahaNa karavA icchuM chuM." putranI A vAta jANIne mAtAne pArAvAra duHkha thAya che. mAtA-pitA baMne, tene samajAvavAno prayatna kare che. teo kahe che : "dharma(dIkSA)nI vAtone tuM zuM jANe ?" - atimuktakumAra javAba Ape che : "he mAtA-pitA ! huM je jANuM chuM te nathI jANato ane je nathI jANato te jANuM chuM." mAtA-pitAne kazuM samajAtuM nathI, tethI kahe che ke - "tArA A vicAranI kazI ja samajaNa paDatI nathI, beTA, spaSTa-saraLa artha samajAva." - kumAra spaSTatA karatAM kahe che ke - "je janma le che te avazya mRtyu pAme che e huM jANuM chuM. paNa e nathI jANato ke kyAre, kyAM, kevI rIte ane keTalA divasa pachI mRtyu thaze. mAruM mRtyu kyAre thaze ane huM kyAM jaIza. e ajJAnane jJAnamAM lAvavA huM saMyama grahaNa karavA icchuM chuM." - mamatAmayI mAtA rANI zrIdevI potAnA eka putra lADalA dIkarAne saMyama na levA aneka yukti-prayuktithI samajAve che, apAra duHkha anubhave che ane kumAranI aDaganA jANI - saMsAranA nAzavaMta sukhane badale putranA zAzvata sukha mATe AjJA Ape che. mAtAnI mamatAnuM maMgalarUpa Alekhana pAmyuM che. | 44 vy LILIPALATALIA CALCI :: gsche bime] upAsaka dazAMga sUtra : prabhu mahAvIranA samaye vArANasI nagarImAM culanI pitA nAmanA puNyavAna gAthApati, zyAmA nAmanI dharmapatnI sAthe Adarza gRhasthajIvana jIvI rahyA hatA - aDhaLaka saMpattinA svAmI hatA. temanA samayanA atyaMta vaibhavazALI zrAvaka hatA. bhagavAna mahAvIra vihAra karatA karatA vArANasI nagarImAM padhAryA tyAre culanIpitAe bhagavAnanI dharmadezanA sAMbhaLI ane AcAramAM utArI - zrAvakadharma svIkAryo. eka divase pauSadhavrata svIkArIne teo pauSadhazALAmAM upAsanAmAM tallIna hatA. rAtrinA pUrva bhAgamAM, upasarga karavA mATe eka deva pragaTa thayo. teNe calanIpitAne kahyuM : "tame vratane choDI do, nahi to huM tamArA moTA dIkarAne gherathI upADI bhAgIza ane tamArI sAme tene kApI, traNa TukaDA karIza, UkaLatA pANInI bharelI kaDAImAM tene nAMkhIza. tamArA dIkarAnuM ukALeluM mAMsa ane lohI tamArA zarIra para chAMTIza." A sAMbhaLIne culanIpitA jarA paNa vicalita na thayA. potAnI upAsanAmAM lIna rahyA. devano krodha vadhI gayo ane mAyAthI teNe kahyuM hatuM te mujaba karyuM. paraMtu culanI pitA dharmabhAvamAM acaLa rahyA. deva vadhu vikarALa banyo ane teNe culanI pitAne dhamakI ApI ke - "meM jevuM tamArA moTA dIkarA sAthe karyuM che tevuM tamArA vacalA dIkarA sAthe [ igschhe stchANa da ra 45 ]
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa karIza, hajI mAnI jAo ane ArAdhanA choDo." paraMtu teo aDaga rahyA ane deve A vacalA dIkarA para paNa atyAcAra karyo. trIjIvAra deve kahyuM : "tamArA be putrone meM mArI nAkhyA. have tamArA sahuthI nAnA ane lADIlA dIkarAnI paNa A ja dazA thaze. durAgraha choDo." paraMtu putrano moha temane parAjita karI zakyo nahi. deve trIjA dIkarA para paNa atyAcAra karyo. deve culanI pitAnI dhIratA ane viratA nihALI tyAre teno dveSabhAva vizeSa rIte pragaTa thayo. dhamakIbharyA zabdomAM teNe kahyuM : hajI paNa tame mArI vAtano svIkAra karo, nahi to tamArI mAtA bhadrAnI paNa tamArA putro jevI ja sthiti tamArI samakSa karIza." janmadAtrI, mamatAbharI, mAtAnI hatyAnI hakIkata jANI tyAre temanI dhIraja khUTI gaI. temane manomana vicAryuM ke - "A duSTakRtya huM kaI rIte joI zakIza.' teo AvezamAM AvI gayA ane duSTane pakaDavA UbhAM thayAM ane hAtha phelAvyA, paraMtu te to devanI mAyA hatI. te deva AkAzamAM aMtardhAna thaI gayo ane calanIpitAnA hAthamAM pauSadhazALAno thAMbhalo Avyo. teo khinna thaI gayA. mAtAe putranA Arta zabdo sAMbhaLyA ane vyAkuLatAnuM kAraNa pUchayuM. badhI hakIkata jANI mAtAe putrane AzvAsana ApI zAMta karyo ane satya samajAvyuM ke - "e to devakRta upasarga hato. traNeya dIkarA surakSita che. koInI hatyA thaI nathI. tame gussAmAM AvI tamArA vratane khaMDita karyuM che, sAdhanAne dUSita karI che, tamArA A doSanI zuddhi mATe AlocanA - prAyazcitta karo." culanIpitAe mAtAnI AjJA svIkArI prAyazcitta karyuM ane upAsanAmAM pragati karI, vrata - pratimAM barAbara pALIne saMthAro karI - samAdhipUrvaka dehatyAga karyo. putrano mAtA mATeno prema ane mAtAnI putrane vratamAM TakI rahevAnI hitazikSA itihAsamAM suvarNAkSare aMkita thaI. ( thAvastrAputra : "jJAtAdharmakathA' ] Adhunika yugamAM, ghaNA loko evI dalIla kare che ke - "saMtAnanA nAmanI pAchaLa pitAnuM nAma zA mATe ? mAtAnuM kema nahi ? mAtAnuM nAma avazya lakhavuM joIe.' jaina AgamakAroe A dharmakathAmAM thAvacca mAtAne prAdhAnya ApI, putranuM nAma "thAvaccaputra' rAkhI, kathA varNavI che. dvArikA nagarImAM thAvA nAmanI eka sAdhanasaMpanna mahilA rahetI hatI. tene thAvaccaputra nAmano putra hato. ariSTanemi bhagavAnanI dharmadezanA sAMbhaLIne te vairAgya raMgamAM raMgAI gayo ane dIkSA levA taiyAra thayo. putrano dIkSA levAno nirNaya jANI mAtAne duHkha lAge che. dIkSA na levA khUba samajAve che. AjIjI, lAlaca, bhaya vagere darzAve che; paraMtu badhI yuktio ajamAvavA chatAM putra vairAgyabhAvathI calita thato nathI. anicchAe dIkSAnI AjJA Ape che. mAtAnA prema upara vairAgya-premano vijaya thAya che ane aMte mAtA bhavya taiyArI sAthe, batrIza rANInA patine, saMyama aMgIkAra karavA mATenI anujJA ApI, dhanyatA anubhave che. mRigAputra (loTiyA)] AgamakAre mAtAnuM mamatAbharyuM - vAtsalya varNavavAnI sAthe mAtAnI sakhtAI, kaThoratA ane kuTuMba ke parivAranuM ahita ke adharma karatAM putrano tiraskAra karatI mAtAnAM zabdacitro ApyAM che. bhagavAna mahAvIranA vicaraNakALamAM mRgAgrAma nAmanuM nagara hatuM. vijaya nAmano rAjA rAjya karato hato, mRgAvatI tenI rANI hatI. mRgAvatIe eka dIkarAne janma Apyo. te mahAna pApakarmanA udayathI prabhAvita hato ane janmathI ja AMdhaLo ane bahero hato. tenAM AMkha, kAna, nAka, hAtha, paga vagere avayava nahotAM. phakta teja nizAnI hatI. mAtAnA garbhamAM hato tyAre ja tene bharacaka roga lAgu paDyo hato, jethI AhAra karatAMnI sAthe ja tenA zarIramAMthI paru ane lohI vahevA lAgatuM. bhayaMkara durgadha prasarI jatI. AvA purAne ukaraDe pheMkI devAno vicAra karyo, paNa patie samajAvI, tethI uchera karyo. eka vakhata A nagaramAM bhagavAna mahAvIra padhAryA. dharmopadeza sAMbhaLavA rAjA sahita nagaranA loko AvyA. e lokasamUhamAM eka dIna-hIna janmAMdha vyakita paNa AvI hatI. tene joI, gautama gaNadhare prazna pUchaDyo : "bhaMte ! A kevo duHkhI AtmA che ! AnA jevo bIjo koI duHkhI nahi hoya?" igstclion jolisp AIJNa 40] r " "mA" kamajora mArI che kArtikeya ane gaNeza vacce zarata thaI je pRthvIne pahelA pradakSiNA daI Ave te moTo, kArtikeya saDasaDATa upADyA paNa gaNeza to mAtA pitAne besADI pradakSiNA dIdhI. gaNeza jItyA ane zrI gaNeza thayAM zrI gaNezajInI A jItanuM nAma che "mA" game tevA hoya guNIjana, to'ya mAnA sau RNIjana. IIIIIIIIIIIII - X X igsaclisus ils@IS)|P
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttaramAM bhagavAna bhoMyarAmAM rahelA mRgArANInA putra - mRgAputranuM varNana kare che. gautamasvAmI ene jovAnI bhAvanA vyakta kare che. bhagavAnanI AjJA laI gautamasvAmI maMgArANInA mahele padhAryA. mRgAdevI gautamasvAmInA AgamanathI khUba prasanna thAya che ane emanA AgamananuM prayojana pUche che. "tamArA putrane jovA Avyo chuM." A zabdo sAMbhaLI mRgArANIe potAnA cAra putrone zaNagArI gautamasvAmIne batAvyA. paraMtu bhagavAna gautame mRgAdevIne kahyuM : "huM tamArA A putrane jovA mATe nathI Avyo, paraMtu tamArA jyeSThaputra jene tame ekAMtabhUmimAM rAkhyo che. ane jenuM tame gupta rIte pAlanapoSaNa karI rahyAM cho, tene jovA Avyo chuM." mAnI mamatA ane gaNadhara gautama mATeno pUjyabhAva, AgamakAre sarasa rIte varNavyo che. mRgAputra mATe bhojananI sAmagrI taiyAra karI ane teNe gautamasvAmIne kahyuM: "Apa mArI pAchaLa padhAro to huM mRgAputra batAvuM." gautamasvAmI mRgAdevInI pAchaLa cAlavA lAgyA. bhoMyarA sudhI pahoMcyA pachI teNe potAnA mukhane cAra paDavALA vastrathI bAMdhI dIdhuM ane gautamasvAmIne paNa mukhane bAMdhI levAnI vinaMtI karI. nAkane DhAMkIne baMne bhoMyarAnA dvAre pahoMcyAM ane bhayAnaka durgadhathI tathA mRgAputranI durdazA joIne karuNAsAgara gautamanA manamAM vicAra ryo che - "A bALaka azubha pApakArI karmonAM pAparUpa phaLane bhogavI rahyo che. naraka samAna vedanA anubhavI rahyo che.' mRgAputranI mAtA mRgAdevIne bALakanA janma samaye khUba tiraskAra jAgyo hato - apAra duHkha thayuM hatuM, paraMtu patinI samajAvavAthI eno aNagamo dUra thayo hato ane putranA lAlana-pAlanamAM pUrI kALajI levA lAge che. ati kALajIthI putranI mAvajata, vaiyAvacca karanAra mRgAputranA mAtApitAne dhanya che. sAdhune mRgAputre joyA ane vicAravA lAgyA - "AvA sAdhune huM pahelI ja vAra nathI joto, agAu kyAMka joyA che. kyAre joyA che te yAda nathI.' ciMtana karatAM karatAM temane pUrvajanmanI smRti thaI. huM pote ja Avo sAdhu hato. A rIte sAdhutAnuM smaraNa thaI AvyuM ane sAMsArika bhogo - saMbaMdho temaja dhanavaibhava badhA baMdhanarUpa lAgyA. saMsAramAM rahevuM asahya thaI paDyuM. teNe potAnAM mAtA-pitA pAse jaIne kahyuM: "huM sAdhu thavA icchuM chuM, mane AjJA Apo." temaNe mAtA-pitA pAse bhogonAM kaDavAM pariNAmo varNavyAM. zarIra ane saMsAranI anityatAnuM varNana karyuM. mAtA-pitAe mRgAputrane samajAvI levAnA - dIkSAnI AjJA na ApavAnA prayatno AraMbhyA. sAdhujIvana - vratapAlana keTaluM kaThina che ane duSkara che te darzAvI - loDhAnA caNA cAvavA jevuM che. "tame sukumAra cho. tamArAthI sAdhujIvana kaThora caryA pALI zakAze nahi. jo tamAre dIkSA levI ja hoya to bhuktabhogI banI pachI lejo. atyAre zI utAvaLa che ?" mAtA-pitA ane putrano saMvAda khUba rasaprada banI gayo. mAtA-pitA putrane saMyamathI virakta rAkhavA icchatA hoya ane putra saMsArathI virakta thavA mAMgato hato. mRgAputrano deDha saMkalpa jANI dIkSAnI AjJA ApI. putranuM kalyANa emane haiye vasyuM ane sAMsArika vAstavikatA svIkArI harSabhera dIkSA ujavI - dIkarAne mokSa apAvavAmAM upakAraka thayA. mahArAjA zreNika ane putra phaNika: "papAtika sUtra' | mRgAputrIca: 'uttarAdhyayana sUtra' sugrIva nagaranA rAjA balabhadra ane tenI rANI mRgAvatInA suputranuM nAma balazrI hatuM, paraMtu mRgAputranA nAmathI te prakhyAta hato. eka vakhata mRgAputra potAnA mahelanA jharUkhAmAM potAnI rANIo sAthe besIne zaheranuM sauMdarya jotA hatA. rAjamArga parathI pasAra thatAM tejasvI LILIRLARLA K igschiens jossip mAtA cellA zreNika rAjavI magadha dezanA rAjA hatA. jJAna na hatuM tyAM sudhI temaNe zikAra karavAno zokha hato. kALakrame jJAna prApta thatAM bhagavAnanA parama upAsaka banyA. eka divasa rAjA zreNike potAnI bhAvi gati vize bhagavAna mahAvIrane pUchyuM : "he zreNika marIne, tuM trIjI narake jaIza." naraka gatinuM AyuSya baMdhAI gayuM che e karma bhogavavuM ja paDe. kALakrame zreNika rAjA vRddha thayA ane zreNikanA putra kuNike temane doraDAthI bAMdhI, pAMjarAmAM pUrI dIdhA. dararoja savAre ane sAMje pitAne so so cAbukanA prahAro mArato. mAtA celA, potAnA mAthAnA aMboDAmAM aDadano eka piMDa saMtADI zreNikane jamADatI. LESS TAT pAsa 49 ] [ jgdis mAga 1
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - (rASTrIya ane AMtara rASTrIya nararatnonI janetA) kaNikane padmAvatI rANIthI eka putra thayo, tenuM udAyI nAma rAkhyuM. A putra kaNikane khUba gamato hato. eka samaye bhojana veLAe kuNika potAnA DAbA sAthaLa upara putrane besADIne jamato hato. teNe adhuM bhojana karyuM hatuM, te veLAe bALake pezAba karyo. eTale mUtranI dhAra bhojanamAM paDI. mUtrathI bagaDelI thALI dUra nahi karatAM emAMnuM thoDuMka bhojana eka bAju rAkhI e ja thALImAM kuNike bhojana pUruM karyuM. A samaye tenI mAtA celA tenI pAse beThI hatI. kuNike tene pUchyuM : he mAtA, koIne potAno putra Avo priya hato ? atyAre haze ?" celAe javAba Apyo : "are pApI, are rAjakuLAdhama. tuM tArA pitAne AnA karatAM paNa adhika vahAlo hato ! mane duSTa dohada thayo ane tAro janma thayo. tuM tArA pitAno verI thaIza evuM lAgatA, meM patinA kalyANanI icchAthI garbhapAta karavA prayatna karyo, paNa niSphaLatA maLI. meM to tane ukaraDe pheMkAvI dIdho hato, te samAcAra tArA pitAne maLatAM teo tane pAcho laI AvyA. ukaraDA para tane pheMkI dIdho hato te samaye kUkaDo karaDyo ane tArI eka AMgaLI vIMdhAI gaI te pAkI gaI tyAre tane khUba pIDA thatI hatI. te vakhate tArA pitA tArI duHkhatI AMgaLI potAnA mukhamAM rAkhatA hatA. jyAM sudhI tane duHkhamAM rAhata thatI tyAM sudhI Ama ja karatA. tArA para anahada prema varasAvatA. A vAta sAMbhaLatAM kaNikane pazcAttApa thAya che. aho sAgaragAmbhIryam aho bhUmeH sahiSNutA, aho sugandhavAhitvam vAyoH zItalatAm vidyoH / aho AkAzavistAra: mAtaH tvayi namonamaH / paMcabhUtasvarUpiNyai bhUyo bhUyo namo'stu te // he mAtA, kevuM tAruM gAMbhIrya ? sAgaranA jevuM ! kevI tArI sahiSNutA ? dharatInI jevI ke kevI tArI sugaMdhavAhitA ? vAyunA jevI ! kevI tArI zItaLatA ? caMdramA jevI ! kevo tAro vistAra ? AkAzanA jevo ! he mAtA, tane huM pharI pharI namaskAra karuM chuM. pRthvI, jaLa, agni, vAyu ane AkAza e paMca mahAbhUtonuM sAkSAta svarUpa che. paMcabhUta-svarUpiNI mAtA, tane huM pharI pharI praNAma karuM chuM. A jagatprasavitrIyam AdyA zaktiriti smRtA / sA bhu vi mAtRrUpaNe karuNAdhanavigrahA / he mAtA, sRSTinuM sarjana karanArI, jagatane janma denArI je AghA zakita puNArUpI dhananI je sAkSAt pratimA, karuNAmayI jagadaMbA, te ja tuM mAtArUpe pRthvI para pragaTa thaI che. zivAjInA mAtA ] bhAratIya nArInAM vividha svarUpomAM utkRSTa svarUpa nararatnonuM mAtRtva che. zreSTha kakSAnAM nararatnonI janmadAtrI mAtA tarIke samagra deza tathA videzamAM enuM gaurava karavAmAM Ave che. prAtaH smaraNIya nArIratno vaMdanIya che. nararatno maLe to rASTranI rakSA thAya, rASTra samRddha thAya, dharmakSetrano vikAsa thAya, saMskRtirakSA sahaja banI rahe. saMtAnanuM saMskaraNa nArInuM agatyanuM kartavya gaNAya che. utkaTa snehabhAvathI ApaNA gRhajIvanane AnaMdamaya banAvanAra nArI che. mAtAnA vAtsalyabhAvanuM varNana jagatano koI lekhaka, kavi ke ciMtaka karI zake tema nathI. ApaNA dezanAM uttama nArIratnomAM amara banI gayeluM dhanya nArIpAtra che mAtA jIjAbAI - chatrapati zivAjInAM mAtA. chatrapati zivAjInAM mAtA jIjAbAI jyAre garbhavatI hatAM tyAre svAmI koMDadevane thayuM ke - "tenA garbhane AraMbhathI ja zauryanA - bahAdurInA, saMyamanA ane pavitratAnA saMskAra ApavA joIe, jethI enA jIvanakALamAM te zuravIra, parAkramI ane saMyamI tathA pavitra banI jAya." itihAsakAro noMdhe che ke - 'dAdAjI koMDadeve jIjAbAIne rAmAyaNanA araNyakAMDano dararoja pATha karavA Apyo hato. mAtA jIjAbAIne A pAThamAM atUTa zraddhA thaI. zivAjIno janma thayA pachI te ATha varSanI vayanA thayA, tyAM sudhI dararoja mAtAe - dIkarAne araNyakAMDano pATha karAvyo che. pariNAme zauryanA daDha saMskAra zivAjImAM paDyA ane te auraMgajhebanAM rAjyo para caDhAI kare che ane ene ghora parAjaya Ape che. muslimone bhagADI mUkavAnI yojanAmAM svAmI koMDadeva, jIjAbAI ane zivAjI - traNa pAtro khUba mahattvanAM banI gayAM. 'zivAjI na hota to suta hota sabakI' evI ukti pracalita che, temAM ghaNuM satya samAyeluM che. rASTrIya zAyara jhaveracaMda meghANInuM 'zivAjInuM hAlaraDuM" A saMdarbhamAM yAda rAkhavA jevuM che. igscfhe isnchaLa jAjA pa1] LIVRALLAC LIESIS pa0 jaga jananI R i gsacrisks bus )P
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhISma pitAmaha gaMgA ane bhISma pitAmaha bhagavAna zrI kRSNa mATe mAnanIya ane pAMDavo tathA kauravo ema baMnene mATe samAna rIte AdaraNIya bhISma pitAmahanuM jIvanaghaDatara mAtA gaMgAe karyuM hatuM. Ajanma - AjIvana naiSThika brahmavratI hatA. A sapUta, pitAno paramabhakta hato ane vanaspatinA jIvo pratye paNa atyaMta karuNAmaya hato. pitRbhaktithI prerAIne emaNe lagnajIvana ane rAjapATa haMmezAMne mATe tyajI dIdhAM hatAM - emanA A tyAga ane pitA mATenA AdarabhAvanuM mULa to mAtA che. gaMgA mAtAe eno evo uttama uchera karyo hato, tethI enAmAM AvI punita bhAvanAo vikasI che ane mAtra bhAratavarSamAM ja nahi, jagatamAM kyAMya paNa Avo saMskArI dIkaro maLavo durlabha che. mA eTale vAtsalya mUrti gaMgA potAnA dIkarA gAMgeyane laIne piyara cAlyAM gayAM. Ama karavAnuM kAraNa e hatuM ke pati zAntanune eka vAra zikAra karavA javA mATenI tIvra icchA thaI ane gaMgAe nahi javAnI vinaMtI karavA chatAM zAntanuM zikAra karavA mATe vanapradezamAM doDI gayA. sAme pakSe gaMgA kahe che : "saMtAna upara kharAba saMskAra pADavAno puruSa patine jarAya adhikAra nathI. puSkaLa duHkha veThIne taiyAra karelA saMtAnanuM jIvana kusaMskArothI barabAda karavAno bApane koI adhikAra nathI." A hatI gaMgAnI spaSTa mAnyatA. cAMparAjavALA bahAravaTiyAnI mAvaDIne khabara paDI ke teno traNa varSano dIkaro cAMparAja, teNe pati sAthe karelA premanA nakharA joI gayo che. AvI khabara paDatAM teNe jAta pratye tiraskAra pragaTyo. ane rAta sudhImAM jIbha kacaDIne motane bheTyAM. dIkarAmAM kusaMskAranuM bIja na ropAya te mATe AvuM kaThora pagaluM bharyuM ! aMjanA suMdarIe dIkarA hanumAnane kevI tAlIma ApI haze ke eka vAra kaMI vAMka - doSa karI beThela dIkarAne teNe kahyuM : "esau dUdha maiM tere ko pIlAyo hanumAna ! teM mero kUkha lajAyo.'' 52 jgsed plp yAda karIe zAlibhadranI mAtA - bhadrAmAtA zAlibhadranI virATa samRddhinuM darzana karavA, magadharAja zreNika, tenA sAta mALanI havelIe AvyA, tyAre havelI batAvavA mATe zAlibhadranAM mAtA rAjavInI sAthe joDAyAM ane teo rAjA zreNikanuM svAgata karI, vinamratAthI havelIno eka eka mALa - samRddhi darzAvavA lAgyA. zAlibhadranI havelInA pAMca mALa mAtAjIe barAbara dekhADyA. have chaThThA mALe javAnuM hatuM, te vakhate bhadrA mAtAe kahyuM : "magadhapati ! Apa chaThThA mALe nahi jaI zako, kema ke tyAM mArI batrIsa putravadhUo vase che. teo parapuruSanuM moM joI zakatI nathI.' magadhapatie A vAta svIkArI ane sAtamA mALe rahelA zAlibhadrane bhadrA mAtAe pAMcamA mALe bolAvyo ane magadhanareza tathA putranuM AvuM milana karAvanAra bhadrA mAtAne keTalA dhanyavAda ApIzuM ? nArI agaNita mahApuruSonI janetA che. rASTrapitA mahAtmA gaMdhIjI mahAtmA gAMdhIjInA jIvanaghaDataramAM dharmanuM ane mAtA pUtaLIbAInuM khUba mahattvanuM sthAna che. 'satyanA prayogo'mAM teo darzAve che - dharma eTale AtmabhAna, AtmajJAna' gAMdhIjIno janma vaiSNava saMpradAyamAM, eTale havelIe javAnuM thatuM, paraMtu havelIno vaibhava emane pasaMda nathI. raMbhA nAmanI dAsIe rAmanAma zIkhavyuM. rAmarakSAno pATha bhaNe che. rAmAyaNanuM pArAyaNa game che. bhAgavata pATha vagerenA saMskAra jhIle che. 'satyanA prayogo'mAM lakhe che . "rAjakoTamAM mane anAyAse sarva saMpradAyo vize samAnabhAva rAkhavAnI tAlIma maLI. hiMdu dharmanA pratyeka saMpradAya pratye AdarabhAva zIkhyo. vaLI pitAjI pAse jaina dharmAcAryomAMthI koI haMmezAM AvatA. pitAjI temane vahorAve paNa kharA. sarva dharma pratye mArAmAM samAnabhAva pedA thayo. sane 1887nI sAlamAM maeNTrikyulezananI parIkSA pAsa karI. kuTuMbanA jUnA mitra ane salAhakAra mAvajI dave(jozIjI)nA kahevAthI AgaLa abhyAsa mATe vilAyata javAnuM - baeNrisTara thavAnuM nakkI karyuM. mAtuzrIne - pUtaLIbAIne putraviyoganI vAta na gamI. kAkAe kahyuM : "vilAyata javAnI tArI icchAnI vacamAM huM nahi AvuM, paNa kharI rajA tArI bAnI. jo te hA pADe, tane rajA Ape to tuM sukhethI jaje.' [ jg c plots IP 53
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtA pUtaLIbAIe badhI tapAsa zarU karI dIdhI hatI. koI kahe - juvAniyA vilAyata jaIne vaMThI jAya,' koI kahe - 'teo mAMsAhAra kare che," koI kahe - 'dArU vinA na ja cAle." mAtAe A badhuM kahyuM. gAMdhIjIe javAba Apyo : "paNa tuM mAro vizvAsa nahi rAkhe ? huM tane chetarIza nahi, sogana khAIne kahuM chuM; e traNe vastuthI huM bacIza." mAtA bolI : "mane tAro vizvAsa che, paNa dura dezamAM kema thAya ? mArI to akkala cAlatI nathI. huM becarajI svAmIne pUchIza." becarajI svAmI jaina sAdhu hatA. temaNe madada karI, temaNe kahyuM : "huM e chokarA pAse e traNa bAbatanI bAdhA levaDAvIza, pachI tene javA devAmAM harakata nahi Ave." temaNe pratijJA levaDAvI ane meM mAsa, madirA ane strIsaMgathI dUra rahevAnI pratijJA lIdhI. mAtAe AjJA ApI." mAtAe levaDAvelI A pratijJA gAMdhIjInA jIvanamAM khUba upakAraka banI rahe che. mAMsAhAra, madirApAna ane parastrIgamananA, gAMdhIjInA jIvanamAM banatA prasaMgonI - muzkelInI paLomAM pratijJAe emane ugArI lIdhA che ane mAtAnI A prakAranI kALajIthI gAMdhIjI khUba dhanyatA anubhave che. mAtAnuM pavitra smaraNa, emane pratijJAmAM vadhu deDha banAvI vizuddha jIvana jIvavAnuM baLa pUruM pADe che. yugapradhAna AcArya AryarakSita mAlavapradezanA dazapura nAmanA nagaramAM somadeva nAmanA purohita rahetA hatA. temanI patnI rudrasomA jaina dharmanI upAsikA hatI. pATaliputrathI aneka vidyAo bhaNIne ucca zikSaNa prApta karIne, AryarakSita potAne gAma padhAryA. AkhuM gAma khUba umaMgathI svAgata kare che paraMtu mAtA rudrasImAM jarAya prasanna nathI. putra vaMdana karavA ghera Ave che tyAre mAtA kahe che : "teM dRSTivAdano abhyAsa karyo hota to mane saMtoSa thAta. izuvATikAmAM AcArya ketaliputra birAje che, teo daSTivAdanA jJAtA che, temanI pAsethI jJAna meLavI tuM AvIza tyAre mane khUba AnaMda thaze." mAtAnI AjJA laI, dIkSA le che ane jaina dharmanA yugapradhAna AcArya bane che. dhanya che mAtAne jeNe putrane AtmajJAna prAptinI preraNA ApI. [ kalikAlasarvajJano alaukika mAtRprema. muni somacaMdra nAgIra gAmamAM phakta bAra varSanA dIkSAparyAyamAM AcAryapade ArUDha thayA, tyAre taddabhavopakArI mAtA pAhiNIdevIe Asana uparathI UThIne potAnA mATe nUtanAcArya pAse dIkSA yAcanA karI. putramunie dIkSA ApI ne mAtAnA upakArano badalo vALyo. te pU. hemacaMdrAcArya svayaM [54 Ama -1 ka pa rasa Isschi chANa] sAMsArika mAtA sAdhvInA yogakSemanI darakAra karavA lAgyA, te kAraNe nUtana sAdhvI paNa kuzaLa banyAM ane viduSI banI pravartinI pada prApta karI 45 varasano dIkSA paryAya pALI kALadharma pAmyAM, tyAre svayaM kalikAlasarvajJa ane yugapuruSa jevuM biruda dharAvatAM chatAMya mAtAnA upakArane smRtimAM laI eka karoDa navakAra gaNavAno abhigraha laI zraddhAMjali bakSI, teozrInA mAnasamAM eTaluM spaSTa hatuM ke mAtA thakI mahAna jaina zAsananI tathA AcAryapadanI paNa prApti thaI hatI. [ sAcI mAtAnI oLakha ] saMbhavanAtha prabhu garbhamAM AvelA tyAranI A vAta che. eka vakhata prabhunI mAtA rAjasabhAmAM gayelAM tyAre be strIo eka putrane rAjasabhAmAM laIne hAjara thaI. te be strIoe pradhAnane kahyuM : "he svAmI ! eka vinaMtI sAMbhaLo - "amArA svAmI nAno putra mUkIne paradezamAM maraNa pAmyA che, ane bALaka jANato nathI ke A bemAMthI koNa mArI mAtA che ?" tyAre kapaTI svabhAvavALI aparamA kahe che ke - "mArA patinI lakSmI mArI ja che, vaLI A putra mAre vize jamyo che, te kAraNathI jeNIno A putra che, dravya paNa nakkI teNInuM ja che. A vivAdanA nirNaya mATe tamArI pAse AvyA chIe." tyAre prabhujInI mAtAe rAjAne kahyuM : "jo ApanI hA hoya to A vivAdane patAvI ApuM." tyAre rajA apAtA prabhunI mAtAe te baMne strIne kahyuM ke - "ahIM dhana ane putrane hAjara karo." teoe tema karyuM pachI tyAM karavata maMgAvAI. pachI dhananA be bhAga kayAM, ane putranA be bhAga karavAne bALakanI nAbhi upara jeTalI vAramAM karavata mUke che, teTalAmAM putranI sAcI mAtA kudaratI snehathI bharelI kahe che : "jo A vivAda bIjI rIte na patAvAya to aparamAtAne putra ane lakSmI ApI do. paNa putranuM maraNa na thavA do." prabhunI mAtAe kahyuM ke - "A putra Ano che, paNa pelIno nathI." tyArabAda te aparamAtAne hAMkI kADhI mUkI, putra ane dhana sAcI mAtAne ApyuM. [mAtAe dIkSA lIdhA ] janma thatAM ja bALake sAMbhaLyuM ke - "mArA pitAe dIkSA lIdhI che." dIkSA sAMbhaLatAM ja jAtismaraNa jJAna thayuM ane pote paNa saMyama levAno nirNaya karyo. mAtAnI mAyA-mamatA vadhe nahi tethI ekadhAruM cha mahinA raDavAnuM cAlu rAkhyuM. Akhare mAtA A bALakathI trAsI gaI. kA, IIInA ATTI IIIIIIII TI [ gscwe : 55]
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyorja voziMgTananI mAtA ne nepoliyananI mAtRsmRti) eTalAmAM enA sAdhu pitA e gAmamAM guru sAthe AvyA. mAtAe A satata raDatA bALakanA pitAne kahyuM ke - "have to A tamArA dIkarAne rAkho, huM to kaMTALI gaI !" munie tarata ja e bALakano svIkAra karyo, kAraNa ke gurue AjJA karI hatI ke "Aje je kaMI vastu tamane maLe teno svIkAra karI lejo." e bALakanuM nAma vajasvAmI. anya zrAvikAoe ene sArI rIte ucheryo. sAdhavIonA mukhethI sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM ja agiyAra aMganA jJAtA banyA. pachIthI AvA zAMta ane jJAnIputrane pAchA levAnI mAtAnI icchA jAgRta thaI. rAjA pAse eNe phariyAda karI. rAjAe nyAya karyo. bharasabhAmAM eka bAju mAtA ne bIjI bAjue sAdhubhagavaMta. vacamAM bALakane rAkhyuM. mAtAe ramakaDAM batAvyAM. ne gurue ogho muhapatti ! ane Azcarya to juo ! bALaka to ogho laIne nAcavA maMDI paDyo, mAtA hArI gaI, ane pachI mAtAe paNa dIkSA lIdhI. hArelI mAtA saMyamarUpI hAra paherI dhanya banI gaI. A vajasvAmI mahAjJAnI tathA pratibhAzALI tarIke khUba paMkAyA. zAsanauddhAranAM aneka kAryo emane hAthe thayAM. vRddhAvasthA thaI eTale rathAvarta parvata para jaI anazana vrata AdaryuM. emane vaMdana karavA indrarAja AvyA. piMDarIkanI mAtR-pitR bhakti ] mAtRsevAmAM jo dehane kaSTa paDe ke deha paDI jAya to dehanuM divyamAM rUpAMtara thaI jAya che. puMDarIka para bhagavAna prasanna thayA. bhagavAne kahyuM : "huM tArA para prasanna chuM, vatsa !" puMDarIka to mAtA-pitAnI sevAmAM vyasta hato. teNe kahyuM : "bhagavAna bhale padhAryA ! paNa atyAre mAtA-pitAnI sevA choDI huM UThI zakuM tema nathI, ema karo pelI ITa paDI che tenA para birAjo." garaja bhagavAnane hatI. evo ghATa banI gayo paNa bhagavAna prasanna hatA, bhakta dharelA Asana para, eTale ke pelI IDa para beya paga mAMDIne keDe hAtha daIne e UbhAM rahyA. gharamAM puMDarIka dvArA mAtA-pitAnI sevA jema cAlatI hatI tema cAlatI rahI. sevA pUrI thayA pachI puMDarIka bhagavAnane page lAgyo : kahe, "bhagavAna ekalA mArA para kRpA karo e kema cAle, pUrA jagata para kRpA karavI paDaze. vaikuMTha bhUlI have ahIM ja raho." bhaktAdhIna bhagavAne bhaktanI prArthanA maMjUra rAkhI. bhagavAna viThThala kahevAyA. viTuM eTale ITa, viThThala eTale ITa para birAjelA viThobA. paMDharapuramAM Aje paNa viThobA maMdiramAM ITa para UbhelA bhagavAnanI pratimA che. pratyakSa bhagavAna AvyAM e mAtA-pitAnI bhaktinuM pratIka che. [ 56 TAMIDE X K igstclishs iDISSIP ( jyorja voziMgTana ] jyorja vaoNziMgTana amerikana sainyanA senApati - tenI mAtA tenI kahetI ke - "putra, AjJAnuM pAlana karatAM zIkhavAthI ja mANasa AjJA karavAne lAyaka bane che. mATe dIkarA moTA thaIne tAre jo uccasthAne besavuM hoya to atyAre AjJAnuM pAlana custapaNe karatAM zIkha." laDAImAM amerikAno vijaya thayo tyAre vaoNzigTananA bahumAna mATe gAmanA lokoe sanmAnano kAryakrama goThavyo hato, tyAre tenI mAtAe kahyuM ke - "mArA dIkarAe je karyuM te e kare ja emAM vizeSa zuM che ?" vaoNziMgTana amerakiAno prathama pramukha thayo. vaoNziMgTananI mAtA karmaTha, zista, parAyaNa, kartavyaniSTha hatI. vaoNziMgTana evuM kahetA zaramAto nahi ke - "huM je kAMI chuM te mArI mAtAne lIdhe chuM ! mahattAnA mayUrAsana karatAM mane to mAtAnI maMgala goda game. retInA kaNa gaNI zakAya, paNa mAnI mamato gaNI na zakAya.' (nepoliyana) vidhinuM prathama dhana A vizva-saMsAra e che mAtRsneha. nepoliyane tenI udAra carita, zIlavAna, sadAcArI mAtAnuM pratIka hato. te samaye phrenco ane aMgrejo vacce laDAI cAlatI hatI. keTalAka aMgreja sainikone phrenca lazkare keda kayAM hatA. temAMthI eka kedI nAnakaDA tarApAmAM besI nAsI jatAM pakaDAyo. jahona robinsa nAmanA te sainikane nepoliyana samakSa rajU karavAmAM Avyo. nepoliyane kahyuM - "tuM mUrkha che. AvA tarApAthI zuM dariyo pAra karI zakAya ? zA mATe tAre bhAgavuM hatuM ?" sainike kahyuM : "bIjo koI upAya na hato. ghera mAtA mAMdI che ne mAtA mane yAda kare che. mAtA chellIvAra mAruM moTuM joI zake eTalA mATe A sAhasa karavuM paDyuM ! sarakAra ! mane motanI sajA karo, jethI mArI mAtAne evuM na lAge ke meM enI avagaNanA karI." mAtA pratyeno sainikano A bhAva joIne nepoliyanane enI mAtA yAda AvI. teNe kahyuM : "tArA jevo mAtRbhakta to jagatanuM javAhira che. yuvAna ! tAro guno mApha karuM chuM ane tuM jaladImAM jaladI tArI mAtAne maLe tevo baMdobasta karuM chuM." traNa lokamAM mAtA samAna koI moTo guru nathI. eka pallAmAM mArI "mA" mUko ane bIjA pallAmAM AkhuM jagata mUko to 'mA'vALuM palluM nIce namaze. saMtAnane lADa laDAvatI pratyeka mA suMdara ane saMpattivAna che, mA kyAreya karUpa, daridra ke vRddha thatI nathI. [ issecke brchANa pa Na 58]
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( mAtA-pitA prati spaMdano ) | mAno mahimA mane pUcho !] mAtra traNa mahinAnI saMpUrNa aNasamajanI avasthAmAM mA nAmanI mabalakha mUDI gumAvI denAra eka kamabhAgI saMtAna huM chuM. mAnI gerahAjarI thatA dAdImAe mAro uchera karyo. huM dasa varSano thatA mArAM dAdImAM paNa svarge sidhAvyAM. have gharamAM be sabhyo rahyA. eka huM ane bIjA mArA pappA. roja savAre bhaiyo dUdha ApI jAya. temAMthI pappA potAne mATe cA banAve ane mArA mATe dUdha ukALe. gRhaudyoganA taiyAra khAkharA ane nAsto e dUdha-cA sAthe ame khAI laIe. savAre ane sAMje to bhojanazALAmAMthI amArA baMne mATe Tiphina Ave. TiphinamAM je hoya te jamI levAnuM. "mammI ! Aje to UMdhiyuM sarasa banAvyuM che !" "mammI Aje te iDalI banAvI paNa saMbhAramAM kAMI dama nahoto." AvI koI prazasti ke phariyAda karavAno mane jIvanamAM moko ja nathI maLyo. teno raMja mane mAtRvirahanI vyathAmAM DubADI de che. beTA devAMga ! Aje sAMje zuM banAvuM ? meMduvaDA ke pANIpurI ?' AvI pasaMdagIno paDakAra mArI sAme kyAreya Avyo nathI. mAro koI mitra jyAre ema kahe ke - "Aje mArI mammIe nAsto banAvyo che. mArAM mammInA cAvaDA ane coLAphaLI to mane bahu ja bhAve.' tyAre mane vartAto zUnyAvakAza mAtra huM ja jANuM chuM. huM eTale eka evo kamanasIba ke jeNe jIvanamAM kyAreya mAtAnA hAthanI rasoI sama AvA pUratIya cAkhI nathI. ekavAra mAruM mana bhaNavAmAM nahotuM lAgatuM tyAre mArA sare mAro UdhaDo laI nAkhyo. mane karaDAkIthI kahyuM : "kAle tArAM mammIne laIne Avaje." tyAre huM badhAnI vacce tyAM ne tyAM ja bhAMgI paDelo. ekavAra skUlamAM badhAnI noTasa tapAsavAmAM AvI. mArI adhUrI noTsa joIne mane Akho pIriyaDa Ubho rAkhavAmAM Avyo. tyAre huM khUba raDyo hato. UbhA rahevA paDyuM mATe nahi paNa mArI bAjuvALAnI adhUrI 1 , IITE T 58 ja natA K jgsaclisus iDISSIP noTsa tenI mammIe AkhI rAta jAgIne pUrI karI ApI hovAnI mane jANa hatI mATe. parIkSA vakhate mArA jigarI mitrane tyAM huM bhaNavA jato. tyAM tenAM mammI amane sarasa bhaNAvatAM, tyAre mArA jIvanano bharAvadAra khAlIpo mane kevI pIDA Apato haze teno mAtra mane ja khyAla che. parIkSA ApavA jatA dIkarAne daravAjA sudhI vaLAvavA jatI koInI mammIne jouM tyAre mane Aje paNa mAro bhUtakALa yAda AvI jAya che. eka paNa parIkSA vakhate huM mammIne page lAgI nathI zakyo. tasavIrane ja page lAgavAnuM mArA bhAgyamAM kAyama rahyuM che. ane thAkIne ghare pAcho pharuM tyAre gharanI virATa zUnyatA mane AvakAravA UbhI hoya. vekezanamAM ghara nIce ramatA hoIe tyAre sosAyaTInI keTalIya bArIomAMthI keTalIya mammIo potapotAnA lADakavAyAne jamavA bolAve tyAre huM mArA gharanI khAlI bArI sAme joIne sUnamUna thaI jato. potAnA dIkarAnuM uparANuM laIne bAjuvALAne haMphAvatI koInI mammIne jouM tyAre, ke jamavAnI thALI hAthamAM laIne ramatiyALa chokarAne jamADavA tenI pAchaLa pAchaLa pharatI koInI mammIne jouM tyAre mArI pAse khAnagI DUsakAM sivAya kAMI ja na hoya ! - koI bALaka mammIne vaLagI paDe te dRzya huM joI nathI zakato. premathI dIkarAne jamADatI. ramADatI ke navaDAvatI koI mammIne jovAnI mArAmAM hiMmata paNa rahI nathI. koI chokaro paDI jAya ane tenAM mammI tene chAno rAkhe tyAre tenuM raDavAnuM baMdha thaI jatuM ane mAruM cAlu thatuM. koI bALakane vaDhatI mammIne jouM tyAre aMdarathI avAja UThatA - "mane paNa A rIte vaDhanAra koI kema nathI ?' mArA eka mitranI barthaDe pArTInuM Albama ekavAra jovA lIdhuM, paNa AkhuM joI nahoto zakyo. tenAM mammI sAthe gela karatI tenI raMgIna ane malakatI tasavIroe mArA dardane vaLI navI dizA ApI dIdhI. mane ramADatI mArI mAtAnI ekeya tasavIra paNa mArI pAse nathI. Aje huM thoDuMka kamAto thayo chuM tyAre mArA manamAM paNa ghaNAM aramAno thAya che, je huM jANuM chuM ke kyAreya pUrAM thavAnAM nathI. jyAre paNa potAnI pyArI mAtAno hAtha pakaDIne pUjA karavA laI AvatAM koI yuvakane jouM chuM tyAre mane paNa manamAM umaLako thAya che ke - jo mArAM mammI hota to !...' igsecsisus jois) AIJIPsa pa9] ITATITLE -h, ,]
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ alabatta, A nAmanuM calaNa amArAM traNamAM ja thatuM. ame abUjha ane ajJAnI e samajI na zakyAM ke mammIno A kaDapa e to tenuM mahoruM hatuM. te mahorAnI aMdara eka mRdukomaLa karuNAmayI mAtAno vAsa hato. aMdarathI te rU karatAM pocI ane mAkhaNa karatAM mulAyama hatI. tenA A asalI ane aMtaraMga svarUpano paricaya to mane tyAre thayo jyAre mArI bI.ema.esa.nI parIkSA cAlatI hatI. borIvalInA parIkSA kendra para mAre parIkSA ApavA javAnuM hatuM. huM 9-30 vAgye senTara para pahoMcI gayo. potAnAM bImAra mammInI sevA karatA ke paga dabAvatA koI saMskArI dIkarAnI vAta jANuM chuM tyAre manamAM Urmi jAge che ke - "jo mArAM mammI hota to !." huM jANuM chuM ke mArAM A aramAno pUrAM karavA mATe huM asamartha chuM. paraMtu je sanasIba mitronA pappA-mammI hayAta che, evA mArA tamAma vahAlA baMdhuone be hAtha joDIne namra vinaMtI gujAruM chuM - (mArA vatI) 'tamArA pappA-mammInI suMdara sevA karajo. e dvArA mArA aramAna pUrA thayAno mane saMtoSa thaze." AvI to kaika nAjuka saMvedanAo che, jene meM bahu nAnI uMmarathI anubhavI che. varNavI zakavAnI AvaData paNa nahotI tyArathI mArA kUNA ane ghavAyelA haiyAnI kotaromAM AvuM to ghaNuM paDaghAyA kare che. eka vAtanuM sadA gaurava anubhavyuM che ke kuTuMbIjanoe ane sauthI vizeSa mArA pappAe mane je aparaMpAra sneha Apyo che, enuM ja eka pariNAma mAnuM chuM ke huM chuM ! jIvananA oraDAmAM mAtAno khAlI khUNo koI bharI na zake chatAM mArI mAtAnA vikharAyelA aMzo huM e badhAmAM joI rahyo chuM. - koNa jANe kema, paNa kudarate mAruM A sukha paNa kadAca vadhAre paDatuM lAgyuM haze. mArI kamanasIbInI parAkASThA to tyAre sarjAI, jyAre AjathI be varSa pUrve, mArI 23 varSanI uMmare, mArA pitAzrIe paNa anaMtanI vATa pakaDI. hRdayaroganA humalAthI temaNe paNa prANa gumAvyA. mArI A aparaMpAra kamanasIbI vaccenI eka sadnasIbI ! mAtA nAmanA tattvano jIvanamAM zuM mahimA ane mahattA hoI zake te huM supere samajI zakyo chuM. kadAca mArI mAtA jIvaMta hota to e mahimAne meM mANyo jarUra hota, paNa pichANyo na hota ! devAMga diorA mAno mahimA gAtA kahe che - 'AMkhanI kiMmata jANavI hoya to koI aMdhane pUchI jojo !" kiDapa ane karuNAnuM kombinezana !] ame be bhAI ane eka bahena. amArI mammIno svabhAva ghaNo kaDaka. teno kaDapa khUba bhAre. te ramavA javAnI nA pADe tyAre amArI majAla nathI ke ame jaI zakIe. te TI.vI. baMdha karavAnuM pharamAna bahAra pADe, pachI amArI hesiyata nathI ke, ame TI.vI. cAlu rAkhI zakIe. ame tenAthI khUba DarIe. ame bhAIbahene bhegAM thaIne mArI mammInAM be nAma pADyAM hatAM hiTalara ane haMTaravALI. [ 60 FkanI % tala ThaMgscfkha jhA] koI kAraNasara yunivarsiTImAMthI praznapatranuM pArsala samayasara nahotuM AvyuM. doDha kalAka vilaMba thAya tevI zakyatA hatI. ame pahoMcyA tyAre ja senTara para parIkSA moDI thayAnuM borDa mukAI gayuM hatuM. | mArA eka mitranuM ghara borIvalInA senTarathI najIka hatuM. te mane tenA ghare laIne gayo. "cAlane gaurava, doDha kalAkano samaya che. ghare sAruM vaMcAze.' mitranA ghare ame gayA. tenI mammIne parIkSA zarU thavAno khyAla AvatAM ja amane parANe jamavA besADyA ane premathI jamADyA. sADA agiyAre pepara zarU thayuM. aDhI vAgye patyuM. A chelluM pepara thoDuM Tipikala hatuM, tethI Diskasa karavAnA mUDamAM hatA. Ameya have jamavAnI ciMtA nahotI, tethI koI utAvaLa nahotI. najIkanA gArDanamAM jaIne ame Diskasa karavA lAgyA. sADA traNa tyAM ja thaI gayA. huM ghare pahoMcyo tyAre savA cAra thayA hatA. mArI mammI ciMtAtura-bahAvarI banIne gelerImAM UbhI hatI. mammInI ciMtAno cepa AkhA bilDigane lAgelo dekhAto hato. ghare koI jANakArI ApavAnI meM tasdI lIdhI nahotI. A bAju mArI mammI aDhI vAgavA chatAM huM ghare na pahoMcyo tethI ciMtAtura banI gaI. teNe kAlabAdevI oNphise mArA pappAne phona karyo. mArA pappAe borIvalI rahetA amArA dUranA eka svajanane phona karIne senTara para tapAsa karavA jaNAveluM. paNa ame to parIkSA pachI tarata gArDanamAM jatA rahelA, tethI ciMtA dUra thAya tevA koI samAcAra paNa mammIne maLyA nahotA. lagabhaga doDha kalAkathI ciMtAthI baLatI mArI mammIe jevo mane dUrathI Avato joyo ke mammIne TADhaka vaLI. bilDiMganI nIce mane levA mATe UtarI paDI. mane jotAnI sAthe tene hAza-hAza thaI gayuM. | gsciike bjhAjhA ja 61]
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ hata pachI e khalAso karyo mArI mammInI AMkha bhInI thayelI hatI. keTalIvAra lagADI ? hajI huM kAMI boluM te pahelAM ja mammI bolI: bIjI vAta pachI, pahelAM tuM jamI le. savArano eka ja che." pachI meM khulAso karyo : "nA mammI, pepara doDha kalAka moDuM zarU thavAnuM hatuM, tethI meM premalanA ghare savAre ja jamI lIdhuM hatuM." "hAza ! to ghaNuM sAruM. kyAranI mane e ja ciMtA hatI." tyAre mArI bahene mArI mammIne kahyuM : "to have mammI tuM to jamI le." "le mammI ! tuM haju nathI jamI ?" meM pUchyuM. roja mArI mammI amane traNeyane jamADyA pachI ja jamatI hatI, paraMtu te vAta A divase ja mArI noMdhamAM AvI. meM mammIne Agraha karyo : "mammI ! have tuM jaladI jamI le." "gaurava te jamI lIdhuM eTale mAruM peTa bharAI gayuM. mane tArI ja ciMtA hatI. have sAMje ja jamIza. sUryAstane kyAM vAra che? (mArAM mammI kAyama covihAra kare che.) mArI mammInuM asalI pota te divase mArA dhyAnamAM AvyuM. te divase mammInA hetathI huM khUba oLaghoLa banI gayelo. sAMje meM pUchyuM : "mammI mane ATaluM badhuM moDuM thayuM tyAre te zuM kalpanA karI ?" jo gaurava, mAtAnuM dila che. azubha kalpanA ja jaladI Ave. tane kAMI akasmAta to nahi naDyo hoya ne ? evI kharAba kalpanAo ja Ave ne ?" "te to mammI ! barAbara, paNa parIkSA patI eTale huM kyAMya khoTI jagyAe to nahi gayo houM? tevI kalpanA tane na AvI ?" "nA, evI koI kalpanA tArA mATe kyAMthI Ave ?" mammI, tane mArA para eTalo badho vizvAsa ?" "tArA para nahi, meM tane ApelA saMskAra upara mane vizvAsa hato. je mATalAne barAbara TIpIne ghaDyuM hoya te kAcuM thoDuM hoya !" mammIe mane eka TapalI mAratAM kahyuM : "eTalo vizvAsa to tamArAM traNeya para rAkhI zakuM." A vAkya sAMbhaLatAM ja amArI bhAI-bahenonI AMkho maLI. Aja sudhI ame jene TakaTaka ane kacakaca mAnatA hatA te vAstavamAM TAMkaNA ane kotaraNI hatI. tyAre amane khare ja lAgyuM - amArI mammI hiTalara nahi hitakara che. kaDapa ane karuNAnuM kombinezana eTale amArI mammI ! jANe lIluM nAriyeLa joI lo ! bahArathI kaDaka, aMdarathI pocuM ! bhAvavibhora thaI gaurava kare che ke- "e pachI ame bhAI-bahene kyAreya mammI mATe ame pADelAM nAmano upayoga karyo nathI." | 62 LILIRLARLA X KSigsteisis ipus LESS pahelA isurasa, pachI amRtarasa ! huM nAno hato tyAre ja mArA pappA avasAna pAmyA. amArA ucheranI ane kuTuMbanA nirvAhanI saMpUrNa javAbadArI mArI mammInA zire AvI. have mammIe eka sAthe mammI ane pappAnA be rola bajAvavAnA hatA, ane te pUrI kuzaLatAthI bajAvI jANyA. mammIe TyUzansa zarU karyA - roja savAre vahelAM UThI, mane taiyAra karI tathA gharanI purI rasoI karIne TyUzansa karavA jAya. sAMje paNa yUzansa mATe javAnuM hoya. keTalAka vidyArthI TyUzansa levA ghare Ave. TyUzansa sivAyanA phAjala samayamAM mammI gharanuM kAma pUruM kare, mane abhyAsa karAve ane mArA saMskaraNanI javAbadArI paNa adA kare, mAre esa. esa. sI.mAM sArA mArksa AvyA. mArI kerIara sArI bane te mATe mAre sArI lAinamAM vizeSa abhyAsano vicAra hato, paNa manamAM khUba kSobha hato. eka kSaNamAM mammIe mArA A vicArane saMmatinI mahora mArI dIdhI, tyAre meM mammIne pUchyuM : "mammI, tane khabara che ke enjiniyariMga athavA meDikala - koIpaNa zAkhAmAM huM jAuM. phInA dara keTalA UMcA hoya che ?" "teno vicAra tAre kayAM karavAno che ? thoDI vahelI UThIza. thoDAM vadhAre TyUzansa karIza, thoDI vadhAre mahenata karIza. mArI hADamArI TUMkA gALAnI che. tArI kerIara lAMbA gALAnI che." jo ke chevaTe meM kaoNmarsa lAinamAM ja pArlA, mIThIbAI kaoNlejamAM grejayuezana pUrNa karyuM ! huM epha.vAya. je.sI.mAM hato tyAre varasItapano mahimA sAMbhaLIne mane varasItapa karavAnI bhAvanA thaI. meM mArI mammIne mArI A tIvra bhAvanA jaNAvI. mane saMmati ApatAM pUrve mammIne eka tumula kaMdramAM bhIMsAvuM paDyuM. mArA tanano vicAra tene nA pADavA prerato hato, paraMtu mArA mananI tIvra icchA sAme joI te mane manAI paNa nahotI karI zakatI. Akhare teNe mane saharSa AzIrvAdapUrvaka hA pADI. mAro varasItapa zarU thaI gayo. mammI mane hA pADaze ke nA pADaze eTalo ja vicAra meM karelo. paraMtu huM varasItapa karIza tenAthI mArI mammInI keTalI javAbadArI vadhaze - teno to meM vicAra ja nahoto karyo. varasItapamAM ekAMtara upavAsa ane tenA pAraNe besaNuM karavAnuM hoya. mArI mammI mArA besaNAnA divase khUba vahelI UThI mArA mATe badhI taiyArI kare, mane khUba premathI besaNuM karAve, pachI TayUzane jAya. ....... I A igsreliaus iDASIS) TTITUTIITma haka 1
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ mammInI takalIpha thoDI vadhI che tevuM pratIta thatAM meM mammIne kahyuM : "mammI ! mArA mATe tAre ghaNuM kaSTa veThavuM paDe che, tethI huM A tapazcaryA mUkI dauM chuM." nA, mane jarAya kaSTa paDatuM nathI ane tane paNa khUba zAtApUrvaka tapazcaryA cAle che, tethI adhUro tapa mUkavAno vicAra ja nahi karavAno. varasItapa paripUrNa ja karavAno che." mammI makkama hatI. AkhA varasItapamAM mArI mammIe mane khUba hiMmata ApI, khUba protsAhana ApyuM. khUba sahAya karI. te varasItapa daramiyAna mane koI zAtA pUchatuM tyAre huM kaheto : "deva-guru-mammI pasAya.' mammInI upakAradhArA ane vAtsalyadhArAne AkhA varasItapa daramiyAna huM jhIlato rahyo. meM saMkalpa karyo ke - "mArA A varasItapanuM pAraNuM akSaya tRtIyAnA divase praNAlikA mujaba ikSarasathI karyA bAda pachInA divase pAraNuM sahu prathama mArI mammInA caraNAmRtanuM pAna karIne ja karIza." mArI mammInA sakhata virodha ane pratikAra vacce meM mAro e saMkalpa dharAra paripUrNa karyo. pahelA ikSurasa, pachI amRtarasa ! kyAre paNa mane pappAnI khoTa sAlavA na denArI mArI mammInA upakAronuM mUlyAMkana karavAnuM mArA gajA bahAranuM che. kAraNa, mArI mAtAmAM meM joI che . dharatInI kSamA, AkAzanI vizALatA, agninI hUMpha, jaLanI zItaLatA ane vAyuno AzleSa ! kevala zeThane je amRtarasanuM pAna karavA maLyuM tevuM saune maLe tevI bhAvanA ! daravAjo kholatAM ja darzana. pitAnA page paDI codhAra AMsue raDI paDyo. pappAe vAtsalyathI tenA mAthe hAtha pheravI kahyuM : jarAya Dara rAkhyA vinA je kahevuM hoya te kahI de." darzane kahyuM : "pappA ! pizcara joIne mitronA AgrahathI hoTalamAM gayelo. teoe iDalI vagerenI sAthe biara maMgAvyo. meM biara pIvAnI nA pADI tyAre jabarajastIthI pivaDAvyo. mArAthI be camacI jeTalo biara pIvAI gayo. mArI bhUla thaI gaI. mane mApha karI do." e ja vAtsalyathI dIkarAne bheTIne tenAM AMsu luchIne pappAe kahyuM : "jo huM tAro bApa chuM, polIsa nathI. mitronA AgrahathI Aje tAre biara pIvuM paDyuM. paraMtu e raste jemaNe kadama mAMDyA che e badhA zarIrathI khatama ane saMpattithI barabAda thaI gayA che. tArA para zraddhA-vizvAsa che. Aja pachI tuM AvuM nahi ja kare." lAgaNIsabhara pappAnA e zabdo sAMbhaLI darzane kahyuM: "mane evA AzIrvAda Apo ke Ape mUkelA vizvAsano ghAta karavAnuM pApa huM kadI na karuM." mAtA-pitAe ApaNA sukhanI, zarIranI, citta prasannatAnI, salAmatInI paNa ciMtA karI, ane emAMya pitA karatAM mAtAe to kamAla karI. pitAe to mAtra khabho ja Apyo, jyAre mAtAe to khoLo paNa Apyo. pitAe vAta karI ApaNI sAthe buddhinA zikhare UbhA rahIne, jyAre mAtAe vAta karI ApaNI sAthe hRdayanI taLeTIe UbhA rahIne. pitAe to lAvI dIdhAM ApaNane sarasa kapaDAM, jyAre mAtAe sApha karyA ApaNA atyaMta gaMdA kapaDAM. pitAe jahemata uThAvI ApaNane zikSaNa ApavAmAM, jyAre mAtAe jahemata uThAvI ApaNane saMskaraNa ApavAmAM. pitA samajI zakyA mAtra ApaNI buddhine ja, jyAre mAtA to satata ukelatI rahI ApaNI lAgaNInI bhASAne. pitA kyAreka Aga banyA, to mAtA pANI banIne ApaNA para varasatI rahI. pitA kyAreka ApaNA pratye paththaranuM pratinidhitva dharAvI beThA, to mAtA mulAyama rUnuM pratinidhitva dharAvIne ApaNI rakSA karatI rahI. pitA kyAreka saMgharSanuM kAraNa banyA, jyAre mAtA to saMvAda ane samAdhinuM kAraNa ja banatI rahI. mAtAe ApaNA duHkhe ajaMpo paNa anubhavyo to ApaNane hasatA joIne eNe AtmasaMtoSa paNa eTalo ja anubhavyo. ApaNA A dharatI paranA Agamane eNe ullAsano paNa anubhava karyo, to prasUtinI jAlima yAtanA paNa eNe ja anubhavI. ApaNA vikAse e prasannatA paNa anubhavatI rahI, to ApaNA enA pratyenA galata vartane e darda paNa eTaluM ja anubhavatI rahI. mamatA ane samatAnA baMne pATA para gajabanAka saMtulana dharAvIne e ApaNane sAcavatI rahI. ....... TATTITUTTITUTE igsaclisus JDISSIPK tA X 1 5 ] : [ pitAno vizvAsa aDhAra varSanA darzane pappA pAse rAtre navathI bAranA zomAM mitro sAthe pikacara jovAnI rajA mAMgI. pappAe darzanane kahyuM : "tane susaMskArano meM vAraso Apyo che te jALavaje. le A cAvI, rAtre AvIne sUI jaje. uThADIza nahi." rAtre pikyara joIne AvyA pachI darzane pappAnuM bAraNuM khakhaDAvyuM. pappAe aMdarathI ja pUchayuM : "koNa ?" darzane kahyuM : "bAraNuM kholIne mAre tamArI sAthe agatyanI vAta karavI che." pappAe kahyuM: "AvatIkAle karIza to nahi cAle ?" darzane kahyuM : "nA, atyAre ja karavI che." | 64 i Ara. igschhe bachA | 1 TITLE ATTITATITLE :- - -
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMskAronuM surakSA kavaca huM navamA dhoraNamAM hato tyAranI A vAta che. mArI parIkSAo cAla thaI gaI hatI. parIkSA ApIne AvyA bAda huM mArA mitranA ghare vAMcavA gayo. te vakhate mAro mitra najIkanA grAunDamAM krikeTa ramavA jato hato eTale huM paNa lalacAyo. mArI copaDI tenA ghare ja mUkIne huM paNa ramavA gayo. ramatamAM khyAla na rahyo ne lagabhaga doDha kalAka thaI gayo. tyAM to mArAM mammI grAunDa para hAjara ! mammI A rIte mane grAunDa para bolAvavA AvyAM e mane gamyuM nahi, eTale meM gusso karyo. ghare jaIne paNa mammI sAme bolyo : "have gaNitanuM pepara che. gaNitamAM mAre koI ja mahenata karavI paDe tema nathI. pachI thoDuM ramIe to zuM vAMdho che ?" mammIno cahero e divase mArA vartanathI udAsa thayelo. sAMje huM sAme cAlIne mammI pAse gayo : "mammI, ATalI nAnI vAtamAM tame kompromAisa na karI zako ? A uMmare ame nahi ramIe to tamArI uMmare ramazuM?" tyAre mammIe kahelI vAta Aje yAda Ave che : "aMkita ! parIkSA hovA chatAM tuM ramavA gayo e nAnI vAta che. tuM vAMcavAnuM kahIne ramavA gayo te vAta gaMbhIra che. AvuM karavAthI khoTuM bolavAnI Teva paDe. Aje tuM vAMcavAnuM kahIne ramavA jato rahyo, kAle tuM kaoNlejamAM AvIza, moTo thaIza. tyAre A Teva kyAMka tane kusaMgamAM phasAvI de, khoTA raste caDAvI de, tane A vAta nAnI lAgatI haze, mane A vAta ghaNI sUcaka lAge che. tuM rame teno mane zuM vAMdho hoya ? paNa kahevAnuM ane karavAnuM juduM rAkhe te vAtamAM huM kompromAisa na karI zakuM !" pachI mammIe bIjI vAta karI : "A uMmare nahi ramIe to tamArI uMmare ramazuM ?" tuM mane ema pUche che ? aMkita ! A uMmare nahi bhaNe to amArI uMmare bhaNIza ! have tuM nAno nathI. javAbadArI samajatA ane niSThAne keLavatA zIkhavuM joIe." aMte aMkita zAha kahe che ke - "mArA saMskAranI surakSA mATe ATalI tatpara hoya tevA Adarza mAtA meLavavAnA mArA saubhAgyanuM Aje mane ghaNuM gaurava che." | 6 : R nAma i gseclisms joSDISIP kulInatAnuM phaLa piyara AvelI dIkarI mAne kahe che : "meM sAMbhaLyuM che bhAbhIno svabhAva sAro nathI." beTI huM gharaDI, te juvAna. huM abhaNa, te bhaNelI. huM garIbImAM ucharelI, te zrImaMtAImAM ucharelI. mArA junavANI vicAra, tenA navA vicAro. A badhI vAtothI vicArabheda to raheze ja. tame cAre dIkarI to sAsare jatAM rahyAM. have eka putra ane putravadhU sivAya gharamAM rahyuM koNa ? vahune bane teTaluM gharakAryamAM sahAya karuM chuM." "paraMtu, mA A kapaDAM sAMdhelAM kema paheryA che? pAtaLI kema thaI gaI che ? vArApharatI amArA cArenA ghare rahevA cAla." "beTI ! putra ne putravadhUne choDIne dIkarIne tyAM rahevuM jarAya yogya nathI. dhIre dhIre vahunI pasaMdane samajI jaIza. badhuM sAruM thaI jaze." A badho vArtAlApa vahue sAMbhaLyo. teNe to ema ke mArI niMdA karaze, paraMtu sAsunA zabdo sAMbhaLI dhrusake dhrusake raDatI aMdara AvI sAsunA page paDe che. sAsue tarata UbhI karI, mAthe hAtha pheravyo. "kema acAnaka?" "mane mApha karo. meM tamane ghaNAM kharAba zabdo kahyA che." "beTI ! tuM to A gharanI lakSmI che. A gharanI kuladIpikA che." [ vAsanA ane mAtRtvamAM mAtRtvanI jIta ] vijaya ane vijyAne badhI bAbatomAM vicArabheda rahetAM, vAraMvAra jhaghaDA thatAM. beu jaNa kamAtA hovAthI koI namatuM jokhatuM nahi, vijyAno kaoNleja mitra praphulle tenI sAthe lagnanI icchA vyakta karI. te beunI coisa sarakhI hovAthI vijyAe vijayane chUTAcheDAnI vAta karI. vijaye tarata hA pADI dIdhI. have vAta AvI putra baMTInI, je vijyAne joIto'to, tenI paNa vijaye hA pADI. paraMtu, praphulle vijyAne kahyuM : "tuM baMTIne vijayane soMpIne Ava. mAre pAMca varSa mATe gharamAM koI bALaka joItuM nathI." A vAta sAMbhaLI vijyAe praphullane ghaNuM samajAvyo, paraMtu te mAnyo nahi. chevaTe vijayAe vijayane baMTI rAkhavA kahyuM. vijaye tarata hA pADI dIdhI. chUTAcheDAnA kAgaLa upara sahI karatAM vijyA baMTI sAme jue che. potAnA [ jgcraha chawA ITIJsa 60] . ac LILIPULATIRLIT LESS
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ kALajAne alaga karavAnI vicAraNAthI te cIsa pADI UThe che : "nahi, nahi, nahi, huM mArA lAlane choDIne kyAMya nahi jAuM." ema kahI chUTAcheDAnA kAgaLo phADI nAMkhe che, ane vijayane kahe che: "huM tArA vicArone anusaravAnI koziza karIza, tuM mane mApha karI de." suyogya vahu ] "mA ! mAre ahIM rahevuM che, huM sAsare nahi jAuM." "zuM thayuM beTI !" "teo to mAtA-pitAnA bhakta che. mAtAnA kaDavAM vacanone sAMbhaLI le che. huM sAMbhaLI zakatI nathI. huM tyAM nahi rahuM." "banyuM zuM e jarA vigatavAra kahe." sAsujIno svabhAva bahu gussAvALo ane kaMjUsa che. mane zAka levA mokale ane pachI pAI-pAIno hisAba mAMge. huM khoTo koI kharco karatI nathI. chatAM 'A moMghuM che, A nahotuM lAvavuM.' khAvAmAM sArI vastu banAvavA na de. temanA viruddha kAMIpaNa boluM eTale gharamAM mahAbhArata cAlu. sasarAjI paNa sAsujIne kAMI bolatA nathI." beTI ! ahIMnI vAta judI che. have tuM sAsare gaI che. tAro svabhAva udAra che e badhI vAta sAcI, paraMtu tyAM to sAsujInA vicAra pramANe ja rahevuM joIe. kSamA, dhIratA ane sahanazIlatA kevaLa mIThAM vacano bolI temanI icchAnusAra ja bhojana banAvavuM. thoDA samaya mATe kaMjUsAI paNa dekhADavI. ekavAra sAsujInuM mana AkarSI le pachI tArI badhI vAto mAnaze. vahunuM kartavya che sAsune dharmamAM joDavA. puNyathI sukha ane pApathI duHkha Ave che. dhana asthira che, e vAto temanA khyAlamAM Ave tevuM karavuM." mAnI vAta sAMbhaLI kSamA, dhIratA ane sahanazIlatA keLavI sAsujIno svabhAva badalyo. Aje sAsu namratA ane udAratAmAM pahelAM che. kAraNa vahu suyogya hatI. ( zaMkA na karo) "mA, AnI sAthe huM nahi rahuM." kema ?" "AnI cAla-calana sArI nathI lAgatI." "AvI vahu dIvo laI gotatAya na maLe. keTalI vinayI, vivekI, namra ane parizramI che !" [ 68 LLLSLLLLLLLLS X ka K LS igstesishs iDISSIP "gaIkAle huM dukAnethI Avato'to tyAre te kariyANAnI dukAna pAse koInI sAthe 20 miniTa hasI hasIne vAto karatI'tI. AnA thoDA divasa pahelAM paNa aparicita sAthe vAto karatAM joyelI." putranI vAta sAMbhaLI mAe kahyuM : "utAvaLa na karato. huM tapAsa karIza. vahu para mane pUrNa vizvAsa che." bapore putravadhUne pUchyuM : "piyaramAM badhAM majAmAM to che ne ? hamaNAMthI phona nathI Avyo." "hA mA, daza divasa pahelAM rAkeza amArA gharanI bAjuvALo maLelo, teNe kahyuM - badhAM majAmAM che' ane gaI kAle gAmaDethI mArA mAmAno chokaro jigo maLelo, tene meM ghare AvavA ghaNuM kahyuM paNa te lagnanI kharIdI mATe nIkaLelo, eTale bIjI koI vakhata AvIza tema kaheluM." A vAta jyAre mAe putrane kahI tyAre te nIce joI gayo. mAe kahyuM : "A rIte kuzaMkAothI potAnA jIvanane Aga na lagADavI. dAmpatyajIvana vizvAsa upara Take che. kyAreka kyAre AMkhe joI ane kAne sAMbhaLelI vAta paNa khoTI hoI zake che. A Adarzo AjanA che ? goregAmanA eka parivAramAM vRddha mAtA mAMdagI ane vRddhAvasthAne kAraNe 12 varSa parAdhIna avasthAmAM rahyAM. mAtAjInI cAkarI mATe moTA dIkarAe dhaMdhAmAMthI nivRtti lIdhI. roja divasabhara mAtAjInI pAse ja besI rahe. mAtAjInI svasthatA anusAra kalAko sudhI dhArmika stotro, stavano saMbhaLAve ane sArAM pustako vAMcI saMbhaLAve. temanAM dharmapatnI paNa khaDepage mAtAjInI sevA kare. AhAra ke nihAra, auSadha ke anupAna, snAna ke zuzraSA... sAsujInI zarIrasaMbaMdhI tamAma kriyAo putravadhU karAvI Ape. sAsujInI pAse ne pAse ja rahe. 12 varSamAM eka rAta paNa potAnA piyaramAM A putravadhU gayAM nathI. pati-patnI baMnenA mukhe haMmezAM bAnI ja vAta hoya ! muMbaInA eka yuvAnanA pitAzrI perAlIsIsanI takalIphane kAraNe gharanI bahAra nIkaLI zakatA nathI. varSothI trikALa pUjAnI Teva hovAthI, te chUTI javAne kAraNe pitAzrIne manamAM thoDo raMja rahyA kare. cAlAka dIkaro A raMjane pAmI gayo. pitAzrInI ArAdhanA mATe teNe potAnA gharamAM ja jinamaMdira banAvI dIdhuM ! muMbaImAM eka gRhastha. moTI uMmare AMkhe dekhAvAnuM baMdha thayuM. taddana parAdhIna jevI avasthA thaI gaI, paNa temane kyAreya lAgyuM nathI ke pote [iscmika bzA mAM 69 ]
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - - - - - pitRhRdayanI vatsalatAnuM darzana dekhI zakatA nathI. temanA be dIkarA temanI be AMkhonI garaja sAre che. baMne dIkarA utsAhathI khaDepage pitAjInI evI cAkarI kare che ke, pitAjIne parAdhInatAno kyAreya ahesAsa ja thayo nathI. che. muMbaInA eka agraNI sagRhasthanA udgAra : "mArA dIkarAne A ja sudhI kyAreya koI moTI bImArI AvI nathI ane huM khAtarI sAthe kahI zakuM ke bhaviSyamAM paNa tene AvI koI takalIpha jIvanamAM nahi ja Ave." svasthatA, saMpatti ane zAMti tenA kyAreya nahi khoravAya. teNe amArA baMnenI ananya sevA ane vinaya dvArA e traNeya cIjono inzyoransa utArI dIdho che." atre e noMdhavuM rasaprada banaze ke, A suputra isyoransa kaMpanInA DI.o. che. AsutoSa mukharajIne videzamAM khUba ja UMcA hoddAnI nokarInI taka maLI, paraMtu mAtAnI sevA karavAne kAraNe nokarI jokhamamAM mUkI vAisaroyane sApha nA pADI dIdhI. bhagavAna zrI rAmacaMdrajI pitAe Apela vacana-pUrti mATe palakavAramAM rAjya tyAgI vanavAsanI vATa pakaDI. (mAtRvAtsalyanuM sImA cihana ] gagA premacaMda, covihAranI veLu thaI? bA haju vAra che. beTA, moTA kAMTA ane DaMkA vALI ghaDiyALa hoya to vrata paccakhANanA vakhatanI khabara paDe. mAtAnI icchAne pUrNa karavA putre gharanI sAme bhavya TAvara baMdhAvyo. dAnavIra kIkAbhAInA pitA sara premacaMda rAyacaMdanI mAtRbhaktinI sAkSI pUrato mAtRvAtsalyanA sImA cihna rUpa muMbaI yunivarsiTIno rAjAbAI TAvara eDIkhama Ubho che. [ "have mane tuM kahI koNa bolAvaze?"] bhAvanagara rAjyanA dIvAna sara prabhAzaMkara paTTaNInAM mAtA gujarI gayAM tyAre teonI AMkhamAM AMsu joI temanA eka mitre kahyuM : "bA, ghaNuM jIvyA, bhAgyazALI thayAM. emanAM mRtyu pAchaLa ATalAM AMsu kema sAro cho ?" - "gharamAM sauthI moTo, kuTuMba parivArano mobhI, ane vaLI pAcho rAjyano dIvAna. mane badhA mAnathI tame kahIne ja bolAve, mAtra mArI mAM ja mArA vaDIla e eka ja vyakti mane "tuM" kahIne bolAve. e mane 'pabhA tuM' kahIne bolavatA, e mane khUba gamatuM. mAM gaI enAM mane AMsu Ave che, kAraNa have A jagatamAM mane "tuM" kahI koNa bolAvaze ?" LI R ILA (00 X VELLA i A.... gstclish qols>ISIP .. ja .. dhUmaketunI 'posTa oNphisa' nAmanI navalikAmAM dIkarInA eka patra mATe jhUratA pitAnI vedanAne vAcA ApI che. eka alI nAmano vRddha phakIra hato. te vidhura hato. eka dIkarI hatI mariyama. alIe mariyamane paraNAvI. gharamAM bIjo koI parivAra nathI. garIba bApa dIkarIne vaLAve che. mariyama raDatI raDatI jAya che. "bAbA mArI ciMtA nA karazo. tamArA zarIrane sAcavajo." "merI uMmara tujhe lage beTI, jAva. paNa dIkarI patra lakhavAnuM bhUlIza nahi. have tAro patra e mAruM jIvana che." pachI A phakIrano niyama thaI gayo ke savAre nava vAgye relave sTezane jAya. je TrenamAM posTanA thelA AvatA e gADI Ave tyAM sudhI Ubho rahe. TrenanA DabbAmAMthI thelA bahAra nIkaLe e jue eTale ene ema lAge ke AmAM mArI dIkarInI TapAla haze. pachI posTa oNphise Ave, pagathiyA pAse besI jAya. posTameno TapAla badhI judI pADe ane TapAlonA thokaDA laIne nIkaLe tyAre vRddha bApa sajaLa netre eka-eka posTamenane pUche : mArI dIkarIno kAgaLa che ?" kahe : "nathI kAgaLa." eTale DuMgarA jevaDo nisAso mUkIne ghera jato rahe. vaLI bIjI savAre nava vAgye Ave. sUryanArAyaNa bhUla kare bAkI alI kyAreya bhUla na kare. divaso vItavA lAgyA, paNa mariyamano kAgaLa Avyo nahi. posTamAstara ane posTamenone ema thayuM ke - "A pAgala thaI gayo che.' paNa bApanI vedanAne bIjA kema samajI zake ? te mATe to anubhUti joIe. bApa banavuM paDe. TapAla AvatI nathI, alInuM zarIra sukAvA mAMDyuM. eka divasa TapAlanA thelAM posTa ophisamAM AvyA ne TapAla judI pADatA hatA emAM posTa mAstare alInuM parabIDiyuM joyuM. eNe vAMcyuM. mokalanAra mariyama che. e bahu rAjI thayo ke - "eka vRddhanI sAdhanA pUrI thaI." Aja dIkarIno kAgaLa Avyo. kahe : "bahAra tapAsa karo, alI Avyo che?" posTamena kahe : "te to Avyo ja hoya." "to bulAIe." posTamena bahAra gayo ne joyuM to Aja alI na hato. "kamAla che sAheba. Aja alI Avyo nathI. kadAca bImAra thaI gayo hoya, vRddha che." posTamenane posTamAstare sAthe lIdhA. Aja mAre jAte ene TapAla ApavI che. jyAM garIba jhUMpaDAvAsIonI vastI che tyAM alI raheto hato. tyAM jAya che, paNa Akho latto udAsa che. pUchyuM : "alI kyAM rahe che ?" eka strIe jhUMpaDuM batAvI kahyuM : "zuM kAma che ?" AjubAjuthI badhAM bhegAM thaI gayAM. "alIno Aja patra Avyo che." iscke bowANaJITTTTTTTT karA mA 71 |
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( be peDhI vaccenuM aMtara "sAheba, zuM kahIe ? Aje savAre alInuM mRtyuM thaI gayuM, chatAM tenA mukhamAM aMtima zabda "mariyama, mariyama tAro patra na Avyo." keTalI badanasIbI ! posTamAstara sAheba bole : "mujhe usakI kuTiyA pe le calo." badhA aMdara gayA. alInA bistaramAM eka ciThThI posTamAstaranA nAmanI paDI hatI. likhA thA ki - "maherabAna posTamAstara sAheba, meM jA rahA hU khudA ke pAsa. Aja taka mariyama kA khata nahi AyA, mere dilameM yaha duHkha raha gayA hai - sAheba, mere mota ke bAda agara mariyama kA khata A jAya to merI kabra para rakha denA." - alI kA salAma. ciThThI vAMcIne posTamAstara raDI paDyo. patra kabara upara rAkhI dIdho. A che putrI ane pitAno saMbaMdha. kavi hitena AnaMdaparA pappAnA caraNomAM zvAsonA phUla dharatAM kahe che : amane ApyA ajavALA ne aMdhArA khuda oTayAM ame tamArI nizrAmAM nisaMtane jIva poDhayA pagabhara thavAnA rastAo sahaja rIte zIkhavADyA vacana nathI ApyAne to e mUMge moDhe pALyA. dIkarA taraphathI potAnI hatyA thavAno Dara bilakula na hoya, paNa "e sAme bolaze, apamAna karaze, dhamakI Apaze, vaDha-vaDha karaze. sagAM-saMbaMdhIomAM vagovaNI karaze, potAnI saMpatti pacAvI pADaze, uDAvI deze, milakatanA bhAga mATe korTe caDaze, mAnasika trAsa Apaze, kyAMka jatAM AvatAM ke dAnAdimAM nANAM ApatAM aTakAvaze, ityAdi vividha prakAranI ciMtA pitAne vRddhAvasthAmAM rahe che. emAM paNa zArIrika mAMdagI ke parAdhInatA pachI evI ciMtA vadhI jAya che. putranI (tathA putravadhUnI paNa) satAmaNIthI trAsIne koI mAtApitAe jhera khAIne, baLI marIne potAnA jIvanano aMta ANyo hoya evA samAcAra avAranavAra chApAMomAM vAMcavA maLe che. keTalAka potAnI vedanA potAnA manamAM ja samAvIne besI rahe che. 'have potAno kharAba vakhata Avyo che' evuM samAdhAna keLave che. mauna jALavIne dharmadhyAna tarapha vaLI jAya che, athavA mAnasika vedanAnI abhivyaktinA abhAve Diprezanane kAraNe sUnamUna banI jAya che athavA gAMDA thaI jAya che. - je putranA janma mATe AturatApUrvaka rAha jovAtI hoya, janma vakhate utsava thato hoya, lADakoDathI ene ucheravAmAM Avato hoya, bhaNAvI-gaNAvIne vepAradhaMdhe lagADavAmAM athavA anya koI prakAranI tejasvI kArakirdIvALo banAvavAnAM sapanAM sevyAM hoya, jenI pAchaLa potAnI jAta nicovI nAkhavAmAM AvI hoya, evA putra ke putro jyAre kRtana bane che, mAnasika saMtApa karAve che ke hatyA karavAnI hada sudhI pahoMcI jAya che tyAre saMsAranI viSamatA kevI bhayaMkara che te samajAya che. vastutaH vRddhAvasthAmAM to putra mAtApitAno sahAro banavo joIe putra game teTalo moTo thayo hoya chatAM mAtApitAne te nAno ja lAge che. ane evA vyavahArano atireka thatAM putranuM svamAna ghavAya che. eka karatAM vadhu saMtAno hoya to saMpattinI vaheMcaNIno prazna Ubho thAya che. mAtApitA vahAlA putranA pakSapAtI bane che. putravadhUo gharamAM AvatAM dIkarAo mAtApitA sAthe mana mUkIne vAta nathI karI zakatA. beya pakSa sAcavavA jatAM putra kaphoDI sthitimAM mukAya che. mAtApitA azakta che, emanI mAnasika graMthio ane vahemo baMdhAI gayAM che. have teo jhAjhuM jIvavAnA nathI. teo bojArUpa bane che. patnI sAthe AkhI jiMdagI kADhavAnI che.' AvA AvA vicAra be peDhI vaccenuM aMtara vadhatuM jAya che. vinaya ane lajjA lopAtAM jAya che. yA devI sarvabhUteSu mAtRrUpeNa saMsthitA / namastasyai namastasyai namastasyai namonamaH // bhUtamArAmAM je mAtArUpe rahela che, te jagajananI devIne huM praNAma chuM . pharI pharI praNAma kyuMchuM, pharI pharI praNAma kyuMchuM. namarakRtya vaDhAmI tvAm yadi puNyaM mayA kRtam / anyasyAmapi jAtyAm me tvameva jananI bhava // tane page lAgIne, tArA page hAtha mUkIne huM tane kahuM chuM ke - he mA, jo meM kaMI puNyakarma karyuM hoya to huM bIjI game te jAtimAM janma, paNa ja mArI mAtA hajo !' mamatAnA mArganI keTalI UMcI che mAtrA, 'mA' tarapha eka DagaluM bharo e paNa che yAtrA N I NAIMAN Stiri OSISSIP | isscle biAkkA . 03 ]
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ mANasane potAnA dIkarAo taraphathI jeTalo Dara hoya che teTalo dIkarI taraphathI nathI hoto. vastutaH potAne dIkarIno Dara lAge evA kissA jvalle ja bane che. mAtApitAne dIkarI mATe premabharI lAgaNI ekaMdare vadhu rahe che. ane je samAjamAM dIkarI mAtApitAnuM ghara choDI sAsare jAya che e samAjamAM dIkarIne mAtApitA mATe uSmAbharI sAcI lAgaNI, jhaMkhanA, umaLako, darakAra vagere vadhu rahe che. jamAInA caDAvavAthI ke bhAbhIonAM meNAM-ToNAMthI trAselI dIkarI mAtApitAthI viparIta thaI gaI hoya evI ghaTanAo nathI banatI evuM nathI, paraMtu emAM paNa aparIti savizeSa hoya che, Dara nahi. pitA ane putrano uchera eTale jUnI peDhI ane navI peDhIno uchera. baMne vacce taphAvata haMmezAM rahevAno. duniyA satata parivartanazIla che. navI peDhIne enI jIvanazailI hoya che. yuvAno potAnI rIte AgaLa cAlavA icche che. vRddho have azakta banyA hoya che. teo sthiratA jhaMkhe che. temanAmAMthI sAhasikatA cAlI jAya che. saMtAno juvAna che, taravarATavALAM che. sAhasika che, svapnazIla che. emanI AgaLa lAMbo bhaviSyakALa che. AthI be peDhI vaccenA aMtaramAM jyAre paraspara vaimanasyanI graMthio pAkI thaI gaI hoya che, tyAre saMgharSa ugra svarUpa dhAraNa kare che. milakata ane enI vaheMcaNI e saMtAno sAthenA vaimanasyanuM moTuM kAraNa bane che. mAbApane becAra dIkarAo hoya tyAre te darekane sarakhe bhAge milakata vaheMcI ApavAmAM ghaNI samasyAo UbhI thAya che. mAbApano ekAda dIkarA pratyeno pakSapAta emAM bhAga bhajavI jAya che. milakatanA vibhAjanathI saMtAnone sarvathA sAco saMtoSa thayo hoya evuM jvalle ja bane che. bhAIbhAI vacceno sneha osare che. derANI-jeThANI vacce ke sAsuvahu vacce mAnasika taNAva cAlu thaI jAya che. mANasanI milakata badhI ja rokaDa svarUpe nathI hotI. ema hoya to bhAgAkAra sahelA bane che. paNa ghara, jamIna, ghareNAM, dukAna, vepAra-udyoga vagerenA rUpamAM rahelI milakatanA mUlyAMkanamAM matabheda UbhA thAya che. pote evo bhAga levo ke na levo enA prazno UbhA thAya che. emAMthI ugra asaMtoSa pragaTa thAya che. potAnA bhAganI amuka milakata mATe potAno Agraha rakhAya che. pachI kuTuMbakleza cAlu thAya che. hasatA vRMdAvanamAM bAvaLiyA UgavA lAge che. mAtApitAnI prasannatA haNAI jAya che. vANIvyavahAramAM pharajiyAta saMyama lAvavo paDe che. 04 gk postp putra mAtApitAne kevo trAsa Ape tenI sAcI banelI be ghaTanAnA sAkSI ciMtaka ramaNalAla zAhanA zabdomAM. mAbApane cAra dIkarA hatA e cAre paraNyA tyAM sudhI AnaMda-kallolamAM teonuM jIvana eka ja gharamAM vItyuM. paNa pachI teone saMtAno thatAM, kuTuMbano vistAra thatAM ghara nAnuM paDyuM, eTale chUTA thavAnI vAta AvI. milakatanI vaheMcaNImAM bhAIonA mana UMcA thayAM. mAtApitAe potAnA sauthI nAnA lADalA dIkarAne potAnA gharamAM sAthe rAkhavAnuM TharAvyuM ane moTA dIkarAo bIje rahevA gayA. eka vakhata mAe potAnAM ghareNAmAMthI eka ghareNuM moTI vahune lagna prasaMge paheravA ApyuM ane e pAchuM na AvyuM. emAMthI jhaghaDA cAlu thayA ane vadhyA. nAnA dIkarAe mAnAM ghareNAMnA kabATa para kabajo jamAvI dIdho. roja sAthe maMdire darzana karavA jatAM mAtApitAne eka divasa nAnA dIkarAe tyAM moTI vahu sAthe khAnagI vAta karatA joyAM ane eno vahema vadhI gayo. rakhene mAtApitA koIne ghara lakhI Ape to ! potAne phUTapAtha para rakhaDavAno vAro Ave. eNe mAtApitA para kabajo jamAvI dIdho. gharanI bahAra javAnI manAI pharamAvI dIdhI. mAbApa bahu karagaryAM tyAre mAtApitA vArApharatI maMdire jAya ane te paNa nokara sAthe jAya evI chUTa maLI. eka divasa dIkarAne kahyA vinA pitA bahAra gayA. te divase sAMje dhamAla macI gaI. uzkerAyelA dIkarAe dhamakI uccArI dIdhI ke - 'havethI gharamAMthI jo bahAra paga mUkazo to jAnathI mArI nAkhIza.' pachI maMdire javAnuM paNa baMdha karAvyuM. mAtApitAno sauthI lADako dIkaro hoya ane tenA taraphathI AvI gaMbhIra dhamakI maLe to keTaluM vasamuM lAge ! mAtApitA sUnamUna banI gayAM. 'potAnA pApano udaya che' ema mana manAvI vRddhAvasthAmAM zAMtinA divaso pasAra karavA lAgyAM. paNa pachI banyuM evuM ke nAnA dIkarAne eka divasa kamaLo thayo. emAMthI kamaLI thaI ane bharayuvAnImAM ja akALe enuM avasAna thayuM. satata bhayamAM rahetA kRzakAya banI gayelAM mAtApitAe e divase AMsu na sAryAM, paNa bhayamAMthI mukta thavAnI rAhata anubhavI. pAzcAtya dezomAM yuvAna ke kizora dIkarA sAthe aNabanAva ke jhaghaDo thatAM mAtApitAne mRtyuno Dara lAge che. uzkerAyelo dIkaro kyAre acAnaka gana laIne dhasI Avaze e kahevAya nahi. jyAM ghAtaka zasro sulabha che, tyAM Avo Dara vizeSa rahe che. AvI ghaTanAo potAnA deza-pradezamAM vAraMvAra banatI hovAthI potAnA manamAM Dara pesI jAya che, amerikA ane bIjA dhanADhya dezomAM mAtApitAnuM khUna karanAra dIkarAo ghaNuMkharuM kizorAvasthAnA hoya che. |jgo pi>|p tel
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ emane sAcI salAha ke sAMtvana ApanAra koI hotuM nathI. teo mAnasika samatulA gumAvI de che. eTale jyAre acAnaka jhanUna caDI Ave tyAre hatyAnI durghaTanA banI jAya che. pAzcAtya dezomAM chUTAcheDA ane punarlagnanuM pramANa vadhatuM jAya che, eTale mAtApitA ane saMtAno vacce lAgaNI rahetI nathI. sAvako dIkaro ke sAvakI mA athavA sAvakA bApane ekabIjA pratye manamAM ja ghRNA hoya che. vera levAnI vRtti jora pakaDe che. dostArono Teko maLI jAya che ane kAvataruM racAya che. moTAM gharo, ekAMta ane zastranI sulabhatAne lIdhe hatyAnI ghaTanA banatAM vAra nathI lAgatI. vartamAna samayamAM vIDiyo gema prakAranA jugAranuM vyasana vadhatuM jAya che. jugAramAM moTI 2kama hArelA kizoro paisA kaDhAvavA mAtApitAne mArI nAMkhavAnI dhamakI Ape che. dArU athavA mAdaka padArthonA vyasanane lIdhe unmAdI banelo dIkaro paNa ghenamAM bhAna bhUlI pitAnuM kAsaLa kADhI nAkhe che. AvI ghaTanAonuM pramANa pAzcAtya dezomAM vadhu bane che. emAM TI.vI. para vAstavikatAnA nAme batAvAtI AvI ghaTanAonI asara paNa thAya che. vRddhAvasthAmAM mANasane ekanI eka vAta vAraMvAra kahevI ke vAgoLavI game che. vRddhAvasthAnI A eka mAnasika nabaLAI che. paraMtu te pratye sahAnubhUtibharyuM sahanazIlatAnuM valaNa apanAvavuM joIe. eka vaDIla jUnA vakhatanuM eka dRSTAMta Ape che. eka bApA potAne tyAM hisAbanA copaDAmAM gharanI bIjI vigato paNa lakhatA. emAM doDheka varSano dIkaro jyAre bolatAM zIkhyo tyAre eka vakhata bArIe, kAgaDo AvIne beTho. nAnA bALake pUchyuM : "bApA, A zuM che ?'' bApAe kahyuM : "kAgaDo." thoDI vAra pachI chokarAe pharIthI pUchyuM ane pharIthI bApAe kahyuM : "kAgaDo." ema nAnA bALake ATha-dasa vAra pUchyuM ane jeTalI vAra pUchyuM eTalI vAra bApAe copaDAmAM noMdhI lIdhuM. Ama roja kAgaDo Ave ane roja bALaka ATha-dasa vakhata pUche ane jeTalI vAra bALake pUchyuM hoya eTalI vAra bApA copaDAmAM lakhI de. pachI to bALaka moTuM thayuM ane pUchavAnuM baMdha thayuM. dIkaro moTo thayo ane lagna thayAM. have vRddha pitAnI vAto ene aLakhAmaNI lAgavA mAMDI. koI vakhata samaja na paDe ke yAda na rahe to bApA bIjI vAra pUchatA, paraMtu tyAre dIkaro apamAnajanaka avAje kaheto : "ekanI eka vAta keTalI vAra pUcho cho ?" eka vakhata bApAe jUno copaDo maMgAvI dIkarAne vaMcAvyuM ane kahyuM ke - "tuM nAno hato tyAre kAgaDA mATe 'bApA, A zuM che ?' ema roja keTalI vAra pUchato hato ? enI sarakhAmaNImAM huM to kaMI ja pUchato nathI. ged potIP tos S mATe mArI sAthe uddhatta rIte vartatAM tane zarama AvavI joIe.'' dIkaro cUpa thaI gayo. keTalAka vakhata pahelAM gujarAtanA eka zaheramAM eka bhAInI sAthe emanA eka mitrane tyAM mAre javAnuM thayuM hatuM. mitra bahAra gayA hatA. daramiyAna mitranA vayovRddha pitAzrI amane maLavA potAnA rUmamAMthI beThakanA khaMDamAM AvyA. teo vidhura thayA hatA. eTale potAnA gAmamAMthI zaheramAM dIkarAne tyAM rahevA AvavuM paDyuM hatuM. te eka kaoNlejamAM AcArya hatA ane nivRtta thayA tyAM sadhI yazasvI kArakirdIne lIdhe ghaNuM mAnapAna pAmyA hatA. potAnA e sukhI divaso vAgoLatAM teo be-traNa vAra bolyA ke - "Those were the golden days of my life.' A vAtacIta cAlatI hatI tevAmAM emanA dIkarA AvI pahoMcyA. AvatAMnI sAthe potAnA vRddha pitA upara tUTI paDyA : "golDana, golDana, golDana... je Ave tenI AgaLa basa golDana, golDana karyA karo che ? bIjuM kaMI sUjhe che ke nahi ? jAva tamArA rUmamAM beso.'' A sAMbhaLI ame to DaghAI gayA. vayovRddha pitA cUpacApa potAnA rUmamAM cAlyA gayA. meM temanA pitAzrIno bacAva karavA prayatna karyo, paNa e mitrane mArI vAta ruci nahi. vRddha mAtApitAnI AvI TevanI ghaTanA ghera-ghera banatI haze ! mAtA ane pitA bemAMthI ekanI vidAya thAya te pachI paristhiti vadhu karuNa bane che. have dIkaro ke dIkarAo joramAM AvI jAya che.putravadhUo temAM sAtha Ape che. sAcI-khoTI bhaMbheraNI thAya che. asatyano Azraya levAya che. vaDIlanI have garaja rahetI nathI. bhUtakALa bhulAI jAya che. emAM paNa vaDIla vyakti mAMdI paDe che tyAre temanI lAcArI vadhI jAya che. eka vAra gujarAtanA eka nAnA gAmamAM amAre eka saMsthAnI mulAkAta pachI gAmanA mukhya vepArIne tyAM jamavA javAnuM hatuM. paraspara oLakhANa nahotI, paNa saMsthAnA teo hoddedAra hovAne nAte emane tyAM jamavAnuM hatuM. ame emane tyAM gayA. makAnamAM nIce vizALa moTI dukAna hatI. khAssI gharAkI hatI. vepAra dhamadhokAra lAgyo. uparanA mALe emanuM vizALa ghara hatuM. dAdara caDI upara gayA, tyAM bahAra parasALamAM bAtharUmasaMDAsa pAse eka melI godaDI para eka vayovRddha sajjana beThA hatA. ame jamavA beThA tyAre eka thALI emane pahoMcADavAmAM AvI. mArAthI sahaja puchAI gayuM : "vaDIla koNa che ?" yajamAne zaramAI jatAM dhImA avAje mane kahyuM : "mArA phAdhara che. khAMsIne lIdhe Akho divasa khoM khoM kare che. chokarAMonuM bhaNavAnuM bagaDe che. ane gharamAM hoya to TakaTaka kare che. gk joli>ID 77
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAiphathI e sahana thatuM nathI. eTale bahAra jagyA karI ApI che. emaneya zAMti ane amaneya zAMti.' jamIne ame badhA nIce UtaratAM hatAM. huM chelle hato. meM vaDIlane bhAvapUrvaka namaskAra karyA. teo koI sAMbhaLatuM nathI enI khAtarI karI dhImethI gaLagaLA avAje eTaluM ja bolyA : "kAThiyAvADathI hAthepage ahIM paMcamahAlamAM AvI AkhI dukAna meM ekale hAthe jamAvI. dIkarAne to taiyAra bhANe besavA maLyuM che. have huM lAcAra chuM. DarIne jIvuM chuM. divaso jhaTa pUrA thAya enI rAha jouM chuM. Aje mAro vAro che, kAle enoya vAro Avaze.' pitAputra vacce paraspara premanI koI lAgaNI rahI nahotI; balake lAgaNI have dhikkAranI hatI. potAnAM saMtAnomAM dIkaro hoya ke dIkarI, e vacceno bheda have ghaNA dezomAM ocho thato jAya che. jemane saMtAnomAM phakta eka dIkarI hoya tene putra na hovAthI keTaloka Dara raheto nathI. eka athavA vadhAre dIkarA dharAvanArane vRddhAvasthAmAM je samasyAono bhoga thavuM paDe che teno khyAla aputra mANasone ocho Ave che, jema niHsaMtAna rahevAthI keTalIka upAdhiomAMthI bacI javAya che, tame keTalAka AnaMdathI vaMcita paNa rahevAya che. dIkarAe khUnanI dhamakI ApI hoya, jhanUnI svabhAvano hoya ane ghAtaka hathiyAra sulabha hoya evAM mAtApitAe satata ciMtA ke dhrujArI je anubhavI hoya teno khyAla niHsaMtAna mAtApitAne hoto nathI. te to anubhave ja samajI zakAya tevI vAta che. bhAratIya saMskRti paraMparA pramANe to putra soLa varSanI uMmarano thatAM pitAnA mitra jevo gaNAya che. bALaka pAMca varSanuM thAya tyAM sudhI enuM lAlanapAlana karavuM; ene lADa laDAvavA, pachInAM daza varSa ene rItabhAta vagere zIkhavavA, jokhamamAMthI bacAvavA dhAka rAkhavI joIe, jarUra paDe to mAravuM paNa joIe ja. paraMtu dIkaro soLa varSano thayo tyAre samajaNo thAya che, svataMtra rIte vicArato thAya che. keTakeTalI bAbatamAM enAM salAhasUcana kAma lAge che. soLa varSa pachI dIkarAne mAravAthI te sAme thaI jAya che. have enAmAM zArIrika tAkAta paNa AvI hoya che, eTale mAbApe mAravAnuM choDI devuM joIe. bahu zikhAmaNa ApavAnuM paNa choDI devuM joIe. enI pAsethI sArAmAM sAruM kAma levuM hoya to ene mitra jevo gaNavAthI be peDhI vaccenuM aMtara ghaTaze ane parivAramAM (prabuddha jIvana"mAMthI sAravIne) jgtke postp saMvAditA sarjAze. 08 nItizAstranI dRSTie mAtA-pitAnI pharaja bALakano taMdurasta uchera e AjanA yuganI moTAmAM moTI samasyA che. perenTiMganI kaLA khUba agharI che. bALakane janma ApavAthI mAbApa banI javAya che, paNa bALakano taMdurasta uchera karanAra mAbApa ja mAtR devo bhavaH' ane 'pitR devo bhavaH' jevAM padone lAyaka che. AjanAM moTAM bhAganAM mAbApo potAnAM bALakono yogya Dhabe uchera karavAmAM nAkAmiyAba nIvaDyAM che, tene kAraNe AjanI navI peDhI dizAvihoNI banI gaI che ane adhogati tarapha dhakelAI rahI che. bALakonA galata ucheranI samasyA mAtra garIba ane madhyama vargamAM ja jovA maLe che tevuM nathI, zrImaMta kuLanA nabIrAo paNa mAtApitAnI bhUlono bhoga banyA che. garIbonAM bALakonI tamAma jIda mAtApitAo pUrI karatAM hovAthI teo vaMThI jAya che ane parivAranI vagovaNI kare che. A baMne prakAranAM mAtApitAnI samasyAo hala karI zake tevI adbhuta cAvIo cANakyanA 'nItizAstra'mAM ApelI che. supArzva mahetAnI AgavI zailImAM - cANakyanA 'nItizAstra'mAM pitAnI putra pratyenI pharajano ullekha karatAM lakhavAmAM AvyuM che ke - "buddhimAna lokoe potAnA putrane haMmezAM vividha prakAranA sadAcaraNanuM zikSaNa ApavuM joIe. nItimAna ane sadAcArI putra ja kuLamAM pUjAya che.'' skUlanuM kArya bALakane gaNita, bhASA, vijJAna, itihAsa, bhUgoLa vagere viSayano zikSaNa ApavAnuM che. bALakane sadAcAra, vinaya, viveka, vaDIlonI sevA, garIbonI anukaMpA, jIvadayA, Izvarabhakti, saMtasamAgama, ImAnadArI vagere guNonuM zikSaNa to parivAra nAmanI pAThazALAmAM ja ApavAnuM hoya che. je khAnadAna ane saMskArI parivAro hoya che, temAM janma, dhAraNa karanAra pratye bALakone A prakAranI tAlIma ApavAmAM AvatI hoya che, tevA ja parivAro saMskArI ane khAnadAna gaNAya che. bALakone sArA saMskAro parivAra nAmanI saMsthAmAM maLe che to tene sucAru vyAvahArika zikSaNa mATe yogya skUlamAM mokalavo paNa jarUrI che. A skUlamAM bALakane bhASA, vyAkaraNa, kAvya, sAhitya, gaNita, vijJAna, khagoLa, bhUgoLa, itihAsa, jyotiSa, kalA, saMgIta, vyAyAma vagere viSayonuM zikSaNa te-te viSayanA niSNAto pAse maLavuM joIe. jUnA jamAnAmAM strIone 64 kaLAo ane puruSone 72 kaLAo zikhavADavAmAM AvatI hatI. temAM uparanA tamAma viSayono samAveza thato hato. A kaLAo zIkhanAra vidyArthInA vyaktitvano sarvAMgINa vikAsa thato hato ane te jIvananA dareka [ges plat Ip the
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSetramAM pragati karavAnI kSamatA hAMsala karato hato. AjanI skUlomAM A 64 72 kaLAo paikI mAMDa traNa-cAra kaLAo ja bhaNAvavAmAM Ave che, jene kAraNe AjanI keLavaNI adhUrI ane pAMgaLI che. potAnA bALakanA vyakitatvano savAMgINa vikAsa karavA mATe mA bApe tene A 64/72 kaLAonuM zikSaNa tenA niSNAto pAse ApavuM joIe. je mAtApitAe A sarvAgINa zikSaNanI bAbatamAM potAnAM saMtAnonI upekSA kare che, temanI upara phiTakAra varSAvatAM cANakya kahe che ke - "je bALakane yogya abhyAsa nathI karAvavAmAM Avato te bALakano zatru che ane pitA verI che. haMsonI sabhAmAM jema bagalo nathI zobhato temAM sAkSaronI sabhAmAM mUrkha bALaka zobhato nathI." Aje mAbApo potAnAM bALakanA zikSaNa ane TyUzana pAchaLa hajAro ane kyAreka lAkho rUpiyAno kharca kare che, paNa A zikSaNa bALakane Atmanirbhara ane skolara banAvatuM nathI. AjanI zikSaNa paddhati mAtra cAvI dIdhelAM ramakaDAMo pedA kare che, jeo gokhaNapaTTI karIne parIkSAmAM pAsa thaI jAya che, paNa temanAmAM koI AvaData ke AtmavizvAsa hotAM nathI. bALakane evuM zikSaNa ApavuM joIe jenAthI temanA jJAnamAM ane samajaNamAM paNa vRddhi thAya. AjanAM mA-bApo saMtAno pratyenA ati mohane kAraNe temane khUba lADa laDAve che ane temanI ayogya mAgaNIo paNa pUrI kare che. A bAbatamAM mAtApitAne lAlabattI dharatAM cANakya kahe che ke - "bALakane vadhu paDatAM lADa karavAthI te bagaDI jAya che. bALakane zikSA karavAthI tenAmAM guNonuM siMcana thAya che. A kAraNe ja putra ane ziSyane vadhu paDatA lADa karavAne badale temanuM tADana karavuM joIe." bALakano svabhAva ja jiddI hoya che. bALakamAM caMcaLatA hoya che, e gaMbhIratAno abhAva hoya che. bALakanI jo badhI jidda saMtoSavAmAM Ave to bALaka vivekahIna banIne navI jidda karyA kare che. vaLI tenI aMdara caMcaLatA hovAthI vidyAbhyAsanI ane kAmanI bAbatamAM teo gaMbhIra banI zakatA nathI. A saMyogomAM bALaka sAthe kaDakAIthI vartavuM joIe ane jarUra paDye temane methIpAka paNa Apavo joIe. pitA potAnA putranuM athavA guru ziSyanuM tADana kare che, tyAre paNa tenAmAM dveSabhAva nathI hoto paNa karaNAbhAva ja hoya che. nItizAstromAM paNa kahyuM che ke - "bALaka pAMca varSanuM thAya tyAM sudhI tenuM lAlanapAlana karavuM joIe ane pachI dasa varSa sudhI tADana karavuM joIe. je mAtApitA tADana karavAnA prasaMgomAM bALakane lADa laDAve che, teo hakIkatamAM bALakanA hitazatru che. vadhu paDatA lADane kAraNe bALakamAM ahaMkAra AvI jAya che ane te potAnA vaDIlo sAthe paNa tochaDAIthI vartavA lAge che. bALakanA ahaMkArane kAbUmAM rAkhavA ane tenI aMdara vinaya guNano vikAsa karavA mATe paNa tenuM tADana karavuM jarUrI che. jUnA jamAnAmAM kahevata hatI ke - "soTI vAge samasama, vidyA Ave ramajhama." A kahevAta bahu sAcI hatI ane A paddhatie ApavAmAM AvatuM zikSaNa khUba nakkara hatuM. A paddhatie AMkanA je ghaDiyA bhaNAvavAmAM AvatA te jiMdagIbhara yAda rahetA ane moTI uMmare paNa hisAba gaNavAmAM upayogI thatA. Aje zikSaNamAM "bALakane zArIrika zikSA karAya ja nahi" evo je pracAra thaI rahyo che, te bALakanA ke zikSaNanA hitamAM nathI. bALakane jo zikSakano Dara na hoya to te zikSakane gAMThe nahi ane zikSaka tene bhaNAvI zake ja nahi. AjanI sarakAre zArIrika zikSAonI viruddha kAyadAo karIne zikSakone napuMsaka jevA banAvI dIdhA che, jenA kAraNe vidyArthIomAM azista ane avinaya vadhI rahyA che. jo ApaNe bALakone yogya zikSaNa ApavA mAMgatA hoIe to tenA mATe kaDakAI jarUrI che. A kaDakAI karavAnI zikSakane sattA ApavAnI himAyata cANakya karI che. A bhalAmaNano amala dareka mA-bApe ane zikSake saMpUrNa vivekabuddhi saha karavo joIe. cANakya nItizAstramAM kahyuM che ke - "jeno putra AjJAMkita hoya, patnI pavitra hoya ane je potAnA dhanavaibhava thakI saMtuSTa hoya tenA mATe A pRthvI upara ja svarga che." zrImaMtone potAnI dhanadolatanuM abhimAna hoya che. teo evuM mAnatA hoya che ke - "dhanathI badhuM sukha kharIdI zakAya che, paNa cANakya alaga ja vAta kare che. dhanane jarA paNa mahattva ApyA vinA cANakya kahe che ke - "jeno putra AjJAMkita ane patnI pavitra hoya tenA mATe ahIM ja svarga che." zuM dhanathI AjJAMkita putra ane pavitra patnI meLavI zakAya che ? koI vyakti pAse abajo rUpiyAnI saMpatti hoya, paNa putra kahyAmAM na hoya ane patnI kulaTA hoya to te sukhI banI zake kharo ? putra AjJAMkita tyAre ja bane, jyAre tene AgaLa jaNAvyA mujaba kaDakAIthI tAlIma ApavAmAM AvI hoya. sAcA putranI, pitAnI, patnI ane mitranI vyAkhyA ApatA cANakya kahe che ke - "je pitAnI sevA kare che, te ja putra che. (arthAta jeo pitAnI sevA nathI karatA temanAmAM putra kahevaDAvavAnI lAyakAta ja nathI.) je potAnA putranuM pAlanapoSaNa kare che, te ja kharo pitA che. jenI upara vizvAsa mUkI zakAya te ja mitra che ane je hRdayane AnaMdita kare che te ja patnI che." AjakAlanA keTalA putro potAnAM mAtApitAnI sevA kare che ? keTalA mitro ..., VIJALITIET-IIT 1 igsaclisus JDISSIP K R K nAnA 1 81 | 80 LILLALATTAL ja nanI LESS
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adarza mA-bApanI upaniSada upara vizvAsa mUkI zakAya ? keTalI patnIo manane AnaMdita kare tevI hoya che? A savAla badhAe potAnI jAtane pUchavo joIe. A savAlanA javAba uparathI ApaNe sukhI chIe ke duHkhI teno nirNaya karavo jaIe. jema sugaMdhita phUlovALuM eka ja vRkSa samagra jaMgalane maheMkAvI de che, tema eka ja suputra samagra kuLanuM nAma rozana karI zake che. jema eka sUkA vRkSamAM Aga lAgatAM samagra jaMgala baLIne khAkha thaI jAya che, tema eka kapUta samagra kuLano nAza karI zake che. jema ke eka ja caMdramAnI cAMdanIthI kALI rAta khIlI UThe che, tema eka ja vidvAna putrathI parivAranI zobhA khIlI UThe che. zoka ane saMtApa upajAvanArA ghaNA putrothI koI phAyado nathI thato, paNa kuLanuM nAma rozana karavA eka ja saMskArI putra paryApta che. Avo putra prApta karavA mATe putronuM yogya ghaDatara karavuM jarUrI banI jAya che. A kAraNe ja putraucheranI kaLAne sauthI agharI kaLA gaNavAmAM AvI che. AjanA zrImaMta mAbApoe potAnI jAtane prazna pUchavo joIe ke, - zuM teo potAnAM bALakonI taMdurasta uchera karI rahyA che ?' jo teo potAnAM bALakonA ucheranI bAbatamAM bedarakAra raheze to A bALako moTAM thatAM temane vRddhAzramamAM dhakelI detA paNa acakAze nahi. bhaviSyamAM AvuM bane te mATe paNa AjanAM mAbApoe potAnA bALakanA taMdurasta ucheranI bAbatamAM jAgRta banavuM paDaze. dharma, adhyAtma samAja ke sAhitya jagatamAM jyAre mAtA-pitA vize lakhavAnuM ke bolavAnuM Ave tyAre bahudhA lekhako, kavio, bhAvuko, mAtRpitRbhakto, saMtajano, gurujanoe mAtApitAnA upakAranuM smaraNa karI temane zabdAMjali - bhAvAMjali ApI RNa svIkAra karyo che. mAtApitAe ApaNane saMskAra ApyA, uchera karyo, ApaNane moTA karavAmAM kaSTa sahyuM, saMgharSa karyo, tenuM smaraNa karI AvAM lakhANo ke vaktavyo ke mitro dvArA mA-bApanI ApaNe abhivaMdanA karIe chIe. sArI vAta che ane e jarUrI paNa che. sAmAnya rIte AvA graMtho, kAvyo, lekho ke mitro dvArA ApaNe sAthe sAthe evuM paNa darzAvatA hoIe chIe ke - "saMtAnonI mAtApitA pratye zuM pharaja che. putra ane putravadhUe mAtA-pitAnI pAchalI avasthAmAM eTale ke vRddhAvasthAmAM kaI rIte sevA karavI joIe" vagere. mAtApitAnuM svAthya barAbara jaLavAI rahe ane te dharmadhyAna barAbara karI zake te ArtadhyAna ke raudradhyAnane badale teno samaya dharmadhyAnamAM pravRtta rahe tevuM vAtAvaraNa gharamAM Adarza saMtAnoe karavuM joIe. evI ApaNI pharaja ane kartavya che. te pratye ApaNe saue sajAga rahevuM joIe. ghaNAM saMtAnone mAtApitAnA paNa kaDavA anubhava thayA hoya, paNa sAmAnyataH AvAM lakhANo ochAM maLe che. marAThI sAhityakAra vi. sa. khAMDekaranI AtmakathA "eka pAnanI kahANI'mAM temaNe potAnI vyathA kahI che. potAnI janetA sAme lekhakane bharapUra phariyAda che. mAtA kevI aNasamaju, jhaghaDAkhora, kajiyALI, TUMkI buddhinI ane svArthI hatI tenI vAta pragaTa karI che. eka ciMtake "mArI mAnI bIjI bAju' evA ja koIka zIrSaka heThaLa mAtA saMtAno vacce kaI rIte vALo-TALo karatI, dIkarInAM saMtAno ane dIkarAnAM saMtAno vacce kaI rIte bhedabhAva rAkhatI ane putravadhUnA piyariyAo sAthe kevuM ayogya vartana karatI tenI nIDara nikhAlasa rajUAtamAM tenI nijI vedanAnI saMvedanA ApaNe sparzI jAya tevuM lakhANa vAMceluM. mAtA-pitA ane gharamAM anya vaDIlo, Azrito, mAmA, kAkA, kAkI, phaiibA vagere rahetAM hoya; te badhAM sumeLathI rahe mATe saMtajano, anubhavI ane jJAnIjanoe darzAvelI A vAto prasanna gRhastha jIvana mATe ghaNI ja agatyanI che. is cIkie biLA mAM 83] hato huM sUto pAraNe putra nAno, raDuM cheka to rAkhatuM koNa chAno ? mane du:khI dekhI duHkhI koNa thAtuM ? mahA hetavALI dayALu ja 'mA' tuM paDuM ke khaDuM to khamA ANI vANI, paDe pAMpaNe premanA pUra pANI; pachI koNa potAtaNuM dUdha pAtuM ? mahA hetavALI dayALu ja "mA' nuM ! tathA Aja tAruM hajI heta evuM, jaLa mAchalInuM jaDyuM heta jevuM; gaNita gaNyA nathI e gaNAtuM ! mahA hetavALI dayALu ja 'mA' nuM ! mAre kharI, paNa mAra khAvA na de enuM nAma mA ! | LATEST TTTTTTER:....
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ prasanna gRhasthajIvana mATe mAtA-pitAe dhyAnamAM rAkhavA jevI vAto D nAnapaNathI bALakane suvADatI vakhate mAtA-pitAe bALakanA mAthe hAtha pheravavo joIe e atiAvazyaka che. bALakane premathI jagADIe. rADo pADI, paga lagADI ke gussAthI na jagADIe. Q premapUrvaka khAvAnuM khavaDAvIe, skUle mUkavA jaIe. D te kevuM bhaNe che tenuM dhyAna rAkhavuM joIe. Q tenA mitro kevA kevA che te dhyAna rAkhavuM. kharAba mitronI sobatathI bacAvavA joIe. D rUpiyAnI pAchaLa pAgala banI bALaka pratye durlakSya karanArA potAnA bhaviSyane bagADe che. D bALakamAM dharmabhAvanA vadhe te mATe vArtAo kahevI - saMtasamAgama ane prArthanA karavA mATe preraNA karavI jarUrI che. D bALakanI bhUlane zUla na banAvIe. phUla jevA banI punarAvartana na kare tevuM premapUrvaka samajAvIe te icchanIya che. D bALakamAM taMbAku vageranAM koIpaNa vyasano na praveze te mATe vizeSa dhyAna rAkhI tenAM nukasAno samajAvavAM joIe. D dIkarInAM lagna pachI vahune prema ApIe. vahu paNa bhAvanAo laIne AvI che, tenI yogya icchAo pUrI karIe ane ayogya icchAone premapUrvaka samajAvI samAdhAna karIe. B vRddhAvasthAmAM sukhI rahevuM hoya to saMtAnonI icchAone samajavI jarUrI che. 2 vRddhAvasthAmAM saMtAnonI bhUlone badale potAnI bhUlo zodho, sudharIe to sukhI banI zakAze. Q vRddhAvasthAmAM pati-patnI baMne ho, to be-traNa mahinAmAM cAra-pAMca divasa bAjunAM tIrthonI yAtrAe jarUra jaIe. Z vRddhAvasthAmAM yathAzakti gharanuM kAma karavAmAM zArIrika svasthatA pramANe sahabhAgI banIe. D pautra-pautrIone ramADIe, darzana karavA laI jaIe. D saMtAnonA sAsariyA pakSono satkAra barAbara karavo joIe. 84 jgk p[P D putrIne je paNa Apo te putra-putravadhUnI salAhAnusAra Apo. I putra-putravadhUthI nukasAna thaI jAya to gusse na thatAM premathI vAta karIe. ApaNA putra ane putravadhUnA jIvanamAM putrIo binajarUrI dakhala na kare tenuM dhyAna rAkhavuM jarUrI che. D mAtA-pitA putra-putrIo vacce vALo/TALo jarA paNa na rAkhe te icchavA yogya che. -- je dIkarA sAthe rahetA hoya te dIkarAnI patnI eTale te putravadhU sAme anya putravadhU ke potAnI dIkarInI sarakhAmaNI ke vadhu prazaMsA karavI yogya nathI. kuTuMbanuM sAmaMjasya jaLavAI tevuM vAtAvaraNa mAtA-pitA ja sarjI zake. Adarza mAtAnI aSTapratijJA 1. huM mAtA chuM, mArA bALakanI ane jagatanI mAtA chuM. 2. huM mArA bALakane mArA nirmaLa manamAMthI nirmaLa mAnasa ApIza ane prANavAna AtmAmAMthI tejasvI evA prANa ApIza. 3. mArA gharamAM bALakanuM sthAna amArA karatAM paNa UMcuM raheze. 4. huM mArA bALakane AMtara-bAhya saMpUrNa samajavA prayatnazIla rahIza. 5. mArI sarva kriyAo bALakane samarpita raheze. 6. huM mArA bALake moTAM kauTuMbika baMdhano, kurUDhio ane vahemomAMthI bacAvavA prayatna karIza. 7. bALakanI khAtara huM badalAIza, mArI khAtara tene badalavAnuM nahi kahuM. 8. bALakanI khAtara huM mArA jIvanane eka prakArano yajJa samajIza. moDhe boluM 'mA' sAceya nAnapa sAMbhare (tyAre) moTapanI majA, mane kDavI lAge kAgaDA mA saMvedanA che, bhAvanA che, ahesAsa che. mA pUjAnI thALI che, mA maMtrano jApa che mA marubhUmimAM mIThA pANInA jharaNA samAna che. 'OM maiyA zaraNaM mama'no jApa vizvavAtsalyanI bhAvanA pragaTAve. mAtA eTale vAtsalyadhAma mAtRtva eTale nArItvanI pavitra pUrNimAnuM maMgala mahAkAvya mA e ja mahAzakti jgtkopp 5
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ / garbha saMskArathI ja vAtsalyanuM jharaNuM satata... mAtAnA garbhamAM bALakanuM saMskaraNa thAya tyArathI ja mAtAnuM bALaka prati vAtsalyanuM amIjharaNuM satata vahetuM thAya che. Adarza mAtA to garbhadhAnathI ja bALakanA saMskAra mATe jAgrata thAya che. mahAna puruSonA jIvanuM garbhamAM avataraNa thAya tene 'cyavana' kahevAmAM Ave che. mATe ja tIrthaMkaronA cyavana kalyANaka UjavAya che. tIrthaMkaranA janma divasane janmakalyANaka rUpe nirvANa thAya tene nirvANa kalyANaka rUpe ema tenA jIvanuM mAtAnA garbhamAM Agamana thAya tene cyavana kalyANaka rUpe UjavAya che. AvA mahApuruSonA jIvananI ghaTita thatI kSaNo vizvamaMgala ane vizvakalyANa sarjanArI hoya che, mATe tene kalyANaka rUpe UjavAya che. mahAna puruSonA avatAra pahelA mahApuruSonI mAtAe janma levo paDe che. deva (devalokamAM pragaTa thatAM jIvo) nArakI (narkalokamAM utpanna thatAM jIvo) ane tIrthaMcanI keTalIka jAtimAM mAtAnI kukSi maLatI nathI. pazupaMkhI, jaLacara e tIrthaMcanI keTalIka jAtimAM mAtAnu kukSi che, paraMtu te ati du:khada ane kutsita che. lakSa corAsImAM paribhramaNa karatAM karatAM pracaMDa puNyodaye A jIvane mAnavabhavanI prApti thAya che. garbhakALa ane janma-prasava samayanI pIDA duHkhadAyaka che, e vicAra vakhate ciMtana karavuM joIe ke hakIkatamAM A pIDA nathI paraMtu daza deSTAMte durlabha evA mahAna mAnava bhavanI prAptino apUrva avasara che. mAnava mAtAnI kukSimAM rahevuM e to parama saubhAgya che. 86 jykd pl>>IP sAMprata yugamAM garbhasaMskAranA prakhara ciMtaka zrI vijaya rAjahaMsa suri kahe che ke bALakano janma cyavana ke garbhasaMskAra nahi paraMtu bALakaprApti mATe mAtA ane pitAno sthira saMkalpa (praNidhAna)nI kSaNa che. mAtA ane pitAe maLIne saMkalpa karavo joIe ke amAre AvuM bALaka joIe che. manamAM eka nakazo aMkita karavo joIe. saMtati icchatA mAbApe yugapuruSanA vadhAmaNA karavA utsuka rahevuM joIe. mAtAnuM ciMtana satata ema cAlatuM hoya ke yugapradhAnanuM avataraNa mArI kukSimAM thaI rahyuM che. mane, ArogyavAna, dharmanItinA saMskAravALuM vivekI, buddhimAna ane manohara bALaka prApta thaze evA vikalparahitanA saMkalpanuM phaLa maLe che. saMkalpathI ja siddhi maLe che. mAtAnI kukSi, udara e jamInarUpa che, jemAM garbhabIja ropavAnuM che. jamIna yogya rIte saMskArita karI hoya to ja bIja suMdara rIte aMkurita thAya mATe ja mAtA mATe garbhasaMskAra jarUrI che. mAtAnA garbhadhAnathI bALaka prati vAtsalyanuM amIjharaNuM satata vahetuM hoya che. garbhAdhAna AcAryonI gupta vidyA hatI. yugalo mATe AThama, agiyArasa, pUrNimA saha parvanA divasomAM brahmacarya pAlana ane sadAcAramaya jIvananI zIkha ApavAmAM AvI che. garbhasaMskAranA praNetA jainAcArya garbhavatI mAtAone kahe che ke "tamArA suAcaraNa dvArA ja bALaka sudhI saMskAra "pahoMcADI zakAze.'' "he mAtAo, tamArA bALakane saMskAra ApavA tamArI pAse nava mahinAnI sarvoparI sattA che.'' "tamAro vicAra e tamArA bALakano vicAra. 7 tamAro vihAra e tamArA bALakano vihAra. tamAro AhAra e tamArA bALakano AhAra." jgopalp lo
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ "mA, tame je AhAra, vihAra ane vicAra karo cho tenuM ja garbhamAM rahelA tamArA saMtAnamAM saMkramaNa thAya che. tamAro AcAra-vicAra tamArA bALakano saMskAra banI jaze." pavitra ane zAMta sthaLe garbhAdhAna thayA pachI mAtAe evuM nathI vicAravAnuM ke mane mArA parivArane sukhI kare evuM bALaka mane maLe paraMtu ema ciMtave ke "pote sukhI thAya ane vizvanI tamAma jIvasRSTine sukhI kare tevuM bALaka mArI kukSie avatare "mAtAnI AvI bhAvanA vizvamAMgalya ane vizvakalyANanI bhAvanA banI rahe. mane badhI jagyAethI prema ane sneha maLI rahyo che. mArA bALakane paNa maLaze mAtAnuM AMtaracitana vidheyAtmaka hoya to badhI dizAethI tenAmAM zubha vicAro pravAhita thaze. mA, garbhamAM rahelA bALaka prati vAtsalyanuM amIjharaNuM A rIte vahAvI zake. saMyama saha jIvanacaryA pALIne samaya maLe tyAre bhaktisaMgIta sAMbhaLe ane puruSono satsaMga ane satvazIla sAhityanuM vAcana kare. satvazIla AhAra grahaNa kare jemAM zuddha ghI, talanuM tela, aDada vagere hoya. garbhAvasthAmAM pAMcamA mAsa daramiyAna mananuM ghaDatara thatuM hovAthI cokhA Adi sapheda vastunuM bhojana ane chaTTa mahine buddhinuM ghaDatara thatuM hovAthI gAyanA ghInuM sevana kare. rAmanI mAtA kauzalyA, mahAvIranI mAtA trizalA, hanumAnanI mAtA aMjanA, zivAjInI mAtA jIjAbAI ane gAMdhIjInI mAtA pUtaLIbAI jevI mahAna nArIratnoe potAnA bALakane garbhamAMthI ja saMskAranuM siMcana karI mahApuruSonuM sarjana karyuM. dhanya che e vIraprasUtAne ke jeNe uttama zrAvaka, zreSTha, vaiSNavajana, Adarza nAgarika ane ucca rASTrabhaktonI A bhUmine pAvana bheTa dharI. kavi saMdIpa bhATiyA mAne hetanuM cerApuMjI kahe che, "mA tuM to che hAlanuM vAdaLa, mA tuM hetanuM cerApuMjI, tuM cho to huM bharyobhAdaryo, nahIMtara khAlI khAlI." bALaka mATe mAtAno khoLo e inTensIva kera yuniTa karatAM paNa vadhAre mahattvano ane salAmata che. mAbApa Ape che prema ane surakSAnuM chatra ane icche che te ja vRddhAvasthAmAM zuM bALako ApI zake che. A nircAja snehano pratisAda vRddhAvasthAmAM? mAtAnA AzIrvAdathI parastrI pratye kudRSTi na thAya. pitAnA AzIrvAdathI paraghana pratye kudRSTi na thAya. mane mAtAnA cakSumAM jagatanuM uttamamAM uttama tIrtha maLyuM. mA e tIrtha, maMdira ane pavitra sthAnomAM sarvottama che, tethI ja kAzI, kAbA, makkA ke madinA nahi jAo to cAlaze, paNa mAtAnA caraNomAM ziza jarUrathI jhukAvazo. - kavi bAlamukuMda dave ekamAtra potAnA upakArano badalo nathI vALI zakAto. mA e svArtharahita snehanI jIvaMta-mUrti che. - ramaNalAla desAI mAtA vyaktivizeSa ja nahi, paraMtu vAtsalya vizeSa che. - guNavaMta zAha je mAtA-pitAe putrane potAno bhAvino AdhAra mAnela, ghaDapaNano sahAro mAnela, te putra mAbApane vRddhAzramamAM mokale tenA jevuM bhayaMkara pApa bIjuM kayuM hoI zake? - pUjya DoMgarejI mahArAja jagatanI dareka mAtAno cahero suMdara hoya che. - TaoNlsToya mAnA viSayamAM huM zuM, kevI rIte lakhuM? tenA viSayamAM kaMI paNa bolavuM asaMskAritA lAge che. - helana kelara mAnI mamatAnuM eka buMda amRtasAgarathI paNa moTuM ane madhura che. - nAgocI igsaclisus JDISSIP LIIKALATTALELUIA A gsclish LES joSISIP nAnA IR PIPINYANIN 89 ] T
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM kartavyaniSThA ane dharmanA pATha mArI mAtAnI godamAMthI zIkhyo chuM. - nepoliyana bonApArTa mAnAM be caraNa che - satA ane mamatA. mAnA be hAtha che - abhaya ane varadAna. mAnI be AMkha che - kSamatA ane karuNA. mAnuM hRdaya to premamaMdira che. - morAri bApu eka pallAmAM tamArI mA mUko ane bIjA pallAmAM AkhA jagatane mUko, mAvALuM palluM ja nIce namaze. - lorDa legaDe ila mAtAno khoLo eTale premanI yunivarsiTI - guNavaMta zAha jagatamAM sauthI paheluM cuMbana mAtAnuM hoya che. - vinobA bhAve mAnave Izvarane pRthvI upara avatAra dhAraNa karavA prArthanA karI ane Izvare mAne pRthvI upara mokalI. - bulvara liTana gharanI bhIMta para laTakatI mArI mAnI chabImAM mane IzvaranA darzana thAya - kauzika cokasI mAbApa jiMdagImAM be vakhata raDe che : eka dIkarI ghara choDe tyo ane bIjuM dIkarA tarachoDe tyAre. - ajJAta apUrato irAdo dharAvanArA haMmezAM dhyeyasiddhimAM UNAM Utare che. - khalila jibrAna cAhuM janmojanme zizu tuja huM, ne mAta muja tuM - gulAbadAsa brokara mare che tyAre strI mare che, mAtA kadApi maratI nathI. - barakata virANI bALakane joI je rIjhe, rIjhe bALaka joI jene, vatsala mUrata, snehala sUrata, hRdaya hRdayamAM vaMdana tene. - umAzaMkara jozI nathI AzA vinA Ayu, nathI DALI vinA phUla, nathI pRthvI vinA pAyo, nathI mAtA vinA phUla. - kavi nhAnAlAla kalpavRkSanI lekhaNa laIne lakhanI sarasvatIne kahejo ke IzvaranA guNo khUTI jAya to emAM umerI le mAnA guNo. - harSadeva mAdhava mAnI zuM uMmara hatI ? mAne uMmara nathI hotI. zuM nAma hatuM - mAne nAma nathI hotuM. mA kSara nathI hotI, a-kSara che. - caMdrakAMta bakSI mukhathI boluM 'mA', tyAre sAce ja bacapaNa sAMbhare, pachI moTapaNanI majA, kaDavI lAge kAgaDA. - kali dulA bhAyA kAga koI paNa bALakanI bhAvi unnati ke patanano AdhAra tenI mAtA upara - nepoliyana bonApArTa mAno artha badhI bhASAmAM "mA" ja thato hoya che. - ravIndranAtha TAgora mA ! tuM che bhagavAna, hADa-hADa hetabharyuM ne veNa veNa varadAna. - navalarAma paMDyA AtmaciMtana, AtmanIrikSaNa, AtmasudhAra, AtmavikAsa, AtmanirmANa ane AtmanirvANanA pATha mane mArI mAtAe zIkhavela - pU. pAMDuraMga AThavale mAnavIe Izvarane avanI upara avataravA prArthanA karI to, Izvare mAtAne mokalI ApI che, kAraNa ke bhagavAna badhe pahoMcI vaLatA nathI. tethI ja teNe mAtAonuM sarjana karela che. * yahUdI kahevata mAne oLakhanAro ja mahAtmAne oLakhaze, mAne oLakhAro ja paramAtmAne parakhaze. - AcArya vijaya yazovarmA sUrijI 1 LITTELITATITLE :-h , 1 Faa jasa graMgschha chame ] nAnapAna 96T L BAPS mATe tamArA nAma SJ igsaclisus JDISSIP
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ mane kAma karavAnI zakti ane nirNayonI tatparatA roja mArI mAtAnA page paDavAthI prApta thatI paNa Aje mane 'parabhA-parabhA' kahenArI mArI mA nathI rahe tenuM sauthI moTuM duHkha che. - sva. prabhAzaMkara paTTaNI mAtRtva mATenA premAdara para to pUrNavirAma mUkavuM azakya che. - dIpaka mahetA mArA sUthama vicAronuM mULa mArI jananInA premabharyA hAlaraDAmAM che. - DaoN. jonasana mA jIvanabhara ApaNAmAM kaMIka reDyA rAkhe che, prathama rakta, pachI dUdha ane chelle sukhaduHkhamAM AMsu. morAribApu mA kadI maratI nathI. mAno deha nA hoya tyAre tenuM vahAla havAnA kaNakaNamAM vikherAIne AliMgana Ape che. - kavi karasanadAsa mANeka lAkho mANasonA mRtyue mane raDAvela nathI, paNa mArI mAtAnA mRtyu vakhate huM anarAdhAra rahyo chuM. - sara sunApati eDolpha hiTalara aNadhAryA AvI paDe, ghaTamAM duHkhanA ghA, nAbhithI veNa nIkaLe, moDhe Ave mA. - kavi piMgaLazI gaDhavI bImAra paDato koI paNa mANasa sauthI pahelo ane vAraMvAra je zabda bole che, te "mA" che. - svAmI rAmatIrtha mAnavatA ane saMskAritAnuM mahAvidyAlaya mAtAnA caraNomAM che. - pheDarika hesTana mAtA karatAM moTI jagatamAM bIjI koI kArakirdI ke padavI nathI. - je. je. meyara mAnavatAno pahelo pATha mAtAnuM vahAlabharyuM cuMbana che. - mejhina nAnA bALakanA hoTha ane hRdayamAM bhagavAnane sthAne 'mA'nuM nAma hoya - thekara LILIPALATALIA LIESIS - rAja ya isclha chANa] A khaLakhaLa vahetA jharaNAnA jaLadhvanimAM mane mArI mAtAno sAda saMbhaLAya che. - ravIndranAtha TAgora he mArI mA ! tArA eka smita mATe lAkha lAkha jojananuM aMtara kApavA taiyAra chuM. - Aijheka nyUTana mA e mahAlakSamI, mahAsarasvatI, mahAsatI, mahAannapUrNA ane jagajananI che. - maharSi araviMda ghoSa mA! huM tArA khoLAmAM ramIne je zIkhyo emAM kaoNlejanI keLavaNI paNa kaMI umero karI zakI nahIM - zrIrAma zarmA AcArya mAtA e zabda nathI, zabdatIrtha che. - guNavaMta zAha mArI AMkhanI bArIone ane mArA AtmAnAM bAraNAMne jo koIe ughADyAM hoya to te mArI mAtAe. - khalIla jibrAna arpI dauM so janma, evaDuM mA tuja laheNuM - baherAmajI malabArI duniyAmAM e bAbata kadI kharAba hotI nathI, eka ApaNI mAtA ane bIjI ApaNI mAtRbhUmi. - vi. sa. khAMDekara huM ja chuM te mArI devI-mAtAne AbhArI che. mArI mAtAe te mATe asaMkhya prabhu-prArthanAo karelI che. - abrAhama liMkana mAtAnuM RNa agaNita che. mAtAnuM RNa koI putra cUkavI zakato nathI. te RNane rUpiyAmAM mUlavI cUkavavAmAM Ave ane jagatanI mAtAnAM RNa cUkavavAno bhagavAna khuda havAlo le to bhagavAnanuM paNa devALuM nIkaLI jAya. - umAzaMkara joSI mA to khArA samudra vacce mIThI vIraDI samAna che, he mAnava ! tAruM svarga tArI mAtAnA caraNothI nIce che. - hajarata mahaMmada payagaMbara saMsAramAM evo koI ja dharma nathI jemAM mAtA-pitAnI sevAnI avagaNanA thaI hoya. - kaoNnphayuziyasa mAtAnuM hRdaya ja bALakanI zALA che. - bicara h, jgsreclis joksDISIP K , , TE-ITATILTET- IIIII nAmanA K 1 93 |
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ . jAya bALaka izvarathI khUba najIka hoya che, te IzvaranuM sAcuM pratinidhitva kare che. - gijubhAI bALakano sArI rIte uchera karavA jevuM rokANa koI paNa nathI. - carcila mAtA-pitA-vaDIlo jAte daMbha ane dUSaNone poSe che, e ja dUSaNo bALakamAM na praveze eno khyAla rAkhe che. - mAdAma monTesarI A jaLanA vahetA dhvanimAM mane mArI mAno sAda saMbhaLAya che. - ravIndranAtha TAgora mAno ratIbhAra prema e hajAra dharmaguruonA upadeza karatAM paNa caDI - higinsana saMtAnane lADa laDAvatI pratyeka mAtA saMpattivAna ane suMdara che. buddhinI bhASA hRdayanAM saMvedano vinA arthahIna che, tenI pratIti mAno prema karAve. duniyAmAM be bAbato kadI kharAba nathI hotI - eka ApaNI mAtA ane bIjI ApaNI janmabhUmi. A child without a mother is like a door without a knob. - Jewish Proverb You are the caretaker of the generations, You are the birth river the sun told the woman"You will be the arrier of this universe." bALakane tamAro prema Apo paNa tamArI kalpanA nahIM. tame enA jevA thavA prayatna karo paNa ene tamArA jevo banAvavA prayatna na karo. - khalila jibrAna saMtAnano svastha vikAsa icchanAra vAlIe bALakanA manamAM Dara pedA na karatAM bane eTale vAtsalya ane vizvAsamAM vadhAro karavo joIe. mAtApitAnuM prathama kartavya potAnA saMtAnane prathama paMktimAM besavA lAyaka banAvavo. - tirUvalluvara saMtAna mATe samaya na hovo e vAlIono sauthI moTo akSamya guno che. putranA vikAsamAM vidanarUpa pitA eTale game eTalo DAhyA hoya chatAM paNa putra mATe to Apatti ja che. - kAMti bhaTTa zoka, saMtApa, duHkha ApanArA aneka putro karatAM pAchalI avasthAmAM eka putra kulIna che. - cANakya mAtra lohInA saMbaMdhathI ja mAtApitA maLI nathI jatAM saMtAnanI aneka pharajonuM pAlana karavAthI ja pAtratA prApta thAya che. - guNavaMta zAha mA e ughaDatI savArano prakAza che, AthamatI saMdhyAnA raMgo sAthe zItaLatA che. mA vAtsalyanuM ekAkSarI kAvya che. "mAruM saMtAna A lokamAM khUba sukhI thAya" AvI kaniSka icchA nahi paraMtu vizvakalyANanI bhAvanAne caritArtha karanAra mAruM saMtAna pote sukhI thaI sAthe anyone sukhI kare ane paramapadano bhoktA bano tevI utkRSTha icchA Adarza mAtAnI hoya. strI ApaNane kavi banAve che, bALaka ApaNane philasUpha banAve che. koI sAmAnya vyaktie samudramAMthI motI kADhyuM tethI karIne motInI kiMmata ghaTI nathI jatI, tema nAnA bALake karelI uttama vAtane tuccha na gaNavI. - zrI mAtAjI giike gAkhA IITTTTTT mana jarA 94 | - BRULE SIOUX The toughest part of motherhood is the innes worrying and not showing it - Audrey Hepburn A Mother always has to think twice, once for herself and one for her child - Sophia Loren LILIRLARLA nA nAma | 95 LESS igstclicks JOLSISSIP
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAtsalyanA vihAradhAma samA pU. pitAzrI jamanAdAsabhAI mAnavajAtinA hoTha parano sauthI suMdara zabda che mA, ane sahuthI suMdara sAda koI hoya to te sAda che "mArI mA." e eka evo zabda che, e AzA ane premathI bharelo che. eka madhura ane mAyALu zabda, je hRdayanA UMDANamAMthI Ave che. mA saghaLuM che zokamAM te ApaNuM AzvAsana che, duHkhamAM te ApaNI AzA che, durbaLatAmAM te ApaNI zakti che. te prema, karuNA, sahAnubhUti ane kSamAzIlatAno jharo che. - khalIla jibrAna have to mArI yAtrA, tuja vinA aTakatI sadA te chupAvI muja UNapo, te have pragaTatI. kavi devajI moDhA pitAnA divya vArasAnI kavitAmAM suMdara rajUAta kare che : koInA pitA baMgalA choDe, koInA khetara-vADI, koInA moTI mila mUkI jAya, koInA moTara-gADI, koInA mUke dhIkatI peDhI, koInA baeNnkamAM khAtuM, tame pitA mane hRdaya ApyuM, rAta ne divasa gAtuM ! rAta ne divasa gAtuM. mamatAnI mUrata samAna pU. mAtuzrI kuMdanabahenane praNAma sAthe zat zat abhivaMdanA ! li. uSAbahena anilabhAI bhAyANI, ghATakopara ela.AI.sI. ejanTa ha. tanvI amItakumAra zeTha 301, mahezvara dIpa, 75, Ara. bI. mahetA mArga, ghATakopara (I) muMbaI - 400 077 phona : 22114647. scmika bime I 96]
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtRvaMdanA. AratAM tAyadiyaM prasUti samaye dura zUlavyathA nairavye tanuzoSaNaM malamayI zayyA ca sAMvatsarI ekasyApi na garbhabhArabharaNa klezasya yasyA kSamA yAtuM niSkRti munnato pi tanayaH tasyai jano amaH / he mA, sahasra zULo bhokAvAnI vedanA sama teM prasava pIDA veThI che. bALotiyAM dhoI amAro uchera karavAmAM te tArI kAyA nicovI che. nava mAsa sudhI garbhamAM bhAra vekyo che. jenuM RNa cUkavavA samartha nathI tevI jananine namana karuM chuM. - zaMkarAcArya mAtR-pitR mahimA mAtRdevo bhava / mAtA devatulya che. pitRdevo bhv| pitA devatulya che. nananI nanmabhUmizca svAri garIyasI. mAtA ane janmabhUmi, svargathI paNa mahAna che. 7 vAta mAtRsamo guru: | mAtA jevA guru nathI yena prINAti pitaraM tena prItaH prajApatiH / prINAti mAtaraM yena pRthivI tena pUjitA // je pitAne prasanna kare che tenAthI prajApati prasanna thAya che, paraMtu jenAthI mAtA prasanna thAya che, te to AkhI pRthvIne prasanna kare che.' - zAMtiparvamAMthI /