Book Title: Samji Gayo Chu
Author(s): Ratnasundarsuri
Publisher: Ratnasundarsuriji
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008933/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, zIla-sadAcAra-saMskAra-dharmane jIvanamAM amalI banAvavAnI aMtaranI tIvratama icchA hovA chatAM ame je vAtAvaraNamAM jIvI rahyA chIe e vAtAvaraNa eTaluM badhuM viSama-vicitra ane vikRta che ke e icchAne ame amalI banAvI zakatA ja nathI. koI anya vikalpa che kharo ? kArtika, tuM kalaka no rahevAsI paNa che ane krikeTano rasiyo paNa che eno mane khyAla che. kalakattAnA IDana gArDanamAM ramAtI dareka TesTa maeNca jovA tuM acUka jAya che e ya huM jANuM chuM. javAba Apa tuM. IDana gArDananA 1,00,000 darzako krIjha para rahelA bhAratanA baeNTsamaeNnane bhAre porasa caDAvatA hovA chatAM ya baeNTsamaeNna zUnya ranamAM AuTa thaI jAya evuM banI zake ne? videzanA khelADIno e darzako huriyo bolAvatA hoya ane chatAM e baeNTsamaeNna segyurI lagAvI bese evuM ya banI zake ne? Ano artha? A ja ke vAtAvaNa anukULa hovA chatAMya baeNTsamaeNna zUnya ranamAM AuTa thaI zake che Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane vAtAvaraNa pratikULa hovA chatAM ya baeNTsamaeNna segyurI lagAvI zake che. teM je prazna puchAvyo che eno A ja javAba che. vAtAvaraNa anukULa hovA chatAM ya dharma mArge kadama paNa na mAMDanArA jIvo A jagatamAM jo ochA nathI to vAtAvaraNa pratikULa hovA chatAM ya dharma mArge pUrajhaDape doDanArA jIvo paNa A jagatamAM ochA nathI. mAre tane eTaluM ja kahevuM che ke tuM tArA sattvane e hade upara laI jA ke game tevA vicitra ane vikRta vAtAvaraNa vacce ya tuM dharmArAdhanAnA mArge AgaLa vadhato ja jA. bAkI, jo jIvanabhara vAtAvaraNanI vikRtinAM rodaNAM ja royA karIza to jIvananA aMta samaya sudhI ya tuM kazuM ja zubhasamyaka ke suMdara karI nahIM zake. kAraNa ke vAtAvaraNamAM vikRti rahevAnI ja che. tuM ene dUra karI paNa zakavAno nathI to e vAtAvaraNathI bacI zakavAno paNa nathI. saMdeza spaSTa che. lokonA dhakkA vacce ya TrenamAM thAMbhalo pakaDI ja rAkhavAno che. vAtAvaraNa sarvathA pratikULa hoya toya zIla-sadAcAra-saMskAra-dharmane TakAvI ja rAkhavAnA che. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, tamArI pAse satya hoya eTalA mAtrathI tamane koI prema karatuM nathI. tamArI pAse sadguNa hoya eTalA mAtrathI tamane koI prema karavA lAgatuM nathI. tamArI pAse zakti hoya to ja loko tamane prema kare che. vartamAna jagatanI A varavI vAstavikatA che ane eTale ja ema lAge che ke jIvanamAM zaktine prema karavA sivAya bIjuM kazuM ja karavA jevuM nathI. Apa zuM kaho cho ? khaMtila, zakti para prema duryodhanane ya hato to hiTalarane ya hato. nepoliyane ya hato to saddAma husenane ya hato. caMgIjhakhAnane ya hato to nAdira zAhane ya hato. e sahunuM zuM thayuM che enI to tane khabara che ja paNa, e sahue jagatane kevuM kadarUpuM ane bihAmaNuM banAvI dIdhuM hatuM enI ya tane khabara che ane e pachI ya tuM zaktine ja prema karavA taiyAra thaI gayo che e jotAM tArI (ku) buddhi para mAna [?] utpanna thaI jAya che. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka vAta tane jaNAvuM? zakti parano prema manane satata azAMta ane tanAvamAM ja rAkhe che ane A azAMta ane tanAvamAM rahetuM mana gharamAM, samAjamAM, rAjyamAM, rASTramAM yAvatu saMpUrNa vizvamAM azAMti sarjIne ja rahe che. vizvazAMti aMge yojAI gayelA saMkhyAbaMdha parisaMvAdomAMnA eka paNa parisaMvAdane hajI sudhI saphaLatA maLI nathI enuM eka mAtra kAraNa A ja che, zakti parano prema ! tane khAtarI sAthe kahuM chuM ke zakti paranA premanuM sthAna jyAre premanI zakti parano vizvAsa laI leze tyAre vizvazAMti e mAtra zabdano ja viSaya na rahetAM anubhUtino viSaya banI raheze. eka vAta kAyama AMkha sAme rAkhaje ke dIvAsaLI bIjAne to pachI bALe che, pahelAM pote ja baLe che. zakti ane e ya premarahita zakti bIjAne to pachI nukasAna kare che, jAtane nukasAna sau prathama kare che. zakti para prema to bahu karyo, have 'premane prema karI jo. enI zakti anubhavIne tuM stabdha thaI jaIza. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, khabara nathI paDatI ke huM jyAM paNa jAuM chuM tyAM koka ne koka kAraNasara mAre badhA sAthe vAMkuM ja kema paDe che ? parivAranA sabhyo sAthe to vAMkuM paDe ja che, gharAko sAthe ane mitro sAthe paNa vAMkuM paDe che. A kAraNasara mananI prasannatA satata khaMDita thayA ja kare che. AmAMthI bahAra nIkaLavAno koI upAya? guMjana, tane svIkAravuM nahIM game paNa vAstavikatA e che ke jagata sAthe vAMkuM ene ja paDatuM hoya che ke jene satatA jAta sAthe ja vAMkuM paDatuM hoya che. huM tane varasothI oLakhuM chuM. jenA gharanI bArI pazcimanI dizAmAM ja khUlatI hoya che ane jema kyAreya sUryodaya jovAnuM sadbhAgya sAMpaDatuM nathI tema jenI vicArasaraNi haMmezAM nakArAtmaka ja hoya che ene kyAreya prasannatA anubhavavAnuM sadbhAgya sAMpaDatuM nathI. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tArI potAnI manaHsthiti zI che? A ja. badhe ya nabaLuM ja jotA rahevAnuM ema nahIM, tArA khudanA jIvanamAM ya je nabaLuM che ene ja jotAM rahevAnuM!rAtanA cha kalAka UMgha AvI gaI enI sAme najara nahIM paNa maccharonA kAraNe eka kalAka UMgha bagaDI enI sAme ja najara!jamavAmAM badhAM ja dravyo barAbara AvyA eno khyAla nahIM paNa dALamAM mIThuM rahI gayuM eno ja khyAla ! 25 lAkhanI ugharANI patI gaI eno AnaMda nahIM paNa 25 hajAranI ugharANI DUbI gaI enI ja vedanA!sanmAna thayuM enI khuzI nahIM paNa apekSA mujabanuM sanmAna na thayuM eno ja UkaLATa ! tuM puchAve che, "mane badhA sAthe vAMkuM ja kema paDe che?" mAro javAba A che, tane jAta sAthe vAMkuM paDyA kare che eTalA mATe ! tuM mananA A trAsamAMthI chuTakAro meLavavA jo sAce ja gaMbhIra che to mArI tane A ja salAha che, jAta sAthe tuM sIdhuM pADavA lAga. pachI tane kyAMya vAMkuM nahIM paDe. AMkhe gogalsa lagAvyA pachI ya badhuM lIluM kadAca nahIM paNa dekhAtuM hoya paNa hakArAtmaka abhigama apanAvyA pachI to badhe e zubhasuMdara ane samyaka ja dekhAvA lAge che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, sukha ane duHkhane to samajI zakAya che, jaya ane parAjayane tathA zrImaMtAIne ane daridratAne paNa samajI zakAya che; paraMtu mana ane aMtaHkaraNane samajatAM to navanejAM pANI UtarI jAya che. zIrAnI jema gaLe UtarI jAya evI mana ane aMtaHkaraNa aMgenI Apa ko'ka samaja ApI zako kharA? ghanazyAma, mAtra ApaNAM sukhanI ja ciMtA karIne je aTakI jAya che enuM nAma jo mana che to sukhanI sAthe ja hitanI paNa ciMtA kare che enuM nAma aMtaHkaraNa che. mana e jo ApaNuM mitra che to aMtaHkaraNa e. ApaNuM kalyANamitra che. mana kahe che, saMpatti joIe. aMtaHkaraNa kahe che, saMpattino sadupayoga joIe. mana kahe che, sukha meLavavA pApo karavA paDatAM hoya to ya karI Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ levA. aMtaHkaraNa kahe che, hita jokhamAtuM hoya to sukhane choDIne duHkhane svIkArI levAya taiyAra rahevuM. zuM kahuM tane? lAkha prayAsa pachI ya jIvanane duHkhamukta rAkhavAmAM ApaNane saphaLatA nathI maLI ane nathI maLatI enuM ekamAtra kAraNa A ja che ke ApaNane mitra evA mananI salAha phAve che paNa kalyANamitra evA aMtaHkaraNanI salAha jAmatI nathI. sAmagrInI vAto karatuM mana ApaNane jAme che paNa sabuddhinI vAto karatuM aMtaHkaraNa ApaNane bhAvatuM nathI. yAda rAkhaje, | durjananI vAtane nA pADavAnuM sattva dAkhavavA taiyAra thaI javuM hajI saraLa che paNa mananI salAhane avagaNavAnuM sattva dAkhavavuM ati muzkela che. sajjananI vAtamAM saMmata thaI javAmAM hajI baha vAMdho Avato nathI paNa aMtaHkaraNanA avAjane anusaravAmAM to bhAre parAkrama dAkhavavuM paDe che. hakIkata A hovA chatAM mAre ane tAre,mitra evA manane kalyANamitra evA aMtaHkaraNanI AjJAmAM goThavI devA prayatno zarU ja karI devA jevA che. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, jyAM paNa hAtha nAkhuM chuM, tyAM saphaLatA ja maLe che ema nahIM, saphaLatA maLe ja che ane A hisAbe ja manamAM ghaNI vAra evA vicAro AvI jAya che ke A jagatamAM ApaNe koInI ya jarUra nathI. jenA paga majabUta hoya che eNe bIjAno hAtha pakaDavAnI jo koI jarUra hotI nathI to potAnA puruSArthe jene sarvatra saphaLatA ja hAMsala thatI hoya eNe bIjAne sAthe rAkhavAnI jarUra zI che? Apa A aMge zuM kaho cho? jaya, tuM eka kAma karI jo. tArA hAthanI muThThI vALIne pANImAM boLI jo. tane tArI potAnI kSamatAno khyAla AvI jaze. tAruM potAnuM sAmarthya keTaluM che enuM tane bhAna thaI jaze. baMdha muThThImAM tuM pANI TakAvI paNa nahIM zake ane baMdha muThThInA kANAmAMthI bahAra nIkaLI jatA pANIne tuM aTakAvI paNa nahIM zake ! | ATalA badhA kamajora chIe ApaNe ane chatAM abhimAna rAkhIe jagata vijetA banI gayA hoIe eTaluM? ATalA badhA tAkAtahIna chIe ApaNe ane chatAM phAMko rAkhIevizvavijetA hoIe eTalo? ATalA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhA napuMsaka chIe ApaNe ane chatAM UDatA rahIe ApaNe ahaMkAranA AsamAnamAM? zuM lakhuM tane? ApaNe jhaverAtane mUDI mAnI beThA hoIe ane eno saMgraha karIne jAtane salAmata banAvavA prayatnazIla banyA rahetA hoIe to e to barAbara che paNa ahaMkArane jo ApaNe mUDImAnI beThA hoIe ane ene TakAvI rAkhavA jAnanI bAjI lagAvavA taiyAra thaI jatA hoIe to eTaluM khAsa samajI rAkhavAnI jarUra che ke A jagatamAM pheMkI devA jevI koI eka ja mUDI hoya to e mUDInuM nAma che ahaMkAra. emUDIne pheMkI devAnI hiMmata jeNe paNa karI e banI gayo sAcA arthamAM zrImaMta ane e mUDIne je vadhArato ja gayo e sAcA arthamAM rahI gayo daridra, duHkhI ane kamajora nirNaya karI leje tuM, tAre zuM banyA rahevuM che? Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, koNa jANe kema paNa chellA keTalAya samayathI huM kAMI paNa karuM chuM, mArA manamAM eka ja vicAra ramyA kare che 'bIjA mArA mATe zuM vicAratA haze?' emAMya khAsa karIne satkAryo karatI vakhate to mana A vicAre bhayabhIta rahyA ja kare che. Apa ja kaho, A bhayabhIta manodazAthI mukta thavA mAre karavuM zuM ? saMjaya, eka vAta tane karuM ? bIjA tArA mATe zuM vicAre che, eno vicAra tuM pachI karaje, pahelAM tuM pote tArA mATe zuM vicAre che, e tapAsI le. cAhe tuM paramAtmAnI pUjA kare che ke bhikhArIne be rUpiyA Ape che, cAhe tuM aparAdhIne kSamA karI de che ke dhaMdhAmAM jUTha bolavAnuM baMdha karI de che, cAhe tuM TI.vI. jovAthI dUra rahe che ke haoNTalomAM javAnuM sthagita karI de che, tArA aMtaHkaraNane 11 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja pahelAM tapAsI le. AvI badhI pravRttiothI e kharekhara AnaMdita rahe che kharuM, prasannatA anubhave che kharuM ? sAcuM kahuM? tane potAne ja AvI samravRttio badala AnaMda nahIM Avato hoya eTale ja tuM 'bIjA mArA mATe zuM vicAratA haze ?' evA vicArano zikAra banI jato hoIza. hA, galata pravRttionA sevana vakhate tuM A vicArane manamAM sthAna ApI de ne ? 'thiyeTaramAM mane joIne ke haoNTalomAM mane joIne bIjA mArA mATe zuM vicAratA haze ? mArA moDhAmAMthI nIkaLI rahelA apazabdo sAMbhaLIne ke vijAtIya zarIrane vikArI najarathI joI rahela mArI AMkhone joIne bIjA mArA mATe zuM vicAratA haze? dhaMdhAmAM anIti karatA mane joIne ke kokanA paisA DubADI detA mane joIne bIjA mArA mATe zuM vicAratA haze ?" saMdeza spaSTa che. sAvRttionA sevanamAM tArA aMtaHkaraNane tuM prasanna rAkhI de. bIjAnA abhiprAyonI pachI ciMtA nahIM rahe. galata pravRttionA sevanamAM bIjAnA abhiprAyonI khAsa ciMtA karato rahe. galata pravRttio tuM AcarI nahIM zake. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, svanA sukha mATe, zAMti mATe ke prasannatA mATe puSkaLa pramANamAM puruSArtha karavA chatAM ema lAgyA kare che saphaLatA, puruSArthanA pramANamAM maLatI nathI. bajAranI bhASAmAM kahuM to rokANanI sAme vaLatara nahivat ja maLe che. kAraNa zuM haze AnI pAchaLa? vijaya, meM eka jagAe vAMcyuM hatuM ke "haso cho tyAre tame prabhune prArthanA karo cho; paraMtu hasAvo cho tyAre prabhu tamArA mATe prArthanA kare che teM je puchAvyuM che eno A ja javAba che. te puruSArtha to jabaradasta kare che paNa konA sukha mATe ? tArA ja khudanA sukha mATe ne ? konI zAMti ane prasannatA mATe ? tArA ja khudanI zAMti ane prasannatA mATe ne? basa, A "sva" kendrita puruSArtha ja tane rokANanA pramANamAM vaLatara meLavavA deto nathI. puruSArthanA pramANamAM saphaLatA anubhavavA deto nathI. sAce ja tuM jo AnA karatAM alaga ja pariNAma anubhavavA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAge che to kendramAM 'sva'nA sthAne 'anya'ne ke 'sarva'ne, guNIne ke nirguNIne, kamajorane ke bahAdurane mUkI jo. je pariNAma tane abhavavA maLaze e tArI kalpanA bahAranuM haze. zuM kahuM tane ? tuM prakRtipremI che ne ? AkhI ya pravRttimAM tane eka ja cIja jovA maLaze, paropakAra ! sUrya prakAza Ape che, vAdaLa jaLa Ape che, puSpa suvAsa Ape che, vRkSa phaLa Ape che, nadI pANI Ape che, AkAza jagA Ape che, khetara pAka Ape che, caMdana zItaLatA Ape che, ane tuM ? tArA sukha mATe bIjAne trAsa Ape che ! tArI zAMti mATe bIjAnI zAMti jhUMTavato rahe che ! tArI prasannatA mATe anyanI prasannatA khaMDita karato rahe che ! mAra na khAya to bIjuM thAya zuM? abhigama badalI nAkha. prabhune tArA mATe prArthanA karavAnuM mana thaI jAya evI vRttino tuM svAmI banI jA. tArI upasthitimAtrathI vAtAvaraNamAM tAjagI prasarI jAya evI vicArazailI ane jIvanazailIno tuM svAmI banI jA. pachI tAre mArI pAse Avo prazna laIne AvavuM nahIM paDe ! Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, aneka jagAe anekavAra vAMcavAmAM ane sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke 'tame puruSArtha game teTalo karo, tamArA bhAgyamAM jo nahIM hoya to tamane kazuM ja nahIM maLe ane tamAruM bhAgya jo camakatuM haze to alpa puraSArthe paNa tamane je maLatuM raheze e tamArI kalpanA bahAranuM haze? samajAtuM to mane e nathI ke bhAgya vadhu tAkAtavAna che ke puruSArtha? ajaya, eka ja vAkyamAM tArA praznano javAba ApI dauM? bhAgya para jeo bharoso karatA nathI emane madada karavAnI bhAgyane Adata hoya che. Ano tAtparyArthi ? A ja ke bhAgyanuM nirmANa karavAnI tAkAta puruSArthamAM che. jenI pAse puruSArthanuM pIThabaLa ja nathI. enI pAse bhAgya nAmanI koI cIja hovAnuM saMbhavita ja nathI. alabatta, AmAM eka vAta khAsa samajI rAkhaje ke Ajano puruSArtha Aje ja phaLadAyaka banI jAya e jarUrI nathI. jamInamAM bI vAvavAno puruSArtha kheDUta bhale Aje kare che paNa pAka Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe to ene rAha jovI ja paDe che. peTamAM khorAka mANasa bhale Aje ja padharAve che paNa enuM lohI to keTalAka samaya pachI ja bane che. strI garbhadhAraNa bhale Aje ja kare che paNa putradarzana mATe to eNe nava mahinAnI rAha jovI ja paDe che. - TUMkamAM, puraSArthathI ja bhAgya nirmita thAya che e vAta jeTalI sAcI che eTalI A vAta paNa sAcI che ke paraSArthathI nirmita thatuM bhAgya Aje ja phaLadAyaka nathI banatuM. enA samaye ja phaLadAyaka bane che. paNa sabUra! eka vAta A paNa samajI rAkhaje ke puruSArtha jo avaLo ja haze to enAthI savaLuM bhAgya nirmita nathI ja thavAnuM ane puruSArtha jo savaLo ja haze to enAthI avaLuM bhAgya paNa nirmita nathI ja thavAnuM! bAvaLiyo vAvIza, AMbo nahIM ja Uge. AMbo vAvIza, bAvaLiyo nahIM ja Uge ! kayo puruSArtha karavo eno nirNaya tAre karavAno che. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, mArA mananI eka nabaLI kaDInI vAta Apane jaNAvuM? sAruM karatA rahevAnuM mane mana to thayA kare che, bIjAne sahAyaka banyA rahevAnI vRtti mArA manamAM ghabakyA to kare che, aparAdhIne kSamA karI devAno bhAva paNa mArA hRdayamAM jIvaMta to rahe che paNa muzkelI e che ke e badhAyane amalI banAvyA pachI jyAre mArAM e satkAryonI koI kadara nathI thatI, e satkAryo karavA badala mane loko taraphathI Adara nathI maLato tyAre huM hatAzAno zikAra banI jAuM chuM e to ThIka paNa satkAryo choDI devAno vicAra suddhAM karI besuM chuM! AnAthI bacavAno koI upAya? sujaya, tArA A praznano javAba ApatA pahelAM mArA eka praznano javAba tuM Apa. je vRkSanI chAyA nIce besIne tuM ThaMDakano anubhava karI rahyo che e vRkSanA thaDa para koInI takatI lAgelI che kharI ke "amuka sajjane varaso pahelAM jamInamAM 17 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIja nAkhIne A vRkSane ugADyuM che ?je kUvAnA pANIthI tAro parivAra potAnI tRSA zAMta karI rahyo che e kUvA para paNa koI takatI lAgI che kharI ke 'varaso pahelAM amuka sajjane A kUvAnuM nirmANa karyuM che?" nA. zuM vRkSa para ke zuM kUvA para, zuM nadI para ke zuM choDa para, koI jagAe tane takatI jovA nahIM maLe. Ano artha? A ja ke Adara - kadaranI bhUkha vinAnA saMkhyAbaMdha sajjano A jagatamAM satkAryo karI gayA che tyAre to ApaNe sahu Aje prasannatApUrvaka jIvana jIvI rahyA chIe. eTaluM ja kahIza tane ke rasagullAM khAtAM mastI anubhavato mANasa, e AzA jo nathI ja rAkhato ke huM rasagullA khAI rahyo chuM enI sahue prazaMsA karavI ja joIe to satkAryonuM sevana karatAM tuM evI mastI anubhavato jA ke tane satkAryonA e sevana badala tArA aMtaramAM AdarakadaranI bhUkha UbhI ja na rahe. yAda rAkhaje. prazaMsA e satkArya-sevananuM phaLa nathI, prasanatA e ja satkArya sevananuM phaLa che. tuM e anubhavato jA. 18 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, eka prazna manamAM hathoDAnI jema ThokAyA ja kare che sukha e zuM mAtra zabdakozano ja viSaya che? anubhavano e viSaya ja nathI ? saMpatti to maLI jAya che, sukhanI AzA saphaLa nathI thatI, patnI to maLI jAya che, sukhanI kalpanA sAkAra nathI thatI. prasiddhi to maLI jAya che, sukhanI dhAraNA saphaLa nathI thatI. zuM sukha jevuM kAMI che ja nahIM ?' siddhArtha, eka makAnanA dasa daravAjA che. e daseya daravAjA para tALAM che ane e tALAMone kholI nAkhatI dasa cAvIo tArA, hAthamAM ja che ane chatAM e tALAMone kholI nAkhavA tAre A sAvadhagIrI to rAkhavI ja paDe ke je tALAnI je cAvI hoya e cAvI tAre e tALAne ja lagAvavI paDe. alaga cAvIthI alaga tALuM kholavAmAM to tane saphaLatA na ja maLe. teM je prazna puchAvyo che ne eno A ja javAba che. "sukha' e mAtra zabdakozano ja viSaya nathI, anubhavano viSaya paNa che ja; paraMtu muzkelI e che ke mANasa pAse A samajaNa nathI ke samajaNanI kaI cAvIthI sukhanuM kayuM tALuM khUle che? 19 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madhura zabdaprayoganI cAvIthI saMbaMdhanA sukhanuM tALuM jo khUle che to premanI cAvIthI prasannatAnA sukhanuM tALuM khUle che. saMtoSanI cAvIthI svasthatAnA sukhanuM tALuM jo khUle che to maryAdApAlananI cAvIthI pavitratAnA sukhanuM tALuM khUle che. jatuM karavAnI vRttinI cAvIthI jo 'hAza' nA sukhanuM tALuM khUle che to nirmaLa zraddhAnI cAvIthI sAdhanAnA sukhanuM tALuM khUle che. gaNita spaSTa che. cAvI na hoya to to tALuM na khUle e to samajAya che paNa galata cAvIthI sAcuM tALuM na khUle e samajavuM paNa eTaluM ja jarUrI che. samyak samaja vinA sukha na anubhavAya e to samajAya che paNa samyak samajano upayoga paNa kayA kSetramAM karavo eno viveka na hoya to ya sukha nathI anubhavI zakAtuM. sAvadhAna! 20 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, vartamAnamAM badhA ja prakAranI anukULatAo hovA chatAM bhUtakALamAM meM je kaSTo veThyA che enI smRtie manamAM eka jAtano aMjapo rahyA kare che ke bhaviSyamAM e ja kaSTo pAchA lamaNe to nahIM jhIkAya ne? mana satata bhayabhIta rahyA kare che. AmAMthI bahAra nIkaLavAno koI upAya? vipula, bhUtakALa e mRta che ane bhaviSyakALa e ajAta che. jIvaMta hoya to eka mAtra vartamAnakALa ja che. ane tuM mUrkhAI e karI rahyo che ke mRta evA bhUtakALane smRtipatha para rAkhatA rahIne ane ajAta evA bhaviSyakALa mATe galata kalpanAo karatA rahIne jIvaMta evA vartamAnakALane barabAda karI rahyo che. yAda rAkhaje A vAta ke je satata bhUtakALane ja vAgoLyA kare che ane bhaviSyamAM ja ALoTyA kare che Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eno vartamAna trAsadAyaka banIne ja rahe che. eka bIjI vAta karuM tane? mANasano jeTalo samaya bhUtakALanI yAdomAM ja pasAra thato rahe che, vartamAnanA sadupayogano samaya enI pAse ocho rahe che, pariNAma ? bhAvi enuM aMdhakAramaya banIne ja rahe che. adhyAtmanI bhASAmAM tane vAta karuM to samaya mAtravartamAnarUpa ja che. bhUtakALa jevI koI cIja jo nathI to bhaviSya kALa jevI koI cIja nathI. tAre je paNa karavAnuM che e vartamAna samayamAM ja karavAnuM che ane vartamAna samaya sAthe ja karavAnuM che. smRtirUpe manamAM Avato bhUtakALa e paNa jo vartamAna samaya ja che to kalpanArUpe Avato bhaviSyakALa e paNa samaya ja che. zuM kahuM tane? tuM vartamAna samayanA pula para che. jo tAre AgaLa vadhavuM ja che to pulanI nIce rahela bhUtakALanAM pANI para daSTine kendrita karavAnI jarUra nathI. pulanI upara dekhAtA bhaviSyakALanAM AkAza para paNa dRSTine kendrita karavAnI jarUra nathI. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, duHkha sAthe ApanI pAse kabUlAta karuM chuM ke jagatanI dRSTie bhAre saphaLa gaNAto huM aMdarathI bilakula khokhalo thaI gayo chuM. kothaLo Ubho che jarUra paNa emAM ghauM nathI, kAMkarA ja che. caherA para camaka dekhAya che kharI paNa aMtaHkaraNa jANe ke marI ja gayuM che. jIvana jIvavAno utsAha jANe ke marI paravAryo ja che. kAraNa zuM haze AnI pAchaLa ? prema, eka ja kAraNa. tArI pAse saMvedanA nathI, kevaLa vedanA ja che. tArI pAse saMbaMdha nathI, kevaLa saMparka ja che. tArI pAse saMtoSa nathI, kevaLa sAmagrI ja che. tuM pUchIza, pharaka zuM che saMvedanAmAM ane vedanAmAM? bahu moTo pharaka che. anyanAM du:khe vyathA anubhavavI e che saMvedanA ane mAtra potAnAM ja duHkhe vyathA anubhavavI enuM nAma che vedanA ! 23 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tuM pUchIza, saMbaMdha ane saMparkamAM zuM pharaka che ? bahu moTo pharaka che. vyaktione dUdhamAM bhaLI jatAM pANInI jema maLavuM e che saMbaMdha ane tela para pANInI jema maLatA rahevuM enuM nAma che saMparka. tuM pUchIza, zuM pharaka che saMtoSa ane sAmagrI vacce ? bahu moTo pharaka che. saMtoSa e aMdarathI anubhavAto AnaMda che ane sAmagrI e bahArathI maLatuM sukha che. TUMkamAM, saMvedanA, saMbaMdha ane saMtoSa e traNeyanuM pota che kUvAmAMnAM pANI jevuM jyAre vedanA, saMparka ane sAmagrI e traNeyanuM pota che hojamAMnAM pANI jevuM. kUvAmAM pANI nIcethI Ave che jyAre hojamAM pANI uparathI nAkhavuM paDe che. duHkhada Azcarya to e thAya che ke tuM nAma 'prema' nuM laIne beTho che ane jIvanamAM premanI smazAnayAtrA kADhIne beTho che ! svastha-masta ane prasanna banyA rahevuM che ? eka kAma kara. saMpattine, saphaLatAne ane buddhine bahu vajana ApavAnuM baMdha karI de. joje, pariNAma kevuM camatkArika AvIne UbhuM rahe che ? Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, manane ekadama majabUta banAvI devAmAM saphaLatA maLI gayA pachI paNa galata nimittothI dUra ja rahevuM joIe e jarUrI kharuM? dAvAnaLane jo pavanathI DaravAnuM hotuM nathI to majabUta manavALAe galata nimittothI paNa DaratA rahevAnuM na ja hovuM joIe ne? kAnta, barapha majabUta kyAM sudhI ? ene garamI nathI maLI tyAM sudhI ! bilADI DAhI kyAM sudhI ? enI AMkha sAme uMdara nathI Avyo tyAM sudhI! pANInuM sIdhuM vahevAnuM kyAM sudhI ? enI sAme DhALa nathI Avyo tyAM sudhI ! basa, e ja nyAye mana DAhyuM-DamaruM kyAM sudhI ? jyAM sudhI enI sAme pralobhana nathI AvyuM tyAM sudhI ! eka vAta tuM AMkha sAme rAkhaje ke rAkSasane samajavo saraLa che, agnine samajavAmAM vAMdho Ave tema nathI, sAkaranA Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNadharmane samajI levAmAM takalIpha paDe tema nathI paNa, mana ? ene huM ane tuM to zuM, acchA acchA buddhimAno paNa samajI zakyA nathI ane jabaradasta sAdhako paNa samajI zakyA nathI. | tane samajAya tevI bhASAmAM kahuM to mananuM pota duzmananuM che, tuM kunehapUrvaka enI pAse mitrakArya karAvI le e vAta judI che. mana AganuM pratinidhitva dharAve che. tuM hoziyArIthI enI pAse baraphakArya karAvI le e vAta judI che. mana talavAranI garaja sAre tevuM che, tuM tArI kaLAthI enI pAse komaLakArya karAvI le e vAta judI che. eka mahattvanI vAta, AMdhaLAe dekhatAnA mArgadarzanane je paDakAravAnI bhUla karavA jevI nathI to mArA-tArA jevA alpajJae anaMtajJAnIonI cetavaNIne celenja karavAnI bevakUphI karavA jevI nathI. mAruM ane tAruM hita emAM ja akabaMdha che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, pazujagata sAme jyAre najara karuM chuM tyAre eka vAta mane spaSTa dekhAya che ke e jagatamAM koI niyama paNa nathI ane baMdhana paNa nathI ane chatAM sahu majAmAM che. kUtarAo majAmAM che, vAMdarAo jalasA kare che, Dukkaro AnaMdamAM che, AkhalAo rastAo para bindhAsta phare che. jyAre mAnavajagata jANe ke uThamaNAmAM ja beThuM chuM. Apane nathI lAgatuM keniyamoe ane baMdhanoe ja mAnavajagatane A kaphoDI hAlatamAM mUkI dIdhuM che? prazAnta, huM tane ja pUchuM chuM, krikeTanI maeNcamAM ampAyara na hoya e hajI cAlI jAya e bane kharuM ? krikeTanI maeNcamAM eka paNa niyama na hoya e ya cAlI jAya e bane kharuM ? nA. niyamo vinAnI ramata na hoya ane niyamonuM custapaNe pAlana karAvanAra koka vyaktinuM baMdhana na hoya e na ja cAle. 23 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo koI paNa ramatane niyama ane baMdhana, baMne ya hovA ja joIe to pachI jIvana zuM niyama ane baMdhana vinAnuM hovuM joIe ? javAba Apa. rastA para signalanI vyavasthA na hoya ane polIsanI upasthiti na hoya to thAya zuM ? kAyadAnA niyamo na hoya ane daMDanI jogavAI nahoya to thAya zuM? baMdhAraNanA niyamo na hoya, suprIma korTanI vyavasthA paNa na hoya to thAya zuM ? samAjanA niyamo na hoya ane vaDIlonAM baMdhana na hoya to thAya zuM? tuM pazujagatanI mastInI vAta kare che? je kUtarAnA gaLe paTTAnuM baMdhana hoya che e kUtaro motano zikAra thato bacI jAya che jyAre je kUtaro rastA para chuTTo rakhaDato hoya che ene myunisipAliTInA mANaso AvIne pakaDI jAya che ane ribAvI ribAvIne mArI nAkhe che e tArA khyAlamAM nathI ? eka vAta pUchuM tane ? majA mANavA mATe tuM A bhavamAMthI sIdho pazujagatamAM javA taiyAra kharo ? Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, samajAtuM to e nathI ke 'najIkavALAnI upekSA ane dUravALA para prema' mananuM AvuM valaNa kema banI gayuM che mAruM ? najIkavALAno ati paricaya e AmAM kAraNa hoI zake kharuM ? najIkavALA pratye mArI vadhu paDatI apekSA e paribaLa AmAM javAbadAra hoI zake kharuM? kazuM ja samajAtuM nathI. vikrAnta, ema to paisA sAtheya tAro ati paricaya che ja ne? enA pratye tArA manamAM kyAreya nArAjagI utpanna thaI kharI? ema to zarIra sAtheno tAro paricaya paNa gADha ja che ne? tArA manamAM enA pratye kyAreya vairAgyabhAva utpanna thayo kharo? ema to mArI sAthe paNa tAre varasono paricaya che ja ne ? mArA pratye tArA manamAM durbhAva utpanna thayo kharo ? ema to paisA mATe ane zarIra mATe ya tArA manamAM jAtajAtanI apekSAo hoya ja che ne? e na saMtoSAtA tuM emanAthI vimukha thaI gayo kharo? mArA pratyenI tArI apekSA pUrNa na thatAM tuM 'mArAthI dUra thaI gayo kharo? Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nA. najIkavALA pratye upekSA karavAnuM mananuM valaNa, mane pUche to bilakula sAhajika che. enA koI paNa kAraNane tuM sAcuM puravAra nahIM karI zake paNa mananuM A khataranAka valaNa ja manane azAMta ane jIvanane veravikhera karanAruM banI rahe che e hakIkata tAre satata AMkha sAme rAkhavAnI jarUra che. AMkha tArI najIka che, ene jo tuM sAcavato ja rahe che, hRdaya tArI ekadama najIka che, enA pratyeka dhabakAranI ciMtA tuM jo karato ja rahe che to tAro parivAra tArI ekadama najIka che, enI avagaNanA karatA rahevAnI bAlizatA tArAthI dAkhavI ja zI rIte zakAya ? yAda rAkhaje, najIkavALAne je prema-vAtsalya ane sneha ApI zake che, prabhu enA najIkavALA banI gayA vinA rahetA nathI. prabhune tArI najIka bolAvI levA che ? najIkavALAne tuM sAcavato ja jA ! Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, manamAM traNa paribaLo pratye jabaradasta AkarSaNa che. sukha pratye, saphaLatA pratye ane saMpatti pratye. samasyA jIvanamAM e sarjAI che ke A tamAma paribaLonI ThIka ThIka pramANamAM upalabdhi pachI paNa jIvanamAM je prasannatA anubhavAvI joIe e prasannatA gAyaba che. zuM kAraNa haze AnI pAchaLa? vikrama, sukhI banavuM saraLa che, saphaLa banavuM saraLa che, zrImaMta banavuM saraLa che, sabhya. banavuM saraLa che, hiMmata karIne AgaLa vadhIne kahuM to sAdhu banavuM paNa saraLa che paNa saMvedanazIla banyA rahevuM e sauthI vadhu kaThina che. ane hakIkata e che ke prasannatAnI anubhUtine koI eka ja paribaLa sAthe saMbaMdha hoya to e paribaLanuM nAma che saMvedanazIlatA. huM vyaktijagatanA kSetranI vAta nathI karato, vastujagatanA kSetranI paNa tane vAta karuMne to tyAM ya A ja vAstavikatA che. 31 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIbha saMvedanahIna banI jAya che tyAre miSTAnnamAM paNa koI svAda Avato nathI ane kAna saMvedanahIna banI jAya che tyAre karNapriya saMgIta paNa bekAra lAge che. nAka saMvedanA gumAvI bese che tyAre attara paNa mUlyahIna banI jAya che ane sparzanendriya buTTI thaI jAya che tyAre DanalopanI gAdI paNa kasa vinAnI lAge che. | vastujagatanI paNa jo A ja vAstavikatA hoya to vyakti jagata mATe to pUchavuM ja zuM? saMvedanahIna hRdaya nathI to mitranI upasthitimAM prasannatA anubhavI zakatuM ke nathI to mAbApanA sAMnidhyamAM gadgadatA anubhavI zakatuM. are, parama karuNAnA sAgara prabhunAM darzane paNa e nathI jhaMkRta thaI zakatuM. teM je puchAvyuM che ne, eno A ja javAba che. sukha che, saphaLatA che, saMpatti che paNa saMvedanA nathI tArI pAse ane enA ja kAraNe prasannatAe tArAthI salAmata aMtara rAkhI dIdhuM che. banyA rahevuM che saMvedanazIla? ahaMkArane "Avajo" kahI de! ' Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, Avaka ochI thaI gaI che, moMghavArI vadhI gaI che, mitro dUra thaI rahyA che, zarIra paNa zithila thatuM cAlyuM che. paristhitimAM jo koI ja pheraphAra nahIM thAya to mane ema lAge che ke kAM to huM pAgala banI jaIza ane kAM to huM AtmahatyA karI besIza. Apa kaMIka nakkara mArgadarzana Apo ema huM icchuM chuM. prathama, A jagatamAM 3/4 uparAMta jIvo kevI rIte jIvI rahyA che e ekavAra tuM jANI le. khAtarI sAthe kahuM chuM ke tane tArA eka paNa duHkha ke takalIpha aMge phariyAda karavAnuM mana nahIM thAya. e jagatamAM keTalAya putro evA che ke jemanAM mAbApa hayAta nathI. e jagatamAM keTalAya mAbApo evA che ke jeoe potAnA yuvAna putrone smazAnamAM poDhI gayelA joyA che. e jagatamAM keTalAya kuTuMbo evA che ke jemanI pAse eka TaMkanA bhojananA vAMdhA che. 33 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ roga che paNa davA nathI, jIvana che paNa makAna nathI, jiMdagI che paNa svajana nathI, hoziyArI che paNa nokarI nathI ane akkala che paNa bhaNatara nathI, AMkha che paNa dRSTi nathI, mana che paNa buddhi nathI ane paga che paNa zakti nathI. AvA jIvonI saMkhyA paNa e jagatamAM pAra vinAnI che. kyAreka to evAM sthAnonI mulAkAta tuM leto rahe ! kyAreka to evA jIvo vacce jaIne tuM ekAda divasa raheto jA ! kyAreka to evA jIvonI takalIpho emanA mukhe sAMbhaLato jA ! khAtarI sAthe tane kahuM chuM ke tArA para atyAre je paNa takalIpho che e tane mUlyahIna - tuccha lAgyA vinA nahIM rahe ! eka prayoga tuM zarU kara. tArA mAthA paranI duniyA taraphanI tArI najarane haTAvI daIne tArA paga nIce rahela duniyA para e najarane goThavI de, tane ema lAgaze ke prabhue jyAre mArA para ATalI badhI maherabAnI varasAvI che tyAre zA mATe mAre prabhune dhanyavAda na ApavA ? Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, manamAM eka ajaMpo satata rahyA kare che ke huM je paNa kSetramAM jAuM chuM tyAM mArI lAyakAta pramANe mane nathI maLatuM e to ThIka paNa mArA adhikAra jeTaluM ya mane nathI maLatuM. oNphisanI vAta nathI karato, gharamAM mAruM sthAna eka putra tarIkenuM che paNa pappA taraphathI eka putrane je adhikAro maLavA joIe e adhikArothI ya vaMcita rahevuM paDe che mAre. Apa ja kaho. adhikAro mATe mAre laData calAvavI ke nahIM? vinaya, kartavya karatAM adhikAranI bolabAlA jyAM vadhu che evI A ekavIsamI sadI sAce ja DAhyA ane samaju mANaso mATe vasamI sadI puravAra thaI rahI che. huM bIjAnI vAta nathI karato, tArI ja vAta karuM chuM. tuM tArA adhikAro pratye jeTalo sabhAna che eTalo ja sabhAnatArA kartavya pratye che kharo? adhikAra mujaba tane maLavuM ja joIe evo tAro jeTalo Agraha che eTalo ja Agraha kartavyanuM pAlana mAre karavuM ja joIe e bAbatano kharo? Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcuM kahuM? aMtaHkaraNa badalAtAM ja jema AcaraNa badalAvA lAge che tema kartavyanuM pAlana thatAM ja adhikAranI prApti thavA lAge che. paNa A sadI to buddhijIvIonI sadI che ne? tyAM havAmAM eka ja vAta che, adhikAronI! pitAjI icche che mane 'bApa' tarIkenA adhikAro maLavA ja joIe ane dIkaro kahe che, mane "putra' tarIkenA adhikAro maLavA ja joIe. jyAM badhA bhikhArIo ja bhegA thayA hoya tyAM jo zAMti saMbhavita nathI to jyAM badhA adhikAra mAgavAvALA ja bhegA thayA hoya tyAM prasannatA ya saMbhavita nathI. tuM manane ajaMpAmukta banAvavA mAge che ne? je paNa kSetramAM tuM hoya, e kSetrane anurUpa kartavyonuM pAlana tuM karato jA. ajaMpAnuM sthAna prasannatA laIne ja raheze. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, muzkelI jIvanamAM e AvI rahI che ke pravRtti huM koI paNa karuM chuM, badhAyane ane khAsa karIne to najIkavALAne e pravRtti pasaMda nathI ja AvatI. dharma karuM chuM, patnIne nathI gamatuM. pizcaro jouM chuM, mammIne nathI gamatuM. paisA pAchaLa doDuM chuM, pappAne nathI gamatuM. rajAnA divase gharamAM rahuM chuM, mitro nArAja rahe che. zuM karuM? samajAtuM nathI. dIpaka, A saMsAramAM Aja sudhImAM eka paNa mANasa evo pAkyo nathI ke je potAnI pravRttiothI tamAma mANasone prasanna rAkhI zakyo hoya. huM bIjAnI vAta nathI karato. mArI potAnI vAta karuM to huM sAdhu banyo tyAre ya mArAthI ghaNAM loko nArAja hatA! huM guMDo banavAnA mArge to nahoto jaI rahyo ne? huM koIne duHkhI banAvavA to tatpara nahoto banI rahyo ne? huM koInA sukhamAM pratibaMdhaka to nahoto banI rahyo ne ? to ya 37. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArAthI keTalAka loko e hade nArAja hatA ke huM sAdhu na banI jAuM e mATe teoe emanAthI thAya eTalA tamAma halakaTa koTinA prayAso paNa karI lIdhA hatA! A vAstavikatA parathI eka bodhapATha e levAno che ke tame kAMI paNa karo, sAruM ke kharAba, eno virodha karanArA tamane maLI ja rahevAnA che. tamAre eka ja dhyAna rAkhavAnuM che ke ziSTa puruSomAM je pravRtti niMdya gaNAtI hoya, tyAjya gaNAtI hoya, aucityanA bhaMgarUpa gaNAtI hoya e pravRtti tamAre sthagita karI devAnI che. bAkI, eka vAta to nizcita che ke je paNa vyakti sahunA sArA abhiprAyo mATe ja jIvavAnuM jyAre zarU kare che tyAre enA vikAsano mRtyughaMTa vAgIne ja rahe che. zuM kahuM tane? sArA abhiprAyanI paravA karavAne badale sArI vyaktinA abhiprAyanI paravA karavA lAga. tArI mUMjhavaNa dUra thaIne ja raheze. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, Apa to sAdhujIvana aMgIkAra karI beThA cho eTale zakya che ke Apane amArA saMsAramAM atyaMta vilAsI vAtAvaraNanI koI ja khabara na hoya; paraMtu eka ja vAkyamAM kahevuM hoya to ema kahI zakAya ke saMsAra patanano paryAyavAcI zabda banI gayo che. koI paNa sthaLe jAo, patana jANe ke DAcuM phADIne ja UbhuM che. koI samAdhAna? kalpaka, jaMgalamAM ja rahenAre jema jaMgalI pazuonA humalAone khALatA rahIne jAtane surakSita rAkhI devAnI kaLA hAthavagI rAkhavI ja paDe che tema saMsAramAM rahenAre patananAM nimitto vacce potAnI pavitratAne surakSita rAkhI devAnI kaLA AtmasAt karI levI ja paDe che. bAkI eka vAta khAsa samajI rAkhavA jevI che ke patana bahArathI nathI thatuM, aMdarathI thAya che. Ano artha ? A ja ke patananAM bAhya nimitto game 39 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teTalA hAjara hoya paNa mana jo aMdarathI patita thavA taiyAra nathI to tAkAta nathI e nimittonI ke e AtmAnuM patana karIne ja rahe. saMmata chuM tArI A vAta sAthe ke saMsAra e patanano paryAyavAcI zabda banI gayo che. dareka sthAne patananAM nimitto DAcuM phADIne UbhA che. paNa eno artha e nathI ke tAre e dareka nimittonI asara letA rahIne patita thatA ja rahevuM. eka prazna pUchuM tane ? ema to A saMsAramAM sArAM nimitto paNa che. e nimittonI vacce tuM avAranavAra jato paNa rahe che chatAM e nimittone pAmIne tuM utthAnanA mArge AgaLa dhapato kema nathI ? eka ja kAraNa ! e nimittonI asara levA tAruM mana taiyAra nathI ! saMdeza spaSTa che. vAta cAhe patananI hoya ke utthAnanI. e aMdarathI ja Ave che, bahArathI nahIM. tAruM mana je cAhatuM haze e banIne ja raheze. cAhe patana ke cAhe utthAna ! 40 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, jIvananuM eka lakSya banAvI dIdhuM che, saphaLa banyA rahevuM. kSetra cAhe ramatagamatanuM hoya ke bajAranuM hoya, vAtacItanuM hoya ke saMbaMdhanuM hoya, zikSAnuM hoya ke sAdhanAnuM hoya, niSphaLatA to lamaNe na ja jhIMkAvI joIe. Apa A aMge zuM kaho cho? vikrAnta, je bAhya saphaLatA, aMdaranI sarasatAnuM balidAna laI letI hoya evI saphaLatAne 'nA' pADI devAnI hiMmata tuM keLavIne ja raheje. saMpatti maLI jAya ane prasannatA gAyaba thaI jAya, mitro vadhatA jAya ane svajano dUra thatA jAya, sAmagrI vadhatI jAya ane zAMti chU thatI jAya, prasiddhi maLatI jAya ane zuddhi ravAnA thatI jAya, AvI tamAma prakAranI saphaLatAthI tArI jAtane tuM bacAvato ja raheje. zuM kahuM tane? cazmAMne sAcavavAnA ane AMkhonI upekSA karatA rahevAnI? bUTane sAcavI levAnA ane paganuM dhyAna ja Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahIM rAkhavAnuM ? makAnane sAcavI levAnuM ane mAlikanI noMdha paNa nahIM levAnI ? manane bahelAvatA rahevAnuM ane aMtaHkaraNanA avAjane sAMbhaLatA rahevAnI bAbatamAM badhira ja banyA rahevAnuM? saphaLa banyA rahevA jIvananA kImatI zvAso veDaphatA rahevAnA ane sarasatAnI noMdha sarakhI paNa nahIM levAnI ? huM icchuM chuM ke AvI bAlizatAno zikAra tuM na ja bane. mAla bacI jAya ane mAlika ravAnA thaI jAya e karaNatA karatAM ya saphaLatA meLavavA jatAM sarasatAnuM balidAnA levAI jAya e karuNatA anekagaNI vadhu bhayaMkara che. kAraNa ke pahelI karuNatA e jo itihAsanI bhUla banI rahe che to bIjI karuNatA e jIvananA gaNitanI bhUla banI rahe che. itihAsanI bhUla AkhA itihAsane khoTo nahIM TheravI zake, gaNitanI bhUla AkhA dAkhalAne khoTo pADI deze. sAvadhAna! Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, saphaLatAnA e zikhare atyAre huM pahoMcyo chuM ke jyAM Aje mArI haroLamAM UbhA rahI zake evuM koI ja nathI. mArgadarzana mATe ApanI pAsethI e joIe che ke evuM huM zuM karato rahuM ke jenA kAraNe mArI A saphaLatAne kyAreya paNa koI paDakArI ja na zake? aparAjita, kokano patra galata saranAmA para pahoMcI jAya ane e patrano javAba ApavAnuM e vyakti mATe jeTaluM muzkela banI rahe eTaluM ja muzkela tArA praznano javAba ApavAnuM mArA mATe banI rahyuM che. kAraNa ke tuM jene saphaLatA mAne che enuM mUlya mAre mana pANImAM pedA thaI gayela parapoTAthI jarAya vadhu nathI. have e parapoTo be miniTa TakI rahe ke be varasa TakI rahe, mAre zuM saMbaMdha che enI sAthe ? 43 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatAM teM jyAre saphaLatAne cirasthAyI rAkhavA aMge mArgadarzana mAgyuM ja che tyAre mAre tane e aMge kaMIka to kahevuM ja che. tane khyAla che ? sUraja ane candra baMne AkAzamAM prakAze to che paNa sUraja badamAsI e kare che ke pote jyAre prakAzato hoya che tyAre graha, nakSatra ane tArAone e bilakula prabhAvahIna banAvI deto hoya che jyAre candra udAratA e kare che ke potAnI sAthe e graha, nakSatra ane tArAone ya prakAzavAnI chUTa Ape che. tuM lakhe che 'huM atyAre saphaLatAnA e zikhare chuM ke jyAM mane koI paDakArI zake tema nathI.' Ano artha ? A ja ke tuM sUraja banI gayo che. tArI saphaLatA AgaLa teM bIjAonI saphaLatAone prabhAvahIna banAvI dIdhI che! dhoI pIvAnI che. A saphaLatAne? yAda rAkhaje ke sUrajane 'dAdA' nI upamA maLI che jyAre candrane 'mAmA'nI ! vyavahAramAM galInA guMDAne ya loko dAdo kahetA hoya che ane saraLane loko 'mAmo' kahetA hoya che. nakkI karI deje tuM, dAdo banavuM che ke mAmo ? Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, khabara nathI paDatI paNa koNa jANe kema, mana DaranuM jANe ke zikAra banI gayuM che. saMyogo sAnukULa hoya che toya Dara lAgyA kare che, sAmagrI paryApta pramANamAM upalabdha hoya che to ya Dara lAgyA kare che ane sattva pracaMDa hoya che to ya Dara lAgyA kare che. A Darane kAraNe jIvana jANe ke ghauM vinAnA kothaLA jevuM banI gayuM che. dharmArAdhanAnA kSetre to huM mAra khAI ja rahyo chuM paraMtu saMsAranA kSetre ya mArI hAlata dayanIya banI gaI che. koI samAdhAna? abhaya, eka vAta kahuM tane? gheTA samUhamAM hoya che ne to ya kAyara hoya che ane siMha ekalo hoya che to ya bahAdura hoya che ! eTaluM ja kahevuM che tane mAre ke AkhI jiMdagI DaranA gheTA banyA rahevA karatAM eka divasa hiMmatanA siMha banI javuM vadhu sAruM che. ane DaranuM eka vicitra gaNita evuM che ke pahelAM Darane ApaNe ApaNA manamAM sthAna ApIe chIe ane pachI Dara ApaNA manamAM sthAna jamAvI bese che. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ano artha? A ja ke Dara zarUAtamAM manamAM mulAkAtI tarIke Ave che. ApaNe ene sthAna ApIe chIe eTale e mahemAna banIne goThavAI jAya che ane pachI eka divasa evo Ave che ke mAlika banIne e manano kabajo jamAvI bese che. teM tArI je mUMjhavaNa jaNAvI che ne, enAM mULamAM A ja che. tAruM mana tAruM nathI rahyuM, DaranuM banI gayuM che. e tane jema nacAve che ema tuM nAcato rahe che. chatAM AmAMthI tuM dhAre e ghaDIe bahAra nIkaLI zake tema che. jarUra che tAre kAlpanika bhayathI mukta banI javAnI. "thaze?" e vicArane naMbara be para rAkhI daIne zuM thaI rahyuM che?" e vicArane naMbara eka para rAkhI de. yAda rAkhaje, kAlpanika bhayanI upasthitimAM doraDuM sApa banIne DarAvatuM hoya che. tuM atyAre kAM to jAgrata banI jA ane kAM to madArI banI jA. mana tAruM bhayamukta banIne ja raheze. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, saMpattine surakSita rAkhavA meM ene vepAramAM rokI, vepAramAM khoTa AvI. beMnkamAM rokI, baeNnka UThI gaI. mitrane ApI, eNe vizvAsaghAta karyo. gaeNrabajAramAM rokI, InDeksa tUTyo. jamInamAM rokI, jamInanA bhAva gagaDI gayA. samajAtuM nathI mane e ke saMpattinuM rokANa karavuM kyAM? viveka, eka prazna huM tane pUchavA mAguM chuM. bIjanI surakSA kyAM? e rastA para veDaphAtA rahe emAM? anAja banIne peTamAM jatA rahe emAM? ke pachI khetaramAM vavAtA rahe emAM? eka bIjo prazna. bIjane koThAramAM saMgrahita karatA rahevuM e buddhimattAbIjane khetaramAM vAvatA rahevuM e buddhimattA ? A baMne praznano eka ja javAba hoI zake. bIjanI surakSA kheratamAM. bIjano sadupayoga e khetaramAM vavAtuM rahe emAM. bIjuM gaurava, ene khetaramAM sthAna apAtuM rahe emAM! te saMpattinI surakSA aMgeno upAya mane puchAvyo che ne? eno javAba huM to tane zuM ApuM? zAstrakAroe eno javAba ApatA lakhyuM che ke 'pavitAnA nAnA rasana' Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arjita karela saMpattinA rakSaNano eka ja upAya che, eno tyAga karatA raho. eno sadupayoga !! karatA raho. dAnanA mArge ene vAparatA raho. alabatta, zAstrakAronA A kathana para bharoso besavo e bahu muzkela che. kAraNa ke bahujanavarga to tyAga ane dAnane 'kharca" ja mAne che, "rokANa' mAnato ja nathI. jyAre dAnanI eka masta vyAkhyA ApatA mahApuruSoe A lakhyuM che ke "pAna vapanana' dAna eTale choDavuM ema nahIM, pheMkavuM ema nahIM, ApavuM ema nahIM paNa vAvavuM! eTaluM ja kahIza tane ke dAnanI A vyAkhyAne asthimajjA banAvI de. tane beMnka ke jamIna eTalAM yAda nahIM Ave, jeTalAM satsatro yAda Avaze. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, mArA mananI eka nabaLI kaDInI Apane vAta karuM ? satkAryo karavAnAM aramAno manamAM satata jAgyA to kare ja che paraMtu e aramAnone kAryAnvita karI zakuM evA saMyogo mane lagabhaga maLatA nathI ane enA kAraNe bane che evuM ke sevelAM e aramAno Akhare daridranA manorathonI jema niSphaLa ja jAya che. koI samAdhAna? suketu, gaMbhIratA sAthe tane eTaluM ja kahIza ke anukULa saMyogonI rAhamAM bahu samaya na gumAvIza. saMyogo ane samaya, baMneya tArA hAthamAMthI cAlyA jaze. mArA khudanA jIvananA aneka vakhatanA anubhavo parathI huM A tAraNa upara Avyo chuM ke satkAryonA sevana mATe mana jevA anukULa saMyogo jhaMkhe che evA anukULa saMyogo kyAreya AvatA ja nathI. AgaLa vadhIne kahuM to evA anukULa saMyogo kadAca AvI paNa jAya che to mana bIjA jAtajAtanAM bahAnAMo UbhA 49 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI daIne e satkAryonA sevanane TALatuM ja rahe che. sAce ja tuM jo satkArya sevana karavA mAge ja che to je paNa sAmagrI tArI pAse atyAre hAjara che ane je paNa saMyogo atyAre tane upalabdha che eno bane eTalo vadhu ne vadhu sadupayoga karI le. bAkI, pANI karatAM ya vadhu tarala che mana. pArA karatAM ya vadhu caMcaLa che mana ane pavana karatAM ya vadhu capaLa che mana. e kyAre badalAI jAya eno koI ja bharoso nahIM. e kyAre pATalI badalI nAkhe e kAMI ja nakkI nahIM. e kyAre paDI jAya enuM kAMI ja nakkI nahIM. ugharANI so TakA patAvavAno Agraha rAkhavA jatAM AkhI ja ugharANI DUbI jAya e bhayasthAnane AMkha sAme rAkhaje. tArA mananuM samAdhAna thaI jaze. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, sAce ja jIvanane jo satkAryothI maghamaghatuM banAvI devuM che to ApanI dRSTie rAkhavA jevI sAvadhagIrI kaI ? satsaMgamAM rahevuM e? sanimittonuM sevana karatA rahevuM e? sArA vAtAvaraNamAM rahevuM e ? satsAhityanuM vAMcana karatAM rahevuM e? ke pachI bIjuM kAMI ? kRtArtha, A badhuM to jarUrI che ja paNa sauthI vadhu mahattvanuM che ajJAnavarganA ToLAne nahIM sAMbhaLavAnI hiMmata keLavI levAnuM. jo e hiMmatano abhAva che tArI pAse to satkAryo tuM kadAca zarU to karI zakIza, keTalAMka satkAryone tuM kadAca pUrA paNa karI zakIza paNa khUba lAMbA samaya sudhI tArA jIvanane satkAryothI tuM maghamaghatuM rAkhavAmAM saphaLatA nahIM meLavI zake. A huM tane eTalA mATe kahuM chuM ke A to saMsAra che. jAhera nahIM thayelA ane haoNspiTalamAM dAkhala nahIM thayelA evA gAMDAonI saMkhyA ahIM bahumatImAM che. teoe 'sArAM' ane 'kharAM' kAryonI AkhI ne AkhI vyAkhyA ja badalI nAkhI Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. naitikatA, pavitratA ane AdhyAtmikatA e teone mana kAM to zabdonI eka ramata che ane kAM to pachAtapaNuM che, junavANIpaNuM che. Avo varga satkAryonuM sevana karavA lAge eto saMbhavita nathI ja; paraMtu kokanA dvArA sevAtAM satkAryonI prazaMsA karavA lAge e ya saMbhavita nathI. chevaTe emane mATe eka ja kArya bAkI rahe che, satkAryone vakhoDatA rahevAnuM! jo satkAryonuM sevana karanAra kAcA kAnano hoya, nabaLo hoya, sAmAnA viparIta abhiprAyo sAMbhaLIne DarI janAra hoya to satkArya sevananA mArga para TakI rahevuM enA mATe sarvathA asaMbhavita banI rahe. zuM kahuM tane ? eka paNa ziSTa puruSanA abhiprAya mAtrathI galata kAryanA mArge AgaLa vadhato aTakI jaze. satkAryonA mArge AgaLa vadhatA kahevAtA DAhyAonA ToLAnA viruddha abhiprAyone ghoLIne pI che javAnuM sattva dAkhavato raheje. phAvI jaIza. para Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, galata zuM che ane samyaka zuM che, enI jANakArI hovA chatAM koNa jANe kema, enA tyAga mATe ane enA sevana mATe taiyAra na thatAM manane zuM 'mUrkha ja kahI zakAya? jo mana mUrkha na hoya to enuM AvuM daMbhI valaNa ane AvuM daMbhI AcaraNa saMbhavI ja zI rIte zake? narendra, jenI pAse galata-samyaphanI jANakArI ja nathI ene mUrkha kahI zakAya, paraMtu e jANakArI hovA chatAM - anukULa saMyoga-sAmagrI ane zakti chatAM - jo enA amala mATe mana taiyAra nathI to ene mUrkha nahIM paNa mUDha ja kahevo paDe. tuM kuMbhakarNane kadAca mUrkha kahI zake paraMtu daryodhana to mUDha ja hato. 'dharma zuM che e huM jANuM chuM paNa emAM 53 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravRtta thavA huM taiyAra nathI. pApa zuM che enI mane jANa che paNa enAthI nivRtta thavAnI mArI taiyArI nathI' AvuM nirlajjapaNe zrI kRSNane je duryodhane saMbhaLAvI dIdhuM che eduryodhanane 'mUrkha' kahevo emAM to mUrkhatAnuM bhArobhAra apamAna che. spaSTa zabdomAM tane kahuM to vartamAna jagata mUkhathI pIDita nathI, mUDhothI pIDita che. abhaNonA kAraNe trasta nathI, bhaNelAonA kAraNe vyasta che. nirakSarothI dUSita nathI, saMskArahInA sAkSarothI dUSita che. bAkI, kayUTara, vebasAITa, InTaraneTa, mobAIla ane vIDiyonA A yugamAM tane mUrkhAonI saMkhyAmAM rojeroja kaDAko bolAI rahyAnuM dekhAtuM hoya to emAM koI navAI nathI paraMtu eka vAta khAsa samajI rAkhaje ke mUDhonI saMkhyAmAM je uchALo AvI rahyo che e uchALo AkhA jagatane mATe pIDAkAraka ane trAsadAyaka banI rahevAno che. tane mArI eTalI ja salAha che ke mUrkhatAmAMthI tuM jarUra bahAra nIkaLI jaje paNa tyAMthI bahAra nIkaLI gayA pachI mUDhatAmAM aTavAI na jato. jIvana hArI besIza. pa4 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, 'krodha bhayaMkara che e vAta na jANe keTalIya vAra sAMbhaLI che ane keTalIya vAra vAMcI che. Ama chatAM jIvanamAMthI tasubhAra paNa krodha ghaTyo hoya evuM anubhavAtuM nathI. prazna e che ke krodha nAlAyaka para to karavAno ke enA para paNa nahIM karavAno? kAraNa ke jo nAlAyakapara paNa krodha karavAno na hoya to to pachI A jagata nAlAyakothI UbharAvA ja lAgaze ! prazAnta, pahelI vAta to tuM A samajI le kenAlAyaka para paNa krodha karatA rahIne Akhare to ApaNI lAyakAta ApaNe pote ja ochI karI rahyA chIe. UkaLatA pANImAM pratibiMba paDatuM to hoya che paNa jema spaSTa dekhAtuM nathI, garama dUdha meLavaNane svIkAratuM to hoya che paNa jema jAmatuM nathI tema garama magaja sanimittone pAmatuM to hoya che, sabreraNAone sAMbhaLatuM to hoya che paraMtu enI samyaka asarathI e sarvathA mukta ja rahetuM hoya che. papa Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjo eka mahattvano praznatane pUchuM? Aja sudhImAM sAmI vyaktinA hAtha ThaMDA karavAmAM Agane saphaLatA maLI che kharI? sAmI vyaktinA moDhAne mIThuM karavAmAM lImaDAne kyAreya saphaLatA maLI che kharI ? je nA, to nAlAyaka para krodha karatA rahIne ene lAyaka banAvavAmAM AjasudhImAM koIne ya saphaLatA maLI nathI. hA, nAlAyaka paNa lAyaka banyo che jarUra paNa krodhanA raste nahIM, premanA raste ! kaThora zabdaprayoganA raste nahIM paNa madhura zabdaprayoganA raste ! hRdayanI kaTutAnA raste nahIM paNa zAlInatAnA raste ! huM tane pUchuM chuM, tAre nAlAyakane lAyaka ja banAvavo che ne? ane e lAyakAta jo premanA gaLapaNathI pragaTI jAya ema hoya to pachI krodhanI kaDavAzano upayoga karavAnI tAre koI jarUra kharI? Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, vyakti sAthe aNabanAva jyAre paNa utpanna thAya che tyAre aMtaHkaraNa eka prakAranI glAni anubhave che jarUra, samAdhAna karI levA ane jhUkI javA e taiyAra thaI paNa jAya che paNa muzkelI e thAya che ke samAdhAnamAM manane nArAja to karavuM ja paDe che. samAdhAna karI lIdhA pachI koNa jANe kema, paNa manamAM eka jAtano ajaMpo Ubho rahI jAya che ke 'ApaNe dabAI gayA'. A lAgaNImAMthI mukta thavAno koI upAya kharo ? rIteza, eka apekSAe kahevuM hoya to ema kahI zakAya ke jemAM eka pakSa rAjI rahe ane bIjo pakSa nArAja thaI jAya enuM nAma che nyAya jyAre baMne pakSamAM alpAMze paNa nArAjagI UbhI rahe enuM nAma che samAdhAna ! anya apekSAe kahevuM hoya to ema kahI zakAya ke jemAM ekanA ghare aMdhAruM thAya ane bIjAnA ghare ajavALuM thAya enuM nAma che nyAya, jyAre baMne ghare ajavALuM thAya enuM nAma che samAdhAna ! huM to tane ema ja kahIza ke mana nArAja rahetuM hoya to ya, manamAM ajaMpo Ubho rahI jato hoya to ya 57 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyAyanA rastAne badale samAdhAnanA rastA para ja tuM pasaMdagI utArato raheje. | Ame ya mananA rAjIpAnIya bahu kiMmata AMkavA jevI nathI to mananI nArAjagInI ya bahu paravA karavA jevI nathI. tuccha vyakti rAjI thaI jAya to prazaMsAnA be zabdo bolI bese eTaluM ja ne? tuccha vyakti nArAja thaI jAya to be-cAra apazabdo bolI bese eTaluM ja ne? enI noMdha laIne galatane svIkArI levAnI bhUla karavA jevI nathI. saMdeza spaSTa che. mana tuccha che. aMtaHkaraNa uttama che. uttamane sAcavavA jatAM tuccha nArAja thaI jatuM hoya to. ene thaI javA devuM. lAbha ja lAbha che. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, jIvanamAM niSphaLatA nathI joItI, manane nirAzAnuM zikAra nathI banavA devuM, hRdayane udvigna banavA nathI devuM, aMtaHkaraNane kapaTI banavA nathI devuM. jIvanamAM A badhAM lakSya rAkhyA hovA chatAM koNa jANe kema niSphaLatA, nirAzA, udvignatA vagere lamaNe jhIMkAtA ja rahe che. kAraNa zuM haze AnI pAchaLa? vimala, tuM lakSya nakkI karavAmAM thApa khAI gayo. kAraNa ke lakSyanA jagatano kAyado e che ke tamAre je joItuM nathI enA para tame dhyAna jyAre kendrita karo cho tyAre tamAre je joItuM hoya che e tamArI pAse AvatuM aTakI jAya che. huM tane ja pUchuM chuM. dhaMdhAnA kSetramAM dAkhala thatAM vepArInuM lakSya zuM hoya? mAre nukasAnI nathI karavI e ke kamANI karavI che e ? krikeTanA jagatamAM dAkhala thatAM pa9 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khelADInuM lakSya zuM hoya ? mAre hAravuM nathI e ke mAre jItavuM che e ? mArI potAnI ja vAta karuM ? saMyamajIvana aMgIkAra karyuM e divasathI meM e lakSya nathI rAkhyuM ke A jIvanamAM mAre virAdhanA nathI karavAnI. lakSya meM A rAkhyuM che ke A jIvanamAM mAre ArAdhanA karavAnI che. A hakArAtmaka lakSya rAkhyuM hovAnA kAraNe ja huM Aje saMyamajIvanamAM bharapUra prasannatA anubhavI rahyo chuM. eTaluM ja kahIza tane ke lakSyane hakArAtmaka to tuM banAvI ja de paraMtu sAthosAtha samyapha paNa banAvI de. kAraNa ke dareka hakArAtmaka lakSya samyaka ja hoya che evuM paNa nathI to lakSya samyaka hovA chatAM e hakArAtmaka na hoya e paNa saMbhavI zake che. eka mahattvanI vAta tane karuM? uThamaNAmAM kAyama nakArAtmaka lakSya ja hoya che jyAre satkAra samAraMbhamAM kAyama hakArAtmaka lakSya ja hoya che ane mane ane tane maLela jIvana e uThamaNuM nathI paNa satkAra samAraMbha che ! samajI gayo ? Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, Apane kadAca atizayokti lAgaze paNa hakIkata e che zarIra mAruM e hade taMdurasta che ke kyAreka kyAreka mana evI kalpanAmAM paNa caDI jAya che ke mane kyAreya roga Avaze ja nahIM ! alabatta, mane barAbara khyAla che ke zarIra koI paNa paLe koI paNa roganuM zikAra banI zake che. chatAM pUchavuM Apane mAre e che ke taMdurasta zarIre jalasA karatA rahevuM joIe ke saMyamI banyA rahevuM joIe ? arpaNa, je makAnamAM mAlika raheto hoya e makAnane mAlika potAnA karatAM ya vadhu sAcavato hoya evuM teM kyAreya joyuM che kharuM? jo nA, to je zarIramAM AtmA raheto hoya e zarIrane AtmA potAnA karatAM ya vadhu sAcavato rahe e zuM cAle ? eka vAta tuM yAda rAkhaje ke paisA sAthe jIvavuM e eka alaga vAta che ane paisA mATe ja jIvavuM e bilakula alaga vAta che. basa, e ja nyAye zarIra sAthe jIvavuM e eka alaga vAta che ane zarIra mATe ja jIvavuM e bilakula alaga vAta che. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tArI pAse Aje zarIranI taMdurastI che ane e taMdurastI tuM jalasA karavAmAM veDaphI nAkhavA mAge che ema? aniyaMtrita bhogavRtti tArA zarIrane koI paNa paLe rogagrasta banAvI devA sakSama che e bhayasthAna tArI AMkho sAme che kharuM? taMdurastI jo jalasA pAchaLa ja veDaphAI jaze to pachI tArI pAse dharma karI zake evuM zarIrabaLa raheze ja nahIM e hakIkatano tane khyAla che kharo ? jalasAnI A 'ati' tArA zarIrane akALe jIrNa banAvI deze enI tane samaja che kharI? eTaluM ja kahIza ke upAsanAmAM zarIra upayogI che ane zarIranI upayogitA saMyamamAM che. jalasA Dukrane, kUtarAne, sAMDhane kadAca zobhe [2] paNa mANasane ? Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, ghaNIvAra eka vicAra manamAM e Ave che ke zubha vicArothI manane game teTaluM bhAvita karyA pachI paNa e vicAro jo amalI banatA ja na hoya to evA vicAro karyA karavAno artha ja zo rahe che? meM kyAMka evuM sAMbhaLyuM hatuM ke 'AcaraNamAM na AvatA evA zubha vicArothI paNa bacatA rahevuM." Apa A aMge zuM kaho cho? AziSa, vicAra cAhe zubha ke azubha che, enuM pota bIjanuM che. bIja jamInamAM vavAya che tyAre bhale e koIne dekhAtuM nathI paNa jyAre ene pANI, khAtara, sUryaprakAza vagere maLe che tyAre e aMkurita thaIne bahAra Ave che ane sahunI AMkhano viSaya bane ja che. huM tane pUchuM chuM. bIja vinA vRkSadarzana karavAmAM saphaLatA maLI zake tema che kharI? jo nA, to vicAra vinA AcAranAM darzana karavAmAM tane saphaLatA kyAMthI maLavAnI che ? bIjI eka vAta, galata vicAro AcaraNamAM AvI jAya enA karatAM zubha vicAro AcaraNamAM na Ave 63 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e lAkha darajju sAruM che. tArI bhASAmAM tane samajAvuM to jAgI gayelA rAvaNa karatA sUtelo kuMbhakarNa keI gaNo vadhu sAro che. mAre to tane dhanyavAda ApavA che ke tuM tArA manane zubha vicArothI vAsita rAkhavAmAM kama se kama saphaLa to banI rahyo che ne ? A jagatamAM saMkhyAbaMdha jIvo to evA ja che ke jeoe potAnAM manane kAM to azubha vicAronuM goDAuna banAvI rAkhyuM che ane kAM to azubha vicArothI vyAkha gaTaratulya banAvI dIdhuM che. bhUlecUke e vicAro jo AcaraNarUpa banI gayA to kone mATe e trAsarUpa nahIM banyA rahe e prazna che. pharI tane kahuM chuM ke, gaTaranuM DhAMkaNuM khUlI jAya enA karatAM attaranI bATalI baMdha paDI hoya e vikalpa vadhu sAro che. game tyAre paNa e khUlI jaze to lAbha ja lAbha che ane nahIM paNa khUle to ya nukasAna to nAmanuM ya nathI. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kijI mahArAja sAheba, khabara nahIM, mane bIjAnI AMkhanI zarama eTalI badhI naDe che ke keTalAMka kAryomAM aMtaHkaraNa bilakula saMmata nathI hotuM to paNa huM 'nA' nathI pADI zakato. eka Dara e rahe che ke mArI 'nA' thI sAmAne khoTuM lAgI jaze to? ane bIjo Dara e rahe che ke mArI 'nA' sAmI vyaktinA manamAM mArA mATe "kharAba'nI chApa UbhI karI deze to? Apa A aMge zuM kaho cho? viveka, samaya pahelAM 'hA' kahI devAnI vRtti ane samayasara 'nA' na kahI devAnI vRtti, A be kamajorI jIvanamAM saMkhyAbaMdha muzkelIo sarjIne ja rahe che e vAstavikatA tAre satata AMkha sAme rAkhavAnI jarUra che. - bIjAnI AMkhanI zarama tane hajI naDe che e tArI uttamatAche paNa aMtaHkaraNa je kAryo mATe saMmata nathI thatuM e kAryomAM ya bIjAnI AMkhanI zarama tane naDe che ane enA kAraNe tuM jo e kAryomAM samata thaI jAya che athavA to jo mauna rahI 65 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya che to e tArI adhamatA bhale nathI paraMtu kAyaratA to jarUra che. eTaluM ja kahIza tane ke aMtaHkaraNa je bAbatamAM asaMmata thatuM hoya e bAbatamAM 'nA' pADI devAthI sAmAne zarUAtamAM kadAca khoTuM lAgatuM paNa hoya che to ya keTalAka samaya bAda ene potAne ApaNe pADI dIdhela 'nA' badala enA haiyAmAM ApaNA mATe eka prakArano sadbhAva Ubho thaI jAya che. kadAca e sadbhAva na paNa Ubho thato hoya toya mAre tane spaSTa kahevuM che ke mananI 'hA' 'nA' nI upekSA jarUra karaje paNa aMtaHkaraNanI 'hA' 'nA' pratye to AMkhamIMcAmaNAM kyAreya na karato. saMkhyAbaMdha aniSTothI tArI jAtane ugArI levAmAM tane saphaLatA maLIne ja raheze. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I mahArAja sAheba, Ama to samAjanA narasA-sArA badhA ja prasaMgomAM huM hAjara rahuM ja chuM paraMtu muzkelI e sarjAya che ke jyAre mArI hAjarInI koI noMdha ja levAtI nathI tyAre mana mAruM ekadama akaLAI jAya che. mane ema lAgavA mAMDe che ke "jo koIne ya ApaNI noMdha suddhAM levAnI paDI nahoya to ApaNe zA mATe badhe lAMbA-pahoLA thatA rahevuM?" A durgAnathI bacavAno koI upAya kharo? zaraNa, bagIcAmAM janAra mANasa e to nathI icchato ne ke bagIcAe mArI hAjarInI noMdha levI ja joIe ! maMdiramAM janAra mANasa e to nathI apekSA rAkhato ne ke prabhue mArI hAjarInI noMdha levI ja joIe ! gharamAM kuTuMba vacce jIvato mANasa e apekSA to nathI ja rAkhato ne ke parivAranA sabhyoe mArI hAjarInI noMdha levI ja joIe ! to pachItuM zA mATe A apekSA rAkhIne bese che ke jyAM paNa huM jAuM, mArI hAjarInI noMdha levAvI ja joIe. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcuM kahuM tane ? tuM jyAM paNa jAya che tyAM tArA manamAM prasaMganuM mahattva eTaluM beThuM nathI hotuM jeTaluM tArI hAjarInI noMdha levAtI rahe enuM hoya che ! Ano artha eTalo ja che ke tuM prasaMga sAcavavA nathI jato paraMtu tAro ahaM puSTa karavA ja jAya che. A saMdarbhamAM eka mahattvanI vAta tane jaNAvuM ? tuM jyAM paNa jAya tyAM tArI hAjarInI noMdha levAya evI jhaMkhanA rAkhavAne badale tArI gerahAjarI anubhavAya evuM jIvana jIvavA lAga. tane samajAya evI bhASAmAM kahuM to tuM sAkara jevo banI jA. dUdhamAM sAkara hoya che tyAre enI hAjarInI noMdha kadAca koI nathI letuM paNa e gerahAjara hoya che tyAre enI gerahAjarI sahu koI ne khaTakatI hoya che. zuM kahuM tane ? hAjara hoya tyAre khaTake evA viSTA jevA banyA rahevAne badale gerahAjara hoya tyAre khaTake evA sAkara jevA banyA rahevAmAM ja jIvananI saphaLatA che. e Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ p XBus mahArAja sAheba, UMcA ane umadA kAryo karavA mATe Aja sudhImAM ochA prayAso nathI karyA paNa mAnasikatA mArI e rahI che ke TesTa pravezanI prathama TesTa maeNcamAM sencyurI lagAvI detA baeNTsamaeNnanI jema mAre niSphaLatAnA zikAra banyA vinA kAryomAM saphaLa ja banavuM joIe. kheda sAthe jaNAvuM chuM Apane ke pUrI sAvadhagIrI chatAM lamaNe niSphaLatAo jhIMkAtI ja rahI che ane eniSphaLatAoe mArA kAryo karatA rahevAnA utsAhanuM bAramuM karI ja nAkhyuM che. koI samAdhAna? ciMtana, kyAMka vAMcavAmAM Avela eka vAkya tuM ya vAMcI le. jeNe Thokara khAdhI nathI e kyAreya pahADa e Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caDhyo ja nathI' Ano artha ? A ja ke saphaLatAnI maMjile pahoMcavA mATe tamAre niSphaLatAnA mArga para cAlavuM ja paDe che. tane khabara ja haze ke dareka baeNTsamaeNna prathama TesTamAM ja segyurI lagAvI devAmAM saphaLa banato nathI. je baeNTsamaeNna saphaLa banI paNa jAya che e ya dareka TesTamAM sepyurI lagAvI zakato nathI. vaLI, prathama TesTamAM zUnya ranamAM AuTa thaI jato baeNTsamaeNna pachInI TesTamAM semyurI lagAvI de evuM ya bane che. A vAstavikatA eTaluM ja kahe che ke pariNAma tamArA hAthamAM nathI, prakriyA tamArA hAthamAM che. tame prakriyA cAlu ja rAkho. apekSita pariNAma Avaze to prakriyA cAlu rAkhavAthI Avaze, prakriyA choDI devAthI nahIM Ave. keTalIyavAra paDyA pachI ja bAbo cAlatA zIkhe che, pATImAM keTalIya vAra lITAo cItaryA pachI ja bAbo sAco ekaDo lakhI zake che. keTalIya vAra sAIkala parathI gothuM khAdhA pachI ja bAbo sAIkala calAvatA zIkhe che. niSphaLatAone ghoLIne pI javAnuM sAmarthya keLavI laIne umadA kAryo karavAnuM cAlu ja rAkha. jIvana dhanya banI jaze. 90 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, saphaLatAnA zikhare pahoMcyA pachI ya prasannatAnI anubhUtinI je kalpanA hatI e anubhUti jANe ke lAkho yojana dUra ja hovAnuM lAgI rahyuM che. zuM kAraNa haze AnI pAchaLa ? vismaya, khoTA parvatanA zikhare pahoMcyA pachI tuM ema kahe ke 'prasannatAnI anubhUti nathI thatI' to emAM navAI pAmavA jevuM kazuM ja na hoya ne ? parvata cAhe padArthano hoya ke prasiddhino, prasannatAno, enI sAthe koI ja saMbaMdha nathI. pakhaMDanuM sAmrAjya hoya che cakravartI pAse ane SaTyUDamAM prasiddhi pAmavAnuM sadbhAgya [?] maLyuM hoya che cakravartIne ane chatAM prasannatAnI anubhUtithI e vaMcita ja hoya che. kAraNa? padArtha ane prasiddhinuM pota hoya che sAgaranA pANI jevuM. tRptino saMbaMdha pANI sAthe jarUra hoya che; paraMtu e pANI nadInuM, vAdaLanuM, kUvAnuM ke 31 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarovaranuM hovuM jarUrI che, sAgaranuM to haragija nahIM! basa, e ja nyAye prasannatAno saMbaMdha prApti sAthe jarUra che; paraMtu e prApti sadguNonI, samAdhinI, samatAnI ke zuddhinI hovI jarUrI che, padArthanI ke prasiddhinI nahIM! tArA dilanI dIvAla para kotarI rAkhaje A vAkya ke mastInuM kAraNa maMjila tyAre ja bane che ke jyAre kadama samyaka mArgapara maMDAyA hoya. maMjila to galata mArga para kadama maMDAyA pachI ya AvatI hoya che; paraMtu e maMjila prasannatAnuM kAraNa na banatAM udvignatAnuM kAraNa ja banI rahetI hoya che. anaMtakALanA saMsAra paribhramaNamAM mArA mATe ane tArA mATe A ja to banyuM che. zikhare pahoMcavAmAM to saphaLa banI gayA; paraMtu prasannatA anubhavavAmAM niSphaLa ja rahyA ane sauthI vadhu karaNatA to e sarjAI kezikhara khoTApavartanuM hatuM e ApaNe samajI na zakyA. khera, jAgyA tyArathI savAra e nyAye have e zikhara parathI nIce UtaravAnuM zarU to karI ja daIe. kama se kama udvignatA to ochI karI daIe! Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, manamAM zubhanuM AkarSaNa nathI ja evuM na hovA chatAMya koNa jANe kema zubhane AcaraNanuM aMga banAvavAmAM dhArI saphaLatA nathI maLatI. alabatta, kavacit saphaLatA maLe paNa che to ya e saphaLatAthI hRdayane saMtoSa nathI. kAraNa zuM haze AnI pAchaLa ? prathama, bagalA sAthe taravAnuM cAlu rAkhyA pachI garaDa sAthe UDavAmAM saphaLatA na ja maLe e samajI zakAya evI ja vAta che ne ? bolatA rahevAnuM cAlu rAkhyA pachI khAtA rahevAmAM saphaLatA na ja maLe e samajI zakAya evI ja vAta che ne ? basa, e ja nyAye hRdayamAM azubhanA jaDabesalAka pakSapAta pachI zubhane AcaraNamAM lAvavAmAM dhArI saphaLatA na maLe e paNa samajAya evI ja vAta che. eka hakIkata tArA khyAlamAM haze ja ke gADInI dizA badalavA icchatA DrAivare gADImAMthI nIce UtarI jaIne gADInA paiDAM para koI prayAso karavAnA hotA nathI. mAtra sTIariMga vhIlane e vaLAMka ApI de che ane ka Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gADInI AkhI dizA badalAI jAya che. mAre tane A ja kahevuM che. zubhanA AcaraNanecirasthAyI banAvI devA tuM mAge che ne ? tArA aMtaHkaraNane sau prathama tuM zubhanuM pakSapAtI banAvI de. jyAM sudhI emAM tuM dhAryo saphaLa nahIM bane tyAM sudhI tAro vartamAna asaMtoSa Ubho ja raheze. alabatta, Ano artha tuM evo na samajI besato ke aMtaHkaraNa na badalAya tyAM sudhI AcaraNa badalavuM ja nahIM. nA. badalAtuM AcaraNa lAMbA gALe aMtaHkaraNane badalAvI de evI pUrI saMbhAvanA che. mAro khudano anubhava paNa A che ja chatAM azubhanAM nukasAnone AMkha sAme rAkhIne enAM AkarSaNathI aMtaHkaraNane mukta banAvI ja de. pachI jo, camatkAro kevA sarjAya che ? 74 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, rastA para cAlatA cAlatA ApaNe UbhA rahI jaIe chIe to ApaNe jyAM hoIe chIe tyAM ja rahIe chIe; paraMtu kAMI pAchaLa dhakelAI jatA nathI, paraMtu AjanA kALe bajAranuM je kSetra che tyAMnI hAlata evI che ke jo tame AgaLa dhapatA nathI to so TakA pAchaLa dhakelAI jAo cho. kahevuM hoya to ema kahI zakAya ke vartamAnayuga e spardhAno yuga che. tamArI icchA hoya ke na hoya, tamAre emAM sAmela thavuM ja paDe che ane emAM thatI sAmelagIrI manane satata tanAvagrasta ja rAkhe che. karavuM zuM? nirmaLa, teM jaNAvyA mujabanI ja vAstavikatA hoya to ya mAre tane be vAta khAsa karavI che. halakA mANasa sAme kyAreya spardhAmAM UtarIza nahIM ane halakI spardhAmAM ca kyAreya UtarIza nahIM. 94 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je mANasa be-vacanI che, vizvAsaghAtI che, krUra che, laMpaTa che, vyabhicArI che ane jUTho che e halako mANasa che. enI sAme tuM bhUlecUke ya jo spardhAmAM UtarI gayo to nizcita samajI rAkhaje ke kAM to tAre ya enA jevA banI javuM paDaze ane kAM to tAre hArI javA taiyAra rahevuM paDaze. vaLI, spardhAmAM TakI rahevA ane jItI javA tuM pote jo halakA rastAo apanAvavA lAgyo to nizcita samajI rAkhaje ke e raste maLI jatI saphaLatAo tArI AMtarikaprasannatAne raphe-daphe karIne ja raheze. saMdeza spaSTa che. jenA hAthamAM viSTA che enI sAme spardhAmAM tAre paDavAnuM nathI ane spardhAmAM jItI javA tAre pote hAthamAM viSTA levAnI nathI. bAkI, huM pote ema mAnuM chuM ke jo tuM saMtuSTa cittano svAmI che, icchAo para tuM jo sAruM evuM niyaMtraNa dharAve che to AjanA kALe paNa spardhAnI A trAsadAyaka doTamAM sAmela thayA vinA paNa tAruM jIvana majethI cAlI zake tema che. vicAraje mArA A sUcana para. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, jIvanamAM eka jabaradasta muzkelI e sarjAI che ke keTalIya vyaktio pratye mArA haiyAmAM utkaTa lAgaNI hovA chatAM e lAgaNIne abhivyakta karavAnI mane Adata nahovAnA kAraNe e vyaktionA manamAM mArA mATe eka gerasamaja UbhI thaI gaI che ke huM teone mATe koI lAgaNI dharAvato ja nathI. prazna mAro e che ke zuM lAgaNIne abhivyakta karatA rahevAnuM jarUrI ja che ? prema, lAgaNI to ghaMTa jevI che. maMdiramAM ghaMTa hovA chatAM jo ene vagADavAmAM nathI Avato to ghaMTanA astitvano khyAla paNa nathI Avato. ane mahattvanI vAta to e che ke ghaMTanI sArthakatA eno raNakAra saMbhaLAto rahe emAM ja to che. jo eno raNakAra sAMbhaLavAno ja na hoya, saMbhaLAto ja na hoya to enuM hovuM - na hovA barAbara ja che ne ? tuM lakhe che ke vyaktio pratye mArA haiyAmAM lAgaNI hoya to che ja; paraMtu huM ene abhivyakta " nathI karato' kAraNa che kAMI? sAmI vyaktio apAtra che eTale tuM lAgaNIne abhivyakta nathI Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karato ? tArI lAgaNIno geralAbha uThAvAya evI tane saMbhAvanA dekhAya che eTale tuM abhivyakta nathI karato? tArI lAgaNIno tane sAnukULa pratibhAva nathI maLato mATe tuM abhivyakta nathI karato? zuM kahuM tane? lAgaNI hovA chatAM koka ne koka kAraNasara ene abhivyakta na thavA devAnA kAraNe keTalAya saMbaMdho mUjhAI gayA che, kaDavA vakha jevA banI gayA che, saMbaMdhomAM jAlima kaDavAhaTa pedA thaI gaI che. eTaluM ja kahIza tane ke vastuone sAcavatA to tane AvaDe che paNa saMbaMdhone sAcavI rAkhavAmAM tAre saphaLa banavuM hoya to lAgaNIne abhivyakta karatA tAre zIkhI levuM ja paDaze. javuM che satkAra samAraMbhamAM ane DAcuM rAkhavuM che dIvela pIdhA jevuM! meLa paDaze kharo? Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, mana mAruM bahu nirbaLa che. kArya koI paNa karavAnuM vicAruM chuM, manamAM nakArAtmaka vicAro AvavAnA cAlu thaI jAya che. 'vacce vighno Avaze to? kAryaniSphaLa jaze to? AjubAjuvALA kAryano virodha karaze to?" basa, Akhare e bane che ke huM kArya karavAnuM ja mAMDI vALuM chuM. manane sazakta banAvavAno koI upAya Apa darzAvI zako kharA? manana, tane khabara na hoya to jaNAvuM ke hiTalaranuM mana sazakta ja hatuM. saddAma husenanuM ane caMgIjhakhAnanuM, nAdirazAhanuM ane oraMgajhebanuM mana sazakta ja hatuM. A tamAme sazakta mananA sahAre jagata para kevo kALo kera vartAvyo che e tArI jANa bahAra to nahIM ja hoya ane e chatAM tuM mArI AgaLa manane sazakta banAvavAno upAya pUchI rahyo che ! kamAla che ! upAya tAre mane pUchavo ja hoya to e pUcha ke manane zAMta zI rIte banAvavuM? kAraNa ke paramAtmAnuM mana zAMta hoya che, saMtonA mana zAMta hoya che, sajjanonAM mana zAMta hoya che. 79 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 ka. zAMta mana kAyama nirupadravI hoya che ane nirupadravI mananA kAraNe ja jagatamAM, jIvanamAM ane manamAM prasannatA anubhavAya che. lakhI rAkhaje tArA dilanI dIvAla para ke jyAM sudhI zAMta manane badale sazakta mananI jagatamAM mAMga rahevAnI che tyAM sudhI jagatamAM samasyAo, saMgharSo, upadravo ane yuddho cAlu ja rahevAnA che. vizvazAMti aMge bhale game teTalA parisaMvAdo yojAya ke AkAzamAM bhale lAkhonI saMkhyAmAM kabUtaro uDAvAya badhuM ya nirarthaka ja puravAra thavAnuM che. karuNatAnI parAkASThA to e che ke sazakta mananI A bhayaMkaratA chatAM ane zAMta mananI A bhadrakaratA chatAM sarvatra bolabAlA sazakta mananI ja che, zAMta mana to jANe ke kamajorInuM paryAyavAcI banI gayuM che. khera, tuM pote A gaNatarImAMthI bahAra AvI jA. sazakta manano nahIM, zAMta manano cAhaka banI jA. phAvI jaIza. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, puSpo game teTalA tAkAtavALA haze, pAnakharamAM to e gerahAjara thaI ja jAya che ne? jyAre kaMTako to pAnakharamAM potAnuM astitvaTakAvI rAkhatA hoya che. A apekSAe ema zuM kahInazakAya ke puSpo karatAMya tAkAtanI dRSTie kaMTako AgaLa che? amana, pAnakharamAM kaMTako kharatA bhale nathI paNa vasaMtamAM ya e khUbu phelAvI zakatA nathI e to tArA khyAlamAM haze ja! jyArepuSpo pAnakharamAM bhale gerahAjara thaI jAya che paNa vasaMtamAM e cAreya bAju khuzabo phelAvatA rahe che e ya tArA khyAlamAM haze ja! mahattva astitva TakI rahe enuM nathI, vyaktitva vikasatuM rahe enuM che. kabUla, kaMTakonuM astitvapuSpo karatAM lAMbA samaya sudhI TakI rahe che paNa eTalA mAtrathI puSpo karatAM teo vadhuprazaMsAne pAtra banyA hoya, kavionI stavanAonA Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya banyA hoya, prabhunAM mastake caDyA hoya, maMgaLa prasaMgoe enI bheTa apAI hoya evuM te kyAMya joyuM, sAMbhaLyuM, anubhavyuM kharuM ? yAda rAkhaje, jIvananI sArthakatA paNa astitva TakI rahe enA AdhAre na mApatAM, vyaktitva vikasatuM rahe enA AdhAre mApato raheje. ema to durguNo janmathI mAMDIne mota sudhI TakI rahetA hoya che jyAre sadguNo kavacit pragaTa thaIne kadAca ravAnA thaI jatA hoya che paNa eTalA mAtrathI durguNone saddaguNo karatAM vadhu tAkAtavAna mAnI levAnI bhUla koI ja karatuM nathI. eka ja vAta che. je TakI rahe che e sAruM ja hoya che evuM ya nathI to je tUTI jAya che e kharAba ja hoya che evuM ya nathI. je sukhapradanI sAthe hitakara paNa che e sAruM ja che, bhale enuM AyuSya TUMkuM che ane je sukhaprada ke duHkhaprada hovA chatAM ahitakara che e kharAba ja che, bhale enuM AyuSya lAMbuM che ! Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, koI paNa vyakti sAthe AtmIya saMbaMdhathI joDAI javAmAM mane samaya nathI lAgatopaNa muzkelI e sarjAya che ke e saMbaMdhane dIrghajIvI banAvI rAkhavAmAM mane saphaLatA nathI maLatI. mAmUlI pratikULa nimitta maLe che ane e saMbaMdha para pUrNavirAma mukAI jAya che. zuM kAraNa haze enI pAchaLa? miteza, premanA jagatano eka sAmAnya kAyado A che ke jatuM karavAnI Teva na pADe e prema lAMbo samaya na ja Take. kAraNa AnuM e che ke jenA para prema hoya che enI pAse apekSA vadhu rahe che. ane apekSA kyAreya koInI paNa badhI to pUrI nathI ja thatI. jo AsthitimAM jatuM karavAnI Teva pADI hoya, apekSA badhI sAmI vyaktie pUrI karavI ja joIe evA AgrahavALuM mana banAvI rAkhyuM hoya to prema tUTIne ja rahe e bilakula samajAI jAya tevI vAta che. eka prazna tane pUchuM? Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAtAvaraNa ApaNe jevuM hoya tevuM jo vinA hicakicATe svIkArI laIe chIe, alabatta e vAtAvaraNane badalavAnA prayAso karavA chatAMya emAM saphaLatA na maLatAM manane ApaNe e vAtAvaraNane svIkArI levA taiyAra ja karI zakIe chIe, vastune svIkArI letAM ya ApaNane jo khAsa takalIpha paDatI nathI to pachI premapAtra vyaktine- e jevI che tevI -svIkArI levA ApaNe ATalI badhI AnAkAnI zA mATe karIe chIe? yAda rAkhaje. A saMsAramAM eka ja cIja zAzvata che - parivartana. pratyeka samaye zarIra badalAtuM rahe che, mana badalAtuM rahe che, saMyogo badalAtA rahe che, sAmagrIo badalAtI rahe che. A sthitimAM premane jo tuM cirasthAyI rAkhavA mAge che, AtmIya saMbaMdhane dIrghajIvI rAkhavA mAge che to "jatuM karatA rahevAnI Teva' pADyA vinA tArA mATe bIjo koI vikalpa ja nathI. 84 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, khabara nahIM paNa koNa jANe kema mArA mananuM A valaNa banI gayuM che ke "sukhI huM nathI, bIjo ja sukhI che. sAmevALo ja sukhI che. taMdurasta paNa bIjo ja che, huM nathI. zrImaMta paNa bIjo ja che, huM nathI. majAmAM paNa bIjo ja che, huM nathI. lokapriya paNa bIjo ja che, huM nathI' mananA banI gayela AvA prakAranA valaNanA kAraNe huM hara hAlatamAM mArI jAtane duHkhI ja anubhavuM chuM. A sthitimAMthI bahAra AvavAno koI upAya? darpaNa, AvuM valaNa mAtra tAruM ja nathI, lagabhaga sahu koInuM che. sahu koIne ema ja lAgI rahyuM che ke mArI pAse rahela sukha rAI jeTaluM ja che ane sAmA pAse rahela sukha himAlaya jeTaluM che. mArA para Avela duHkha mahAsAgara jeTaluM che ane sAmA para je duHkha che e biMdu jeTaluM ja che. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazna mAro e che ke A vAstavikatA che ke mAnyatA che? jo vAstavikatA ja hoya to pachI emAMthI bahAra AvavAno koI vikalpa ja nathI kAraNa ke badhA ja duHkhI che ane jo mAnyatA ja hoya to AvA mananA valaNane bahu vajana ApavA jevuM nathI kAraNa ke e mAnyatA ja che, hakIkata nathI. mAre to tane eka vAta karavI che. tane bIjo' ja sukhI dekhAya che ne? paNa tane e khyAla che kharo ke tuM paNa kokanI najaramAM 'bIjo' ja che ane e tane ja sukhI mAnI rahyo che!tuM ramezane sukhI mAnI rahyo che, rameza tane sukhI mAnI rahyo che ! jo bIjA mATenI tArI mAnyatA sAcI ja che evuM tane lAgI rahyuM hoya to tArA mATenI bIjAnI mAnyatA sAcI ja hovAnuM bIjAne lAgI rahyuM che enuM zuM? ane bIjAnI tArA mATenI mAnyatA khoTI ja hovAnuM tuM mAnato hoya to bIjA mATenI tArI mAnyatA paNa khoTI hovAnuM tAre svIkAravuM ja paDaze ! eTaluM ja kahIza ke jo peTa bharavuM che to ApaNI thALImAM rahela bhojana tarapha ja najara rAkhavA jevI che. bIjAnI thALImAM rahela bhojana para najara rAkhyA karavAno koI artha nathI. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ xx 7000 mahArAja sAheba, roja paramAtmAnAM darzana karavA jAuM chuM. prabhu sanmukha jAtajAtanI stutio paNa boluM chuM paNa Aja sudhI huM e samajI zakyo nathI ke Akhare prabhu pAse mAre mAgavuM zuM? prabhu pAse mAre yAcanA karavI zenI ? Apa A aMge kAMIka mArgadarzana ApI zako kharA? punita, tArI kakSAne AMkha sAme rAkhIne kahuM to prabhu pAse tuM A mAgI le ke "prabhu, huM jagatane jevo dekhAuM chuM, kharekhara evo huM banI jAuM evI tAkAta tuM mane ApIne ja rahe.' javAba Apa, jagatanI sRSTimAM tuM tArI jAtane kevI dekhADI rahyo che ? sArI ja ne ? sajjana tarIke ja ne ? udAra tarIke ja ne ? saumyasvabhAvI tarIke ja ne ? khAnadAna tarIke ja ne ? basa, bAhyathI jagata samakSa tuM je rIte 87 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pragaTa thaI rahyo che, Abhyantara stare paNa tuM evo ja banyo rahe e tAkAta tuM prabhu pAse mAgI le ! bAkI, mananI karaNatA kaho to karaNatA ane dayanIyatA kaho to dayanIyatA e che ke ene sArA dekhAvuM game che paNa sArA banavuM nathI gamatuM. phoTo sAro Ave enI to e kALajI rAkhe che paraMtu eksa-re paNa normala ja Ave enI takedArI e rAkhatuM nathI. are, AgaLa vadhIne kahevuM hoya to ema paNa kahI zakAya ke sArA banI javA e icchatuM ja nathI ! kAraNa? sArA dekhAvAmAM mAtradaMbhanuM sevana na karavuM paDe che jyAre sArA banI javAmAM to vRtti-pravRttiomAM AmUlacUla parivartana karavuM paDe che ke jenA mATe mana koI paNa saMyogamAM taiyAra nathI. eTaluM ja kahIza tane ke koI paNa paLe samApta thaI javAnI saMbhAvanA dharAvatA A jIvanane jo tuM sAce ja sArthaka karI devA mAge che to prabhu pAse A ja mAgato rahe, "jagata samakSa huM jevo pragaTa thaI rahyo chuM, ApanI samakSa paNa huM evo ja pragaTa thato rahuM e tAkAta mane arpIne ja raho.' Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, mArA mananI nabaLI kaDI gaNo to nabaLI kaDI ane bevakUphI kaho to bevakUphI e che ke mane mIThAI jeTalI bhAve che enA karatAM ya prazaMsAnA zabdo khUba bhAve che. prazaMsAnA zabdo sAMbhaLatA rahevAnuM mArA manane jANe ke eka jAtanuM vyasana paDI gayuM che. mArI A vRttinuM duHkhada pariNAma e AvyuM che ke mArI bhUlonI AjubAjuvALAne jANa thatI hovA chatAM koI mArI bhUla kADhatuM ja nathI. huM karuM zuM ? sudhIra, eka vAta tuM samajI rAkhaje ke mUrkhAonA moDhe kalAko sudhI vakhANa sAMbhaLavA karatAM ya buddhimAnanA moDhe eka miniTano Thapako sAMbhaLavo e AtmA mATe ane jIvanane mATe vadhu lAbhadAcI che. tuM lakhe che 'mArI bhUlo jANavA chatAM koI kADhatuM nathI' kAraNa che AnI pAchaLa. sahune khyAla AvI gayo che ke tane tArA ahaMnI puSTi sivAya bIjA ekeyamAM rasa nathI. zA mATe bhUla kADhIne koI tAro kopa veThe ? zA mATe bhUla kADhIne tane koI potAno duzmana banAve ? ane spaSTa zabdomAM kahuM to dArUnA vyasanIne jema dUdha ke davA bemAMthI ka Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eke ya jAmatA nathI tema prazaMsAnA bhUkhyAne TIkA ke salAha bemAMthI eke ya jAmatA nathI. eka prazna pUchuM tane? tuM aMtarathI icche che kharo ke tArI bhUlatane koI dekhADatuM rahe ? tuM khAtarI sAthe kahI zake tema che kharo ke tArI bhUla kADhanAra pratye tArA haiyAmAM koI durbhAva Ubho nahIM ja thAya ? tuM khullA mana sAthe kahI zake tema che kharo ke tArI bhUlano tuM ekarAra karI ja laIza? yAda rAkhaje, mIThAIthI thaI jatAM DAyAbiTIsa karatAM ya prazaMsAthI puSTa thato ahaMkAra AtmA mATe ane jIvana mATe keIgaNo bhayaMkara che. sAvadhAna ! Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, prazna mAtra adhyAtmanA kSetrano ja nathI, saMsAranA kSetrano paNa che. mana mAruM baMne ya kSetramAM caMcaLa ja rahe che. koI paNa kSetramAM AgaLa vadhavAno spaSTa nirNaya mAruM mana karI zakatuM ja nathI. mananI caMcaLatAnA A doSe mane jANe ke muDadAla jevo banAvI dIdho che. zuM mananI caMcaLatA jIvanane A hade toDI nAkhatI haze? yogeza, mananI caMcaLatA khataranAka che enI nA nathI paNa caMcaLatA karatAM ya cAlabAjI e manano bahu bhayaMkara doSa che e tAre bhUlavA jevuM nathI. caMcaLatA bahu bahu to tane anirNAyaka sthitimAM rAkhe che paNa cAlabAjI to mananI nirdoSatAnuM balidAna laI le che. huM tane pUchuM chuM. saMbaMdhamAM vizvAsa pedA karavAmAM vadhu bAdhaka koNa bane? caMcaLatA ke cAlabAjI? jIvanane pavitra 91 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banAvavAmAM vadhu pratibaMdhaka koNa bane ? caMcaLatA ke cAlabAjI? sadguNonA svAmI banatA koNa roke ? caMcaLatA ke cAlabAjI? cittanI prasannatA koNa harI le? caMcaLatA ke cAlabAjI ? huM bIjAnI vAta nathI karato. mArI potAnI vAta karuM chuM. caMcaLatAe mArA saMyamajInane nIrasa banavA dIdhuM nathI paNa jyAre alpa samaya mATe paNa cAlabAjIno huM zikAra banyo chuM, saMyamajIvanamAM huM bhayabhIta banI gayo chuM. caMcaLatAe mane koInA yatiraskArano pAtra banAvyo nathI jyAre cAlabAjIe saMyamIonAM hRdayamAMthI mAruM sthAna utArI dIdhuM che. tane huM eTaluM ja kahIza ke pahelAM tuM tArA manane saraLa banAvI de. saraLatAnA savAmI banyA pachI sthiratAnA svAmI banyA rahevAmAM tane khAsa vAMdho nahIM Ave. ane eka ati mahattvanI vAta. caMcaLatAnuM pota UkaLI rahelA pANI jevuM che jyAre malinatAnuM pota gaMdA pANI jevuM che. UkaLI rahela pANI to samaya jatA zAMta thaI jaze paNa gaMduM pANI ? huM zuM kahevA mAguM chuM e tuM samajI gayo hoIza. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, hAtha vinA ke paga vinA yajIvana calAvavAmAM saphaLatA maLI zake che. AMkhavinA ke kAna vinA ya ekavAra jIvana jIvI zakAya che; paraMtu mana vinA nathI to jIvana jIvI zakAtuM ke mana vinA nathI to jIvana calAvI zakAtuM paNa kharI muzkelI e anubhavAya che ke mana ghaNI vAra avaLe raste caDAvI detuM hoya che ane emAM ya zreya ane preyanA kSetre to khAsa ! A aMge ApanuM koI sUcana? vAtsalya, khUba alpa zabdomAM tane samajAvI dauM to vAstavikatA A che ke 'mananuM mAnyuM te maryA ane manane mAryuM te jItyA.' bilADIne tuM dUdha levA mokale ane bilADI dUdhane jo salAmata rahevA de to mananuM mArgadarzana tuM le ane mana tane samyaka mArgadarzana Ape ! alabatta, tArI e vAta sAthe huM saMmata chuM ke mana vinA jIvana jIvavuM ya muzkela che to jIvana calAvavuM ya muzkela che paNa emAM vAta eTalI ja samajI rAkhavAnI che ke mAlika tarIke mana, jIvana mATe khataranAka Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che jyAre sevaka tarIke mana, jIvana mATe bhAre upakAraka che. manane tuM kayA sthAna para besavA de che enA para badho AdhAra che. tuM eka prayoga karI jo. manane aMtaHkaraNanI AjJAmAM goThavI de. vicArone lAgaNInI AjJAmAM rAkhI de. buddhine hRdayanI AjJAmAM rahevA samajAvI de. huM tane khAtarI sAthe kahuM chuM ke tArA jIvanamAM Aje tuM je mUMjhavaNa, ukaLATa ane udvega vagere anubhavI rahyo che e tamAma ApoApa ravAnA thavA lAgaze eTaluM ja nahIM mUMjhavaNanA sthAne tuM svasthatA anubhavavA lAgIza. ukaLATanA sthAne tuM zAMti anubhavavA lAgIza ane udveganA sthAne tuM prasannatA anubhavavA lAgIza. TUMkamAM, mAlika tarIke mana eTale pazcima taraphanI bArI ane sevaka tarIke mana eTale pUrva taraphanI bArI ! Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, 'zraddhA' A zabda koNa jANe keTakeTalIya vAra kAne paDyo che paNa sAcuM kahuM to Aja sudhI huM enI vyAkhyA nathI samajI zakyo. mAre jANavuM che ke zraddhA Akhare che zuM ? sAhasa ? vizvAsa ? ke pachI bIjuM kAMI ? pUjana, tane samajAya tevI sthUla bhASAmAM kahuM to na dekhAtAM paribaLone jANavA, meLavavA ke anubhavavA dekhAtAM paribaLone choDI devAnI je tAkAta enuM nAma che zraddhA. alabatta, eka apekSAe jovA jaIe to A zraddhAnI vyAkhyA nathI paraMtu zraddhAnuM pariNAma che. ane eTale ja tane kahevAnuM mane mana thaI jAya che ke tuM zraddhAnI vyAkhyA jANavAnI mAthAphoDamAM paDyA vinA zraddhAjanya pariNAmane ja joto thaI jA. zraddhALu banI jatAM tane vAra nahIM lAge. je paribaLe mane saMsAra samastano tyAga karI devA ullasita karI dIdho che e paribaLanuM nAma zraddhA che. prabhunI pratiSThA karavA mATe je paribaLo lAkho-karoDo rUpiyAno bhakta pAse sahajarUpe tyAga karAvI de che e paribaLanuM nAma zraddhA che. sAmI vyakti para AvI paDela du:khane 95 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joIne je paribaLa bhojanane akAruM banAvI de che e paribaLanuM nAma zraddhA che. samyak pratijJAnA pAlana khAtara je paribaLa prANa nyocchAvara karavA manane taiyAra karI de che e paribaLanuM nAma zraddhA che. mArI A vAta tArA magajamAM jo besI gaI hoya to mArI tane khAsa salAha che ke tuM zraddhAnI vyAkhyA zodhavAnuM have baMdha karI de. kadAca jIvana tAruM samAptinA Are AvIne UbhuM rahI jaze ane tuM zraddhAnI vyAkhyAne samajI nahIM zake,. tuM evA samyak paribaLano vAmI banI jA ke je paribaLa tArA jIvanane samyak mArge doDatuM karI de, je paribaLa tArA hRdayamAM zreya pratyenuM AkarSaNa UbhuM karI de, je paribaLa tArA manane nirmaLa banAvIne ja rahe ! e paribaLane tAre 'zraddhA'nuM nAma ApI devuM hoya to tane mArI chUTa che. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, jIvanamAM keTalAya prasaMgo evA banyA che ke jenA ghAva Aje ya eTalA ja jIvaMta che. svajanoe karela upekSA ane vizvAsuoe karela dagAbAjI, A be paribaLoe to manane behada toDI nAkhyuM che. Apa koka evuM samAdhAna ApI zako kharA ke jenA sahAre huM mana para paDelA A ghAvothI mukta thaI jAuM ? prIteza, samaja ane samaya, A be paribaLo evA che ke jenAmAM manane sAjA karI devAnI jabaradasta tAkAta dharabAyelI che. jo tuM samyak samajano svAmI banI jAya che - jIvonI karmaparavaza avasthA, susaMskAronI AdhInatA, nimittonI gulAmI vagere samaja tuM hAthavagI rAkhe che to nikaTanI vyaktio taraphathI thatI upekSA ke vizvAsaghAta vacce ya tArA manane svastha rAkhavAmAM tane koI ja takalIpha paDI zake tema nathI. paNa sabUra ! 97 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI samyaka samaja kAM to tArI pAse che nahIM ane kadAca che to paNa kapAyonA prAbalyanA kAraNe evA samaye e samajavuM jo bASpIbhavana thaI jAya che to pachI manane svastha banAvI devAmAM samayano sahAro ja kAma lAge che. samaya jema jema pasAra thato jAya che, mana para e upekSAnI ane vizvAsaghAtanI je galata asara UbhI thaI gaI hoya che, ApoApa enAmAM kaDAko bolAvA lAge che. tane mAre eTaluM ja kahevuM che ke jo tuM samyaka samajano svAmI nathI paNa banI zakyo ane galata anubhavo thayAne mahinAo ane varaso vItI gayA pachI paNa jo tuM galata anubhavone bhUlI nathI zakyo ane enA kAraNe manane tuM e asarathI Aje ya mukta nathI karI zakyo to tAruM bhAvi to bhayaMkara che ja paNa vartamAnamAM prasanna banyA rahevuM ya tArA mATe muzkela che. sAvadhAna! Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAja sAheba, kyAreka kyAreka evA mANasone maLavAnuM thAya che ke jeone maLyA pachI ema lAge ke ApaNe mANasane nathI maLatA, paththarane ke mazInane maLI rahyA chIe. nathI emanAmAM saMvedanazIlatA jovA maLatI ke nathI emanAmAM karuNA jovA maLatI. upadeza to emane koI asara nathI karato paNa udAharaNo paNa emane koI asara nathI karatA. AvA mANasone joyA pachI manamAM emanA mATe eka prakArano Akroza Ubho thaI jAya che. koI samAdhAna? komaLa, raNapradezamAMthI koI nadI nIkaLI hoya evuM tane kyAreya jovA maLyuM che kharuM ? nA. to A jagatamAM keTalAka jIvo A raNapradeza jevA ja che. tane emanAmAM karaNatAnAM, komaLatAnAM ane saMvedanazIlatAnAM darzana na ja thaI zake emAM koI navAI pAmavA jevuM che ja nahIM. mAre to tane kahevuM che ke tuM khuda tArAmAM rahela saMvedanazIlatAne jo jIvaMta rAkhavA mAgato hoya to mazInonA Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayogathI tArI jAtane jeTalI dUra rAkhI zakato hoya eTalI dUra rAkhato raheje. kAraNa ke mazIno eka ja kAma karI rahyA che, jIvaMta mANaso sAthenA saMparkone toDatA rahevAnuM! TI.vI.e bALakone mAbApathI dUra karI dIdhA che. mobAIla phonoe parivAranA sabhyo sAthenA, mitro sAthenA, samAja sAthenA saMparkone khatama karI nAkhyA che. kayUTara, kelakyuleTara, gharaghaMTI, vaoNziMga mazIna, vIDiyo, vebasAiTa vagere mazInoe duniyAne bhale najIka lAvI dIdhI che, paraMtu jIvo sAthenA jIvaMta saMparkomAM to kaDAko bolAvI ja dIdho che. saMdeza spaSTa che. saMvedanazIlatA saMbaMdhane baMdhAyelI che. saMbaMdha saMparkane baMdhAyelo che. jo saMparka ja sthigita che to pachI saMvedanazIlatAnI smazAnayAtrA nIkaLI jatI hoya emAM navAI pAmavA jevuM nathI. TUMkamAM, mazIna na banI javuM hoya to mazInonA saMparkathI bane eTalo bacato jA. phAvI jaIza. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMgharSa, saMkaleza ane saMbaMdhaviccheda e jo jIvana mATe jherarUpa che to saMbaMdha, saMvAda ane saMvedanazIlatA e jIvana mATe amRtarUpa che. A jhera ane amRtanI spaSTa samaja ApatuM, jheranA tyAga mATe ane amRtanA sevana mATe protsAhita karatuM pustaka eTale ja samajI gayo chuM Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka nAnakaDo samyak prayAsa jagatamAM ke jIvanamAM je paNa arAjakatA phelAya che, visaMvAditA sarjAya che, hatAzA-nirAzA vyApe che enAM mULamAM aNasamajano phALo eTalo nathI hoto jeTalo phALo gerasamajano hoya che. aNasamaja kadAca ajJAnane ke abodhane AbhArI hoya che paNa gerasamaja to vikRta buddhine AbhArI hoya che. ahIM prabhuvacanonA mAdhyame keTalIka aNasamajone ane gerasamajone dUra karavA mArA maMdakSayopazamAnusAra, meM prayAsa karyo che. jo mana khulluM hoya to aMtara samyak jJAnanA prakAzathI jhaLuM-haLuM thaI jAya tema che. * * * A dizAnA mArA prayAsamAM ajANatAM ya jinAjJA viruddha kAMI lakhANa thaI gayuM hoya to huM enuM trividha trividha aMtaHkaraNapUrvaka micchAmi dukkaDa mAguM chuM. da. AcArya vijaya ratnasuMdarasUri