________________
મહારાજ સાહેબ,
વ્યક્તિ સાથે અણબનાવ જ્યારે પણ ઉત્પન્ન થાય છે ત્યારે અંતઃકરણ એક પ્રકારની ગ્લાનિ અનુભવે છે જરૂર, સમાધાન કરી લેવા અને ઝૂકી જવા એ તૈયાર થઈ પણ જાય છે પણ મુશ્કેલી એ થાય છે કે સમાધાનમાં મનને નારાજ તો કરવું જ પડે છે. સમાધાન કરી લીધા પછી કોણ જાણે કેમ, પણ મનમાં એક જાતનો અજંપો ઊભો રહી જાય છે કે ‘આપણે દબાઈ ગયા’. આ લાગણીમાંથી મુક્ત થવાનો કોઈ ઉપાય ખરો ?
રીતેશ,
એક અપેક્ષાએ કહેવું હોય તો એમ કહી શકાય કે જેમાં એક પક્ષ રાજી રહે અને બીજો પક્ષ નારાજ થઈ જાય એનું નામ છે ન્યાય જ્યારે બંને પક્ષમાં અલ્પાંશે પણ નારાજગી ઊભી રહે એનું નામ છે સમાધાન ! અન્ય અપેક્ષાએ કહેવું હોય તો એમ કહી શકાય કે જેમાં એકના ઘરે અંધારું થાય અને બીજાના ઘરે અજવાળું થાય એનું નામ છે ન્યાય, જ્યારે બંને ઘરે અજવાળું થાય એનું નામ છે સમાધાન !
હું તો તને એમ જ કહીશ કે મન નારાજ રહેતું હોય તો ય, મનમાં અજંપો ઊભો રહી જતો હોય તો ય
૫૭
