________________
મહારાજ સાહેબ,
ગલત શું છે અને સમ્યક શું છે, એની જાણકારી હોવા છતાં કોણ જાણે કેમ, એના ત્યાગ માટે અને એના સેવન માટે તૈયાર ન થતાં મનને શું ‘મૂર્ખ જ કહી શકાય? જો મન મૂર્ખ ન હોય તો એનું આવું દંભી વલણ અને આવું દંભી આચરણ સંભવી જ શી રીતે શકે?
નરેન્દ્ર,
જેની પાસે ગલત-સમ્યફની જાણકારી જ નથી એને મૂર્ખ કહી શકાય, પરંતુ એ જાણકારી હોવા છતાં - અનુકૂળ સંયોગ-સામગ્રી અને શક્તિ છતાં - જો એના અમલ માટે મન તૈયાર નથી તો એને મૂર્ખ નહીં પણ મૂઢ જ કહેવો પડે.
તું કુંભકર્ણને કદાચ મૂર્ખ કહી શકે પરંતુ દર્યોધન તો મૂઢ જ હતો. ‘ધર્મ શું છે એ હું જાણું છું પણ એમાં
૫૩
