________________
અને વાતાવરણ પ્રતિકૂળ હોવા છતાં ય બૅટ્સમૅન સેગ્યુરી લગાવી શકે છે.
તેં જે પ્રશ્ન પુછાવ્યો છે એનો આ જ જવાબ છે. વાતાવરણ અનુકૂળ હોવા છતાં ય ધર્મ માર્ગે કદમ પણ ન માંડનારા જીવો આ જગતમાં જો ઓછા નથી તો વાતાવરણ પ્રતિકૂળ હોવા છતાં ય ધર્મ માર્ગે પૂરઝડપે દોડનારા જીવો પણ આ જગતમાં ઓછા નથી.
મારે તને એટલું જ કહેવું છે કે તું તારા સત્ત્વને એ હદે ઉપર લઈ જા કે ગમે તેવા વિચિત્ર અને વિકૃત વાતાવરણ વચ્ચે ય તું ધર્મારાધનાના માર્ગે આગળ વધતો જ જા. બાકી, જો જીવનભર વાતાવરણની વિકૃતિનાં રોદણાં જ રોયા કરીશ તો જીવનના અંત સમય સુધી ય તું કશું જ શુભસમ્યક કે સુંદર કરી નહીં શકે. કારણ કે વાતાવરણમાં વિકૃતિ રહેવાની જ છે. તું એને દૂર કરી પણ શકવાનો નથી તો એ વાતાવરણથી બચી શકવાનો પણ નથી.
સંદેશ સ્પષ્ટ છે. લોકોના ધક્કા વચ્ચે ય ટ્રેનમાં થાંભલો પકડી જ રાખવાનો છે. વાતાવરણ સર્વથા પ્રતિકૂળ હોય તોય શીલ-સદાચાર-સંસ્કાર-ધર્મને ટકાવી જ રાખવાના છે.
