Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2 - rajI che. - TE - - ne; @ taMtrI cImanalAla gokaLadAsa zAha UT CO 6 che . 1 varSa 12 : a'ke 8] amadAvAda : 15-5-47 [ kramAMka 140 vi Sa ya - 6 zuM na navakAra-phula-prakaraNunuM zulipatraka TAITala pAnuM-2 1 zrIjinaprabhasUrikRtaM dharmAdharmavicArakulakam ' pU. mu. ma. zrI. kAMtivijayajI : 208 2 munirAja zrI amIyavijayaviracita zeTha haThIsi'ma-salavaNuna-rastavana : zrI zeTha surendrabhAI sArAbhAI : 210 8 aDhAramI sadInuM eka khaMDakAvya ; ma. vinayavijayagaNita nema -rAjI -bhramaragItA : zrI vizva cImanalAla lallubhAI jhaverIH 216 4 jaina darzana : : zrI. mohanalAla dIpacaMda cAkasI : 223 5 zailezvara tIrtha saMdhI sAtriI vizAstrajJA : zrI. bAracaMdranI nATTA : 225 6 jaina kRtiomAM cA, cI, cuM' ne ce prayayAno prayoga : pre. hIrAlAla 2kApaDiyA : 229 7 sirAhI rAjyanAM keTalAMka prAcIna jinamaMdirA : pU mu. ma.zrI. nyAyavijayajI : 233 8 praznottara -prAdha' : pU. A. bha. zrI. vijayapaghrasUrijI : 237 lavAjama vArSika be rUpiyA 4 chUTaka cAlu aMka-traNa AnA For Private And Personal use only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ciya " zrI jaina satya prakAza"nA gatAMka-kramAMka 139mAM 177-179mA pAne chapAyela ' navakAra-phala-prakaraNuma 'mAM keTalIka azuddhi e rahI gaI che. tenuM zuddhipatraka A pramANe chekaleka azuddha. -ig-tharALa -lakkhaNa-dharANaM cija navakAro sAsubva navakAro sAsubdha ayesa asesa thasuduma cg81SqqSTIT sagne'pavaggANa paramajogihi paramajogIhiM vohida vihira lakkhamaNuNaM lakkhamazRNaM mukvA mukkA riyAma -ri-zani-rasaMsaTTEjsm jassa amadAvAdanA grAhaka bhAIone e << zrI jaina satya prakAza !"nA amadAvAdanA grAhakabhAIone jaNAvavAmAM Ave che ke-chellA 4-5 mahinAthI zaheramAM mAsika vahecanAra pheriyo chUTe thayela hovAthI, amadAvAdanA zAhukabhAIo pAsethI mAsikanA lavAjamanI ugharANI thaI zakI nathI, tema ja bIje A kAmane cagya mANu sa na maLe tyAM sudhI lavAjamanI ugharANI karavI zakya paNa nathI. tethI amadAvAdanA grAhaka bhAIone vinaMti ka2vAmAM Ave che ke-dareka grAhaka bhAIe potAnA lavAjamanI 2kama, 2vivAra sivAyanA divase, baporanA 1thI 3 nI vacamAM, samitinI ophise, nIce lakhela ThekANe, banatI tAkIde avazya bharAvI devAnI goThavaNa karavI. - AzA che ke A dhArmika saMsthAnAM nANAM tAkIde bharAI jAya tenI dareka grAhakabhAI kALajI rAkhaze. --vyavasthApaka zrI jainadhamAM satyaprakAzaka samiti jezigabhAinI vADI ghIkAMTA rADa : amadAvAda For Private And Personal use only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - || aham // akhila bhAratavarSIya jaina zvetAmbara mUrtipUjaka munisammelana saMsthApita zrI jainadharma satyaprakAzaka samitinuM mAsika mukhapatra zrI jaina satya prakAza jeziMgabhAIkI vADI : ghIkAMTA roDa : amadAvAda (gujarAta) varSa 12 // vi . 2003 : pImi. sa. 2473 : 7. sa. 1447 // kramAMka vaizAma paha 10 : apAra : 15bhA meM // 149 zrIjinaprabhamUrikRtam dharmAdharmavicArakulakam / saM0-pUjya munimahArAja zrI kAMtivijayajI aha jaNa nisuNijjau kannu dharijau dhammAdhamma-vicAra phuDDa / jima jANiu jiNapahu milhiu kuppahu pAvau sivasuhaamaya phuDu // 1 // eu savvahaM dhammahaM paramaThANu jaM dIjai jIvahaM abhayadANu / puDhavAijIvanavabheya huMti je rakkhaI sivasuhu te lahaMti // 2 // je jaMpaI hiu-piu-sacca-vayaNu te lahaI aNovamu dhammarayaNu / paradhaNu na lei jo dhammavaMtu so hoi siddhiramaNIi kaMtu // 3 // jo gharai aTThArasa-bheu baMbhu so ceva sUru sivu 'vihu baMbhu / navabheu pariggahu pariharei kohAi abhitaru niggahei // 4 // appaNaha pIDa jeNeha hoi taM paraha na kIjai jIvaloi / pariharaI aTThArasapAvaThANa milheviNu aTTaI ruddajhANa // 5 // je savvahA vi aha desao vi bhavasAyaru taraI avigghu te vi / mahu-majja-maMsa-makkhaNa-abhakkha nahu bhakkhaI jIvadayAi-dakkha // 6 // paMcuMbari-vaiMgaNa-sUraNAI taha AmaI gorasi bidala jaaii| jo rayaNIbhoaNu pariharei tasu jIvadayAi mukkhu hoi // 7 // jo rayaNIbhoaNu paccakkhAi tasu addhajammu upavAsi jAi / jo divasaratti khAyaMtu ThAi so siMgapuMchaviNu pasUu bhAi // 8 // jahiM divasaratti na visesu sasthi tahiM mUDha dhammaleso vi nasthi / jo divasa mutta bhuMjai nisAi so hAraha koDi vraaddiyaai|| 9 // . 1 viNhu pratyantare / For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 210nawr jaina satya prakAza [1 12 jo karai adhamma sudhammabuddhi dUraha vipaNaTTA tAsu suddhi / jo jIvarakkha nahu muNai bheu tasu narayapaDataha kavaNu kheu // 10 // jahiM jIvadayAvaravammu jAi tahiM mUDhA laggA kima kuDhA( dvA)ha / majjAraghUasuNakAgabhuMDa duI rattiI jemA vaMkatuMDa // 11 // nAraya-tirikkha-joNisu jaMti je mUDha rayaNi-bhoHNu kariti / jo jANai punaha pAvabheu so puNa sukayatthau maNuyadeu // 12 // divasaha vi pahillI pacchimA vi doghaDiya muttu bhuMjai sayAvi / annu vi puNa nisuNahu dhammasAru jima tarai cauggai-bhavu apAru // 13 // uksama-vivega-saMvara-pahANu iMdiya-noiMdiya-dama-nihANu / samabhAvu jo ya sa vahiM karei taM siddhi-sukkhu appaNi varei // 14 // jo jANai appaha parivise su so pAvai tihuaNasuhu asesu / jo gharai nANa-dasA-carittu tasu namauM pAyapaMkyapavittu // 15 // mohAri-vaggu jo niggahei so tinni vi rayaNaiM lahu lahei / jo maNu pasarataM gharai ThAi so samarasisittau mukkhu jAi / / 16 // kiM paDhiya guNiyasuNieNa taMNa annANakaTu kiM vayataveNa / jaM na pAviya uvasama-rasa-nihANu eu parama-tattu eu parama-jhANu // 17 // evaM jANeviNu mAgu laheviyu kAyacaM bho appahiu / AgamaaNusa rihiM jiNapahanarihiM dhammAdhammavicAru kiu // 18 // A dhama dharmavicAkula paTaNanA khetaravAsInA pADana tADapatranA bhaMDAranI na... 84 thI8) prati pAthI tArIne sahI mAyuche. munirAja zrI. amIyavijayajI viracita zeTha haThIsiMga-saMghavarNana stavana sagrAhaka-zrIyuta zeTha surendrabhAI sArAbhAI ( sa paDeyI : bhIra dhaav| 2 sanI- dezI) sarasati samaru re raMge, saddaguru dhyAna dharu ucharaMge, dhulevadhaNa guNa kahyuM, pache sIvAsukha mAgI leTsa. kesarIyA jinane re seve, e jinadhyAna samo nahi e. ke. 1 bharatakSetra mahAra, tehamAM madhya khaMDa zrAkAra Adeza ghaNuM sehe, gujarAta deza tihAM mana mohe ke. 2 rAjanagara abhidhAna, naTa vIra lekataNe pradhAna punyavaMta vase prANa, sAMbhale sUtra siddhAMtanI vANI. ke. 3 ( For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 8 ] zeTha haThIsiMga-saMghavarNanastavana osavaMsa zaNagAra, zeTha hemAbhAI sukhakAra, dAna dayA dilamAMhe, rAkhe bhakti bhAva manamAMhe. ke. 4 rAjanagarane re saMgha, leI sacarIyAM siddhagiri zaMga; deza dIdhA re caMga, siddhagiri caDhIyA dharI umaMga. ke. 5 nAbhinaMdana bheTayA, bhava bhava kerA pApa umetyA; kesaracaMdana gholI, prabhune pUjyA pA5 ukhelI. ke. 6 aMjanasalAkA re kIdhI, dIdhI tenI perAmaNI lIdhI; sAmIvarachatra kIdhe, saMghabhaktimAMhi jasa lIdhe ke. 7 saMghavI birUha te lIdhuM, je citavuM te saghaluM kIdhuM bhAIbehena parIvAra, puje malio e mahAra. ke. 8 e savaMsamAMhe dIve, hakIbhAI same nahi te have mAtA surajabAI dalAbhAI dIse savAI. ke. 9 kIdhe manase sArI, jahunA manamAM lAgyo pyAre kezarIyAnI jAtrAe re jAvuM, manuja janamanuM to phala pAvuM. ke. 10 zeThajI pAse je jAI, joge karIA saMgha samudAI svajana kuTuMba sahu maDhI, saMghanI vAta mAMhe sahu bhalI e. ke. 11 saMghe tilaka te kIdhe, manane mane ratha saghale sIdhe; amIyavijaya kahe suNaje, je thAI te dalamAM dhara. ke. 12 ( DhAla bIjI : sAmalIyAjI-e dezI) TelIyA bhaTane teDAve re, saMghamAM netarAM devarA re, zrIsaMghe velA padhAre re, dhuleva dhaNane juhAre che. keza moTA saMghavI thaI taIyArI re, zrAvaka loka thayA hasIyArI re, saMghamAMhe hake dI re, manamAMhi hato te kIdhuM . kezava pAlItANuthI saMgha upaDIe re, rAjanagara bhaNI saMcarIo re, sajale majale cAlatAM re, rAjanasare pitA ujamaMtA che. keza zeTha hemAbhAI parIvAre re, kare nagara praveza te tyAre re, zrAvaka loka te gharamAM peThA re, jAtrA karavA ati mIThA re. keza 4 haThIbhAI vADImAMhi Ave re, sahu sAjana mIlaNa lAve re, rASabhadevajI jAtrAI jAvuM re, pache ghara mAMhe AvavuM re. keza 5 e nizcaya karIne rahIyA re, tyAre zeThajI AvIne malIyA re, masalata karI ati bhArI re, zeThane vAta kahI ghaNI sArI re. keza0 6 zeThajIne vacanamAM lIdhA re, manasee amRtarasa pIdhA re, have zeThajI gharamAM AvI che, jesI janane teDAvI che. keza- 7 For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 212 ] zrI jaina satya prakAza 1 varSa 11 muharata zrIkAra te AvyuM re, sahu bhAIne manamAM bhAvyuM re, ratha ADI ghoDA zrIkAra re, ghaDavela laI mahAra re, keza0 8 Ima mATe maMDANe Ave re, sahu saMghane lAra lAve re, jIhAM saMghavI haThIbhAI rAje re, tihAM nobata nagArAM gAje re. keza0 tapagaccha nAyaka sebhAgI re, che jinazAsananA rAgI re; vijayadIpeMdrasUrI rAje re, jasa punya pratApathI gAje re. keza0 10 gItAratha guNagaNa rAgI re, che emAguNe saubhAgI re, rUpavijaya panyAsajI Ave re, e to sUtranA artha batAve che. keza0 11 vaidyakazAstrataNe nahIM pAra re, te jANe artha vicAra re, subuddhivijaya panyAsa re, te saMghamAM kare nivAsa re. keza0 12 sAdhu sAdhavIne parivAra re, saMghamAMhi zebhe zrIkAra re; guNavaMtA zrAvaka ghaNuM sahe re, zrAvikA rUpe mana mehe che. keza0 13 saMgha gAma gAmane Ave re, mahaTA saMghamAM bhelo thAve re; have RSabhajI saMgha ke jAve che, te amIyavijaya guNa gAve re. keza0 14 ( DhAla trIjI: suNa sAhelI-e dezI) ravasti zrI namuM zAradA gaNupati lAgu pAya suNa sAhelI. e Teka. have saMgha upaDe mukAmathI, tehanA guNa kahevAya, suNa0 1 saMvata aDhArane trANuM I, phAgaNa vadI dasamII sAra, suNuMka asAi derA dIdhA, malIo saMgha apAra. suNa0 2 caudase valAda te AvIyA. bheTayA dharmanA nAtha; suNa amAvAyAI chAle vasyA, AvyA saMghavI sAthe suNa0 caitra sudI paDave dine, AvyA parAteja mAMhi, suNa0 RSabhadeva juhArIyA, jimIo saMghaja tyAMhe. suNa trIjA dine nAsare, gAMe karyo mukAma; suNa0 Amanagare AvyA vahI, ceAthe karI cupatema. suNa0 5 mahAvIra jina bheTIyA, satya ane ratha kAja; suNa sAtamIvacchala tihAM thayo, svarganI bAMdhI pAja suNa0 vaSatApara jaI bheTIyA, rASabha jinesara deva, IDaragaDha zAMtinAthajI, karI tenI seva, suNa 7 gAmamAMhi derA pAMca che, pUje zrAvaka loka; suNa sAhamI vacchavu be tihAM thayA, malIyA lekanA thaka, suNa nAme pisI gAmamAM, bheTayA pAsa niNaMda suNa0 sAmIvala tihAM karyo, punyavaMta hIrAcaMda, suNa. 9 For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ake 8] zeTha haThIsiMga-saMghavarNana-stavana [[21] DAmADola hato ghaNe, te nizcaya tihAM kIdha; suputra punyavaMtane saMpaje, jihAM sAhasa tihAM siddha. suNa 10 dasame bhavanAtha gAmamAM, deza karyA zubha kAma; suNa IgyArase AsyA vadhI, gayA TITeI gAma. suNa0 11 moharI pArzvanAtha bheTIyA, meTIyA meha jaMjAla suNa kezaracaMdane pUchayA, vAje bhalI tAla. suNa0 12 harI gAma vaDagAmamAM, mukAma kaya deya sAra, suNa ThANA gAme caudase, rahyA rAge nIradhAra. suNa0 13 caitra sudI punyama dine, devalI derA dIdha; suNa0 navapadapUjA tihAM kare, manue janama phala lodha. suNa0 14 RSabha jirNoda juhAravA, saMghane harSa apAra; suNa0 vada paDave AsyA vadhI, pUraNa huI nIradhAra. suNuM. 15 jina uttama pada panI, sevA phale tatkAla suNa amIyavijaya kahe punyathI, thAI maMgalamAla. suNa0 16 (DhAla thI mAro saMdha cA goDIcA pAsajI re-e dezI) yuleva nagara saMghe derA dIdhA re, caMdanIya thaI sAla; rAvaTI ghelI kAlI ghaNu zobhatI re, pAlanA thayA posAla; RSabhajI pUje re kesara ghoLIne re. e AMkaNI. | 1 | derAsaranA doya derA dIyA re, manAtI kInakhApI mane hAra; jarakasI caMdaraA bAMdhe tihAM re, rajatanuM siMhAsana sukhakAra. RSabha0 2 prabhu padharAve ghaNe harSa sure, rAtrapUjA karI bahu bhAva; vastra AbhUSaNa pere navanavA re, azvalI sonerI sAva, RSabha0 3 - ratha gADI pAlakhI menA ghaNA re, sAbelA thAI zrIkAra jinaguNa gAI yAcaka ati bhalA re, vAjitrane nahI pAra. rASabha0 4 zerI gAve jina guNa raMgamyuM re, Ima mATe re maMDANa; saMghavI haThIsiMha bahu yukitaryuM che, dolAbhAI sujANa. rASabha0 5 surajabAI sAcA sadA re, rukamaNuM rAte raMga cAla; navI vahu harakorane harakha ghaNe rejAtrA karaNane nahi tola. RSabha0 6 bena ujamane ucharaMga ghaNe re, motikuvara mana harakhata, vajana kuTuMba bahu sAjane re, jAI jASabhajI praNamaMta RSabha0 7. bAvana janAlo devala dekhIne re, hRdaya kamala vikasaMta; mukha maMDapa prekSAmaMDapa bhalo re, saMghavI jeI jeTha harakhaMta. aSaNa0 8 For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 214] zrI satyaprakAza varSa 12 dIThA naMdana nAbhI naNaMdo re, pApa gayA re pAyA, zyAmavaraNa zobhe suMdara re, kRpAvaMta dayAla. RSabha0 9 darisaNa dIThe pAtika hare re, manavaMchita thAye siddha rAya rANuM kare sevanA re, jagatamAM thAI prasiddha. aSabha0 10 deza dezanA saMgha Ave ghaNA re, pUje kesara ghola, dhUpa dIpa akSata naivedanI re, pUjAne nahI che tela. RSabha0 11 rAMka hoI te rAjA thAI re, je kare kesarIyAnI seva; dravya bhAvathI sevA kare che, te thAI devane deva. RSabha. 12 e jina ujeNImAMhI vasyA re, roga ho re zrIpAla; sAtase kaDhInA koDha ja gayA re, AkhuM bIjeruM kUlamAla. aSabha0 13 anukrame dalImAMhi. AvIyA re, gaye keIka kAla; malecha lasakara tihAM AvIyuM re, yuddha kayo re vikarAla. RSabha0 14 lasakara nAkuM dahavaTa gayuM re, mahimAvaMta bhagavaMta kAlAMtare gayA SaDaga dezamAM re, AvyA kRpAsiMdhu bhadaMta. aSabha0 15 vaMzajAla mAMge paragaTa karyA re, dhamakuMDa thayo tihAM sAra jagatacaMda surIsare thApIyA re, vidhipUrvaka karI mahAra. rASabha. 16 levanagara vaNya tihAM kare che, parate pUre nizadIsa, mahimA moTe jagamAM vaDe re, karajeDI namuM sIza. aSabha0 17 saMghavI haThIsIhae jina pUchayA re, dravya bhAva zubha citta rAtrapUjA ne parabhAvanA re, jAcakane daI ghaNuM vitta rASabha. 18 bhamatI mATe jina pUchayA re, marudevAne praNamaMta; pagalAM cAvIza jinanAM zobhatAM re,namatAM saMsArane kare ata. Sa. 19 kAlA gorA vIra sevA kare che, tehane balipUjA kare sAru vighana hare je sevana kare re, na lAge khaDaganI kAra, rASabha 20 Ima jina pUcha haThIbhAI AvIyA re, hIyaDe harakha na mAya; amIyavijaya kahesAmI vacchalanI re, vAta suNo kahevI thAya. RSabha 21 ke.. (DhAla pAMcamI) have saMghavI haThIbhAIne re, mane ratha hatA te siha, yulevajIcuM raMga lAge raMga lAge re calamajI kesarIyA, raMga lAgo. (e AMkaNI ) ghaNA dIvasanI cAhanA re, te saMpUraNuM : kIdha. dhuleva0 1 have saMdha bhagatIne kAraNe re, muhUrata karI nIradhAra ilee zuddha karavI bhUmikA re, bAMdhe caMdanI zrIkAra, dhuleva0 2 For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zeTha haThIsiMga-saMghavarNana-stavana [ 25 kanAyata kasI cahuM dise re, modaka kare mana khAMta, dhuleva khAreka drAkSanA rAItAM re, khAtAM thAi sukha sAta dhuleva0 3 talAI pApaDa vaDI re, vyaMjanane nahi pAra dhuleva I pare sajAI karI re, saMgha netare guNadhAra. dhuleva. 4 saMgha bhagatI bahuvidha kare che, pAvanakArI saMgha dhuleva perAmaNI kare nava navI re, saMdha ratanane khAMNa. dhuleva0 5 tapAgaccha nAyaka vaDo re, vijayINuMdasUrI nAma; dhuleva cAra veraNa tIhAM thayAM re, dIpe guNane dhAma. dhuleva0 6 corAvaramalajI AvIyA re, saMga bhagatIne kAma; dhuleva aSabhadevane bheTIyA re, pirAmaNI kare tAma dhuleva0 7 nava sAtamI vacchala thayA re, saMghanI zobhA apAra; dhuleva panara dIvasa dhulevamAM re, yAtrA karI nIradhAra. dhuleva0 8 udAra citta varate sadA re, haThIbhAI sujANa; dhuleva trIjI majale cAlatAM re, DuMgarapure karyuM ThANuM. dhuleva0 9 be sAtamIvachala thayAM re, vakhata malIcaMda eka dhulevA bIje paTela maMchArAmane re, karyo dharI bahu Teka. kuvaka 10 majale majale cAlatAM re, AvyuM kapaDavaMja, dhuleTa jinaprAsAda tihAM vaMdIyA re, truTI kamanI sadha. dhuleva0 11 tapagaccha zeTha sohAmaNe re, nIhAlacaMda osavaMsa; dhuleva tasa cuta motIcaMda tihAM re, karyA medaka praza sa. dhuleva0 12 sAmIvacchala traNa thayA re, saMdhabhakita bahu kIdha, dhuleva kuvA gAma saMghabhakitathI re, mANekacaMde jasa lIdha. dhuleva0 13 vaizAkha vadi paDave dine re, saMghavI kara pravesa dhulevA rAjanagaramAMhI AvIyA re, haThIsiMga harSa visesa. dhuleva0 14 kArasI karI harSanI re, saMgha bhagatIne nahi pAra dhuleva deza videze jasa thayo re, bele jayajayakAra. dhulevo 15 dAna dayA dAkSaNatA 2, vinaya vaiyAvacca sAra; dhuleva saMghavI mAMhe guNa rIpatA re, guNavaMtane AdhAra. dhuleva0 16 tIrthapatine mAnya che re, na na saMgha traNa kAlA dhuleva amIyavijaya kahe bhakitathI re, thAI maMgalamAla, dhuleva0 17 | Iti zrIhaThIsiMgha saMghavarNanagarbhiti zrI RSabhajinastavana saMpUrNamA For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aDhAramI sadInuM eka khaMDakAvya ma. vinayavijayagaNikRta nema-rAjula-bhramaragItA saMpAdaka tathA vivecaka-zrIyuta vaidya cImanalAla lalubhAI jhaverI bhakti pratyene niravala prema-pagalika AkAMkSA vinAne prema-jyAre mAnava hadayamAM UchaLe che tyAre te kaMI ne kaMI sarasa ke nirasa, TUMkI ke lAMbI, saMskRta-prAkRtaapabhraMza ke gujarAtI vagere bhASAmaya vANIrUpe kahI nAkhe che. kavi kavitA karavAmAM sadAya niraMkuza gaNAya che. saMkuza kavio kadI potAnI Urmione rasarUpe ThAlavI zake nahIM, kema kahevuM ane zuM kahevuM ene mATe to kava paNa mine AdhIna che. ahIM ame vAca samakSa evI ja kavitAvALI nAnI sAdI gUjarAtI paNa chaMda vaividhyavALI eka kavitA, je suprasiddha vidvAna mahepAdhyAya zrI vinayavijayajImaNinI banAvelI che, te raju karIe chIe. A kAvya kAvyaracanA rasikone ja rasa utpanna karI zake tevuM che. kavie dUhA ane DhAlanA eka ekanA aMtare AkhI kavitA 27 kaDIomAM pUrI karI che. zramaNa bhagavAna bAvIsamA tIrthaMkara neminAtha saMsArI avasthAmAM lagnayiAmAM rAjula sAthe paraNavA jAya che ane tyAMthI pAchA phare che, eTalA prasaMganuM varNana e A kAvyane viSaya che. tethI ene ApaNe khaMDakAvyanA nAme oLakhAvela che. kavie prathama strIvarNanamAM zRMgArarasa dIpAvyo che. pachI patnIne pati pratyene bhAva varNavatAM virahavarNana karatAM kAruNya rasanuM nAma daI kavi viyegInI durdaza rAjulanA pAtramAM varNavI patnInI pati pratyenI ucita uktio kahevaDAve che; ane kAma ava thAnuM bhAna karAvI patanInI najare patinuM mahattva batAvI ane kavi prema pyAlAmanA ugra vizvano IzAro karI nehIomAM zatrutA dekhADe che. kavi nema-rAjulanA nirava premanA pariNAme vizuddhopadezathI pagalika AkAMkSAne bAju para thayelI paramAtmatva prApta karavAnI vAta kahI pitAnI kavitAno vidhya pUrNa kare che. ane pote kyA gacchanA, kAnI AjJAmAM rahenAra, konA ziSya, te vAta kahI saMvata ApI kAvya pUruM kare che. A kAvyapaddhattie temanA samaya pUrve AvI rIte keIe prabhu-stuti karI nathI, mATe A dharaNanI gujarAtImAM A pahelI ja kavitA che ema kahI zakAya. AvI ja vividha chaMda paddhatinuM prAkRta kAvya "ajitazAMtistava' to jaina prajAmAM prasiddha ja che, paNa gUrjaragirAmAM tenI keTImAM A kAvyane pahelo naMbara che. A kAvyanuM tAtparya sarva manuSyo samajI zake tene mATe ame ene artha Apyo che. A kAvyanI nakala ame mahuvA sAhitya-saMgrahanA rAjaratna-munisaMcita saMgrahamAMnI eka hastalikhita prati uparathI udhUta karI che, je prati egaNIsamI sadImAM lakhAyelI che. bhASA-A kAvyanI bhASA jo ke gujarAtI che, chatAM te aDhAramI sadImAM vimAnane hAthe lakhAyelI pratie jatAM parivartana pAmelI jovAmAM Ave che. AvuM parivartana bhinna bhinna samaye lakhAyelA eka ja pustakanI vizeSa prato maLavAthI nakkI thaI zake che. For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 8 | aDhAramI sadInuM eka khaMDakAvya paNa amane te A eka ja prata maLelI devAthI e zodhana karavAnuM banI zakyuM nathI tethI vidvAno tene saMtavya gaNaze evI AzA rAkhuM chuM. A kAvyanA A ja lakSyane anusarIne saMskRtamAM "mAta" nAme chayA nATaka racAyeluM prasiddha thaI cUkayuM che, te ta6bhASAvida joI zakaze. A ja mahepAdhyAyajIe tenuM thoDA pheraphAra sAthe AkhuM ja avataraNa pitAnI kalpasUtrasubedhikA TIkAmAM karyuM che. nema-rAjula-bhramaragItA samudravije kula caMda, mAta zivAdevI nA; bAlabramacArI sadA namuM, namII nemijiNaMda. tIrthakara bAvIsame, yAdava kula ziNagAra; rAjImatI mana valahe, kurUNarasa bhaMDAra. muni mana paMkaja bhamaralo, bhava bhaya bhedaNahAra, bhamara gItA TeDara karI, pUju baMdhu morAri. DhAla-phAganI praNamIya sarasatI varasatI, vacana sudhArasa sAra, nema jaNezara gAi, pAyII haraSa apAra, jAna leI jaba AvIyA, jAdava teraNa bAra, gelI caDhI tava na(nIrakhuM, haraSi rAjula nArI. mULa kavitAnI te te kaDIno artha vAyakenI jANa mATe ahIM ApavAmAM Ave che (1) samudravajaya rAjAnA kula rU5 sAgarane ullasita karavAmAM candra samAna, ane rANI zivAdevI mAtAnA putra, bAlapaNuthI ja brahmacArI, sAmAnya kevalajJAnIomAM indra eTale tIrthakarane namavA gya jANuM hamezAM namo. (2) yAdavakulama zaNagArarU5 bAvIsamA tIrthakara, jeo dayArUpa pANInA bhaMDAra eTale sAgara jevA che ane rAsamatI nAme yAdavarAja urasenanI putrIne te vahAlA che athata tenA pati che. (3) teo munione manarUpa kamaLamAM bhramaranI mAphaka rahelA che arthAta munio jemanuM dhyAna kare che, ane saMsArarUpa bhayane dUra karanAra che, evA morAri (mauryonA za-kRSNa)nA baMdhubhAI temane A bhramaragItA rUpa hAra karIne pUju chuM. have stuti karyA pachI kavi potAnI kavitAne viSaya zuM che te batAve che (4) amRta samAna rasayukta zreSTha vacanane varasAvatI sarasvatI-vANI (bhagavAnanI vANI) ne namaskAra karIne jinezvara nemanAthane je gAuM te bahu ja AnaMda thaze. jyAre trikhaMDAdhipa kRSNacandra mahArAjAne potAnA hAthamAMnI rAjyanI lagAma adhika baLavAna nemakumAra laI leze evI zaMkA thaI tyAre temanuM baLa kamI karAvavA, vivAhavidhAnane nahIM irachatA kemakumArane parANe parANe manAvI lagna mATe umasena rAjAnI putrI rAmatIne For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 218 ] zrI jaina satya prakAza [varSa 12 - duhA praNamII sarasatI bhagatI AMNuM, mAya Ape ghaNuM sarasa vANI praNavA tAraNa nema AvyA, deSatAM rAjula mana sahAyA. 5 sasIvaNa mRgaloyaNI, navazara sajI siNagAra, navovana sevana alIya, apachara avatAra sara sithe phUlI baha, mUlI rASaDI sAra, zisakulAM maNi TIkinI, nIkI kAMti apAra. mRgamada vAsita veNI kAlI, jhIti kAne banI kanaka vAlI; sehi niramala nA koI motI, ArasI kara dharI rUpa jetI, 7 hAla aMjana aMjIta AMkhaDI, adharapravAsI raMga, hasita lalita lIlAMganI, madabhara aMga anaMga, ratana jaDita kaMcUka, supacIta kuca yuga sAra, ekAula muktAula, TaMkAula gali sAra. 8 temanI sAthe vivAha karyo. tyAra bAda jAna laI paraNavA AvelA jAdava toraNe AvI mahAlayanA rAjakAramAM UbhA hatA te vakhate varane jovAnI IcchAthI rAjula strI AnaMdathI gokhethI (bArIethI) jevA lAgI. (5) bhakta lAvI sarasvatIne na marAra karuM chuM ane mAguM chuM ke huM mAtAjI ! mArI vANImAM ghaNo rasa Apo. jyAre temakumAra paraNavA toraNe AvyA tyAre temane joI rAjulanuM mana bahuja sukha pAmyuM (6) candra samAna mukhavALI, ane haraNa samAna vizALa netrAvALI, navasera hAra vaDe jenI chAtI DhaMkAyelI che, ane jeNe soLe zaNagAra sajelA che, je navA khIlelA yauvana yukta hAI sArA varNa vaDe jANe asarAno ja avatAra heAya tema tenA karatAM vadhAre zobhe che, jenA mAthe seMthAmAM siMdUra pUreluM che ane tenA upara rAkhaDI bAMdheluM suMdara kula zobhI raheluM che, zreSTha rezamanI bahumUlya rAkhaDI sAthe jenA mAthe eTale aMboDe kula zobhI rahyAM che, tema ja nAka upara apAra kAntivALI TIkI zobhI rahI che, (7) jenA lamaNuM upara kasturInI vAsa mahekI rahI che ane jenI veNI (aMboDA) zyAmavarNa hoI banne kAne vALIo jhaLake che. namaNuM nAka zobhe che, devane paNa mohita karatI te hAthamAM ArasI laI pitAnuM rUpa jue che. (8) AMkhamAM meza ajelI che, hoTha svAbhAvika ja pravAha jevA rAtA che, kIDAsakta ane manahara aMganAone pitAnI zobhA vaDe jeNe hasI kADhI che, tathA jenA aMgamAM kAmadeva abhimAnathI bharapUra bharelo che, jenI kaMcukI rathI jaDelI heI be stane sArI rIte upacita (puSTa) thayelAM che, ane tenA upara ekasara hAra, motIne hAra, kaMkAvalI (te vakhate cAlatA nANAne banAvelo) hAra zreSTha zobhI rahyo che.. For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 81. aDhAramI sadInuM eka khaMDakAvya [ 219 hAthI maNimudaDa himacUDI, meSalA kaTavanI rayaNa rUDI; jhAMjharI ghugharI caraNa chAji, piu je Avi te bahu divAje. 9 hAla gekhi caDI cita citavi, rAjUla rAjakumAri, vAlima vegi Ave, ubhA kAMI davAri, bhaluM re karU tame AvatAM, pAlI pUrava prIta, navabhava neha nivAratAM, rASI uttama rIti. 10 duhilA dina gayA tuma pokhi, raze te sohiNi deva dASi; Aja huM duHkhane pAra pAmI, nayaNuM melAvaDi mA svAmi. 11 nayaNe ho nAvi nidaraDi, udaya na bhAvi anna, sunI bhamI A dehaDI, temanuM badhu manna AsuDe jaDi lAgI, meM je kaMcUka cIra, mAyaNa saMtApi cApi, popI dahe zarIra. 12 viraha huM tAri ghaNuM ghaghI, mAchalI jalathI jima alIdhI; jIvajIvana havi citta ThAro, madiramAMhi vehalA padhAre. 13 (9) jenA hAthamAM suvarNanI cUDIo ane maNijaDita vIMTI paherelI che, ane jenI ke ratnano ka doro zebhI rahyo che, ghUgharIyukata jhAMjharothI jenA caraNo kAyelA che ane jeno manebhAva ema kahI rahyo che ke svAmI je Ave to bahu AnaMda thAya. (10) rAjamahelanA gokhe caDelI rAjakumArI rAjula manamAM vicAra kare che ke he vahAlA! kAramAM zuM UbhA cho? tame jaladI Avajo. pUrvanI prIti pAlIne tame AvyA te ghaNuM sAruM karyuM. navabhavathI bAMdhelA ne dUra karato (nibhAvatAM) uttama puruSonI rIta rAMkhI. 1. kavitAmAM prasaMga jotAM "nivAratA'nA badale "bhAvatAM ke evI matalabano koI zabda ahIM hovo joIe ema lAge che. A kRtinI bIjI hastalikhita prata jovA maLe che ane nirNaya thaI zake. AzA che viDAne A saMbaMdhI khoja avazya karaze. (11) tamArA vinA divase bahu musIbate gayA che. mATe he deva, rakhe temAM eAchAza karatA. he svAmI! akhAnA meLAthI tame maLyA tethI je huM du:khano pAra pAmI. - (12) AMkhomAM nidrA AvatI nathI, pANI ane anna bhAvatuM nathI, ane A zarIra zunya ja kare che ke je divasathI manAyamAM mAru mana baMdhAyuM che. ApanA viNa5 vAdaLAM cAre bAju gherAI temAMthI AMsurUpa varSa vasI rahI che, ane te vaDe cALI ane suMdara rezamI sADI bhIMjAI rahI hAI kAmadeva ene bANavaDa tApI rahyo che. ane koyalaDIne madhura TahukAra mArA zarIrane bALI 2hyo che. (13) he jIvana ! huM tamArA viyogathI ghaNuM baLI chuM -jevI rIte pANIthI judI paDelI mAchalI prANu khue. mATe have mArA mananA sAMtvana mATe madiramAM vahelA padhAre. For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 220 ] zrI jaina satya prakAza hAla mayaNa harAvye hAza kara, ne jima kaMsa mArAri, maiM jina khANu haNI manu, piNa tAhira nA;i saraNu karyuM mi` tAherU, vAzcima trarha nIvAra, bhANA khaDakhaDa TvAhilI, ceAvana divasa vicAri. dUhA bhavabhavita lAIe cita vAleA, neha najara hava kAM na bhAleA; katane kAmaNu karmAMI, khiNu khiNu sAMbhari tuddhi ja sAMi. 15 hAla leAyaNu, muja mati Arata pAchA valI, duSa TreInaI pazu peSi, peSo rAjIla ANi, pAchA valIyA pharaSTi dAhichu 25 2 yAdava aNi www.kobatirth.org avasara klayA mana Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (14) zaMkara kAmadevane harAvyA (nAza karyA ) strIne te ja kAmadeva bAjuthI mAre che ema jANNA. vahAlA! tame mArA vicAga dUra kareA, juvAnInA khaDakhaDa maTADA. thAya, jAya; prema, tema. niThera nAha na kIjiye, ima visavAsI ghAta, kA na karI tima kI ke te, jaga lage vAta hiMsi vizrANa; avaguNu hU chAMDa, mAMDi avarsuM zrRha phreI chakITane, e sIu tama rIti. prIta, [ varSa 12 dvA tataSI rAjUla payi dharatI, hIrA sahu malI hA hA karatI; caMdana chAMTIne karIya kheDI, valI valI dHkhane pura paikI 17 hAla 14 For Private And Personal Use Only it 12 ane kRSNe ka Msane mAryAM, paNa tArI meM tamAruM zaraNu karyu che, mATe ke divasano vicAra karI A bhANA (15) hai vahAlA ! janmeAjanma tamane meM cittamAM rAkhyA, tA have snehadaSTithI krama jotA nathI? mane teA lAge che ke tame kAMI kAmaNa karyuM. haze, tethI he svAmI ! tuM ja mane vAre vAre sAMbhare che. (16) mArI jamaNI AMkha krUke che tethI ciMtA thAya che ke rakhe yAdava pAchA vaLI du:kha ApIne jAya. te vakhate eka bAju pazuone joyAM ane khIjI bhAjI rAjIlane prema joyA. paNa manamAM chavadyA lAvIne temakumAra pAchA vaLyA. (17) evuM vicAratAM ja rAjula bheAMya paDI (mUrchita thaI). te vakhate badhI sakhIoe hAhAkAra karyo ane ca'dana jla chAMTIne kheDI karI, paNa vAre vAre duHkhathI mUti thaI. (18 huM nAtha ! kaThoratA na rA, ane Ama vizvAsaghAta na kare! kAI na kare tema he kAMta ! tame karyuM, e vAta jagatamAM prasaratI raheze. mane avaguNI jANI cheDIne khIjI strI sAthe prAMta karI, Ama chAkaTAnI mAphaka cheha daI javA e zuM tamArI rIta che?
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 8] aDhAramI sadInuM eka khaMDakAvya [ 221 bhUSaNa parihari hAra Di, Teli carana ne aMga moDi; jaMpa nahi jIvanI phari retI. khiNa khiNa nemanI vATa joti. hAla kata vina zuM chavavuM, kaMta vinA se jaga, kaMta vinA zyAM bhUSaNa, kaMta vinA o raMga; kaMta vinA cAM maMdira, kaMta vinA sI seja, kaMta vinA svAM bhejana, kaMta vinA zyAM haja. 20 sahire namanI jaI manA, haTha chAMDI pika ghera Avo; kara jANatI mukta rAte, kara jhahi rAkhatI kaMta jAte. 21 hAla caMdana pI suraja tapi, dAhi rahi hUSa jera, ghora ghaTA ghana gAji, na valI kaMta kaThera; nayaNe niMdA na Avi, suhaNe devuM nAha, bApIu pi6 pika kari, dahi dAkha dAka. 22 dUhA kaMtani kAminI avara jaI, mAhari te avara na keI, mehara karI mehanI pAsa rA, ATha bhavanI piri prIta ja rAkhe 23 (19) AbhUSaNo kADhI nAkhI hAra teDI nAkhe che, AMkho mIMcI de che, aMga macaDe che, jIvane jhaMpa vaLate nathI ne vAraMvAra raDe che, ane kSaNe kSaNe kemakumAranA AvavAnI vATa jue che. (20) pati vinAnuM jIvavuM zuM? pati vinAne saMsAra zo? pati vinAnAM ghareNAM zAM? pati vinAno AnaMda che? pati vinAnuM dhara zuM? ane pati vinAnI pathArI zI? pati vinAnuM bhojana zuM? pati vinAno neha zo? (21) he sakhio! tame kemakumAranI pAse jaI manA. he svAmI ! haTha choDIne ghera Avo. je kadAcita muktinA upara prema rAkhe che evuM jANatI hatI te he ravAnI ! tamane jatAM ja hAtha 5kaData. (22) caMdananuM zItala pANI te sUryanA jevo pracaMDa dAi kare che, vAdaLo cAre bAju gherAIne dhanadhora aMdhakAra thavA chatAM kaThora manane he svAmI, tuM pAke nathI vaLato. mArI akhimAM nidrA AvatI nathI ane svapnamAM rAkhIne dekhuM chuM. bApo piu piu karIne mane bamaNuM duHkha ane dAha kare che. (23) pati ane patnI bIjAne jAya paNa mAre to bIjuM kaMI ja nathI. tethI mArA upara kRpA karIne mane pAse rAkho (ane) ATha bhavanI rIte prIti rAkho For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 222] zrI jene satya prakAza [ varSa 12 lAla jAyuM hatuM jaI paracuM, sAsarao sukhavAsa, sAsune pAe lAgaNuM, sarara (sasarA)jI purazi Asa; zuM jANuM Ima nAhala, nAsya deI che, vayara vasAvyuM je kauM, nIsanehasuM neha. 24 nema-rAjula bahuM prIta pAlI, virahanI vedanA sarva TAlI; sukha ghaNuM mukatanAM vegi lIdhAM, nemanA vacanathI kAja siddhAM. 25 hAla zrI vijayasenasUrIsa gurU, jayavaMtA paTodhAra, zrI vijayasenasUrIsarU, tapagacchane siNagAra, zrI kIrtivijaya uvajhAyane, pAmI carana pasAya, jadupati nAmi he vAcaka, vinayavijaya guNa gAya. bheda saMyama taNuM (17) citta ANe, mAna saMvata to eha jANo; varasa chatrIsa varga mUlI, bhAdrave prabhu zruNyA IsA na keNi. 27 iti zrI nema-rAjulanI bhramaragItA saMpUrNa che cha pU. 613-615 (24) pahelethI jANyuM hatuM ke sArAne sukhavAsa maLaze, sAsune page lAgIzuM, ane sasarA amArI AzA pUrNa karaze. paNa huM zuM jANuM, ke nAtha cheha daIne nAsI jaze. je kAma karyuM te zatrutA vasAvyA barobara che. nilohI sAthe snehaze ? (25) nema ane rAjula bannee prema pALIne viyeganI vedanA (duHkha) sarva dUra karI. nemanAthanA vacanathI-upadezathI jaladIthI mekSanAM sukho meLavIne kArya siddha karyA. - (ra6) tapAgacchane zobhAvanAra AcAryonA nAyaka vijayasenasUri hAla jIvaMta padhara che. zrI kIrtivijaya upAdhyAyanA caranI kRpAthI upAdhyAya vinayavijaye yadupati nemanAthanA guNa gAyA. na (ra7) saMyamanA bhede vicAro te saMvatanI saMkhyA jANI zakaze, chatrIsa varSane vargamUlamAM bhAdaravA mahinAmAM prabhunI stuti karI ke je rIte bIjAe haju sudhI karI nathI. (saM. 1736nA bhAdaravA mAsamAM A kavitA racI. ) gurjara bhUmimAM artha kIdhe zeDhI vAtraka madhyamAM, gAma mahudhA rUSabha-supArzva-prasAda, sAhitya rasa pUro kIdhe; vaTapadravAsI zrImAlIkula, jhaverI avaTaMka jenI, lallu tanuje zrI cImanalAle bhAMkatara pUraNa pIdho. Ita nema-rAjula-bhramaragItAno artha sa pUrNa. mahudhA. saMvata 2002, dhanateraza. For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina darzana lekhaka:--zrIyuta mehanalAla dIpacaMda cekasI (gatAMkathI cAlu) guNasthAna eTale AtmazaktinA vikAsanI kamika avasthA. siddhatikAro e saMbaMdhamAM jaNAve che ke AtmAnA pariNAmo mujaba emAM caDha-Utara thAya che. agAu ApaNe joyuM tema AtmA jayAM sudhI karmanAM AvaraNothI lepAyela heAya che tyAM sudhI tenuM zuddha svarUpa daSTigocara thatuM nathI. jema jema e AvaraNa ocho thatAM jAya che, kiMvA khaMkherAI dUra karAya che tema tema mULa svarUpanA vadhu ne vadhu pramANamAM spaSTa darzana thatAM jAya che. A kriyAne darzAvavAnuM kArya A guNasthAno para avalaMbe che. caudamuM guNasthAna eTale ja saMpUrNa dazAnI prapti, arthAt AtmAnuM saccidAnaMdayapaNuM, karmasamUhathI kAyamI chuTakAro, niraMjana-nirAkAra dazA. A guNasthAnanI saMkhyA cauda che. mukitapurImAM pahoMcavA sAru e cauda pagathIA nIsaraNInI upamAne pAmyA che. sIDI para caDanAra vyakita pagathiyuM cUke to jema lapasI paDavAno saMbhava che tema ahIM paNa AtmA upaga mUke te pAchA paDavAno saMbhava che ja. zakitavaMta pagathiyuM kudAvI jAya tema ahIM paNa jAgrata AtmA amuka rasthAne spezyA vinA uparanA sthAne jaI zake che. karmanAM badhAM AvaraNomAM mohanuM baLa vadhu che. jeTale aMze e karma upara kAbu meLavAya eTale aMze pragatine pAro uce jAya. mehanuM sthAna ATha karmomAM rAjA samAna che. enI sthiti paNa sau karatAM lAMbI che ke, ApaNe joyelI che. mohanI be pradhAna zakitao te darzanamoha ane cAritramoha, prathama zaktinI prabaLatAthI AtmA jaDa-cetanane viveka karI zakato nathI. bIjInI baLavattAthI e para pariNatithI chUTI svamAM tadAkAra banI zakato nathI. kaI paNa vastunuM yathArtha darzana (baMdha) thayA pachI ja e vastune prApta karavAnI ke tyajavAnI tAlAvelI thAya che ane saphaLatA prApta karAya che. AdhyAtmika vikAsagAmI AtmA mATe paNa mukhya be ja kArya che. paheluM sva tathA paranuM yathArtha darzana yAne bhedajJAna karavuM ane bIjuM parane choDI "sva"mAM rita thavuM. pahelI zakita maMda thayA pachI ja bIjI anukrame taddana maMda thAya tyAre ja AmA svarUpadarzana-svarUpa prApta kare che. 1. mithAdaSTi, 2. sAsvAdana, 3. mizradaSTi, 4. avirata samyagadaSTi, 5. dezavirati, 6. pramattasayata, 7. apramattasaMvata, 8. apUrvakaraNa, 9. anivRtti bAdara, 10. sUkSma saMpAya, 11. upazAMta mota, 12. kSINa, 13. sagavaLI ane 14. ayoga vaLI -Ama cauda guNasthAnakanAM nAma che. A saMbaMdhamAM sUkSmatAthI jJAna meLavavAnA jijJAsAe guNasthAnakakramAroha Adi e viSaya para prakAza pADatA graMtha avalokavA. eno sAmAnya sAra A prakAre che : avikasita athavA sarvathA adhaH patita Atmika avasthA e prathama guNasthAna che. ahIM upara varNavelI mehanI zakitao prarbaLa hovAthI AtmA tAvika lakSyathI sarva payAre rAjya heya che. bIjA ane trIjA guNasthAnamAM vikAsanuM sahaja suraNa hoya che. prabaLatAne avi For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 224] zrI jaina satya prakAza 2. [ varSa 12 kAsa ja hoya che. cothAthI vikAsa kramazaH vadhavA mAMDe che. A guNasthAnaka pAmIne AtmA pahela vahelo ja AdhyAtmika zAMti anubhave che. e bhUmikAmAM AdhyAtmika draSTi yathArtha (AmasvarUpAbhimukha) hevAne lIdhe vayasarahita hoya che. A dazA jaina darzanamAM samyagadaSTipaNA tarIke oLakhAya che. pachInI bhUmikAomAM e phAva cAlu ja hoya che. vikAsa ane dRSTinI zuddhi uttarottara vadhatI ja jAya che. mohanI pradhAna zakita (darzanameha) ne zithila karIne ravarUpadarzana karI lIdhA pachI paNa jyAM sudhI tenI bIjI zakti (cAritra moha) ne zithila karI na zakAya tyAM sudhI svarUpasthiti prApta nathI thatI. pAMcamA gusthAnamAM bIjI zakitane lezamAtra zithila kare che tyAre tenI vizeSa utkrAMti thaI jAya che. e sthAne vikAsa gAma AmAM vicAre che ke je A5 tyArathI ja ATalI adhika zAMti maLI to pachI jaDa bhAvone sarvathA tyAga karAya to keTalI vadhu zAMti maLe? e preraNA ja cAritramehane vadhAre dabAvavAmAM agresara thAya che. emAM saphaLa thatAM ja A chaThThA guNa rasthAno Ave che. paumalika bhAvo upara mUcha bilakula rahetI nathI ane badhA samaya svarUpane pragaTa karavAnA kAmamAM ja kharacAya che. ahIM AtmakalyANa uparAMta lokakalyANanI bhAvanA tema ja tene anukuLa pravRtti paNa thAya che, jethI kaI kaI vAra thoDe ghaNe pramAda paNa thaI jAya che. jo ke vikAsagAmI AtmAne pAMcamA karatAM chaThThAmAM svarUpanuM praSTIkaraNa vizeSa hovAne lIdhe AdhyAtmika zAMti vadhAre ja maLe che, chatAM vacce vacce aneka pramAdo zAMti meLavavAmAM avarodha UbhA kare che sarvaviratithI viziSTa zAMti meLavavA pramAdane tyAga karI svarUpanI abhilASAne anukULa evA manana-ciMtana sivAya bIjI badhI pravRttine te tyAga kare che. A rIte apramattasaMyata nAmanuM sAtamuM guNasthAnaka papAya che. A sthiti jhAjhe samaya TakI zakatI nathI. manopradezamAM kheMcAkheMca (Tug of War) cAle che. eka tarapha apramAdajanya utkaTa sukhano anubhava AtmAne te sthitimAM rahevAne utteje che ane bIjI tarapha pramAdajanya pUrva vAsanAo tene potAnI tarapha kheMce che. A kheMcatANamAM vikAsagAmI AtmA koI vAra pramAdanI taMdrA to koI vAra apramAdanI jAgRtimAM, vamaLamAM paDelA lAkaDAnI mAphaka ke vaMToLIe caDela taNakhalAnI mAphaka, ahIM tahIM athaDAya che. ghaDImAM chaThuM to dhaDImAM sAtamuM guNasthAna Ave che, ane jAya che. pramAdanI sAthe thanAra e AMtarika yuddha vakhate vikAsanAmI AtmA je pitAnuM cAritrabaLa vizeSa prakAzita kare te pachI te pralobhanone vaTAvI vizeSa apramattadazA prApta kare che. ethI bAkI rahyAM rahyAM mohanAM baMdhane aMta ANI zakAya che. mehanI sAthe thanAra bhAvI yuddha mATe karavI joItI taiyArInI A bhUmikAne AThamuM guNasthAna kahevAmAM Ave che. A pahelAM kadIye na thayelI Atmazuddhi ahIM ene lAve che. A guNasthAnakathI AgaLa vadhanAra AtmAone teonI kArya paddhatinA AdhAre be bhAga paDe che. AtmA mohanA saMskAronA prabhAvane anukrame dabAvato dabAvato AgaLa vadhe che, tema ja chevaTe tene zamAvI de che te eka prakara. AtmA mehanA saMrakArane kramazaH jaDamULathI ukheta ukheDato AgaLa vadhe che ane chevaTe sarvathA nirmaLa karI nAkhe che te bIje prakAra aMtarAtmabhAvanA vikAsa dvArA paramAtmabhAvarUpa sarvoparI bhUmikAne pahecavAnA upara For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 8] zaMkhezvara tIrtha sambandhI sAhityakI vizALatA [ 225 pramANe be mArga che, siddhAMtamAM e zreNIo tarIke oLakhAya che. prathama prakArane upazama zreNI ane bIjA prakArane kSapaka zreNI kahevAya che. - dabAvatAM janAra karatAM ukheDIne AgaLa vadhanAra vadhu prazaMsApAtra che, eTaluM ja nahIM paNa ene mArga parahita banate hovAthI ene paDavAne bhaya nathI. zarUmAM vadhu mahenata paDe che, paNa kAryavAhI lekhakanA TAMkaNe aMkAyelI bane che. dabAvanAranuM kArya rAkha nIce DhaMkAyelA agni jevuM nivaDe che. pavanane sapATo lAgatAM ja DhaMkAyela ami prakAzI UThI pitAnuM kAma karavA mAMDe che. ema dabAvelA yAne upazamAvelA kaSA punaH bhabhUkI UThe che ane AtmAne paTakI pADe che. zreNI mAMDanAra AtmAo uttarottaravizuddhivALI be bhUmio yAne navamuM-dazamuM gurusthAne sparze che. upazamAvI yAne dabAvIne AgaLa vadhanAra agiyAramA para Ave che, paNa tyAMthI pUrve jaNAvyuM tema avasya paTakAya che ja kSaya karIne AgaLa vadhanAra A agiyAramAne kudI AgaLa bAramA guNasthAne pahoMce che. ahIM mohanA rahyA cahyA dalinuM sarvathA umUlana karI vALe che. Ama karmavRMdamAM je rAjA tarIke oLakhAya che te haNatA bAkInA uparano vijaya te AtmA sahelAIthI meLavI zake che. A sthAne AvyA pachI AtmA vijetAnuM pada prApta kare che. (cAlu) zaMkhezvara tIrtha sambandhI sAhityakI vizAlatA lekhaka:-zrIyuta agaracaMdajI nAhaTA jaina tIrtho kA itihAsa abhI aMdhakAra meM par3A hai| harSakI bAta hai ki usake sAdhanoM kI pracuratA zve.sAhityameM bahuta adhika hai| pratyeka jaina zvetAmbara tIrthakA svataMtra itihAsagrantha prakAzita hone yogya sAmagrI sulabha hai aura vaise grantha prakAzita hone vAMcchanIya bhI haiM, para hamAre vidvAnoM evaM tIrtha saMrakSiNI saMsthAoMkA isa ora bahuta ho kama dhyAna gayA hai| AnaMdajIkI kalyANajIkI per3hI cAheM to bahuta zIghra evaM sahajameM yaha kArya ho sakatA hai| peDhIne zve. mandiroMkI DirekTarI-yAdI prakAzita karanekA kArya to hAthameM liyA hai, aura zrIyuta sArAbhAI navAba jaise adhikArI vyakti bhI unheM prApta ho gaye haiM, ataH nikaTa bhaviSyameM AzA kI jA sakatI hai ki jaina tIrtho kI hamArI jAnakArI bahuta bar3ha jaaygii| vIsavIM sadIke jainA cAryoMmeMse itihAsake sAdhanoMko prakAzita karanekA zrama jitanA A. vijayadharmasUrijI aura unake ziSyamaNDalane kiyA hai anya kisIne bhI nahIM kiyaa| ApakI dRSTi sarvatomukhI thii| eka tarapha aitihAsika rAsa saMgahake 4 bhAga va aitihAsika sajjhAya mAlAkA prakAzana karavAyA to dUsarI ora jaina pratimA lekhakasaMgraha evaM prAcIna jaina tIrthamAlAko bhI prakAzita kii| pustakaprazastisaMgraha bhI kiyA gayA thA, para kheda hai ki vaha prakAzita nahIM huaa| isa prakAra Apane vizAla aitihAsika sAmagrI upasthita ko hai| 1 prathama bhAga chape varSoM ho gaye, aba Ageke bhAgoMko bhI zIghra prakAzita karanA cAhie / For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 226] zrI jaina satya prakAza [varSa 12 harSakI bAta hai ki Apake vidvAna ziSyoMne abhi taka usa pravRttiko jArI rakhI hai aura prati varSa koI na koI aitihAsika grantha prakAzita karate hI rahate haiN| A. vijayendrasUrijI to itihAsake prakAMDa vidvAna haiM hI, para zAntamUrti muni jayaMtavijayajIkI pravRtti bhI baDI hI prazaMsanIya hai| AbU tIrthake sambandhameM Apane jo mahattvapUrNa kArya kiyA hai vaha cirasmaraNIya rhegaa| Apake brAhmaNavADA, hammIragar3ha, acalagaDha grantha bhI sundara haiM para yahA~ unakI adhika caryAkA avakAza nahIM hai| saMvata 1998meM ApakA eka aura mahatvapUrNa grantha prakAzita huA thA jisakA nAma 'zaMkhezvara mahAtIrtha' hai| abhI taka isa DhaMgake vividha stotra stavana saha tIrthake itihAsa saMbaMdhI koI bhI grantha prakAzita nahIM hue haiN| vAstavameM yaha grantha Apake bahuta parizramakA phala hai| vividha sthAnoMse prApta choTI se choTI kRtiko bhI saMgraha karate rahanA vaDe dhIraja evaM khojakA kAma hai| yapi zaMkhezvara tIrtha saMbaMdhI stavanAdi racanAoMkA Apane bahuta bar3A saMgraha kiyA hai para jaina sAhitya itanA vizAla hai ki usakA pAra pAnA kisI bhI eka vyaktise to kyA-kaI seMkaDo vyaktioMse bhI saMbhava nahIM hai| jahAM kahIMkA bhaMDAra TaToliye, kucha na kucha navIna sAmagrI milatI hI rahatI hai| ataH mere namra matAnusAra, anveSaNa karane para, zaMkhezvara saMbaMdhI kamase kama itanI hI racanAyeM aura bhI mila jaaygii| pUjya munizrIne jaba mujhe ukta zaMkhezvara mahAtIrtha pustaka bhejI thI maiMne kaI sUcanAoMke sAtha yaha bhI sUcana kiyA thA ki zaMkhezvarake stavanAdi mere saMgrahameM evaM merI jAnakArImeM aura bhI bahuta se haiN| munizrIne unakA dvitIyAvRttimeM upayoga karanekA sUcana kiyA bhI smaraNa hai| usake pazcAt 'jaina satya prakAza ke kramAMka 123meM zrImatI subhadrAbahana (zAraloTe krAujhe) kA 'kaMIka zaMkhezvara sAhitya lekha prakAzita huA avalokanameM AyA, ata: apane saMgrahAlayase vizeSa jAnakArI prakAzita karanekA vicAra huaa| para usa samaya sIlahaTa honese sAmagrI mere pAsa na thI ataH vaisA na ho skaa| solahaTase Ane para use dekhakara prastuta lekha taiyAra kiyaa| mujhe prApta stavanAdikI saMkhyA 40 ke lagabhaga hai ataH unake prakAzanakI to yahAM saMbhAvananA nahIM soca kara prastuta lekhameM kevala unakI sUcI dekara hI saMtoSa karanA par3A hai| mere saMgrahakI bhI abhI 12 hajAra pratiyoM kI hI sUcI ho pAI hai, abhI 4-5 hajAra pratiyoMkI sUcI bananI bAkI hai| aura anya bhaMDAroMkI to bAta hI jAne dIjiye / ataH sahaja hImeM jitane jJAta ho sake unhIM stavanoM kA nirdeza kara diyA haiN| abhI aura bahuta sAhitya milegA / AzA hai anya munigaNa bho khoja zodhako Age bddhaayeNge| For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 8 | zakhezvara tIrtha sambandhI sAhityakI vizAlatA [ 227 zaMkhezvara-stavana sUcI Adyapada gAthAsaMkhyA kRtinAma kartA ravanAkAla sadAvirAjA sAMmi saMkhesaro ho 7 zaMkhezvarapArzvalaghu stavana jinaharSa vArANasI nagarI bhalI saMkhesaro re jagameM tIratha jANIyai 3 samayasuMdara sakalApa pAsa saMkhesaro paracA pUre pRthvItaNA sevo prabhu sukhakArI 7 jinalAbhasUri 1826 mAgha vada 3 alavesara muja araja suNIje 9 , cAritrakIrti 1767 poSa vada 9 zrI zaMkhezvara maNDaNa pAsa jiNesara 13 , sumatikallola zrImadgurjaramaMDale marudharitryA 9-1 zaMkhezvarastotra vijayasaubhAgya nikhilanAkapavaMditapatkajaM zrIsaMgaraMgamakarAkarakelidhAraM jayasAgara janAdhyeya vAmeya kalyANakArI sujasakIrti saM.1666 AnaMdapadmAkaracAruhasaM gauDIgrAme staMbhane cArutArthe 5 zaMkhezvarastava siri saMkhesara pAsa 3 , laghustavana (pra0) sarasati ati mIThI mujhanai 14 , devacaMda (tapA) saMkhezvara saMkhapUrIya u umAhau dhari AvIyau ho 7 zaMkhezvarapArzvastava udaicaMda saMkhezvara sAmI hUM torI balahArI 5 dayAtilaka bheTavo pAsa saMkhezvaro jJAnasAgara bhaviyana sevo re pAsa saMkhesaro 5 (kSamAlAbha zi.) amara nariMda taNI milI koMDI 13 vahama (1) saMkhezvara prabhu tujha dhAme re 5 , stotra kanakamUrti sakalaguNAkara jinavara 8 samaracaMdra tuM to sAco sAhiba re sakhesarA 12 , bRhatstavana lakSmIvallabha vitanute tanute tu natezvara 5 , stava guNavinaya nagarAja For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 228 ] NNNNNN NAVA VVVVVM m m h h h m m m zrI jaina satya prakAza [ 1 12 karivau tIratha tau muMkIratha jinarAjasUri pAsajIkI mUrati moM mana bhAi 4 mujhanai parato tAharoM re 8 ,, jinaraMgasUri mahimA moTI tribhuvana mohe dharmavarddhana sAhiba sukhadAi ho lAla dhanajI praNamuM pAsa saMkhesaroM nayasoma sarasatI bhagavatI surarANI re 11 labdhikallola zrI saMkhezvara pAsajI re kSamAkalyANa 1866 phA.su.15 tuM jJAnI tujhane kahuMjI bhuvanakIti vaMdau re catura nara puNyasAgara jinaratnasUri (14 vIM) dharmamaMdira inake atirikta nemavijayaracita stambhana, serisA, zaMkhezvara pArzvanAtha stavanameM saMkhezvara sambandhI varNana hai| 14vIM zatAbdikA likhita eka zaMkhezvaraprabandha nIce diyA jAtA hai: "bRhadgacchIyAH zrIdevendrasUrayaH saMkhezvare cAturmAsakaM sthitAstatra vyAghrapallIyo durjanazalyanAmA rANakastasya tRtIyajvarasyAgacchato varSa 3 jAtAnyekadA jhaMjhuvATake gatasya mUlanAyakena svapnaM dattaM pattanagrAme surINAM devatAvasare zrIpArthabiMba ratnamayaM tatprabhAvatatsnAtrajalena rogopazAntirbhAvinI / tena guruvo yAcitAH / zrAvakatvaM vinA nAya'te / tadapi pratipaya tatsnAtreNa jvaro jagAma / syA jaataa| rAgakena prasAdaM nirmApya sA pratimA ttraasthaapi| taskRte 16 vAdI zrI devendrasUribhiH pratiSThA kalaza dhvajAropAdi / rANakaH zrAvako'bhUt / aMtaHpureNo. padhAnAni vyUDhAni paMcamyAdi ca / prabhapattane bhImAge kenApyuktaM yadurjanazalyoM vaNigdharmamArAdhayati / tena kruddhana turaMgamasahasra :12 padAtisahasra :20 samudAyamayaM kaTakaM prahitaM / ito rANako'pi gurUnmuskalApayituM gato'smAkamayaM dharma iti gurubhiH sAdhudvayamarpitaM / yanaMda sthApayati tatraiva stheyaM nATataH parata iti / tathAkRte tena kRtaM prApte anazanena svrgtH| saMkhezvaratIrtha jAtamiti / cha / zrIsaMkhezvaratIrthaprabandha samAptaH // cha / vastupAlapabandhameM-saM. 1298 varSe aMkevAlIAgrAme zrIvastupAlasya svargaH / mantriNi divaMgate....zrIvaddhamAnasUrayo vairAgyAdAbilabarddhamAnatapaH kartumArebhuH / mRtvA zaMkhe. zvare'dhiSThAyakatayA jAtAste / tatastenAdhiSTAyakena mantriNo gatirvilokitA na caajnyaataa| For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina kRtiomAM co, cI, cuM ne ce pratyane prayoga (le. pro. hIrAlAla ra. kApaDiyA ema. e.) e te suvidita vAta che ke jena kRtio saMskRta, pAIya, gujarAtI, phArasI, drAviDa ema vividha bhASAomAM racAyelI che. jinaprabhasUrita phArasI kRti prasiddha che. A sUrie eka kRti "kavita' bhASAmAM racI che ema "parastha prAgya jena bhADAgArIya anya sUcI" (pR. 266) mAM ullekha che. nayacandra racelA raMbhAmaMjarI nAmanA sadAkamAM thoDAMka pagho marAThImAM che. kaI prAcIna kRti saMpUrNatayA marAThImAM jenone hAthe racAI hoya to te jANavAmAM nathI. saMskRta, pAIya ane gujarAtI kationI vAta nyArI che ane temAM paNa gujarAtI prAcIna kRtio jeTalI jena lekhakonI maLI che teTalI ajaina lekhanI maLI nathI. vizeSamAM zAlibhadrasUrie vi. saM. 1241mAM je bharatezvarabAhubalirAsa racyo che tenI pahelAMnI koI gujarAtI kRti che ? je heya te te jaNavavA vidhAnane vijJapti che. sva. che. narasiMharAva bhoLAnAthe "Thakkara vasanajI mAdhavajI vyAkhyAnamALA" nA aMgarUpe "Gujarati Language and Literature" e viSaya upara aMgrejImAM pAMca vyAkhyAno ApyAM hatAM. e muMbaI vidyApITha taraphathI I. sa. 1932mAM pustakarUpe prasiddha thayAM che. AmAM pR. 5-6 mAM co, cI, cuM ne ce pratyayo viSe UhApoha che. mukhyatayA enA AdhAre huM A lekha lakhuM chuM. narasiMha mahetAe raMgAramALA ane cAturI batrIsImAM co' ityAdi pratya vAparyA che. enI pUrve keI ajena kavie tema karyuM hoya ema jaNAtuM nathI. vasantavilAsane jena kRti gaNatAM keTalAka acakAya che; bAkI enA 18mA ane 34mAM paghamAM "cuM" ane "cI' pratyaya vaparAyA che ane e kRti vi. saM. 1508 karatAM to arvAcIna nathI ja. AthI Ane bAju upara rAkhI AvA pratye vAparanArA jena lekhaka tarIke huM lAvaNyasamayane ullekha karuM chuM. emaNe vi. saM. 1568mAM vimalaprabaMdha rame che. emAM nava khaMDa che. dareka khaMDanA aMtamAM "muni lAvaNyasamayacI vANuM' evI 1 eo jayasiMharinA ziSya prasannacandranA ziSya thAya che. emaNe kukkoka, zrIharSa, vAsyAyana ane (veNukRpANa) amarayane ullekha karyo che. kAvyanA viSayamAM e pitAne bIjA amaracandra" tarIke oLakhAve che. hammIra mahAkAvyamAM ane raMbhAmaMjarImAM jIvanavRttAnta saMbaMdhI keTalAMka samAna padyo che. e uparathI A baMne kutio nayaca-dranI ja che ema siddha thAya che. e kahe che ke mAruM kAvya amaracandranA lAliyathI ane zrIharSinI vakrimAthI alaMkRta che. A kavine sarasvatIne AzIrvAda maLe hato ema enI kRti kahe che. raMbhAmaMjarI e rAjazekhare racelI kapUramaMjarI karatAM keIka rIte cAMDayAtI che, ema kavi pote kahe che. jayasiMharie cha bhASAnA jANakAra ane prAmANi ( nyAyazAstrI) evA sAraMgane vAIvavAdamAM harAvyo hato. A sUrie I. sa. 900mAM thayelA bhAsavaMzanA nyAyasA2 upara TIkA, eka navuM vyAkaraNa ane vi. sa. 1422mAM samApta kareluM ane dasa sargamAM vibhakta kumArapAlacarita ema traNa kRtio racI che. For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 23.] zrI jaina satya prakAza [ varSa para paMkti che, AmAM cI" pratyaya vaparAyo che, evI rIte prathama khaMDanI nIce mujabanI patiomAM paNa "cI pratyaya che - " pure manacI Asa" (sTe. 19). kalpavRkSa kusumAMcI mAla" (glA. 50). nayasundare vi. saM. 1637mAM rUpacaMda kuMvararAsa rame che. emAM tumacI, tumase, amacI ane paMkajanyU zabdo najare paDe che. prastuta patio nIce pramANe che te tumacI karaze bahu seva" cothI cepAI27 " tuma padhAro tumace ThAma" ejana, 35 " ahIM rahe amacI svAmInI rUpe raMbha samAna " ejana, daha 5 "paMkajabhUM mukha premadA re vikasyu pUnamacaMda" A nayasundare vi. saM. 1965mAM je naLadamayaMtI rAsa racyo che temAM paNa ce' pratyaya vAparyo che. A rahI e paMkita - jayadyapi kevaLa tullace kAma sA dayitA huM chuM; ravAma" (prastAva 6, kaDI 3; | pR. 25) vi. sa. 1780mAM zIlavatI rAsa racAyo che. emAM co' vagere prayaya vaparAyA che: mukha bole he tumacA avAta " (4, 7, 1) huM jAuM tumae bhAmaNe" (6, 11, 1) ja tumaco ghara peThe payALa" (5, 1, 2). "tumaco bALaka te hare" (6, 9, 2) " jIva to tuma bhAga re" (6, 8, 3). * je koI dhanano kAma che tumae (6, 8, 2). A paikI che udAharaNa khAsa noMdhapAtra che, kema ke "tamane' e arthamAM "tama' zabda ahIM vaparAya che. ardhI cuM' ne bace' thayo che. upavijaye "tuM hI akalaMkI" thI zarU thatI " zrI pArzvanAthamahimA' nAmanI lAvaNI racI che. emaNe enI bIjI kaDInA uttarArdhamAM "cA" pratyaya vApI che. prastuta paMkti nIce pramANe che name niraMjana phaNipatiseviDa vAsa gADIyA surakaMdA" A udAharaNa che. diveTiyAe noMdhyuM nathI. evI rIte lakSmIcaMdanA ziSya gaga atie vi. saM. 176pamAM rANupuramAM jabUvAmInI cAra DhALanI je sajajhAya racI che temAM trIjI DhALanI pahelI kaDImAM "amacI3 evo prayoga che te paNa emaNe ne nathI. che. temaja ajena gujarAtI kRtiomAM "co' ityAdi pratyaya vaparAyA che te zAne AbhArI che evo prazna uThe che. marAThImAM "ce" ItyAdi pratyA che te zuM marAThI 2 A sajhAya sau kamaLAbahena DaoNkaTara taraphathI I. sa. 1935mAM chapAyelI zrI sajhAyamALAmAM pR. 17-2 mAM che. 3 prastuta 5kita nIce mujaba che:-- ame to prabhujI karine oLakhyA re, amacI tumAre hAtha lAja ra" For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ke 8] jaina kRtiomAM ce!, cI, cu'ne ce pratyayAnA pratyeAga | 231 bhASAne gujarAtI bhASA upara prabhAva paDayo che? jaita gujarAtI sAhityanuM sarjana meTe bhAge jaina munivarAte hathe thayuM che. marAThI bhASAnA udbhava pUrve gujarAta e zvetAMbara munienI pravRttienuM kendra banyuM hatuM eTale marAThI bhASAmAM I munae saLaMga kRti mahArASTramAM rahIne ke rahyA vinA marAThI bhASAnA prabhAvathI aMkita banelI pAtAnI gujarAtI bhAAmAM racyAnI vAta saMbhavatI nathI. jaina gujarAtI sAhityanA abhyAsathI e vAta ajANI nathI ke emAM pAchaya bhASAnA zabdo vizeSataH najare paDe che. AAvI paristhitimAM siddhahemacandra (a 8, pA. 2 ) nA nimnalikhita 149mA sUtramAM apAyelA ' accaya' pratyayanA A prabhAva che ema mAnavA mana lalacAya cheH-- ghummaTamoDaJa prajvayaM:" thAya . arthAt yu ane amad sabaMdhI (hita) aJa (pratyaya)nA eccaya' eTale ke cunnAmanuMnAM caumAja ane tundeSaya ema rUpe thAya che. evI rIte amAdamiTuMnAM bhAmAja ane addezcaya thAya che. A niyamane bArIkAithI vicAra karatAM 'tame' e avALA tumhe ne ane 'ame' e avALA mhe ne 'eccaya' anutra (suffix) lamADayA che ema pre. diveTiyA kahe che. vizeSamAM tee kahe che ke DA. rAmakRSNe bhAMDArakara sa MskRta stya je pahelAM traNya, tatrasya ityAdi zabdo pUratA vaparAtA hatA ane je aMtamAM vyApaka banAvAyA tema ja mAlikI ane bIjA sabadhA batAvavA mATe badhAM nAmeAne lAgU paDAyA te htva mAMthI marAThI bheM'nI utpatti mAne che. A e hakIkatAne ekatrita karI prA. diveTiyA kahe che ke yamAMnA 6 e kharI rIte tumhe mar3etA atyAkSara che ane thayuM e haiM nIpajAvanA carjamAMthI niSpanna thayela che. tee A uparAMta ema paNuM kahe che ke ya' pratyaya e jUnI gujarAtI tema ja marAThI e baMnenI milkata hatI ane e pAchaLanI gujarAtImAMthI lupta banI ane Adhunika mara DhImAM cAlU rahI. Ama bane che e jANItI vAta che. pariyaTTa, Ai, labADa, pu (sara pura:) ityAdi je rRkSya' zabda prAraMbhika gujarAtImAM hatA te vaparAtA dha thayA, jyAre marAThImAM te! hajI paNa e vaparAya che. jema ke paryaTTamAMthI udbhavela pITa zabda. AthI karIne narasiMha mahetAnAM kAvyamAMne jo pratyaya marAThInI asaranu` pariNAma nathI. mAnA samayanAthe pro diveTiyAe pRthIrAja rAThoDe rAjasthAnImAM visa 163738mAM racela veli kisana rukamaNi ro"mAMthI traNa udAharaNa ApyAM cheH ( 1 ) bAlaka ti kiri haMsa cau bAlaka -- padya 12 (2) kuLa nAnai saijisubA netannA | vesa phesa nA Tesati || ( 3 ) mana mriga cai kAraNa madana cI vAguri jANe visataraNa // " - patha 32 sa MskRta sthaLanu je banyuM te enA pAThya uddbhavarUpa AyanuM mRtyu prAraMbhamAM A prayaya jJadde ane tumhe pUratA maryAdita hatA te enA uttara kAlona apabhraMza (post-Apabhransa) udbhavarUpa o, strI, huM e nAmeAne lAgU paDAyA. For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 232 zrI jaina satya prakAza [ varSa 12 'vo' pratyaye sidhImAM UrUpa dhAraNa karyuM". jemake murphilo mArA madano meAhananA, pariko petAnA, asAMno ApaNA ane antAMno tamArA. A pazu narasiMha mahetAnA conI svataMtra upattinuM sUcana kare che, DA. TesiTarae jUnI pazcimanI rAjasthAnInA vyAkaraNu uparanAM TippaNamAM (kaMDikA 73)mAM apabhraMza' cirU (sa. tya)mAMthI co anuJa udbhavyeA che ema kahyuM che. A rIte e DA. sTenane! ane sara jyA groyasananI sAthe maLatA thAya che. pro. diveTiyA DA. bhAMDArakaranA matane pasaMda kare che ane huM paNa ema ja karuM chuM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A pramANe 'cA' ityAdi pratyayA viSenA UdyApaddha pUrA thAya che eTale rabhAmaMjarImAMnAM marAThI paddo enI vi. sa'. 1535mAM lakhAyelI ane bhAMDArakara prAcyavidyA saMzAdhana maMdiramAM rakhAyelI hAthapothImAMthI De|. upAdhyee candralekhA (caMdlahA) sardakanI prastAvanA (pR. 42)mAM jema dhRta karyo... che tema huM rajU karuM chuM: " jari pekhilA mastakAvarI kezakalApu / tari pariskhalilA mayUrAMce picchapratApu // jari nayana viSaya kelA veNIdaMDu / tari sAkSAjjAlA bhramarazreNIdaMDu || jari dRgocarI AlA visAla bhAlu / tari arddhacandramaMDalu bhailA urNAyujAlu || jugala jANu / dvaidhIkRta kandarpacApu / nayananirjitu jAlA SaMjanu niHpratApu // mukhamaMDalu jANu zazAMkadevatAce maMDalu // sarvvagasundaratAmUrtimaMtu kAmu / kalpadruma jaise sarvvaloka AzAvizrAma || ,, AnA artha e che ke jyAre mAthA upara kezate samUha joyA tyAre meAranAM pichAnA pratApa naSTa thayA. jyAre veNIdaMDa netrane viSaya banAvAyA-enA upara najara karAI tyAre sAkSAt bhramaranI zreNinA daMDa manI gA. jyAre vizALa lalATa ha~gAyara thayuM tyAre aca dramaMDaLa kareALayAnI jALa jevuM jaNAyu. bhavAMnI joDa e kAmadevanA dhanuSanA e bhAga karyAM. haiAya ema bhAse che. khaMjana tetra vaDe tAtAM pratApa vinAnuM banyuM. mukhamaMDaLa e jANe candra devatAnuM maMDaLa che. e sarvAMge sundaratAnI mUrtivALA mahana che. vaLI samasta jagatanI AjJAnA vizrAmarUpa e pavRkSa che. gApIpurA, surata, tA. 11-4-47 4 ahIM eka pazcita khUTatI hAya ema jaNAya che. For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sinehI rAjayanAM keTalAMka prAcIna jinamaMdire lekhakaH-pUjya muni mahArAja zrI. nyAyavijayajI (tripuTI). bhAratavarSamAM rajapUtAnA tenI vIratA mATe prasiddha che. bhAratavarSanI tharmopolI'nuM gaurava rajapUtonI ane mevADanA zuravIra rANAonI bhUmine apAyeluM che. A rajapUtAnAnI e vIra bhUmi atyAre to enA paththara, kAMTA ane kAMkarA mATe prasiddhi pAmI rahI che, e zocanIya che. e cATe eka mevADI kavie kahyuM che ke "mevADe paMca ratnAni, kAMTA bhAThA ca prvtaaH| caturthI rAjadaMDaca paJcamaM vastraluJcanam // A ukti jema mevADa mATe che tema mAravADane paNa barAbara lAgu paDe che, eTale mevADane badale maraze ema keTalAka joDI de che. paraMtu dAnavIra-dharmavIra jenee ahIM paththarane khUba sadupayoga karI ahIM AlIzAna, bhavya jinamaMdiro banAvye che, ane suMdara tIrthasthAno sthApyAM che. caMdrAvatI, muMDasthala, AbujI, rANakapura, nADelavADalAI, varakANa, nadIyA, dIyANu, hammIragaDha, bAmaNavADA,sirohI, kesarIyAjI, delavADA, cattoDa, kaDA, dayAzAno killo, jesalamera, bikAnera, kApaDIjI, phalodhI, ozIyAjI vagere vagere aneka prAcIna tIrtho ane nagaronAM bhavya jinamaMdire upayuMkata kathana zAkha pUre che. A lekhamAM sirohI rAjyanAM keTalAMka prAcIna jinamaMdirane TUMka paricaya ApavA dhAryo che. amAruM gata (saM. 2002nuM) cAturmAsa zivagaMjamAM hatuM. zivagaMjanI AjubAju be tIthI che, enI khUba prazaMsA sAMbhaLI hatI. emAM A vakhate rAbara tIrtha vadhyuM eTale traNa tIthI thayAM. jAkeDA, keTajI ane rAhabara e A traNa tIrthonAM nAma che. joDAjI zivagaMjathI uttara pUrvanA khUNAmAM traNa gAu dUra A prAcIna tIrtha 1. zivagaMja sirohI nareza mahArAjA zivasiMhajIe 191 mAM vasAvyuM che. zarUAtamAM pAlInivAsI zeTha kAlurAmajI osavAla AvyA katA, jeonA saMtAna nagarazeTha che, ane atyAre nagarazeTha takhatarAjajI temanA ja vaMsaja che. ahIM suMdara sAta %i maMdira che ane lagabhaga 600 thI 650 jenonAM ghara che, jemAM osavAla poravAla sammilita che. A sAta jinamaMdirano TUMka paricaya A pramANe che 1-RSabhadevajInuM moTuM maMdira bajAranI pAse che, jenI pratiSThA saM.1928mAM vizAkha zudi trIje thaI che. madira moTuM ane vizAla che. bahAra be moTA hAthI hovAthI e hAthIvALuM maMdira ke moTuM maMdira paNa kahevAya che. 2-poravADanuM maMdira. A paNa suMdara vizAla zikharabaMdha maMdira che. saM.1947nA phAgaNa zudi trIje enI pratiSThA thaI che. A piravAlenuM maMdira kahevAya che. mUlanAyaka zrI. rASabhadevajI che. 3thItrI AdinAthajInuM maMdira, cothuM ajitanAthajInuM maMdira, pAMcamuM mahAvIra prabhunuM maMdira, cha kalAparAmAM kesarIyAjI zrI AdinAthajInuM maMdira che. A sthAna zivagaMja vasyA pahelAMnuM hovAthI A maMdira jUnAM maMdira tarIke paNa oLakhAya che. ane sAtamuM dAdAvADInuM maMdIra, je bagIcAmAM che ane mUlanAyaka zrI mahAvIra prabhu che. ahI cha thI sAta upAzrayo (jemAM dharmazALA 5Na sammilita che.), AyaMbila khAtuM, kanyApAThazALA, bALakonI jema pAThazALA vagere cAle che. zivagaMjanI sAme pAra udarI-sumerapura AvyAM che. ahIM paNa traNa jinamaMdira, jaina boDI ya vagere che. jenI vastI paNa che. jAkaDA jatAM-AvatAM ahIM darzana karavA yogya che. For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza 234 ] [ varSa 12 AvyuM che. sumerapura pachI te ekalo verAna rasto ja Ave che. TheTha pahADanI taLeTImAM A sthAna AveluM che. gAmamAM pesatAM ja ApaNuM maMdiranuM zikhara ane vajA dekhAya che. pahADanI nIce ja A maMdira zobhe che. mULanAyaka zrI zAMtinAthajI che. pratimAjI prAcIna ane bhavya che, parikaramAM 1507no lekha che. emAM yakSapurIya grAma ane pAra nAthajInuM parikara che. kadAca pahelAM mULanAyaka zrI pArzvanAthajI heya e saMbhavita che. paraMtu atyAre to mUlanAyakajI zrI zAMtinAthajI che. A gAmamAM mAtra eka ja jaina dhara che. A tIrthanI vyavasthA kamAvAvALA zeTha umedamala jI saMbhALe che. emanAM bhakita ane dharmaprema prazaMsanIya che. moTI navI dharmazALA bane che. zeTha umecaMdajIe to pitAnuM jIvana ane dhana A tIrtha pAchaLa ja kharcavA nirNaya karyo hoya tema teo ahIM ja rahe che, tIrtha sevA kare che ane zrIsaMdha pAsethI madada meLavI tIrthaprabhAvanA karI rahyA che. mUti mahAcamatkArI ane prabhAvika che. tIrthanI unnati thaI rahI che. keraTAjI. zivagaMjathI pazcimamAM che gAu dUra A prAcIna tIrtha AvyuM che. A tIrthanI sthApanA osavAla vaMzasthApaka parama prabhAvaka zrIratnaprabhasUrijIe vIra ni. saM. 70mAM karI che. sUrae eziyAnagarImAM zrI mahAvIra prabhunI pratiSThA karI 2 saptatyAM vatsarANAM (70) carama-jinapatermukta jAtasya varSe paJcabhyAM zuklapakSe suragurudivase brahmaNaH sanmuhUrte / ratnAcAryaH sakalaguNayutaH sarvasaMdhAnujJAtaH zrImadvIrasya bibe bhavazatamathane nirmiteyaM pratiSThA // 1 // upakeze ca kAraMTe tulyaM zrIvIra biNdyyaaH| pratiSThA nikatA phAvA zrIratnamaNUmi || 2 | varanirvANa saMvata 70 mAM zrI. ratnaprabhasUrijIe zrI saMghanI AjJAthI upakeza nagaramAM ane keTaka nagaramAM eka sAthe zrI viraprabhunI pratimAjInI sthApanA karI. A ja raTAjImAM bhagavAna zrI mahAvIra svAmInI pATe thayelA 17mA padadhara mahA prabhAvika zrI vRddhadevasUrijIe paNa pratiSThA karAvyAno ullekha maLe che - bhIvIrAt 'paMcanavatyadhikapaMcazata 595 varSAtikrame kAraMTake nAhaDamaMtri. nirmApitaprAsAde pratiSThAkRta. zrI vIra prabhu pachI 595 varSa gayA pachI karaMTaka nagaramAM nAhaDa maMtrIzvare banAvelA maMdiramAM vRddhadeva sUrijIe pratiSThA karI hatI. tene spaSTa khulAso nIce ApuM chuM-- koraNTake vIrajinadramUrti dRkpAnthavRti kRtapuNyapAkAm H pratyutara mu satrarADhiAM sa vRddhasstaza (padAvalI samuccaya) A keraTAjI uparathI kera TIya ga7 5Na na kaLyo che. jU ---- . rU40 . va. 20 reTIyA . vinA ghaNIvADha... pratidita A gacchanI utpattinuM sthAna ane pracAranuM sthAna darzAvatAM jaNAvyuM che ke - For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - aMka 8] zirohI rAjyanAM keTalAMka prAcIna jinamaMdire [235 e ja muhUrtamAM e ja divase ahIM kArarAjImAM paNu mahAvIra prabhunI mUrtinI pratiSThA karAvyAne ullekha male che. mAravADamAM zrI. mahAvIra prabhu chadmasthAvasthAmAM padhAryA hatA ane e samaye muMDasthaLamAM maMdira banyuM hatuM e saMbaMdhI zilAlekha pramANa male che. yadyapi Aje A vihAra mATe ane e prAcIna maMdiranA astitva mATe vivAda ubho thayelo che, paraMtu A kaTAjInA maMdira mATe haja vivAda ke carcAne avakAza nathI malyA, eTale koraTAjInuM maMdara lagabhaga 2400 varSanuM purANuM gaNAya che. te vakhate to A nagara bahu ja unanata ane gauravazIla hatuM. e gauravabharyo bhUtakAla gayA, enA upara kALanA aneka paDachaMdA paDI gayA che. A nagarIe dhUpa ane chAMyAnA aneka prasaMge nihALyA che. tyArapachI A maMdiranA jIrNoddhAra thatA rahyA che. chele jIdvAra saM. 1727-28mAM zrI vijayadevasUrijInA parivAranA sAdhuoe karAvyuM hatuM. vartamAna sthiti-atyAre ahIM cAra bhavya jinamaMdira A pramANe che 1. keraTAcha gAmanI bahAra lagabhaga be-be mAIla dUra pahADanI taLeTImAM zrI. mahAvIra prabhunuM prAcIna maMdira che. meM je upara varNavyuM te ja A maMdira che. aDhAramI sadInI pratiSThita mUti atyAre te mUla gabhArAnI bahAra raMgamaMDapa mAM birAjamAna che. ahIMne bhAIone pUchatAM javuM ke A mUna mUlanAyaka tarIke hatI, parantu khaMData hevAthI A mutane bahAra birAjamAna karI, navIna muni sthApI che. paraMtu ame jyAre joyuM to amane ema na lAgyuM ke mUta pheravavAnI jarUra hoya. bhoLA mAravADI bhAIeAe lagAra dIrghadRSTithI ane zivakathI vicAyu hota, 1 bhUlanAyakajI thApana karI bahAra rAkhavAnI lagAre jarUra nahotI. vartamAna :mUlanAyakajInI mUri nathI to barAbara ghATanI ke mApanI, je suMdaratA, je tejasvitA ane prabhAvikatA prAcIna mUrtimAM che te navI mUrtimAM nathI. amane to daSTine paNa meLa na khAya, 2-zaheramAM pisatAM ja zrI SamadevajI-kesarIyAjInuM prAcIna maMdira Ave che. mUrti bhavya, darzanIya ane vizALa kadanI che. atyAre kosTAjImAM A ja bhavya prAcIna mUti pitAnA bhUtakAlIna gauravane darzAve che. madira te navuM banyuM che, parantu mUti to siddha garirAjanA mUlanAyaka aSabhadevajInI yAdI Ape che. ame gayA tyAre zivagaMja saMdhanA zrAvako ane keraTAjIno zrIsaMgha sAme Avyo hato. utsavapUrvaka cetyaparipATI samasta sAthe sAthe ja karI hatI. 3-ahIM darzana karI pahADanI nIce rahelA trIjA maMdira zrI pArzvanAthajInA mari gayA. maMdira prAcIna ane darzanIya che. 4-tyAMthI darzana karI cethA zrI RSabhadevajInA maMdire AvyA. vijyadevasaragacchanA zrI zAMtisAgarasUrijIe vi.1903mAM-vIsamI sadImAM enI pratiSThA karAvI che. A maMdirane zrI zAMtinAthajInuM maMdira kahe che. pahelAM mULanAyaka zrI zAMtinAthajI haze, paraMtu atyAre te mUlanAyaka zrI RSabhadevajI che, iti pravetAMbarIyaH pallIgacchaH vaDagaccha-kAraMTagacchasamAcAraH // tasya kSetra-pAlI sakiAnapu, TA, vamaLavA mags, rAjArA. paTTAvalI samuccaya) raTAjI tIrthanA lekhe vagerenuM vigatavAra varNana mArA hindanAM jenatI nAmaka pustakamAMthI joI levA bhalAmaNa che. For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza [ varSa 12 uparanuM zrI kesarIyAjInuM-SabhadevajInuM maMdira sauthI vizAla ane suzobhita che. A mUrti sivAya bAkInAM thAno sattaramI sadI ane vIsamI sadInAM che. kAraTAmAM 14 kakkA prasiddha hatA. emAMthI atyAre to mAtra sAta ja kawA vidyamAna che. kATAjImAM kArtikI pUrNimAno moTo meLo bharAya che. pahelAM te 8-10 hajAra mANase bhegA thatA, tyAre paNa 4-5 hajAra to Ave ja che. ahIM dara varSe A divase kArasI thatI. paraMtu ahIMnA kAranA trAsathI ane rezanIMganA jamAnAne aMge e badhuM baMdha che. zrI kesarIyAjInA maMdiramAM pUjA bhaNAvavAne raMgamaMDapa vizAla che. sAme meTI dharmazALA che, upAzraya che, zrAvakAnAM ghara che. yAtrikone badhI sagavaDa che. zivagaMjathI AvatAM vAhanAda paNa male che. rAhabara zivagaMjathI 4 gAu dUra dakSiNamAM A tIrtha AvyuM che. rAhabaranuM prAcIna nAma rAja maDha hatuM. vizAla killAmAM A bhavya nagara vasyuM hatuM. paraMtu Aja to e nagara dhvasta thaI gayuM che. kile paNa tahasa nahasa thaI gayo che. mAtra thoDAM bharavADanAM ghara che. pAse zrAvakonI vastIvALuM culI gAma che. kahe che ke je vyApArIo paradezathI rAjamaDhamAM vyApAra karavA AvatA teo ahIM culA-bhaTTIo saLagAvatA, mATe AnuM nAma culI paDayuM che. ane mAravADamAM "ca" ne badale "saM' bolAto hovAthI culIne badale sulI thaI gayuM. sirohI sTeTanA nakazAmAM paNa Suli ApyuM che. A culI gAmamAM zrAvAnAM ghara ane suMdara nAnuM jinamaMdira che. mUlanAyakajI zrI zAMtinAthajI che. ane ahIMthI 1 mAIla dUra rAbaranuM zrI mahAvIra bhagavAnanuM maMdira che. barAbara jANe pahADa karIne ja banAvyuM hoya ema dUrathI lAge che. traNe bAju pahADa che. emAye maMdiranI pAchaLa ane jamaNI bAju to evo suMdara pahADI dekhAvA lAge che, ke jANe kudarata ahIM ja prasanna thaI gaI che. emAMye cAturmAsamAM te pahADa lIlAchama thAya che, pANInAM jharaNuM vahe che, upara vAdaLAM hoya, pahADa sAthe athaDAtAM hoya, jharamara jharamara meha varasI rahyo hoya ane pANInA pravAho uparathI paDatA hoya ane mayura kekArava karI rahyA hoya -A dazya to mAnavIne mugdha karI de evuM che. AvA suMdara pahADanI barAbara nIce DhaLANamAM A prAcIna maMdira che. mULanAyaka zrI mahAvIra prabhunI prAcIna mUrti che. kahe che ke saMprati mahArAjanA samayanAM biMba che. mata gamArAmAM traNa mUrtio che. jamaNI bAju zrI caMdra prabhujI (RSabhadevajI) ane DAbI bAju zrI pAsranAthajI che. tema ja bahAranA raMgamaMDapamAM paNa cAra mUrtio che. mUrti prAcIna che, paraMtu vyavasthAnI khAmI che. culInA zrAvako kavacit ja pUnna karavA Ave che. pUjArI pAchuM DhALIne, marajI mujaba pUjA karIne jAya che. kahe che ke vi. saM 1957 pahelAM to ahI bhagavAnanI mUti o upara mela caDha hati, zrAvake pUjana karavA 5NuM tA AvatA, have AvatAM zIkhyA che. maMdira nAnuM nAjuka ane devavimAna jevuM che. paraMtu jIrNoddhAranI jarUra che. A pahADanA paththaro ja upayoga thayo che. A traNa nImAM jAkoDAjIne bAda karIe te bAkInAM sthAna mAM joIe tevI vyavasthA nathI. emAMye rAbaranI vyavasthA jeIne to duHkha thAya tevuM che. mUrtiomAM nathI te cakSanuM pUruM ThekANuM ke nathI to tALanuM ThekANuM. cakSuo kayAMka che kayAMka nathI. che tyAM loko cukI che. pUjAmAM pUruM kesara pazu nathI vaparAtuM. (cAlu) For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir praznottara-prAdha prajaka-pUjya AcArya mahArAja zrI vijaya padmasurijI (gatAMkathI cAlu) 15 prazna-bhavasthiti ane kAyasthitimAM phera che? uttara-vivakSita (cAlu) bhAvamAM rahevAno je kAla te mavathata kahevAya, ne vikSita bhavanA jevuM svarUpa lAmATa jeTalA bhasudhI pAme teTale kALa kAyasthiti kahevAya. jema vikalendriya marIne vikasendriyapaNe lAgalAnaTa saMkhyAtA varSa sudhI upaje, te pachI vikalendriya sivAya bhava jarUra pAme. e pramANe paMcendriya tiryaMca ane manuSya sAta ATha bhava sudhI Upaje. AvI kAryAti phakata manuSya tiryaMcone aMge ja ghaTI zake. paNa devanArakanI apekSAe na ja ghaTI zake. kAraNa ke, koI paNa deva athavA nAraka pitAnA cAlu bhavanuM AyuSya pUrNa karIne AMtarA rahitapaNe eTale tarata ja devapaNuM ke nArakapaNe pAmI zake ja nahi. eTale je kAraNenI sevanAthI deva5NuM ke narakapaNuM pAmI zakAya, tevAM kAraNe nathI devabhavamAM ke nathI narakabhavamAM. A muddAthI deva ovIne tarata ja deva paNa thAna ne nAraka 5 na thAya. tathA nAraka jIva marIne tarata ja naraka bhavamAM na jAya ne devabhavamAM paNa na jAya. teo ochamAM ocho eka bhava manuSyano ke tiryaMcane kare to ja pharI deva chuM ke narakaNuM pAmI zake. mATe ja kahyuM ke devanArakane aMge kAyasthitinI vicAraNuM na ghaTI zake. 15. 16 prazna-kayA kayA jIva saMmUrNima manuSyapaNuM pAmI zake ne kyA jI na pAmI zake ? uttara-1 deva 2 nArakI, 3 teukAya, 4 vAyukAya, 5 asaMkhyAtA AyuSyavALA manuSya ane tiryaMca sivAyanA tamAma saMsArI jIvo anaMtarabha saMmUrNima manuSyapaNe upajI zake. kahyuM che ke neraiyadevaagaNi, vAuyavajjiya asNkhjiivaao|| sesA save'vi jiyA, saMmucchima maNuesu gacchati // 1 // 31 // ahIM jaNAvelA deva vagere pAMca mAthI deva ane nArakI, anaMtara bhavamAM garbhaja manuba tiryacapaNe upaje, teukAya, vAyukAya, anaMtarabhave manuSyapaNuM na ja pAme, tathA asaMkhyAta varSanA AyuSyavALA tiryA ane manuSyo anaMtara jarUra depaNuM ja pAme, A kAraNathI deva vagere pAMca cha saMbhUmi manuSyapaNuM na pAme ema kahyuM. 16. 17 prazna-saMmUchama manuSyo cAlu bhavanuM AyuSya pUrNa karI anaMtarabhave kayA kayA jIvasthAmAM jAya ? ne kayA jIvasyAnamAM na jAya ? uttarasaMbhUmi manuSya ma pAmI anaMtarabha deva, nAraka, yuliyA sivAya tamAma jIvasthAnakamAM jaI zake. saMbhUmi manuSyapaNumAM devapaNane tathA yugalikapaNAne pamADanArAM kAraNonI sevanA saMbhavatI nathI, mATe saMpUmi manuSya marIne anaMtarabhave devapaNuM ke yugavipaNuM na ja pAmI zake. temaja te rithatimAM narakapaNuM pamADanArA pApakarmanAM sAdhana 5NuM sevanA saMbhavatI nathI, tethI ema kahyuM ke, saMsUIma manuSya maraNa pAmI anaMtarabha nArANuM na pAmI zake. kahyuM che ke For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 238 1 zrI jaina satya prakAza [ varSa 12 neraiyadevajuyalA, vajjiya sesesu jIvaThANesu / / saMmucchimanaragamaNaM, save'vi a paDhamaguNaThANI // 1 // 32 // 18 prazna-zrIjinendra bhagavaMtanI pUjAmAM kevAM phUla, phaLa, patra vAparavAM joIe? uttara-1 hAthamAMthI sarakI paDelAM eTale hAthamAM rahelAM phUla vageremAMthI je phUla vagere nIce kharAba padArthanI upara paDI gayAM hoya, 2 tathA dharatI upara paDIne dhULa vagerethI ragadoLAyelA hoya, 3 paganI upara paDI gayA hoya, athavA je kula vagerene paga aDI gaye heya, 4 pitAnA mastakathI uparanA bhAgamAM ane nAbhithI nIcenA bhAgamAM gharI rAkhyA hoya, 5 apavitra lUgaDAmAM rAkhelA hoya, 6 duSTa mANaso je phUla vagerene aDI gayAM hoya, 7 je phUla vageremAM kIDA paDayA hoya, 8 varasAdathI kahevAI gayA heya; AvA phaLa, phUla, patra (Damare vagere) prabhu-devanI pUjA karavAmAM vAparavA nahi. zArdulavikrIDitavRttamhastAtpraskhalitaM kSitau nipatitaM lagna tathA pAdayoH yanmUddhordhvagataM dhRtaM kuvasane nAmeradhoyadhdhRtam / / spRSTaM duSTajanairdhanairabhihataM yadUSitaM kITakai styAjyaM tatkusumaM phalaM dalamapi zrAddhairjinA kSaNe // 1 // 76 // 19 prazna-vartamAna covIzInA badhA tIrthaMkara bhagavata kathA kyA samaye muktipada pAmyA? - uttara-1, saMbhavanAtha, 2. padmaprabhu, 3. suvihinAtha, 4. vAsupUjya svAmI; A cAra tIrthakaro aparAkSasamaye (bare) muktipada pAmyA, ane 1. aSabhadeva bhagavAna, 2. ajitanAtha 3. abhinaMdana svAmI, 4. sumatinAtha, 5. supArzvanAtha, 6. caMdraprabhu, 7. zItalanAtha, 8. zreyAMsanAtha, A ATha tIrthakaro pUrvAhna samaye eTale divase bAra vAgyA pahelAMnA samaye mutipada pAmyA. tayA 1. dharmanAtha, 2. aranAya che. naminAtha, 4. mahAvIra svAmI; A tIrthakare rAte bAra vAgyA pachInA vakhate muktipada pAmyA. tema ja 1. vimalanAtha, 2. anaMtanAtha, 3. zAMtinAtha, 4. kuMthunAtha, 5. mallInAtha, 6. manisatratasvAmI, 7. neminAtha, 8. pArzvanAtha A ATha tIrthakara rAte bAra vAgyA pahelAMnA samaye mukitapada pAmyA. ema zrI. ciprAbhUtamAM kahyuM che. te pATha A pramANe avaraNhe siddhigayA, sNbhvpumaabhsuvihivsupujjaa| sesA usabhAIyA, seyaM saMtAya puvaNe // 565 // dharme-jhanama-vIrA-gavarase puSyarattag selA che rAtrine pahelo bhAga pUrva rAta ane pAchale bhAga apararatra kahevAya, ne divasane pUrvabhAga pUrvAha ane pAchalo bhAga aparAe kahevAya. 19. 20 prazna-naMdIzvaraThIpanAM bAvana cetyone vaMdanA karatI veLAe kevI bhAvanA bhAvavI ? uttara-naMdIzvaraThIpamAM 4 aMjanagiri, 16 dadhimukha parvata ne 32 ratikAra parvata che. te dareka parvatanI upara eka caitya che. sarva maLI bAvana cityomAM rahelI For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prattara-prabodha [ 229 tamAma jina pratimAne huM vaMdanA karuM chuM. A rIte bhAvanA bhAvIne vaMdanA karavI. sragdharAvRttam dIve naMdIsarammI caudisi cauro aMjaNAbhA nagiMdA / tehiMto vAvimajhe dahimuhagiriNo seyavaNNA taheva // duNhaM duNhaM pi tesiM ruiraraikarA aMtarAle ya do do| bAvaNNA tattha titthe suravaibhavaNA tesu vaMde jiNiMde // 1 // rA prazna--supAtra munirAja vagerene dAna detAM, tIrthanI unnati karatAM jeTaluM phala maLe, teTaluM phaLa maLe. e vAta yuktithI kaI rIte ghaTAvI zakAya? uttara-jema makAnano AdhAra pAyo hoya che, tema tIrthanuM mUla (TakAvavAnuM sAdhana) munivare che. munivaronuM mUla anAdi AhAra che, eTale teo nirdoSa AhArathI dharmArAdhana nimite zarIra TakAve che, ema vicArI bhavyajI mahAvratAdi sadaguNanA bhaMDAra munivarane yogya avasare nirdoSa azana, pAna khAdima, svAdima vaherAve teNe tIrthanI unnati karI ema samajavuM. vaLI jyAre tIrthane aMtarakAla hoya, kevalajJAnIne viraha heya, tyAre teo ja jinadharmane upadeza daine bhavya jIvone dharma pamADe, sthira kare, durgatimAM jatAM bacAve. A rIte mahA upakAra karanArA te ja munivaro hoya che. munivarone parama ulAsathI nirdoSa dAna devAthI ja prabhuzrI mahAvIra deve durlabha bodhibIja meLavI anukrame tIrthaMkara padavI meLavI. AvI udAra vicAraNAthI samyajJAnAdine dhAraNa karanArA munivaronI bhakita karavI, temane zuddha bhAvathI zuddha dAna devuM, jJAnAdinI ArAdhanAmAM madada karavI, temanI pAse hitazikSA sAMbhaLIne tene amala karIne mAnava janma saphaLa karavo. kahyuM che ke AryAvRttatitthassa muNI mUlaM, muNINa mUlaM havaMti asaNAi / jo dei tANi tesiM, teNaM tisthuNNaI vihiyA // 1 // tisthaMtaresu vijao, kevalirahiesu ajjkhittesu| uvayAraparA muNiNo, jiNadhammadhuraMdharA bhaNiyA // 2 // ho hI jo titthayaro, apacchimo ihaya bhArahe khitte / muNidANAo teNavi, saMpattA dullahA bohI // 3 // tA khalu pUeavyA, rayaNatayadhAriNo sayA muNiNo / tesiM dANaM deyaM, suddhaM suddheNa bhAveNaM // 4 // 22 prazna-samavasaraNamAM kyA kyA khUNe kaI kaI parSadA besIne ane kai kai. parSadA ubhI rahIne zrI tIrthaMkaradevanI pavitra dezanA sAMbhaLe che? For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 240 ] w zrI jaina satya prakAza uttara----agni, naiRtya, vAya ya, IzAna khUNAmAM traNa traNa padA gaNatAM khAra padA samavasaraNamAM to karadevanI dezanA sAMbhaLe temAM agni khUNuAnI traNu padAnI vyavasthA zrI aokalpasUtranA prathama khaMDanI DhIkAmAM A pramANe jaNAvI che.--zrI tI kara paramAtmA samavasaraNamAM caityakSane pradakSiNA daI siMhAsana upara pUrva dizA taraph sukha rAkhI bese. je traNu kriyAmAM tI kara bhagavaMtanuM mukha nathI, te traNe dizAmAM de! tItha kara devanA traNa pratibiMba sthApana kare che. te traNe pratiSThi'kheAnI AkRtimAM ane tI kara devanI AkRtimAM lagAra paNa phera hotA nathI. tema ja te traNe pratiSmiA siMhAsana, cAmara, chatra, dharmacakrathI ze:bhAyamAna haiAya che. tathA dezanA bhiLanArA tamAma jIve. ema ja samaje che ke prabhu zratIrthaMkaradeva amArI AgaLa dharmasvarUpa jaNAvI rahyA che. badhA gaNudharAmAMthI prAye mukhya gaNudhara vA bIjA gaNadhara kAyama prabhunI pAse rahe ja, eTale kAraNe bavA sudharA kadAca hAjara na heAya, paNa eka mahudhara prabhunI pAse jarUra heAya ja. te mukhya gaNadhara athavA bIjA aNudhara samavasaranA pUrva dizAnA daravAje praveza karI agni khUOAmAM prabhu devane tamarakAra karI najIka ese A rIte bIjA pazu gadharA mukhya NudharanI AgaLa bese kahyuM che keH~~ AyAhiNa puvvmu| tidisiM, paDiruvagA ya devakayA // jedugaNI aNNo vA, dAhiNapuSpe adUrambha // 1 // ahIM' samajavA jevI khInA e che ke-tIrthaMkara devanA prabhAvathI ja traSNu pratibimAmAM AkRti vagere eka sarakhI jAya che-kahyuM che ke-- je te devehi kayA, tidisiM paDirUvagA jiNavarassa || Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ varSa 12 v tesipi tappabhAvA, tathANurUvaM havai rUpaM // 1 // pahelAM gaNadhara| ese te pachI atizaya dhAraka zramaNA mese. A bAmatamAM Avasyaka sRSTimAM spaSTa kahyuM che ke tamAma sAdhuo-kaTikasane prabhu devanI dezanA staMbhaLe che. te pATha A pramANe, "sAdhavA sarvenA kaTivAlanArAnti pratyAvi". atizayAne dhAraNa karanAra zramaNeAmAM kaivasi jina, manaHva jina, avadhi jina, caudapUrvI hazapUrvI, navapUrvI - AmauSadhi vagere vividha prakAranI labdhinA dhA munivarAno samAveza thAya che ema jANavuM. teo gaNaparAnI pAchaLa A pramANe vidhi sAcavIne bese che. ahIM prathama ja jaNAvelA kevalI bhagavate zrI tIrthaMkara devane traNa pradakSiNA R, ' nama: tIrthaya' ema khAlI aNudhara padmanuM gaurava jALavavAnI khAtara ja tamAma gaNadharAnI pAchaLa bese che. te pachI manaHpavajJAnI, avadhijJAnau, cau pUrvI, dazapUrvI, AmauSadha vagere vividha sa~khya vALA munivarA pUrva dvAre praveza karIne zrI tItha karane traNlR pradakSiNA daI, nasarakAra karI tI, gaNuvara valine namatIzAya, gamA vadharemya:, nama; AhiUH For Private And Personal Use Only A rIte kramasara namaskAra karone kevalI bhagavaMtanI pAchaLa ( manaHpaOva jina ) ese che. pramANe bAkInA zramaNA paNa mana:paryava jJAnInI mAphaka tamAma vidhi-namaskAra jALavIne ' namo'ttAgnAtimyaH' A padmathI atizaya dhAraka munivarezane namakAra karI atizaya dhAraka munivareAnI pAchaLa khese che. ema tamAma gaNudhArAdi zramaNeAno 1
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paDelI parSadAnI vyavasthA TUMkamAM jINuAvI. vaimAnika devIo pUrvakAre praveza karIne zrI tIrtha kara prabhune traNa pradakSiNA daI namaskAra karI, tema ja tIrthane ane sarvasAdhuone 'namatI, nama: sUrvaNacchada' A be pada khAlI namaskAra karI jemAM atizayanI dhAraka nathI, tevA niratizaya sAdhunI pAchaLa ubhI rahe, paNa ese nahi. A vaimAnika devIonI mAphaka sAdhvIo paNa pUrva dhAre praveza karI zro tItha kara devane pradakSiNA daI namaskAra 4rI, tIrthane, sava sAdhuone paNa namarakAra karI vaimAnika devIeAnI pAchaLa UbhI rahe. A rIte agni khUNAnI traNa parSadAnI bInA TUMkamAM jaNAvI dIdhI. have naiRtya khUNAmAM bhuvanapati,vyatara, jyotiSkAnI devIonI traNa parSadA dakSiNa dvAre praveza karI zrI tIrthaMkara devane traNa pradakSiNA-namaskAra karI, sarva sAdhuone namaskAra karI kramasara bese che. kahyuM che che kevaliko tiuNaM jiNaM, titthapaNAmaM ca maggao tassa / / maNamAdIvi namaMtA, vayaMti saDDhANasaDDhANaM // 1 // titthAisesa saMjaya devI vemANiyANa samaNIo // bhavaNavai vANamaMtara, joisiyANaM ca devIo // 2 // vAyavya khUNAmAM bhuvanapati, vyaMtara, jotiSka devAnI traNa parSadA pazcima dvAre praza karI zrI tIrtha"kara devane traNa pradakSiNA-nasarakAra karI, sarva sAdhuone namaskAra karI kramasara bese che. e ja pramANe vidhi jALavIne vaimAnika deva, manuSya, manuSyanI strIo; A traNa parSadA uttara dvAre praveza karI kramasara bese che. je deva athavA manuSya-jenI sAthe AvyA hoya, te paNa tenI sAthe bese, bRhataka95TIkAmAM jaNAvelI A bInA karatAM Avazyaka baha6vRttimAM A pramANe vadhAre hakIkata jaNAvI che. ahI' jo ke bhUla TIkAkAre bhuvanapati, vyaMtara, jyotiSkadevIone, ne bhuvanapati Adi cAre prakAra deva-manuSya--manuSyanI strIone mecavAnuM ke UbhA rahevAnuM spaSTa akSaramAM kahyuM nathI ja, paNa kaivala sthAna mAtra batAvyuM che, te paNa pUrvAcArya bhagavaMtanA upadezAnusAre samavasaraNanA citra vagere uparathI jANI thAya che ke-sarva devIo samavasaraNumAM bese nahi, UbhI rahIne dezanA sAMbhaLe. deva, puruSo vagere besIne sAMbhaLe, ema keTalAeka AcAryonA abhiprAya che. A bInA TUMkAmAM zrI AcArAMga sUtranA chaThThA adhyAyananA pahelA uddezAnI TIkAmAM paNa jaNAvI che. eka kavie bAre parSadAnA sthAna jaNAvavA pUrvaka samavasaraNunI stuti A pramANe karI che. e | zAvitrItivRtta I. AgneyyA gaNamRdvimAnavanitA sAdhyaH sthitA naiRte / jyotivyaMntarabhAvanezadayitA vAyavyagAstatpriyAH / / aizAnyA ca vimAnavAsinaranAryaH saMsthitA yatra taa|| jainasthAnamidaM catutripariSatsaMzobhitaM pAtu vaH // 1 // artha-je samavasaraNutA agni khUNAmAM, gaNudharAdi munivare, vaimAnikadevIo, ane wAdhvIo ane nainatya khUNAmAM jyotiSka, vyatara, bhuvanapatinI devIo tathA vAyavya khUNAmAM, te vyaMtara, bhuvanapati, jAtiSNadeva ane IzAna khUNAmAM vaimAnika deva, manuSyA, manuSyanI strIo rahI hoya che-te cAra guNI traNa eTale 443=12 parSadAthI zobhAyamAna zrI jinasamavasaraNu tamAru rakSaNu karI. (cAlu) For Private And Personal use only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zahri Jairna Satya Prakasha, Regd. No. B. 3801 zrI jaina satya akAkhyA. dareke vasAvavA cAgya zrI jaina satya prakAzanA traNa vizeSAMka (1) zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMka bhagavAna mahAvIrasvAmInA jIvana saMbaMdhI aneka lekhAthI samRddha a'ka : mUlya cha AnA (TapAla kharcane eka AnA vadhu). (3) dIpotsavI aMka : bhagavAna mahAvIra svAmI pachInAM 10 0 0 vaSa" pachInAM sAtase vaSA jaina itihAsane lagatA lekhAthI samRddha sacitra aMka : mUlya savA rUpiye (3) kramAMka 100 : vikrama-vizeSAMka | samrATa vikramAditya saMbaMdhI aitihAsika bhinnabhinna lekhAthI amRddha 240 pAnAMne daLadAra sacitra aMka : mUlya dADha rUpiye. zrI jaina satya prakAzanA e viziSTa akA [1] kramAMke 43-jainadarzanamAM mAMsAhAru hovAnA AkSeponA javAbarUpa lekhethI samRddha aMka : mUlya cAra AnA. [2] kramAMka 45-ka. sa. zrI hemacaMdrAcAryanA jIvana saMbaMdhI aneka lekhAthI samRddha aMka : mUlya traNa AnA. - kAcI tathA pAkI phAilo * zrI jaina satya prakAza nI trIjA, cAyA, pAMcamA, gAThamA, dasamA, agiyAramA varSanI kAcI tathA pAkI phAIla taiyAra che. mUlya darekanuM kAcInA be rUpiyA, pAkInA aDhI rUpiyA. -lA zrI jenAdhAma satyaprakAzaka samiti jezigabhAInI vADI, ghIkAMTA, amaDhAvAda. mudraka:-maganabhAI choTAbhAI desAI. zrI vIravijaya prInTIMga presa, salA pAsa krosaroDa, pe, bo. naM. 6 zrI bhaktimArga kAryAlaya amadAvAda, prakAzaka: cImanalAla gokaLadAsa zAha. zrI jainadharma" satyaprakAzaka samiti kAryAlaya, jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA rADa-amadAvAda. For Private And Personal use only