Book Title: Bij Ne Ketar Joi Che
Author(s): Ratnasundarsuri
Publisher: Ratnasundarsuriji
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008889/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke che Ed NM potAne mATe ja anAmata rAkhyo hota to? nadIe potAnuM pANI potAne mATe ja saMgrahita karI rAkhyuM hota to? vAdaLe varasavAne badale vikharAI javAnuM ja pasaMda karyuM hota to ? caMdana ane gulAba, e bannee potAnI suvAsane potAne mATe ja salAmata rAkhI dIdhI hota to? kadAca A prazna pUchavAtuM Aje mArI sAme upasthita na thaI zakyo hota ! lakhI rAkha tArI DAyarImAM ke hAthanI mUThI jyAre khullI hoya che tyAre AkhI duniyAnI havA hAtha para hoya che ! mahArAja sAheba, lohInAM pANI karIne ekaThI karelI saMpI ne dAnamAM ApavAnI vAta jyAre sAMbhaLavA maLe che, ko'ka pustakamAM jyAre vAMcavA maLe che tyAre mana subdha thaI jAya che. zuM jarUra che dAnanI ? sahu potapotAnuM nasIba laIne ja jyAre A jagatamAM AvyuM che tyAre dAna dvArA ene svastha banAvavAno ke sukhI karavAno prayatna karavo e eka jAtanI AtmavaMcanA ja nathI ? abhimAna puSTa karavAnI vRtti ja nathI ? TUMkamAM, mane ema lAge che ke je maLyuM che ene bhogavatA rahevuM ane bhAvine surakSita banAvI rAkhavA saMpattino saMgraha karatA rahevuM paNa dAna karavA dvArA e saMpattine ochI karI nAkhavAnI mUrkhAI to kyAreya na karavI. Apa A aMge zuM kaho cho? | darzana, tArA praznano javAba ApatA pahelAM mAre tane eka bIjI ja bAbata jaNAvavI che. vasaMta RtumAM vRkSa jyAre phaLa-phUla-parNathI lacI paDe che tyAre potAno A vaibhava e jagatane mATe khullo mUkI de che. nadI jyAre pANIthI chalochala bane che tyAre be kAMThe vahetI vahetI aneka jIvonI e pyAsa chipAve che. dhummasa ADuM AvatuM nathI to sUrya potAnAM kiraNone dharatI sudhI pahoMcADavAmAM koI ja kacAza rAkhato nathI. vAdaLa jyAre pANIthI labalaba thaI jAya che tyAre dharatI para varasavAmAM e pAchIpAnI karatuM nathI. kApI nAkho, ghasI nAkho ke cholI nAkho, caMdana potAnI suvAsa prasarAvyA vinA rahetuM nathI. choDa para gulAbanuM puSpa pedA thAya che ane e potAnI suvAsa phelAvyA vinA rahetuM nathI. TUMkamAM, kudaratamAM kyAMya bhogavaTo nathI ke kyAMya saMgraha nathI. kadAca e jagata pAsethI le che kaNa jeTaluM paNa enI sAme jagatane e Ape che maNa jeTaluM prazna to mane e thAya che ke nAma tAruM darzana che ane tArI pAse A badhuM nihALavAnI dRSTi ja nathI ? kudarata vacce tuM jIve che, kudaratanI maherabAnIthI tuM jIve che ane chatAM kudaratano A 'dAna' guNa tArI najaramAM nathI ? mAtra paLa-be paLa mATe kalpanA karI jo, sUrya potAnAM kiraNone potAnI pAse ja rAkhI lIdhA hota to ? vRkSe potAnA phaLa-phUlono vaibhava mahArAja sAheba, ApanA gata patra aMge kAMI paNa lakhatA pahelAM eka bAbatano huM ApanI pAse khulAso karavA mAguM chuM. ApanA pratye mane pUjaya buddhi jarUra che paNa eTalA mAtrathI ApanAM vacano pratye mArA manamAM prAmANyabuddhi hovI ja joIe evuM Apa na mAnI lezo. kAraNa ke ema to mane mammI pratye pUjyabuddhi che ja ane chatAM enAM ghaNAM ya vacano pratye mArA manamAM satata zaMkA rahyA ja kare che. e ja hakIkata ApanI sAthe paNa banI zake che. khabara nathI paNa koI paNa kAraNasara ApanA pratye mArA manamAM pUjyabuddhi to che ja ane e hisAbe ja mArA manamAM varasothI je prazna pUMTAI rahyo che enuM samAdhAna meLavavA meM ApanI sAthe patravyavahAra cAlu karyo che. paNa ApanA taraphathI maLanArAM tamAma samAdhAno mAre svIkArI ja levA joIe evo Agraha Apa na rAkhazo kAraNa ke mane zraddhA karatAM tarka para bharoso vadhu che. lAgaNI karatAM vicAro vadhu tAkAtavAna che evuM huM spaSTa mAnuM chuM. gaNitamAM jema badhuM ya spaSTa ja hoya che tema jIvanamAM ya badhuM spaSTa ja hovuM joIe evuM mAruM mAnavuM che. Apa saMta cho eTale banI zake ke ApanA jIvananuM cAlakabaLa zraddhA hoya paNa huM to vijJAnano snAtaka chuM. ane eTale ja mArA jIvananuM cAlakabaLa to buddhi che. buddhine huM kasoTIno paththara mAnuM chuM. e paththara para je vicAra sAco puravAra thAya e vicArane ja Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanamAM sthAna ApavuM joIe evuM mAruM spaSTa mAnavuM che. A vAta mAre Apane eTalA mATe jaNAvavI paDe che ke hRdaya ane buddhi vacce pUrva-pazcima jevI viparItatA nathI paNa pANI-agni jevI virodhitA che. viparItAne to hajI kadAca samAnatAnA stare lAvI zakAya paNa virodhitAne saMmatinA stare lAvavAnuM to azakyaprAyaH che. ApanA ane mArA vacce mAtra viparItatA ja nathI, virodhitA paNa che. Apa saMta cho ane huM gRhastha chuM. A viparItatA to hajI kadAca tUTI zake che paNa Ape AkhI jIvana vyavasthA goThavI che hRdayane kendramAM rAkhIne ane huM AkhI jIvana vyavasthA goThavI beTho chuM buddhine kendramAM rAkhIne. A je ApanA ane mArA vacce virodhitA che ene dUra karavAnuM kAma Aje to mane azakyavatu lAge che. ane e hisAbe ja Apane huM jaNAvI dauM chuM ke na to Apa ApanAM samAdhAna mATe svIkArI ja levA joIe evo Agraha rAkhazo ke na to ApanAM samAdhAno pratye mArA manamAM UThatA kutarko vAMcIne AvezamAM Avazo. alabatta, eka vAtano Aje huM ekarAra karuM chuM ke buddhi kendrita jIvanapaddhatie mane aMdarathI 'nirasa' banAvI dIdho hoya evuM huM satata anubhavyA karuM chuM. jIvuM chuM anekanI vacce ane chatAM jANe ke mAruM koI ja nathI evuM mane satata lAgyA kare che. A pIDAno koI IlAja? gayelA jIvanane paNa jagata vacce 'saphaLa' puravAra karavAmAM teone saphaLatA arpe che. paNa, saDeluM lAkaDuM Akhare to saDeluM ja rahe che ne? basa, e ja nyAye nirasa jIvana Akhare to nirasa ja rahe che ne? A nirasatAnI pIDAe ja teone mArI pAse AvavA majabUra karyA che. ane meM mAtra eka ja kAma karyuM che. besvAda lAgatI rasoIne strI jema emAM mIThuM bheLavIne svAdiSTa banAvI de che tema svAdahIna banI gayelA emanA jIvanamAM lAgaNInuM tattva umerIne meM e sahunAM jIvanane ullasita karI dIdhA che. alabo, A vAta atyAre tArI sAme rajU karavAno koI artha nathI. kAraNa ke atyAre tArI bhUmikA ja AkhI judI che. yunivarsiTImAM lIdhela zikSaNe Aje tArA manano kabajo jamAvyo che. sarvatra thaI rahela 'saphaLatA'nI bolabAlAe tane ya 'saphaLa ' banI javA atyAre lAlAyita karyo che. sarvatra dekhAI rahelA vizvAsaghAta ane chetarapIMDInA vAtAvaraNe tane lAgaNIzIla na banI javA satata taiyAra karyo che. zakti, saMpatti ane sAmagrI, A traNeyanI vipulatA mAtra dhAradAra buddhine ja AbhArI che e mAnyatA Aje tArA manamAM ghara karI gaI che ane eTale ja hamaNAM mArI vAtanI tArI sAme rajUAta na karatAM tArI ja vAto sAMbhaLavAno, tArI ja samasyAo sAMbhaLavAno, tArI ja tarkabaddha [?] dalIlo sAMbhaLavAno meM nirNaya karyo che. mAruM tane AhvAna che ke jarAya kSobha rAkhyA vinA, 'mane khoTuM lAgI jaze' evo bhaya rAkhyA vinA, tArI khoparImAM je kAMI bharyuM hoya e badhuM mArI sAme rajU karI deje. tArI pAse kadAca Backing che toya e Backing mAM che mAtra AInsTAIna, eDIsana, gelelIyo ke nyUTana! jyAre mArI pAse je Backing che e Backing mAM che paramAtmA mahAvIradeva, gautamasvAmI, hemacandrAcArya, haribhadrasUri mahArAja, yazovijayajI upAdhyAya vagere ! karI laIe ApaNe baLAbaLanAM pArakhAM ! jIvana jAme che zenAthI ? lAgaNIthI ke vicArathI ? jIvananI prasannatA zene AbhArI che? hRdayane ke buddhine ? mANasane sajjana, saMta yAvatu paramAtmA banAvI devAnI pracaMDa kSamatA kyA paribaLamAM che? zraddhAmAM ke tarkamAM? mananI mastInAM mULamAM che. zuM? bAhya saphaLatA ke dilanI saraLatA ? AvI jA medAnamAM, vijetA koNa bane che, e nakkI karI laIe. === darzana, patramAM teM je kAMI lakhyuM che e vAMcIne mane koI ja Azcarya thayuM nathI. kAraNa ke tArA jevA seMkaDo nahIM, ba9 hajAro yuvAno mArA paricayamAM AvyA che. ekadama najIkathI meM emane nihALyA che. sanamAyakA jemasaDelA paNa lAkaDAne jagata vacce AkarSaka puravAra karavAmAM saphaLa banI jAya che tema dhAradAra buddhie aMdarathI nirasa ane virasa banI Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varasAvelA aneka abhizApomAMno eka abhizApa A che ke eNe mAnavane kalpanAtIta hade saMvedanahIna banAvI dIdho che. koyalanA TahukAmAM ene mAtra "zabda" no ja anubhava thAya che. paramAtmAnI mUrtimAM ene mAtra 'padArtha'nAM ja darzana thAya che. prabhu sanmukha nRtya karI rahela bhaktanA pagamAM ene mAtra 'vediyAveDA ja dekhAya che. lAcArIthI bhIkha mAgI rahela bhikhArImAM ene 'daMbha' sivAya bIjuM kAMI dekhAtuM nathI. dharatIkaMpamAM daTAI gayela hajAro mANasonI vedanAo e TI.vI. para cA pItA pItA majethI jaI zake che. nirdoSa pazuonI thaI rahela berahama katalanI hadayadrAvaka vAto e lAgaNIhIna banIne TesathI sAMbhaLI zake che. A ja vAtAvaraNamAM tAro uchera thayo hovAthI kudaratanA sahaja paropakAranA svabhAvane tuM 'udAratA' mAnavA taiyAra na thAya e bilakula samajAya tevI vAta che. khera, tane tArI ja rIte mAre samajAvavo paDaze. jenI vAta have pachInA patramAM. mahArAja sAheba, Ape phekelA paDakArane jhIlI levAnI mArAmAM koI kSamatA paNa nathI ane mArI evI koI yogyatA paNa nathI paNa, to ya je vAstavikatA hoya ene mAre samajI to levI ja che. ane hA, mane AnaMda to e vAtano che ke huM mITho jhaghaDo karavA chevaTe ApanI pAse Avyo chuM. bhikhArI kaMdoI sAthe jhaghaDavA jAya ane kaMdoI AvezamAM AvIne bhikhArI para be-cAra IMDA pheMkI de to bhikhArInuM to kAma ja thaI jAya ne? basa, AvI ja kaMIka gaNatarIthI ApanI sAthe A patravyavahAra meM cAlu karyo che. huM dalIlo uThAthe jAuM, Apa enA jaDabAtoDa javAbo ApatA jAo ane emAM ja mAruM hRdaya parivartana thaI jAya, basa, ApanI sAtheno mAro A jhaghaDo saphaLa ! hA, to mArI vAta e hatI ke prathama patramAM Ape kudaratanI udAratAnI je vAto lakhI che e vAtomAM khAsa dama eTalA mATe nathI ke e kAMI nadI, sUrya, vRkSa vagerenI udAratA nathI paNa e to emano svabhAva ja che. nIce tarapha ja vahevAno jema pANIno svabhAva ja che, bharatI ane oTa e jema sAgarano svabhAva ja che, UMce ja javAno jema agninI jvALAno svabhAva che tema kiraNo prasarAvavAno sUryano svabhAva ja che. be kAMThe vahetA rahevAno nadIno svabhAva ja che. vasaMta RtumAM haLa-phUlathI lacI paDavAno vRkSano svabhAva ja che. suvAsa phelAvavAno puSyano svabhAva ja che. AmAM udAratA kyAM AvI ? ThIka che. ko'ka kAvya vagere banAvavuM hoya ane emAM kudaratanA A svabhAvane zabdonA alaMkArathI vibhUSita karavo hoya to tyAM A badhI vAto cAlI jAya paNa jIvananA gaNitamAM to A vAto na ja cAle. Apa evI ko'ka dalIla Apo ke udAratAnI vAta ghIthI lacapaca garamAgarama zIro je rIte gaLA nIce UtarI jAya che e rIte manamAM UtarI jAya. darzana, eka ADa vAta tane karI dauM. kudarata sAtheno saMparka mANasa jema jema ghaTADato jAya che tema tema jIvana sAtheno eno saMparka tUTato jAya che. vijJAne mAnavajagata para darzana, sAgaramAM ja janamatI, sAgaramAM ja jIvatI ane sAgaramAM ja jIvana pUruM karatI mAchalI, kadAca jiMdagInI chellI paLa sudhI pANInI mahattA samajI na zakatI hoya e zakya che kAraNa ke e potAnA jIvana daramyAna ekAda paLa mATe ya pANIthI alaga nathI paDatI. pANIthI alaga paDe to ene khyAla Ave ke pANI e zuM cIja che? basa, e ja nyAye lAgaNInA kAraNe ja janma pAmato, lAgaNInA baLa para ja jIvana jIvato ane lAgaNIsabhara vAtAvaraNamAM ja jIvana pUruM karato mANasa kadAca jiMdagInI chellI paLa sudhI lAgaNInI mahattA na samajI zakato hoya e zakya che. huM tane ja pUchuM chuM, tuM peTamAM hato tyAre ja tArI mammIe garbhapAta karAvI lIdho hota to ? janmatAnI sAthe ja tane ukaraDe padharAvI dIdho hota to? stanapAna karAvavAno eNe dharAra inkAra karI dIdho hota to? tArA svAthyanI bAbatamAM eNe sarvathA upekSA Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sevI hota to? ghoDiyAmAM tane sUtelo rAkhIne e babbe divasa sudhI tArA mAmAnA ghare rahI paDI hota to ? potAnI sukhazIlatAne poSavA eNe game tyAM, game tyAre maLa-mUtra karI javAnI tArI paravazatAne mApha na karI hota to ? tane lAge che kharuM ke tuM jIvato rahI zakyo hota ? ane chatAM tArA jIvana pAchaLa mammIno ATalo badho gajabanAka bhoga che eno tane aNasAra paNa che kharo ? nA, tuM to ema ja mAnI beTho che ke ApaNe to ApaNI rIte ja moTA thaI gayA chIe, tane kadAca khyAla nahIM hoya paNa e hakIkata che ke Aje A dezanI lAkho strIoke jemAM ko'ka mAtA che to ko'ka patnI che, ko'ka vidhavA che to ko'ka kuMvArI che, ko'ka tyaktA che to ko'ka rakhaDela che - garbhapAta karAvIne potAnA peTanA bALakane A dharatI parano eka zvAsa paNa levA detI nathI. kalpanA karI joje AvI krUra strIomAM tArI mAtAnI. tuM rAtanA zAMtithI sUI nahIM zake. tuM atyAre ne atyAre doDIne tArA mammInA caraNomAM kadAca ALoTI paDIza ane AMkhamAM AMsu sAthe tuM bolI UThIza ke "mammI ! huM tArA peTamAM hato e vakhate tane garbhapAta karAvI levAnI durbuddhi na sUjhI to A jIvana huM pAmI zakyo. tAro A upakAra huM jiMdagInI chellI paLa sudhI nahIM bhUluM.' darzana, tArI mammInA upakArane to tuM 'svabhAva' khAte nahIM khatavI dene ? nahIM khatavI zake ne? kAraNa ke 'svabhAva' no to e ja artha che ke je darekamAM eka sarakho hoya. zuM kahuM tane? hamaNAM ja thoDAka ja divasa pahelAM vartamAnapatramAM eka prasaMga vAMcyo. 24 varasanI kuMvArI paNa garbhavatI thayela yuvatIe bAbAne janma Apyo. mAtra paMdara ja miniTa bAda e jIvatA bAbAne eNe kacarApeTImAM nAkhI dIdho. kUtarA-Dukkaroe ene phADI nAkhyo tyAM sudhI e tyAM ja UbhI rahI. 'marI gayA'no pAko khyAla AvI gayA bAda e turata DiskothekamAM gaI ane kAmuka saMgItanI tarja para eNe potAnA premI sAthe nAcavAnuM cAlu karyuM. e yuvatI tArI "mammI' hota to? e bAbo 'tuM' ja hota to? javAba lakhaje Ano. mahArAja sAheba, Apano patra vAMcyo. huM AkhI rAta sUI nathI zakyo. mammInA A pracaMDa upakAranA khyAle kadAca ghaNAM varaso bAda jene sAcA kahI zakAya evA lAgaNInAM AMsuthI AMkha chalakAI gaI. Ape sAcuM ja lakhyuM che ke 'mammIno mArA jIvana pAchaLano ATalo badho gajabanAka bhoga mArA khyAlamAM ja nathI.' peparamAM Ape vAMcela prasaMgamAM je yuvatInI vAta che evI yuvatIo to Aje ya A jagatamAM ochI nathI paNa evI yuvatIomAM mArI mammIe potAno naMbara na lagAvyo to huM A dharatI para janma pAmI zakyo. A eka ja vAstavikatA mane mammI tarapha lAgaNIsabhara banAvI devA paryApta che. zuM lakhuM Apane ? buddhinA mAdhyame ja jIvanavyavasthA goThavavAno AgrahI evo huM ApanA mAtra eka ja patrathI lAgaNInA pravAhamAM kheMcAI gayo chuM ane lAgaNInA A pravAhamAM huM satata kheMcAto ja rahuM evuM hradaya jhaMkhyA ja kare che. Apane vinaMti karuM chuM ke Apa mArA hRdayamAM suSupta paDelA lAgaNInA pravAhane jIvaMta karI do. darzana, jharaNuM to pragaTa thavA taiyAra ja hoya che paNa takalIpha e che ke ApaNe paththara haTAvavA taiyAra nathI hotA, hRdayamAM rahela lAgaNIno pravAha sakriya thavA pratipaLa taiyAra ja hoya che paNa ApaNe buddhinA paththarane haTAvavA taiyAra nathI hotA. dhanyavAda ApuM chuM tane ke teM buddhino paththara haTAvIne mAro e gata patra vAMcyo. bAkI, e patranA lakhANane tuM buddhithI ya vAMcI zakyo hota, 'mArI mammIe garbhapAta jyAre nathI ja karAvyo ane mane janma ApI ja dIdho che tyAre 'jo' ane 'to' nI kalpanA karIne vAstaviktAnI sAme AMkhamIMcAmaNAM karavAnI jarUra ja zI che?' hA, buddhine patranA vAMcanamAM A rIte teM kAme lagADI dIdhI hota to Aje tuM lAgaNInA kAraNe je prasannatA anubhavI rahyo che e prasannatA tuM acUka na ja anubhavI zakyo hota. paNa, tuM nasIbadAra nIkaLyo. buddhine eka bAju rAkhIne hRdayathI te patra vAMcyo ane e patra tArAmAM suSupta paDelA lAgaNInA pravAhane jIvaMta karI dIdho. paNa, lAgaNInA e pravAhane jo tAre jIvaMta ja rAkhavo hoya to huM tane eka ja salAha ApuM chuM Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke jenA jenA sahayogathI A jIvana cAlI rahyuM che e tamAmane tuM ekavAra gaMbhIratAthI smRtipatha para lAvI de. mammInI sAthe tAre pappAne ya yAda karavA paDaze. bhAInI sAthe tAre kuTuMbane ya yAda rAkhavuM paDaze. zikSakanI sAthe tAre mitrone ya yAda rAkhavA paDaze. samAjanI sAthe sarakArane ya tAre smRtipathamAM rAkhavI paDaze. mAnavasRSTinI sAthe pazusRSTine ya tAre smRtino viSaya banAvavI paDaze. pachI ? tuM AmAM ekanI paNa sAthe chaLakapaTa nahIM karI zake ke ekanI paNa sAthe tuM durvyavahAra nahIM AcarI zake. kAraNa ke A tamAmane te lAgaNInA mAdhyame nihALyA che ane lAgaNIno eka ja svabhAva che, Aga jevo. Aga jema lAkaDAne khAI jAya che, basa, lAgaNI e ja rIte doSone pI jAya che. mahArAja sAheba, Apano patra vAMcyo. huM ema samajyo chuM ke lAgaNInA pravAhane jIvaMta rAkhavA mATe RNasmaraNa e zreSTha koTino vikalpa che ema Apa kahevA mAgo cho paNa manamAM prazna e UThe che ke AmAM paramAtmA, saMta, sajjana vagere kyAM AvyA ? kAraNa ke e sahunuM RRNa ApaNAM para caDyuM hoya evuM spaSTa anubhavAtuM nathI. to pachI e sahu pratyenA lAgaNInA pravAhane jIvaMta rAkhavAno vikalpa karyo ? darzana, lAgaNInA pravAhane jIvaMta rAkhavAno eka zreSTha vikalpa jema RNasmaraNa che tema bIjo zreSTha vikalpa guNasmaraNa che. jeonA sahayogathI A jIvana cAlI rahyuM che e tamAmano samAveza jo RNasmaraNamAM karI zakAya to jeone Adarza banAvavAthI A jIvana sarasa banAvI zakAya tema che e tamAmano samAveza guNasmaraNamAM karI zakAya. jenA paNa jIvanamAM A RRNasmaraNa ane guNasmaraNa, e bannee mahattvanuM sthAna jamAvyuM che enuM jIvana prasannatAthI tarabatara na rahe to ja Azcarya ! enuM hRdaya saMvedanazIla na banyuM rahe to ja Azcarya ! enuM aMtaHkaraNa udAra na bane to ja Azcarya ! tane kadAca khabara nahIM hoya ke buddhi jyAM camatkRta thaI jAya che tyAM mANasa khuza thaIne pAcho pharI jAya e zakya che, tALIo pADIne pAcho pharI jAya e zakya che, dhanyavAda ApIne pAcho pharI jAya che e zakya che, rAjIno reDa thaIne pAcho pharI jAya e zakya che, paNa mANasa jyAM lAgaNIzIla banI jAya che, hRdaya enuM jyAM gadgada banI jAya che, citta enuM jyAM premasabhara banI jAya che tyAM e kaMIka ne kaMIka ApyA vinA pAcho pharI zakato nathI. potAnA svArthane dhakko lAge evuM paramArthanuM ekAda nAnakaDuM paNa satkArya karyA vinA e rahI zakato nathI. hRdayane jhaMkRta karI de evuM nAnakaDuM paNa sukRta karyA vinA e rahI zakato nathI. teM A aMgrejI paMkti kyAMka vAMcI to haze ne ? YOU CAN GIVE WITHOUT LOVING BUT YOU CAN NOT LOVE WITHOUT GIVING. artha Ano spaSTa che. vagara preme paNa tame kaMIka ApI zako cho paNa jo tame premasabhara cho to to ApyA vinA tame rahI ja nathI zakatA. A vAstavikatA eTaluM ja jaNAve che ke jyAM kevaLa choDavAnI ja prakriyA che tyAM premanI gerahAjarI saMbhavI zake che paNa jo hRdayamAM prema hAjara che to tyAM ApavAnI prakriyA amalI banyA vinA rahetI ja nathI. prathama patramAM teM mane puchAvyuM che ne ke 'dAnanI jarUra ja zI che ?' eno TUMko javAba eTalo ja che ke jema maDadAne oNksijananI jarUra hotI nathI paNa jIvatAne oNksijana vinA cAlatuM ja nathI tema buddhine dAnanI jarUra lAgatI nathI paNa hRdaya to dAna karyA vinA rahI zakatuM ja nathI, samajI jaje. mahArAja sAheba, gata patranA ApanA lakhANe mane rItarasano khaLabhaLAvI mUkyo che. meM mArA khudanA jIvanamAM A vAstavikatAno anubhava aneka vakhata karyo che ke buddhine camatkRta 10 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI denArAM bhASaNo meM sAMbhaLyA che ghaNI vAra, paNa tALIo pADIne pAchA pharI javA sivAya meM bIjuM kAMI karyuM nathI. kamyuTaranI karAmato nihALIne AMkho AzcaryathI pahoLI jarUra thaI gaI che paNa 'gajaba' 'gajaba" ATaluM bolavA sivAya meM bIjuM kAMI karyuM nathI. saraghasamAM jIvasaTosaTanA khelo nihALatA huM beThaka parathI anekavAra Ubho jarUra thaI gayo chuM paNa uttejanA sivAya bIjuM meM kAMI ja anubhavyuM nathI. TI.vI. para AvatA duniyAbharanA mAthuM kAma na kare evA prasaMgo meM mAhyA che dhaNIvAra paNa buddhinI karAmata sivAya emAM mane bIjuM kAMI ja dekhAyuM nathI. paNa, ko'ka saMtanuM ekAda paNa hRdayasparzI pravacana meM sAMbhaLyuM che ane jIvanamAM nAnakaDo paNa samyaka sudhAro karavAno turta ja meM cAlu karI dIdho che. ko'ka garIbanA mukhe enA jIvananI lAcArInI vAta kyAreka paNa sAMbhaLavA maLI che ane alpAMze paNa enI e lAcArIne ghaTADavA huM sakriya banyA vinA rahyo nathI. | tIrthasthaLamAM jIvanamAM bhale eka ja vakhata paramAtmAnI zAMta sudhArasa mUrti nihALI che, paNa enAM darzanano nazo magaja para Aja sudhI chavAyelo che. varaso pahelAM ghare AvelA kacchanA eka mAladhArInA mukhe tyAM paDelA duSkALanI bhayaMkaratAnI vAto sAMbhaLelI, ane raDatI AMkhe meM ene mArI potAnI bacAvelI mUDImAMthI pAMcaso rUpiyA ApI dIdhelA ke jenI smRti Aje ya mArI AMkhone azrusabhara banAvI rahI che. TUMkamAM, buddhine camatkRta karanAra prasaMgoe mane vadhumAM vadhu sukhI banAvyo che paNa, hRdayane jhaMkRta karanArA prasaMgoe to mane sukhInI sAthe AnaMdita paNa banAvyo che. alabatta, jIvanamAM karuNatA to e sarjAI che ke lAgaNIzIlatAnA ATaATalA sukhada anubhavo chatAM ya koNa jANe kema, mana Ajeya buddhine naMbara eka para ja rAkhavA mAge che. ane ema karavA jatAM jIvana rukSa ane zuSka banI jAya to ya enI ene ciMtA nathI. patramAM chelle Ape je lakhyuM che ne e ja hAlata che atyAre mArI. Aja sudhImAM meM choDyuM che ghaNuM, ApyuM che bahu ochuM. mazIna para UbhA rahIne kANAmAM paisA nAkhavAthI mazIna je rIte jIvananI noMdha sAthenI TikiTa hAthamAM pakaDAvI de che basa, e ja rIte buddhinA kahevAthI ko'kanA hAthamAM meM 50-100 rUpiyA pakaDAvI dIdhA che. nathI emAM kyAMya anubhavI prasannatA ke nathI emAM kyAMya praviSTa karI lAgaNazIlatA, kAraNa eka ja, premano abhAva. ane enuM paNa kAraNa eka ja, RNasmaraNa ke guNasmaraNano sarvathA abhAva ! darzana, tArA spaSTa AtmanirIkSaNa badala tane khUba khUba dhanyavAda. kAraNa ke A jagatamAM DhagalAbaMdha jIvo to evA che ke jeo AtmanirIkSaNa karavA ja taiyAra nathI. roganuM nidAna karAvavA ja je taiyAra na hoya ene na to kuzaLa DaoNkTara taMdurastI bakSI zake ke nato asarakAraka auSadha paNa ene sAjo karI zake, basa, e ja nyAye mananA doSone je jovA ja taiyAra na hoya ene na to paramAtmA doSamukta karI zake ke na to suMdara majenAM paNa dharmAnuSThAno ene doSarahita banAvI zake. AvA durbhAgI jIvamAM tAro naMbara nathI e jANI huM atyaMta prasanna thayo chuM. have mukhya vAta. choDavAnI bhUmikA parathI tAre ApavAnI bhUmikA para pahoMcavuM che ne ? vicArone badale lAgaNIone tAre tArA jIvananuM cAlakabaLa banAvavI che ne? buddhi sarjita sukhane badale hRdaya sarjita AnaMdane tAre anubhUtino viSaya banAvavo che ne ? to huM tane pUchuM chuM, tane potAne rasa zemAM ? tane badhA jANe emAM ? ke pachI tane badhA cAhe emAM ? tuM karoDapati che, buddhizALI che, oNlimpika cempiyana che, zreSTha kaLAkAra che ke gAyaka che e tArI khyAti cAreya bAju phelAyelI hoya ane chatAM tane koI cAhatuM na hoya e sthitimAM tArI prasannatA vadhu TakI rahe ? ke pachI samAjamAM tArI evI koI khyAti na paNa phelAyelI hoya ane chatAM tArI AjubAjuvALA badhA ja tane cAhatA hoya e sthitimAM tArI prasannatA vadhu TakI rahe ? tAre kahevuM ja paDaze ke badhA ja jANe ane chatAM koI na cAhe enA karatAM to koI ja na jANe ane chatAM ekAda jaNa paNa cAhe e ja sthitimAM mananI prasannatA vadhu TakI rahe. Ano artha zuM ? e ja ke jIvana jIvavAnI majA jaLavAI rahe che mAtra lAgaNInA ja mAdhyame ! basa, mAre tane A ja kahevuM che ke anyo taraphathI maLI rahela je lAgaNI tArA jIvanane rasasabhara banAvI rahI che, e ja lAgaNInA pradAna dvArA anyonAM jIvanane rasasabhara banAvI devAnI bAbatamAM tuM upekSA seve e to cAle ja zI rIte ? 'dAna' mATenA utsAhane jIvanamAM pragaTAvavA mATenI A masta cAvI che. 'lAgaNI Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meLavIne ja huM jo hasI rahyo chuM to lAgaNI ApIne ja mAre bIjAne hasatA rAkhavA che.' 'karuNA pAmIne ja huM jo jIvana TakAvI zakyo chuM to karuNAmaya banIne ja bIjAnAM jIvana mAre TakAvavA che.' 'prema pAmIne ja jo huM prasannatA anubhavI rahyo chuM to premapradAna dvArA ja anyone paNa mAre prasanna rAkhavA che.' TUMkamAM, mAre je joIe che e mAre bIjA pAsethI jhUMTavavuM to nathI ja paNa bIjAne e mAre ApyA vinA ya rahevuM nathI' A che hRdayane dAna mATe ullasita karavAnI ati mahattvanI vicAraNA. mahArAja sAheba, vAstavikatA ATalI badhI spaSTa hovA chatAM ya mArA jevA aneka jIvo A bAbatamAM sAva bujju jevA kema banI gayA hoIzuM ? prema pAmavAnI bAbatamAM AgaLa paNa prema ApavAnI bAbatamAM pAchaLa ! lAgaNI meLavavAnI jhaMkhanA pUrI paNa lAgaNI ApavAnI bAbatamAM sAva devALiyA ! sadbhAvanI bhUkha pUrepUrI paNa sadbhAva ApavAnI bAbatamAM pUrI kaMjUsAI ! icchA hRdaya meLavavAnI paNa gaNatarI buddhi ja ApavAnI ! TUMkamAM, jenA vinA mAre cAle ja nahIM, e mAre koIne ApavuM ja nahIM, AvuM tucchatAnA gharanuM gaNita kayA hisAbe magajamAM goThavAI gayuM haze ? darzana, eka hakIkatano khyAla rAkhaje ke dIvAla toDyA vinA sarovara, nadI banI zakatuM nathI to satata vahetA rahyA vinA nadI, sAgara banI zakatI nathI. te je samAdhAna mAgyuM che eno A javAba che. svArthanI dIvAla toDyA vinA jIvanamAM paramArthavRtti jAgatI nathI ane paramArthavRttine sakriya banAvyA vinA jIvanamAM premano AnaMda anubhavI zakAto nathI. sarovara dIvAla toDAvavA taiyAra nathI thatuM enuM kAraNa e che ke dIvAla surakSAnI bAheMdharI Ape che. rakhe ne, A dIvAla tUTI gaI to pachI mArA astitvanuM zuM ? 13 pANInI atyAra sudhI saMgrahI rAkhela mArI mUDInuM zuM ? basa, mana svArthavRttinI anaMtakALanI UbhI thayela dIvAlane toDI nAkhavA taiyAra thatuM nathI enI pAchaLa paNa A ja kAraNa che. surakSAnuM zuM? saMgrahita mUDInuM zuM ? A be bhayamAM aTavAyeluM manasvArthavRtti para leza paNa kApa mUkavA taiyAra thatuM nathI. A sthitimAM teM je AgaLa jaNAvyuM che e na bane to ja Azcarya ! badhA pAsethI huM meLavato rahuM, mAgato rahuM, AMcakato rahuM paNa huM koIne kAMI ja na ApuM ! paNa huM tane spaSTa cetavaNI ApavA mAguM chuM ke vRkSanI je DALa lIlI hoya che tyAre sIdhI thavA taiyAra thatI nathI e DALa sUkI thAya che tyAre sIdhI thaI zakatI nathI e ja nyAye zaktinA kALamAM je vyakti sattva phoravIne potAnI svArthavRtti para prahAra karavA taiyAra thatI nathI e vyakti azaktinA kALamAM svArthavRtti para prahAra karavAnI kSamatA keLavI zake e vAtamAM koI ja mAla nathI. Aje zarIra tAruM taMdurasta che, buddhi tArI dhAradAra che, vipula saMpattinuM tArI pAse svAmitva che, mana tAruM majabUta che, parivAra tAro anukULa che. toDI ja nAkha utsAharUpI ghaNanA ghA lagAvIne svArthavRttinI majabUta dIvAla ! enuM pariNAma anubhavIne tArI AMkho vismayathI pahoLI thaI jaze. 11 mahArAja sAheba, Apano gata patra vAMcyA pachI mane khAtarI thaI gaI che ke gaNitanI bAbatamAM sAco paDelo huM gaNatarInI bAbatamAM sAva ja khoTo paDyo chuM. skUlamAM gaNitanA peparamAM meM kAyama mATe somAMthI so mAkarsa ja meLavyA che, pappAnI oNphisanA hisAbanA copaDA lakhavAnA kyAreka prasaMgo AvyA che to ekAda vakhata paNa e hisAbamAM meM thApa khAdhI nathI paNa, lAge che ke jIvananA gaNitamAM huM sAva ja khoTo paDyo chuM. kAraNa ke Aja 14 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhI mArA manamAM e ja khyAla hato ke satkAryo kadAca karavAM paNa hoya to ya ene Aje ja amalI banAvavAnI jarUra nathI, jiMdagI hajI to bahu lAMbI che. ane Ame ya pAchalI avasthAmAM bIjuM karavAnuM paNa zuM che ? paNa, gatapatramAM Ape 'lIlI DALa'nI vAta lakhIne mArI UMgha uDADI dIdhI che. atyAre yuvAnInA kALamAM jo huM 'sIdho' na banyo to pAchalI avasthAmAM 'sIdhA' banavAnuM mAre mATe asaMbhavita ja che. ane ApanI A vAta sAcI ja lAge che. kAraNa ke sUkI DALa sIdhI thaI zakatI nathI ane kadAca koI sIdhI karavA jAya paNa che to tUTI gayA vinA nathI rahetI. vRddhAvasthAmAM dharmArAdhanA thaI nathI zakatI ane kadAca parANe koI karavA jAya paNa che to ya emAM ene niSphaLatA maLyA vinA nathI rahetI. prazna Apane have mAre eTalo ja pUchavo che ke mAre zarUAta kyAMthI karavI ? kayA paribaLa pratye mAre lAla AMkha rAkhavI ? kayA paribaLane mAre jIvanamAM prAdhAnya ApI devuM ? darzana, magajamAM jaDabesalAka goThavAI jAya evI eka nAnakaDI kALajI rAkhavAnuM tArA jIvanamAM tuM zarU karI de. tArA khudanA jIvanamAM tane je paNa cIjo pratye lagAva che, sadbhAva che, prema che, lAgaNI che e cIjo tuM bIjAne kadAca ApI devAnuM parAkrama na dAkhavI zake to ya bIjA pAsethI e cIjo AMcakI levAnuM hicakAruM kRtya to tuM hariMgaja na kara. dA.ta., tane paisA khUba ja game che ane enA ja kAraNe tuM e bIjAne Apato nathI. kabUla, paNa have eTalI sAvadhagIrI khAsa rAkhato jA ke taka maLe to ya bIjA pAsethI e paisA AMcakavA to nathI ja ! jhUMTavavA to nathI ja ! lUMTavA to nathI ja ! A aMgeno tAro daDha saMkalpa ane eno niSThApUrvakano amala, e banne jo tArA jIvanamAM sthira thaI gayA to khAtarI sAthe tane kahuM chuM ke tArA jIvananI mastI kadAca AsamAne pahoMcI jaze. kAraNa ke tuM bIjAnuM jIvana nahIM lUMTI zake, tuM bIjAnI prasannatA nahIM jhUMTavI zake, kAraNa ke tuM khuda prasanna rahevA icche che. tuM koInI lAgaNI sAthe ceDAM nahIM karI zake kAraNa ke tuM khuda lAgaNIbhUkhyo che ! 15 12 mahArAja sAheba, Ape sUcavela vikalpa para khUba gaMbhIratAthI vicAra karyo tyAre khyAla Avyo ke manovRtti mArI atyaMta kaniSTa kakSAnI che. Apa lakho cho ke 'tane je pasaMda che e tuM bIjAne Ape nahIM to kAMI nahIM, paNa bIjA pAsethI e cIja jhUMTavavAnuM kRtya to kara ja nahIM.' mArI manovRtti atyAre evI che ke mane je cIja pasaMda che e cIja meLavavA, TakAvavA ane vadhAravA sAmA para AkramaNa karavuM paDe to karI levuM, sAmAne dabAvavo paDe to dabAvI devo, sAmAne lUMTavo paDe to lUMTI levo, are, sAmAne barabAda karavo paDe to karI devo paNa, e cIja meLavIne ja jaMpavuM. A manovRttimAM ApanI vAta amalI banAvavI mAre mATe to azakyaprAyaH che. Apa ja jaNAvo, AmAM karavuM zuM ? darzana, mane khAtarI ja hatI ke tArA taraphathI Avo ja javAba Avaze, kAraNa ke A manovRtti kevaLa tArI ja nathI, A jagatanA bahujanavarganI che. rAgamAM ane AsaktimAM e varga sapaDAyo che. ane rAga tathA AsaktinuM A eka ja kArya che, e mAlika banavA doDe che. rAvaNane sItAnA mAlika banavuM hatuM ane emAMthI sarjAyuM rAmAyaNa. duryodhanane hastinApuranA mAlika banavuM hatuM ane emAMthI sarjAyuM mahAbhArata. sadAma husena, hiTalara, caMgIjhakhAna, taimura laMga, sikaMdara, nepoliyana, auraMgajheba vagere rAjavIo ane saramukhatyAroe khUMkhAra yuddho khelIne vahAvelI lohInI nadIonA mULamAM A rAga ane Asakti sivAya bIjuM kAMI ja nahotuM. have to tane khyAla Ave che ne ke anaMtajJAnIoe 'lobha'ne ja sarva pAponA bApa tarIke kema varNavyo haze ? krodha kharAba jarUra che paNa ene janma ApanAra lobha to bhayaMkara che. abhimAna kadAca cora jevuM che paNa ene pedA karanAra lobha to caMbalanA DAku jevo che. mAyA kadAca nAgaNa jevI che paNa ene janma ApanAra lobha to kobrA sarpa jevo che. vAsanA kadAca viSTA jevI che paNa eno janaka lobha to ukaraDA jevo che. niMdA kadAca cinagArI jevI che paNa ene janma ApanAra lobha to dAvAnaLa jevo che. TUMkamAM, pAvara hAusane ja jo baMdha karI devAmAM Ave che to jema sarvatra aMdhakAra 16 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyApta thaI jAya che tema jo lobha para ja humalo karavAmAM Ave che to mohanA sAmrAjyamAM sarvatra aMdhakAra phelAI jAya che. tuM jIvana jItI javA mAge che ne? paheluM kAma A kara. lobhanA jorane ghaTADato jA ane e mATe tane je cIja pasaMda che e cIja bIjA pAsethI AMcakavAnuM baMdha karato jA. pariNAma nihALIne tuM stabdha thaI jaIza. arasaparasanI ciMtA na kare to ya e sahu potapotAnAM jIvano bacAvI zake che paNa vimAnamAM musApharI karanArA yAtrikoe to eka-bIjAne sAcavI ja levA paDe che. tyAM AkAzamAM eka paNa yAtrika jo garabaDa kare che to vimAnanA tamAma yAtrikonuM 'rAma bolo bhAI rAma' thaI jAya che. A hisAbe to keTalIka vAra vimAnanuM apaharaNa karI janArAnI aghaTita mAgaNI paNa rAjasattAne ke vimAnanA pAyaloTane svIkArI levI | darzana, bhale tuM jIvI rahyo che atyAre dharatI para, paNa AkAzamAM jaI rahelA vimAnamAM beTho che ema mAnIne ja jIvato jA. bhale sAmAnA jIvanane salAmata rAkhavA nahIM paNa tArA khudanA jIvanane salAmata rAkhavA ya tAre sAmAne sAcavavo paDaze, apanAvavo paDaze, bacAvavo paDaze, AvakAravo paDaze. anAdikALathI mana para kabajo jamAvI beThelA lobhanA TAMTiyAne DhIlA karI devA mATe A vicAraNA tArA mATe rAmabANa puravAra thayA vinA nahIM rahe ! mahArAja sAheba, 'lobha'nI ATalI badhI khataranAkatA ane bhayaMkaratA to pahelI ja vAra khyAlamAM AvI. mane ema lAge che ke ghAMcIno baLada jema ghANInI AsapAsa ja pharyA kare che tema ame saMsArarasika jIvo lobhanI AsapAsa ja pharyA karIe chIe, badhuM ya mane ja maLo. badhAya mane ja maLo. AvI kSullaka gaNatarI sAthenuM ja jIvana ane emAM saphaLa banI javA mATeno ja puruSArtha, amArI manovRttine gaMdavADanI vAhakana banAve to bIjuM kareya zuM? huM icchuM chuM ke A gaMdavADamAMthI manane bahAra kADhavA mATenuM jarUrI mArgadarzana ApanI pAsethI mane maLe. darzana, eka nAnakaDo prazna tane pUchavA mAguM chuM. je thAMbhalAonA AdhAre tAruM makAna TakyuM hoya e thAMbhalAone toDI nAkhavAnI mUrkhAI tuM kyAreya kare kharo? jo nA, to pachI anya jIvonAM jIvano e tArA jIvana makAna mATe thAMbhA jevA che, e jIvonAM jIvano AMcakI laIne tuM tArA jIvanane TakAvI zI rIte zakIza? e jIvonA smitane jhUMTavI laIne tuM tArA mukha paranuM hAsya TakAvI zI rIte zakIza? e jIvonA sukha para AkramaNa karIne tuM tArA sukhane salAmata zI rIte rAkhI zakIza? e jIvonI prasannatA para paga mUkIne tuM tArA mananI mastI jALavI zI rIte zakIza ? e jIvone maLela sagavaDonI IrSyA karIne tuM tArA jIvanane agavaDamukta zI rIte rAkhI zakIza ? nA, A saMbhavita ja nathI. sAgaranI musApharIe nIkaLelA musApharo kadAca mahArAja sAheba, keTakeTalIya vAra vimAnamAM musApharI huM karI cUkyo chuM. paNa Ape je vicAraNA ApI che e vicAraNA AjasudhImAM meM kyAreya karI nathI. vAta ApanI sAva sAcI che. vimAnamAM dareke darekane sAcavI ja levA paDe che. ekAda paNa musApharane duzmana banAvavAnuM tyAM paravaDatuM nathI. paNa, A abhigamane dharatI para jIvana jIvatA amalI banAvavAnuM kAma to mINanA dAMte lokhaMDanA caNA cAvavA karatAM ya vadhu kaparuM che ema mane lAge che. chatAM Ape jyAre A jagatanA jIvonAM jIvanone mArA jIvana makAnanA thAMbhAnA sthAne hovAnuM samajAvyuM che tyAre mAre e sahunAM jIvanone sAcavI levA kaTibaddha banavuM ja rahyuM. prazna mAro e che ke e dizAmAM AgaLa vadhavA mATe zarUAta kyAMthI karavI ? Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzana, be paribaLone tuM barAbara samajI le. prathama paribaLa che dayA ane bIjuM paribaLa che prema. A banne paribaLonI alaga alaga apekSAe jAta jAtanI vyAkhyAo thaI zake che paNa tArI je bhUmikA che ene najaramAM rAkhIne jo vyAkhyA karuM to e vyAkhyA A che bIjAnA duHkhe duHkhI thAya enuM nAma che dayA ane bIjAnA sukhe sukhI thAya enuM nAma che prema. dayA vinA jo dharmamAM praveza nathI to prema vinA dharmamAM sthiratA nathI. dayA jo mANasAInI jAherAta che to prema sajjanatAthI mAMDIne uparanI tamAma zreSTha kakSAonI jAherAta che. tuM A kSetramAM padArpaNa karavA mAge che ne ? to zarUAta ahIMthI kara. dayAne tArA hRdayamAM evI jaDabesalAka pratiSThita karI de ke anyanuM duHkha tuM kadAca zakti-sAmagrI ke saMyoganA abhAve dUra na paNa karI zake to ya anyanuM duHkha tuM joI to na ja zake. rastAnA eka khUNe TUMTiyuM vALIne paDela kaNasI rahela bhikhArInI vedanA joIne kama se kama tuM nizciMtatAthI sUI to na ja zake. juvAnajodha dIkarAnI gharamAMthI nIkaLela lAza pAchaLa mAthA pachADatI strIne joIne kama se kama e divasa pUratuM to tuM miSTAnna to na ja khAI zake. oNparezanamAM banne paga gumAvI beThela ko'ka vRddhanA kalpAMtane sagI AMkhe nihALyA pachI kama se kama e divasa pUratA to tArA paga thiyeTara tarapha na ja vaLe. garIbInA kAraNe mAMdagInI davA na karAvI zakatA ko'ka daridranI e lAcArI nihALIne kama se kama e divasa pUratuM to haoNTalanuM khAvAnuM choDI ja de. TUMkamAM anyanI AMkhanAM AMsu tArI AMkhanA khUNe AMsunA buMdane janma ApanArA to kama se kama banI ja rahe. zuM kahuM tane ? jo 'ekaDo' ja nathI, gaNitanI imArata dharAzAyI che. jo 'dayA' ja nathI, jIvananI imArata dharAzAyI che. 19 15 mahArAja sAheba, AtmanirakSaNa karyuM tyAre khyAla Avyo ke amArI AMtarika sthiti keTalI hade kathaLI cUkI che ? gAyanA maDadAnI bilakula bAjumAM besIne kUtaro jema sUkA hADakAne TesathI baTakA bharI zake che tema paDozInA gharamAMthI ko'ka juvAnajodha yuvakanI lAza nIkaLatI hoya to ya ame TesathI TI.vI. joI zakIe chIe. dharatIkaMpamAM 2000 nAM mota thAya, vAvAjhoDuM 5000 ne bharakhI jAya ke komI hullaDamAM 10000 nI rAkha thaI jAya amane TesathI miSTAnna ArogavAmAM koI ja jAtano vAMdho Avato nathI. amArA hRdayanI lagaNIne uttejita karavA ko'ka bhikhArI kadAca potAnA hAtha-paganA AMgaLA majabUrIthI vikRta paNa karI de che to ya enA lakSamAM ame ene saphaLa banavA detA nathI. katalakhAnuM cAhe devanAranuM hoya ke ala-kabIranuM, emAM raheMsAI jatAM pazuonI saMkhyA cAhe hajAromAM hoya ke lAkhomAM, amane dara aThavADiye thiyeTaramAM jatA aTakAvavAmAM e AMkaDAo saphaLa banatA nathI. TUMkamAM, hAtha che eTale ame jema khAI zakIe chIe, AMkha che eTale ame jema joI zakIe chIe, paga che eTale ame jema cAlI zakIe chIe, jIbha che eTale ame jema bolI zakIe chIe, tema hRdayanuM dhabakavAnuM cAlu che eTale ame jIvI rahyA chIe. bAkI, Apa jene jIvaMtatA mAno cho e lAgaNItaMtra to amAruM kyAranuM ya mUrchita avasthAmAM cAlyuM gayuM che. alaba aa, AzvAsana levuM hoya to ame eTaluM laI zakIe tema chIe ke e lAgaNItaMtra sAva ja khatama nathI thaI gayuM. kvacita, ko'ka prasaMga vizeSamAM ecokkasa jhaMkRta thaI jAya che, ko'ka atyaMta nikaTanA AtmIyajananI vidAyamAM ke vedanAmAM e cokkasa vyathita thaI jAya che. ane A eka ja AzA che, amArA bacavAnI. bAkI, 'anyanAM duHkhone dUra na karI zake to kAMI nahIM paNa kama se kama joI na zake evA hRdaya'nI ApanI mAMga ja amArI kaniSTha kakSAnI jAherAta che. khoTuM nahIM boluM ApanI pAse, paNa gaIkAla sudhI amArI sthiti e hatI ke anyanA ane emAMya khAsa karIne ame jeone pratispardhIo mAnyA che, duzmano mAnyA che, svArthapratibaMdhaka mAnyA 20 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che teo pratyenuM amAruM mAnasika valaNa A hatuM ke emanuM sukha e amAruM duHkha hatuM ane emanuM duHkha e amAruM sukha hatuM ! paNa nA, have e valaNane to hRdayamAM sthAna na ApavAno mAro nirdhAra pAko ja che. 16 ja che paNa, sajjanomAM apragaTarUpe rahelA doSone ya ApaNe zodhatA rahyA chIe. gharamAM to ApaNI najara ApaNe doSo tarapha kendrita karI ja che paNa, maMdiramAM ya ApaNe A ja dhaMdhA karyA che. have A sthitimAM ApaNAmAM guNo zodhavAnA koI prayatnomAM kare to emAM ene saphaLatA keTalI maLe ? ' are, ApaNe khuda ApaNAmAM guNo zodhavA lAgIe to emAM ApaNane saphaLatA keTalI maLe? A vAta huM tane eTalA mATe jaNAvI rahyo chuM ke patravyavahAramAM AvanArI guNonI vAto vAMcIne tuM sAva nirAza na banI jAya ke 'ApaNAmAM AvA guNonuM to sAva devALuM ja che !" nA, bhaMgAranA vepArInI dukAnamAM hIrA-mANekanAM darzana thAya to ApaNA jevA doSasevaka-doSadarzakanA jIvanamAM guNonAM darzana thAya. paNa, eTalA mAtrathI ApaNe hatAza thavAnI jarUra nathI ke ApaNe A jIvana hArI gayA ! nA, bAjI sudhArI levI hajI ApaNA hAthamAM che. kAraNa ke ApaNI najara sAme kadAca ApaNo bhUtakALa ane vartamAnakALa ja che paNa anaMtajJAnIonI najara to ApaNA bhaviSyakALa tarapha che. bagaDelA chIe' enI sAme ApaNI najara che jyAre 'sudharI zakIe tema chIe e saMbhAvanAno khyAla jJAnIone che. doSonI vAstavikatAe ApaNe vyathita chIe jyAre guNonI saMbhAvanAe jJAnIo svastha che. hakIkta jyAre A ja che tyAre ApaNe A eka ja kAma karavA jevuM che. jJAnIonI najaramAM rahela 'saMbhAvanA'ne 'vAstavikatA'nA stara para lAvavA kaTibaddha banI jaIe. basa, vAta pUrI thaI jAya che. darzana, A patravyavahAra AgaLa laMbAvatA pahelAM eka ati mahattvanI vAstavikatA para tAruM khyAna doravA mAguM chuM. te koI bhaMgAranA vepArIne joyo to haze ne? enI dukAnamAM jhUMpaDapaTTImAMthI to bhaMgAra Ave ja paNa, vAlakezvaramAMthI ya bhaMgAra Ave. vidhavAne tyAMno bhaMgAra to enI dukAnamAM hoya ja paNa, vAMDhAne tyAMno bhaMgAra paNa enI dukAnamAM hoya. hoLInA divase to e bhaMgAra mATe talapato hoya paNa, divALInA divase ya eno rasa bhaMgAramAM ja hoya. e muMbaImAM to bhaMgAra zodhato hoya paNa, mahAbaLezvaramAM paNa enI najara bhaMgArabhUkhI ja hoya. TUMkamAM, bhaMgAranA vepArIne bhaMgAra sivAya bIjA ekeyamAM rasa na hoya. have A vepArI pAse tuM jhaverAtanI ke sonA-cAMdInI vAto karavA lAge to emAM tane saphaLatA keTalI maLe? A vepArInI dukAnamAM pravezIne tuM hIrA-mANeka zodhavA lAge to emAM tane saphaLatA keTalI maLe ? A vepArIne tuM sonA-cAMdI tarapha AkarSita karavA mAge to emAM tane saphaLatA keTalI maLe ? kahevuM ja paDaze tAre, ke jarAya nahIM. basa, A ja vAstavikatA sarjAI che mArA-tArA ane ApaNA sahunAM jIvanamAM. anaMtakALanA saMsAra paribhramaNamAM ApaNe eka ja kAma karyuM che. doSo sevavAnuM ane doSo jovAnuM. krodha ApaNe karatA rahyA chIe ane anyanA rahela krodha joIne enI niMdA ApaNe karatA rahyA chIe. vAsanAmAM ApaNe gaLAbUDa rahyA chIe ane anyamAM rahela vAsanAne ApaNe kAtila najare jotA rahyA chIe. durjanamAM rahela doSo to ApaNe joyA mahArAja sAheba, ApanA gata patre sAce ja mane nirAzAnI gartAmAM sarakI jatA bacAvI lIdho. kAraNa ke patravyavahAranA mAdhyame Apa anaMtajJAnIoe pharamAvelA guNonI je paNa vAto lakhatA hatA e vAtonI sAme jyAre mArA doSasabhara jIvananI sarakhAmaNI karato Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hato tyAre ema lAgatuM hatuM ke A jIvanamAM to ApaNe 'sArA' banI zakIe evI koI ja zakyatA nathI. paNa, bhaMgAranA vepArInI vAta lakhIne Ape mane nirutsAhI thato aTakAvI dIdho che. bhaMgArano vepArI bhaMgAra kADhIne jo sonA-cAMdIno dhaMdho navo zarU karI zake che to huM paNa doSasabhara jIvanane tilAMjali ApIne navesarathI guNaprApaka jIvana jIvI zakuM ja chuM. TUMkamAM, mAre "sArA" banavuM hoya to bhUtakALanI mArI 'kharAbI'ne mAre vadhu paDatuM vajana ApavA jevuM nathI. sAvadha banI jAuM, jAgrata banI jAuM to huM cokkasa sAruM jIvana jIvavA dvArA sAro banI zakuM chuM. ApanA A mArgadarzane mane khUba khUba utsAhamAM lAvI dIdho che je badala huM Apano khUba khUba AbhAra mAnuM chuM. have mULa vAta. lAgaNItaMtrane dhabakatuM rAkhavA mATe Ape 'anyanAM du:khane kama se kama joI to na ja zake' evA hRdayanI je vAta karI che e kSetramAM mAre koI paNa hisAbe saphaLatA to meLavavI ja che paNa e aMge koI ati mahattvanI bAbata mAre dhyAnamAM rAkhavA jevI hoya to Apa khAsa jaNAvazo. darzana, sAva sIdhI-sAdI be vAto tAre dhyAnamAM rAkhavAnI che. jaDa pratyenA rAgathI bacavA tAre vicArazIla banavAnuM che ane jIvo pratyenA dveSathI bacavA tAre lAgaNIzIla banavAnuM che. anaMtakALanA saMsAra paribhramaNamAM A jIve jo koI bhayaMkara bhUlo karI hoya to te A ja karI che. lAgaNIzIla e banI gayo che jaDe pratye ane enA ja kAraNe kheMcAI gayo che e rAgamAM. ane vicArazIla e banI gayo che jIvo pratye ane enA ja kAraNe e kheMcAI gayo che dveSamAM. krUratA, kaThoratA, karkazatA, saMvedanahInatA vagerene janma ApavAnuM kAma karyuM che drazya ane dveSane janma ApavAnuM kAma karyuM che vicArazIlatAe. zuM kahuM tane ? AMkhano suramo peTamAM padharAvI devAnI bhUla kadAca eTalI badhI ghAtaka nathI nIvaDatI paNa jaDatre dAkhavavAnI vicArazIlatA jyAre jIvakSetre dAkhavavAmAM Ave che tyAre kaI honArata nathI sarjAtI e prazna che. A paMkti para gaMbhIratAthI vicAraje. stabdha thaI jaIza. mahArAja sAheba, jaDa pratye banavuM vicArazIla ane jIvo pratye banavuM lAgaNIzIla, ApanA A sUcana para gaMbhIratAthI vicAra to karyo paNa emA huM khAsa phAvyo nahIM. icchuM chuM ke Apa ja A bAbata para kaMIka vadhu prakAza pADo. darzana, jaDakSetre Ama to DhagalAbaMdha padArtho pratye jIvanuM AkarSaNa che. mIThAI game che, pharasANa phAve che, mAruti AkarSe che, baMgalo galagaliyAM karAve che, pharnicara jAme che, phaeNzanebala vastro kheMce che paNa A tamAma padArtho karatAM sauthI vadhu AkarSaNa jIvanuM hoya to e che vitta pratye ! saMpattinI vAta Ave che ane e badhuM ja choDIne enI pAchaLa doDavA lAge che. ene meLavavA, TakAvavA ane vadhAravA e je kAMI paNa karavuM paDe e tamAma karavA taiyAra thaI jAya che. have vitta pratyenA jAlima AkarSaNathI mukta thavuM hoya to eno eka zreSTha vikalpa e che ke 'vitta'nA svarUpa aMge gaMbhIratAthI vicAraNA karavI, zuM karAve che A vitta ? paramAtmAne e bhulAve che, gurune e gauNa banAve che, dharmanI e mazkarI karAve che, mA-bApanI e avagaNanA karAve che, parivAranI e upekSA karAve che, zarIranI taMdurastInI e avagaNanA karAve che, AtmAnuM e vismaraNa karAve che, pApa-puNyanI vAto e bhulAve che, paraloka pratye e AMkhamIMcAmaNAM karAve che, mitrane e duzmana banAve che, DhagalAbaMdha vyasanone e AmaMtraNa ApI bese che. TUMkamAM, jenA paNa jIvanamAM kendrasthAne A 'vitta' goThavAI jAya che e AtmA chellAmAM chellI hadanI krUratA AcaravA taiyAra thaI jAya che. kabUla, saMsAra calAvavA mATe vitta anivArya che paNa eno artha e nathI ke e ja jIvanamAM mukhya banI jAya ane enA sivAyanuM bAkInuM badhuM ja gauNa banI jAya. ema to jIvana TakAvavA roja khorAka paNa levo paDe che ane saMDAsa paNa javuM paDe che paNa eTalA mAtrathI Akho divasa kAMI bhojananI ane saMDAsanI ja bolabAlA karyA karavAnI hotI nathI. basa, e ja nyAye vitta vinA A saMsAra na cAlato hovA chatAM ya ene jIvanamAM 24 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naMbara 'eka'nuM sthAna ApI devAnI bhUla to haragija karavA jevI nathI.' AnuM nAma che vicArazIlatA. tapAsI joje tArA aMtaHkaraNane ! vittanI tAkAta kadAca tArA aMtaHkaraNamAM goThavAI haze paNa vittanI A bhayaMkaratA to teM kyAreya vicArI paNa nahIM hoya. ane eka vAra atyaMta gaMbhIratA sAthe A bhayaMkaratA vicArI jo. vitta sAthenI tArI mahobbatamAM kaDAko bolAyA vinA nahIM rahe. zuM kahuM tane ? anaMtA AtmAo je vicArazIlatAnI mUDI para potAnA AtmAne vairAgyavAsita banAvI cUkyA che e vicArazIlatAnI mUDIno tuM paNa svAmI banI jA. nyAla thaI jaIza. 19 darzana, jaDa kSetre vicArazIlatAne prAdhAnya ApavAthI jema rAgane kanTrolamAM rAkhI zakAya che tema jIvakSetre lAgaNIzIlatAne prAdhAnya ApavAthI dveSane kanTrolamAM rAkhI zakAya che. tane kadAca khabara nahIM hoya paNa hakIkata e che ke jIvonA galata vartAva pratye mana puSkaLa vicAro kare che eTale ja e dveSagrasta banI jAya che. dA.ta., tArA nokaranA hAthe kapa-rakAbI tUTI gayA che. have tuM caDe te vicAramAM, kare che enA A vartAvanuM 'posTamaoNrTama' 'Aje to eNe kapa-rakAbI ja toDyA che, kAle e kadAca TI.vI. paNa toDI nAkhe, Aje to rU.200 nuM ja nukasAna thayuM che, kAle e kadAca rU.20,000 nI nukasAnImAM paNa utArI de, Aje to kapa-rakAbI tUTI javA badala eNe mArI mAphI mAgI lIdhI che, kAle e kadAca mArI sAme paNa bolavA lAge. nA, AvuM kAMI bane e pahelAM ja enI sAthe kaDakAIthI kAma levA de. nAhakanA pastAvAnA divaso jovAnA na Ave. A zenuM pariNAma ? vicArazIlatAnuM ja. AnA badale jo tuM nokara pratye banI gayo hota lAgaNazIla to vinA vilaMbe teM ene kSamA ApI dIdhI hota. AgaLa vadhIne teM kadAca ene prema paNa Apyo hota. enI sAthe madhura vyavahAra karIne teM enuM dila jItI 5 lIdhuM hota. na pedA thayo hota tArA dilamAM enA pratye dveSa ke na pedA thayo hota nokaranA dilamAM tArA taraphano bhaya. zuM kahuM tane ? bALamaMdiramAM zIkhavADAtuM 1 + 1 = 2 nuM gaNita jema bAhya jagatamAM jiMdagIbhara yAda rAkhavuM paDe che tema jaDa pratye vicArazIlatA ane jIvo pratye lAgaNIzIlatAnuM A gaNita sagRhastha banavAnI bhUmikAthI mAMDIne jyAM sudhI ApaNe paramAtmA na banI jaIe tyAM sukhI amalI banAvavAnuM che. AnA amalamAM je paNa AtmAe, je paNa bhUmikAe garabaDa karI e AtmA e bhUmikAthI nIce gabaDyo ja samajaje. pachI cAhe e AtmA saMta hoya, sajjana hoya ke sagRhastha hoya. huM tane atyAre bIjuM kAMI nathI kaheto. mAtra eka ja divasa mATe tuM A gaNitane amalI banAvavA prayatnazIla banaje. thALImAM AvatA peMDAne joIne vicArazIla banIza to tane peMDAmAM viSTAnAM darzana thaze ane vyaktinA duSTa vartAva chatAM enA pratye lAgaNazIla banIza to tane e vyaktimAM sajjananAM darzana thaze. viSTA darzana tane rAgamAM kheMcAvA nahIM de to sajjana darzana tane dveSano bhoga nahIM banavA de. tuM tArI jAtane svastha, masta ane prasanna rAkhavA mAge che ne ? to eno eka mAtra vikalpa A ja che. sADI strIne ja apAya, dhotiyuM puruSane ja apAya. vicAra jaDane ja apAya, jIvane lAgaNI ja apAya. zarU karaje A prayoga. mahArAja sAheba, aramAna UtarI gayA mArA, ApanAM patra vAMcIne. huM mArI jAtane mAnato hato buddhimAna paNa vicAzIla ane lAgaNIzIlanA Ape batAvelA gaNitane vAMcatA samajAI gayuM ke huM kadAca jANakAra chuM paNa samajadAra to bilakula nathI. 26 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNa ke Aja sudhI meM UMdhuM ja karyuM che. jaDakSetre banyo chuM lAgaNazIla ane jIvakSetre banyo chuM vicArazIla . sAruM rUpa joyuM nathI ane vagara vicAryuM enA tarapha huM AkarSAyA vinA rahyo nathI. zabdo majenA kAna para paDyA nathI ane bhAvAvezamAM kheMcAIne jhUmavAnuM meM cAlu karyuM nathI. saMpattinI vAta sAMbhaLI nathI ane lAMbI dRSTi doDAvayA vinA enI pAchaLa doDavAnuM meM cAlu karyuM nathI. bhojananAM managamatAM dravyo joyA nathI ane sArAsArano ke bhakSyAbhaDhyano viveka dAkhavyA vinA akarAMtiyo banIne huM enA para tUTI paDyo nathI. eka bAju jaDatre A mUrkhAI karI che to bIjI bAju jIvakSetre judI ja mUrkhAI karI che. bhIkha mAgatA bhikhArIne meM joyo che ane ene meM sIdhI salAha ja ApavAnI cAlu karI che, 'tabiyata masta che to pachI bhIkha zA mATe mAge che ? thoDIka mahenata-majUrI karato jA, nahitara tArA hADakA harAmanA thaI jaze.' kALajhALa duSkALamAM oNphise ko'ka pAMjarApoLavALA AvyA che to emanI sAthe meM barachaTa vyavahAra ja karyo che. 'AvA duSkALo to dara varasanA thaI gayA. tame dareka vakhate Ama vagara bolAvya AvI ja jAo e zuM cAle ? amAre ya saMsAra calAvavAno che !' dharamAM kAma karI rahela ghATIe pagAra vadhAro mAgyo che to tarata ja ene saMbhaLAvI dIdhuM che, 'pagAra TUMko paDato hoya to ghara kharcamAM kApa mUkato jA . baporanI cA pIvAnuM baMdha karI de ane gharavALI mATe kapaDAM kharIdavAnuM ochuM karI de. bAkI, je paristhiti UbhI thaI hoya emAM goThavAI jatA zIkhI jaIza to sukhethI jIvI zakIza.' dukAnanA nokare ekAda khADo pADyo che to ene gujarAtI bhASAmAM kahI dIdhuM che, 'dukAna kAMI paropakAra karavA nathI kholI. eka paNa divasano khADo pADyo che to e divasano pagAra kapAI jaze. bAkI ApaNe to zistamAM mAnIe chIe.' TUMkamAM, zistanA nAme ke saMyoganA bahAnA heThaLa mAtra vicArazIla banIne meM jIvo pratye kaThoratA ja AcarI che, krUratA ja dAkhavI che, Sa ja Ubho ryo che. A gaNitamAM mAruM jIvana raphedaphe na thaI jAya to bIjuM thAya paNa zuM ? covIse ya klAka aMtaHkaraNa rAga-dveSathI ja khadabadatuM na rahe to bIjuM bane paNa zuM ? alabatta, e raste have na ja javAno mAro nirdhAra pAko che. mArA aMtaHkaraNamAM mAre sajjananA aMtaHkaraNamAM vahetuM dayAnuM jharaNuM pragaTAvavuM che. saMtanA aMtaHkaraNamAM vahetI premanI nadI pragaTAvavI che ane ema karatAM karatAM paramAtmAnA aMtaHkaraNamAM vaheto karuNAno sAgara paNa pragaTAvavo che. e mATe ApanA mArgadarzananI mane apekSA che. darzana, jamIna kheDAI gayA pachI emAM vAvetara karavAno mALIno utsAha jema vadhI jAya che tema gata patranuM tAruM lakhANa vAMcIne, tane samyaka samajaNanA gharamAM laI AvavAno mAro utsAha paNa vadhI gayo che. kAraNa ke ATalA vakhatanA patravyavahAre tArI mananI bhUmine eTalI badhI narama banAvI dIdhI lAge che ke have emAM kadAgrahanI barachaTatA, pUrvagrahanI karkazatA ke haThAgrahanI kaThoratA hovAnuM saMbhavatuM nathI. je mana A traNa khataranA AgrahothI rahita banI jAya che e manane samyapha samajaNanA gharamAM laI AvavAmAM saphaLatA maLyA vinA rahetI nathI. have mULa vAta. eka vAta satata tArI najara sAme rAkhaje ke kyAreya pAchA na pharatA ane kyAreya aTakavAnuM nAma na letA evA 'samaya' pAsethI zAzvata meLavI levA kaTibaddha banavuM emAM ja A jIvana pAmyAnI saphaLatA che. tapAsI jo tArA khudanA jIvanane. zuM meLavavA tuM doDI rahyo che ? je maLI rahyuM che enAthI tAruM bhAvi keTaluM saddhara banI rahyuM che ? tArA aMtaHkaraNamAMthI Ano je paNa javAba maLaze e javAba tane khaLabhaLAvI mUkyA vinA nahIM rahe. doTa che tArI padArtho meLavavAnI ane e tamAma padArtho khuda kSaNabhaMgura che. samaya ene naSTa karI devAnI kSamatA dharAve che. viparIta saMyogo ke viSama vAtAvaraNa ene khatama karI devAnI tAkAta dharAve che. vyaktio taraphathI thatuM AkramaNa ene raphedaphe karI devAnI pAzavI kSamatA dharAve che. samaya pasAra thAya che ane Aje alamasta dekhAtuM paNa zarIra kSINa thatuM jAya che. dharatIkaMpano eka ja AMcako Ave che ane aDIkhama Ubhelo AkarSaka baMgalo paLavAramAM dharAzAyI thaI jAya che. gaLAnI phoDakInA nidAnamAM kaeNnsara Ave che ane abajonI paNa saMpattimAMthI rasa UDI jAya che. patnInA gAla para karacalIo paDavA lAge che ane enAmAMthI rasa UDavA lAge che. acAnaka lAgelI AgamAM goDAuna jhaDapAI jAya che ane lAkhono mAla paLabharamAM bhasmIbhUta thaI jAya che. varasonI doDadhAma pachI UbhI karela AbarU maraNa pachInA bIje divase peparamAM Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvatI cAra lITInI zraddhAMjalimAM sImita thaIne, enA pachInA divase pastImAM rUpAMtarita thaI jAya che. huM tane eTaluM ja pUchuM chuM ke je khuda rakSaNIya che e tArI rakSA zI rIte karI zakaze? je khuda kSaNabhaMgura che eno saMgraha tane zAzvata zI rIte banAvI zakaze? je khuda nAzavaMta che enI prApti tane avinAzI zuM banAvI zakaze ? tArA khudanA jIvanakALa daramyAna ja je padArtho tArA mATe vizvAsaghAtaka puravAra thAya tevA che e padArtho bhavAMtaramAM tArA mATe AzvAsaka zuM puravAra thaze ? vicArIne javAba lakhaje. ECE jAlima mAMdagI vacce AmAMnI kaI cIja svasthatA ApavAnI che mane? eksiDanTamAM hADakAM-pAMsaLAM tUTI gayA hoya evI jAlima vedanA vacce AmAMnI kaI cIja mane hasato rAkhI zakavAnI che ? - nA, have huM koI ja bhramaNAmAM rahevA nathI mAgato. huM e cIjanI prAptine jIvananuM lakSa banAvavA mAguM chuM ke je cIjanI prApti mArA paralokane to saddhara banAvIne rahe ja paNa mArA vartamAnane ya prasannatAthI tarabatara banAvI de. sukhamAM to mane khuvAra thato aTakAve ja paNa du:khamAMya mArI khumArIne AMca na AvavA de. zrImaMtAImAM to mane namra rAkhe ja paNa nukasAnImAM ya mane dInatAno zikAra na banavA de. saphaLatAmAM to mane sajjana rAkhe ja paNa niSphaLatAmAM ya mane durjanatAno zikAra na banavA de. jIvatA to mane zAMti Ape ja paNa maratA ya mane asamAdhimAM kheMcAvA na de. mane ema lAge che ke e cIjanI prApti mATe bAhya jagatanAM meM nakkI karelA DhagalAbaMdha siddhAMtone mAre tilAMjali ApavI ja paDe. Apa e aMge zuM kaho cho ? darzana, tArA manamAM pedA thayela suMdara lakSya badala tane khUba khUba dhanyavAda ghaTe che. jo e lakSya tAre pahoMcavuM ja che to bAhya jagatanA DhagalAbaMdha siddhAMtone tAre tilAMjali ApavI ja paDe emAM leza bemata nathI. kAraNa ke bAhya jagatamAM to A eka ja siddhAMta cAle che ke LIFE ISA JOURNEY FROM TofpaNa AtyaMtara jagata to AmAM AgaLa vadhatAM eTalo sudhAro sUcave che. LIFE IS A JOURNEY FROM I TO WE. 'thI huM' sudhInI yAtrAo to ghaNI karI. 'huM thI tame' sudhInI yAtrAo paNa ApaNe ghaNI karI paNa A jIvanamAM to ApaNe yAtrA karavAnI che "huM thI ApaNe' sudhInI, e aMgenI vizeSa vAta have pachInA patramAM. mahArAja sAheba, ATalAM varasonI jAlima doDadhAma pachI jIvanamAM je kAMI ekaThuM karI zakyo chuM ene smRtipathamAM lAvyA pachI enA para gaMbhIratAthI vicAra karyo tyAre khyAla Avyo ke padArtho meLavavA jatA huM AtmA vecI beTho chuM. kSaNabhaMgurane meLavavAmAM saphaLa banI gayelo huM zAzvatane meLavI levAnI hAthamAM AvI gayela aNamola takane sAva ja veDaphI beTho chuM. ihalaukika sukha-sagavaDa ane salAmatInI ciMtA karavA jatAM pAralaukika sadagatinI saMbhAvanAne sAva ja naSTa karI beTho chuM. saMgrahanI pAchaLa ja pAgala banI gayelo huM, samAdhinI vAtane to sAva ja visarI gayo chuM. pratiSThA jamAvavAmAM phAvI gayelo huM, prasannatAne to sAva gauNa ja banAvI beTho chuM. Apa mane 'paralokamAM mArA mATe AzvAsane koNa ?' ema pUcho cho paNa mane to ema lAge che ke jIvanamAM atyaMta kaTokaTInI paLa AvIne UbhI rahI jAya to atyAre ya mArA mATe AzvAsaka banI rahe evuM kAMI ja mArI pAse nathI. saMpattinI relamachela, sagavaDonI vaNajhAra, padArthonA khaDakalA, jamAvelI pratiSThA == = = 29 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'tame" ne gauNa banAvIne 'ApaNe' ne prAdhAnya ApyA vinA hRdayane udAtta banAvI zakAya evI koI ja zakyatA nathI. zuM kahuM tane? bharyA bharyA gharavALo hajI kadAca durgatimAM gayo che paNa bharyA bharyA manavALo to eka paNa AtmA durgatimAM gayo nathI. huM icchuM chuM, tAro naMbara 'bharyA bharyA manavALA'mAM lAgI jAya. 242 darzana, eka ati mahattvanI vAstavikatA tArA dhyAna para A patramAM huM lAvavA mAguM chuM. je mANasa jIvatA ja 'sarvastha' bane che e mANasane maryA pachI 'svargastha' banatA aTakAvavAnI tAkAta A jagatanA koI ja paribaLamAM nathI. alabatta, vyavahAra to atyAre A jagatamAM evo cAle che ke je paNa mANasa Aje mare che, AvatI kAlanA peparamAM AvatI zraddhAMjalimAM enA nAma AgaLa 'svargastha lakhAI ja jAya che. pachI bhale e mANase jIvanakALa daramyAna potAnA bApa pAsethI paNa ghare jamADavA badala pasA mAgyA hoya ke bilakula khoTA ja raste karoDo rUpiyA bhegA karyA hoya ! bhale e mANase jIvanabhara jugAranI klabo calAvI hoya ke dArUnA pIThAMo kholyA hoya ! bhale e mANasa potAnI yuvAnInA kALamAM vyabhicAramAM ja gaLADUba rahyo hoya ke anya kamajora jIvone dabAvato ja rahyo hoya ! mAtra enuM mota thaI jAya eTale turta ja ene 'svargastha'nuM vizeSaNa maLI jAya. huM ahIMyAM evA mANasanI vAta tane nathI karato. huM to tane evA mANasanI vAta karuM chuM ke jeNe potAnI jIvanayAtrAnI zarUAta bhale 'huM' thI karI che paNa Aje jenI jIvanayAtrA vistaratA vistaratA 'tame'nI sImA oLaMgIne cheka 'ApaNe'nA lakSyasthAne pahoMcavA satata AgaLa dhapI rahI che. jema samudra nAnI-moTI, chIcharI-gaMbhIra, svaccha-gaMdI, prakhyAta-aprakhyAta tamAma prakAranI nadIone svIkArI ja leto hoya che tema Avo mANasa kamajora-bahAdura, sajjana-durjana, pApI-puNyavAna, saMta-zetAna tamAma prakAranA jIvone potAnA aMtaHkaraNamAM samAvI ja cUkyo hoya che. ane e hisAbe to e 'sarvastha' banI gayo hoya che. Avo 'sarvastha" banI cUkelo AtmA enA jIvananI samApti bAda 'svargastha'na bane to ja Azcarya ! tuM tArA jIvanane samyapha vaLAMka ApavA mAge che ne ? to lakSyasthAna A nakkI karI de, 'sarvastha' banavAnA ja prayatno, ane e banatA roke evAM tamAma paribaLo sAthe jabaradasta saMgharSa, yAda rAkhaje, paisAe A jagatamAM dhanavAna to ghaNAMyane banAvyA che paNa zrImaMta banavA mATe to hRdayane ja udAtta ane umadA banAvavuM paDe che. ane 'huM mahArAja sAheba, ApanA gata patre mane rItasarano khaLabhaLAvI mUkyo che. sAcA arthamAM 'svargastha' banavA mATe 'sarvastha' banyA vinA cAle tema nathI ane 'sarvastha' banavA mATe 'sva'ne ja kendramAM rAkhIne jIvana jIvI zakAya tema nathI. kAraNa ke 'sva'ne kendramAM tyAre ja rAkhI zakAya che ke jyAre 'sarva'nuM prAdhAnya manamAMthI haTI gayuM hoya che. ane 'sarva'ne jo kendramAM rAkhyA che to 'sva'ne eka khUNAmAM haDaselI devAnI hiMmata dAkhavavI ja paDe che. mane ema lAge che ke gharamAM paMdara mahemAnane rAkhavA hajI kadAca sahelA che paNa hRdayamAM sarvajIvone rAkhavA e to bhAre muzkela kArya che. ane chatAM e abhigamane AtmasAta karyA vinA jo 'svargastha' banI zakAya tema nathI ja to pachI mAre ApanI pAsethI e aMgenuM mArgadarzana meLavIne ja rahevuM che. darzana, 'svargastha' banavA mATe 'sarvastha' banyA vinA cAle tema ja nathI ane 'sarvastha" banavA mATe 'sva'ne gauNa karI dIdhA vinA cAle tema ja nathI A vAta tArA magajamAM jyAre jaDabesalAka goThavAI ja gaI che tyAre e dizAmAM prayANa karavAnuM tArA mATe khUba saraLa banyuM raheze ema mane lAge che. eka hakIkata tuM sadAya najara sAme rAkhaje ke jema dUdhamAM paDatI sAkara khalAsa nathI thaI jatI paNa vyApaka banI jAya che tema 'sarva'mAM sva"nuM visarjana karanAro khalAsa nathI thaI jato paNa vyApaka banI jAya che. ApaNA manamAM ghara karI gayela DhagalAbaMdha bhramaNAomAMnI eka bhramaNA A paNa Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ke bIjAnuM karavA jaIe eTale jAtanuM gauNa banAvavuM ja paDe. nA, hakIkata e che ke so rUpiyAnI noTa meLavanArane jema so rUpiyAnI aMdara dasa rUpiyA maLI ja rahe che, gharanI dIvAlamAMthI mukta thaIne bahAra AvanArane jema virATa AkAza maLe che, tema sarvanAM hitanI ke sukhanI ciMtA karanAranuM potAnuM hita ke sukha akabaMdha banI ja rahe che. A hakIkatano hRdayagata svIkAra eTalA mATe jarUrI che ke svArthavisarjana mATe manamAM koI kacavATa Ubho na rahe. parArthakaraNa mATe manano utsAha sadAya uchaLato ja rahe. paropakAranI taka jhaDapavAmAM mana kyAreya pAchuM na paDe. anyanAM duHkha sAme potAnuM duHkha kyAreya mahattvanuM na banI rahe. anyanAM sukha khAtara potAnAM sukhane choDavAmAM kyAreya hicakicATa Ubho na rahe. tyAga ke dAna kyAreya udveganuM kAraNa na banI rahe, saMgraha ke Avaka mATe mana kyAreya pAgala na banyuM rahe. karI joje A hakIkatano hRdayagata svIkAra ! stabdha thaI jaIza. ame kevA bhramamAM chIe ? - tyAga eTale choDI devuM, dAna eTale ApI devuM, A che amArI mAnyatA ane tyAga tathA dAna eTale vyApaka banAvI devuM, A che vAstavikatA. nasIbadAra mAnuM chuM mArI jAtane ke ApanA taraphathI mane A spaSTa ane samyapha samaja prApta thaI che. icchuM chuM ke A dizAmAM Apa hajI vizeSa ne vizeSa prakAza pADo. darzana, dAnanA kendramAM jyAre premasabhara haiyuM ja che tyAre e premane tuM saheja vyavasthita samajI le e jarUrI che. zreSTha prema e che ke jyAM levAvALo ke devAvALo koI na hoya to ya e vahe che. arthAta premano svIkAra karanAra hAjara hoya ke na hoya, premano pratibhAva ApanAra hoya ke na hoya, basa, hRdayamAMthI prema vahyA ja kare che. jAhera rastA para rAtanA samaye prakAza ApatI lAiTa teM joI che ne? e rastethI koI pasAra thanAra koI hoya ke na hoya, lAiTa prakAza ApatI ja rahe che. e prakAza jenA para paDato hoya e koI pratibhAva Ape ka na Ape lAiTa prakAza ApatI ja rahe che. basa, zreSTha prema Avo che. ene nathI paDI hotI svIkAranI ke nathI paDI hotI pratibhAvanI. e inkAra chatAM ya vahyA kare che to galata pratibhAva chatAM ya vahyA kare che. tuM kadAca pUchIza, Avo prema konI pAse hoya ? javAba eno e che ke AvA premanA mAlika paramAtmA hoya che. emanA hRdayamAMthI prema vahyA ja karato hoya che. koI emanA premane jhIle ke na jhIle, emanA premano pratibhAva koI premathI Ape ke dveSathI Ape. enI emane paDI nathI hotI. pukha suvAsa prasarAve ja che, lAiTa prakAza Ape ja che, basa, paramAtmAnuM haiyuM prema vahAvyA ja kare che. mahArAja sAheba, ApanA gata patre samajaNanI eka navI ja dizA kholI ApI che. tyAga ke dAna aMge mArA manamAM evo khyAla hato ke ITa para nAkheluM pANInuM TIpuM jema nAmazeSa thaI jAya che tema tyAga ke dAnamAM je kAMI paNa apAya che e nAmazeSa thaI jAya che. paNa Ape AkhI vAta judI ja rIte rajU karI. dUdhamAM paDIne sAkara je rIte vyApaka banI jAya che, basa, e ja rIte tyAga ke dAnamAM je kAMI paNa apAya che, sarvanAM hita ke sukha mATe je kAMI paNa svArthavisarjana thAya che emAM khalAsa to kAMI ja thatuM nathI. balka, e badhuM ja vyApaka banI jAya che. mane ema lAge che ke buddhimAM amArI jAtane khAM mAnatA ane samyapha samajaNanA kSetre sAva mUrkha ja sAbita thaIe tema chIe. kAraNa ke tyAga ane dAna jevAM ati udAtta paribaLa mATe ya darzana, madhyama prema e che ke je lenAro hoya to ja vahe che ane lenAro upasthita hoya tyAre ja vahe che. arthAtu potAnA Apela premano svIkAra karanAra koI hAjara hoya to ja Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane tyAre ja e prema vahe che. aMdhArI rAte hAthamAM TaoNrca laIne jatA mANasane teM joyo to haze ja. jarUra paDe che to ja e vaeNrca khole che ane cokkasa vyakti ke vastu para ja e Tacano prakAza pheMke che. basa, madhyama prema Avo hoya che. dharatIkaMpanA kAraNe, vAvAjhoDanA kAraNe, roganA kAraNe, daridratAnA kAraNe ke pratikULatAnA kAraNe jo koIne e herAna thato ke du:khI thato jue che, turta ja e sakriya banI jAya che. anAja ApIne, AvAsa ApIne, devAnI vyavasthA karIne, sagavaDa ApIne, hUMpha ApIne e sAmI vyaktinA duHkhane haLavuM karavA prayatnazIla banI jAya che. alabatta, A premanI kamajorI e hoya che ke e lenAra hoya to ja sakriya bane che chatAM A premanI eka vizeSatA e che ke e anukULa pratibhAvanI evI paravA karato nathI. arthAt premanA badalAmAM mane ya prema maLavo ja joIe ke sagavaDa pradAnanA badalAmAM mane ya sagavaDa maLavI ja joIe, dAna badala mArI prazaMsA thavI ja joIe ke tyAga badala mArI kadara thavI ja joIe, AvI gaNatarI A premamAM hotI nathI. e lenAra hoya che to ja sakriya bane che e vAta sAcI paNa badalAmAM kadAca galata pratibhAva maLe che to ya enI sakriyatAmAM oTa AvatI nathI. A to saMsAra che. emAM jAtajAtanA viSama svabhAvavALA jIvo vase che. bane evuM ke ko'ka AtmA madada laIne ene yAda paNa na rAkhe ke ko'ka AtmA sahAya laIne kadAca niMdA paNa kare. ko'ka AtmA hUMpha pAmIne ya avagaNanA kare ke ko' ke AtmA khAIne ya khoghA kare, ko' ke AtmA saMpatti laIne ya kRtajJa bane ke ko'ka AtmA vAtsalya meLavIne ya be-kadara bane paNa A madhyama premane enI kAMI paDI hotI nathI. enuM to eka ja gaNita hoya che ke 'sAmAne AzvAsananI, hUMphanI, premanI, anAjanI, davAnI, saMpattinI, sagavaDanI jo jarUra che to zakti pramANe ApaNe te-te cIja ene ApI devI. e ApIne ene bhUlI javuM paNa, ene yAda rAkhIne ke enA taraphathI anukULa pratibhAva maLavAnI apekSA rAkhIne ApaNe manane vyagra ke saMkliSTa to haragija na banAvavuM.' alabatta, AvA premanA mAlika banavA ya manane mAryA vinA, dabAvyA vinA ke avagaNyA vinA cAlatuM nathI. darzana, jadhanya prema e che ke je denAro hoya to ja vahe che. arthAta sAmAne bhale ne game teTalI jarUriyAta che paNa enI jarUriyAta saMtoSyA pachI enA taraphathI jo samyaka pratibhAva maLe che to ja e prema sakriya bane che. saMpatti ApuM paNa vaLatara to maLavuM ja joIe. anAja ApuM paNa prazaMsA to thavI ja joIe. nokarI apAvuM paNa kadara to thavI ja joIe. madada karuM paNa dhanyavAda to maLavA ja joIe, kAmamAM sahAya karuM paNa "AbhAra"nA zabdo to saMbhaLAvA ja joIe. TUMkamAM, sakriya banIne sAmAne sahAyaka ke madadagAra banavAnI pUratI taiyArI paNa badalAmAM prazaMsA, kadara, dhanyavAda meLavAnI tIvratama apekSA, A che jaghanya prema, tuM dAnakSetre pA pA pagalI bharavA mAge che ne? tAre tArA hRdayane tapAsI levuM paDaze ke hRdayamAM rahela premanI kakSA kaI che ? eTaluM to huM tane cokkasa kahIza ke zreSTha premanuM svAmitva tArI pAse na hoya to ya jaghanya premanA svAmitvamAM to tuM saMtuSTa banIza ja nahIM. kAraNa ke e premanA AyuSyano koI ja bharoso hoto nathI. prazaMsA thAya che paNa zabdo ochA paDe che ane e prema ravAnA thaI jAya che. kadara thAya che paNa manane e ochI lAge che ane e prema niSkriya banI jAya che. dhanyavAda maLe che paNa mananI apekSA moTI hoya che ane e prema ApaghAta karI le che. vaLatara to maLe che paNa mananI AkAMkSA moTI hoya che ane e prema khatama thaI jAya che. nA, 'Apato ja rahe' e uttama athavA madhyama prema to barAbara che paNa 'maLe to ja Apato rahe' e jaghanya prema to a-prema jevo ja che. zuM kahuM tane ? uttama ane madhyama prema AnaMdakAraka bane che jyAre jadhanya prema ahaMpoSaka bane che. AnaMdakAraka banato prema AtmAne mATe sadgatinuM kAraNa banato hoya che jyAre ahaMpoSaka banato prema AtmAne mATe nukasAnakAraka banato hoya che. khabara che tane? puSTa thato ahaM, e zarIra paranA sojA jevo che. zarIra paranA sojAthI 'taMdurastI'no bhrama Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sevI zakAya che paNa e bhrama Akhare to 'mota'nuM ja kAraNa banato hoya che. puSTa thatA ahaMthI 'prasannatAno bhrama sevI zakAya che paNa e prasannatA Akhare to 'durgati'nuM kAraNa ja banatI hoya che. sAvadhAna ! havasakhora ane vAsanAlapaTa vyaktio je rItanA saMdarbhamAM Love zabdano prayoga kare che e rItano saMdarbha tuM ahIMyAM nasamajato kAraNa ke vyaktione mana to Love no eka ja artha abhipreta che, rUpALI cAmaDI, enA paranuM Adhipatya. ane cUMthavAnI gIdhavRtti. emAM jAtane bhUlI javAnI gaNatarI. emAM garabaDa UbhI thatAM ja e vyaktithI vimukha thaI javAnI svArthI gaNatarI. - nA, huM to tane paramAtmA, saMta ane sajjananA manamAM beThelA Love zabdanA artha tarapha izAro karavA mAguM chuM ane e artha A ja che 'badalAnI apekSA vinA jIvone cAhatA ja raho ane cAhavAnA phaLasvarUpe jIvone kaMIka ne kaMIka ApatA ja raho.' ane huM tane khAtarI sAthe kahuM chuM ke Like nA gaMdA khAbociyAmAMthI tArA hRdayane mukta karIne jyAM tuM Love nI nadI tarapha javA kaTibaddha banIza tyAM tAruM aMtaHkaraNa kadAca AjasudhImAM kyAreya nahIM anubhavela AnaMdathI, mastIthI ane prasannatAthI tarabatara banI gayA vinA nahIM rahe. ca mahArAja sAheba, traNa prakAranA premanI vAta jIvanamAM pahelI ja vAra jANI, gaMbhIratAthI AtmanirIkSaNa karyuM tyAre khyAla Avyo ke mArA jIvanamAM je kAMI thoDo-ghaNo premasakriya che e jaghanya kakSAno ja che. tyAga, dAna ke bhoga, jyAM kyAMya paNa A traNamAMthI kaMIka ApyuM che tyAM badalAnI vRtti pradhAnapaNe rahI che. kadAca ema paNa kahI zakuM ke ApyuM che. paisA jeTaluM ane badalAmAM icchavuM che rUpiyA jeTaluM ! bhoga Apyo che biMdu jeTalo ane badalAmAM prazaMsA icchI che siMdhu jeTalI ! tyAga karyo che rAI jeTalo ane badalAmAM kadara jhaMkhI che parvata jeTalI ! zuM kahuM ? ApIne meLavyuM che ema nahIM paNa meLavavA mATe ja ApyuM che A ja bhUmikA rahI che mArA premanI. paNa Ape jyAre uttama ane madhyama kakSAnA premanI spaSTa samaja ApI ja che tyAre jaghanya kakSAnA premamAMthI bahAra nIkaLIne mAre madhyamakakSAnA prema sudhI pahoMcavA prayatnazIla banavuM ja che. icchuM chuM e aMganuM ApanuM mArgadarzana. darzana, aMgrejImAM AvatA A be vAkyone ekavAra tuM barAbara samajI le. paheluM 41349. I like you 241 484 I love you. tuM uttama athavA to madhyama kakSAnA prema sudhI jyAM javA mAge che ne ? tAre tArA hRdayane Like thI mukta karIne love thI yukta karavuM ja paDaze. kAraNa ke jaghanya kakSAnA premanA kendrasthAne Like hoya che jyAre uttama-madhyama kakSAnA kendrasthAne Love hoya che. 'tuM mane game che... A che premanI jaghanya kakSA ane huM tane cAhuM chuM A che premanI uttama athavA to madhyama kakSA. alabatta, ahIMyAM eka vAtano tane khulAso karI dauM ke mahArAja sAheba, huM stabdha thaI gayo chuM Apano patra vAMcIne. mIThAne sAkara samajIne dUdhamAM nAkhavAthI kadAca dUdha ja bagaDI jAya che paNa Like ne Love samajIne jIvana jIvavA jatAM meM to jIvananA kadAca ati mahattvanAM varaso bagADI nAkhyA che. zuM kahuM ? ApanI sAthe patravyavahAra cAlu na ryo hota to kadAca jiMdagI pUrI thaI jAta paNa Like ane Love vaccenA jamIna-AsamAna jevA mahattvanA taphAvatane huM samajI ne zakyo hota, Aje huM khUba AnaMditachuM. prayatno karIne paNa khAbociyAmAMthI bahAra nIkaLIne nadI tarapha javA huM utkaMThita chuM. Like nI svArthapracura jIvanapaddhatine tilAMjali ApIne Love nI udAttasabhara jIvanapaddhati apanAvavA huM lAlAyita chuM. icchuM chuM e Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMgenuM ApanuM mArgadarzana. | darzana, eka navA ja kSetra tarapha A patramAM huM tAruM dhyAna doravA mAguM chuM. ApaNe tyAM sAmAnyathI cAra puruSArthanI vAta Ave che. artha puruSArtha, kAma puruSArtha, dharma puruSArtha ane mokSa puruSArtha. jenA jIvanamAM kendrasthAne arthapuruSArtha ja hoya che e vyakti sahuthI tUTato jAya che, sahu sAthe toDato jAya che. arthAtu paisA khAtara e sagA bApa sAthe ya duzmanAvaTa AdarI bese che to jigarajAna mitra sAthe ya vizvAsaghAta karI bese che. potAnA dIkarAne ya gharanI bahAra tageDI mUke che to potAnA upakArI pratyeya kRtaghna banI bese che. potAnI patnIne ya saLagAvI bese che to potAnA bhAgIdArane ya korTamAM DhasaDI jAya che. TUMkamAM, saMpattine kendramAM rAkhavA jatAM jIvone e paridhi para pheMto ja jAya che. AvA jIvane prema sAthe kAMI nAhavA-nicovAnuM ya hotuM nathI. paisA maLatA hoya to ekavAra e potAno jAna paNa jokhamamAM mUkavA taiyAra thaI jAya che ane paisA jatA hoya to ekavAra e ko'kano jAna levA paNa taiyAra thaI jAya che. paisA maLatA hoya to e guMDAnA caraNa cATavA ya taiyAra thaI jAya che ane paisA ApavA paDe tema hoya to e paramAtmAne choDI devA ya taiyAra thaI jAya che. AvA adhamAdhama kakSAnuM jIvana jIvatA mANasa pAse premanI ane enA phaLasvarUpe jIvanamAM sahajarUpe amalI banatA tyAganI ke dAnanI vAta karavA javAmAM sivAya nukasAna, bIjuM kAMI ja nathI banatuM. vAMdarAne salAha ApavA gayela sugarIne nukasAnImAM ja UtaravuM paDyuM hatuM ne? sAvadhAna ! sthAna ApatI ja hoya che. lagnajIvanamAM praveza e kAmapuruSArthane ja AbhArI che ne ? jenI sAthe lagnanA saMbaMdhe e baMdhAya che, ene khuza rAkhavA, ene prasanna rAkhavA, ene svastha rAkhavA e kadAca lAkho rUpiyA kharacavA paDe to e mATeya ekavAra to taiyAra thaI ja jAya che. enA sukha khAtara e potAnuM sukha jatuM karavA ya taiyAra thaI jAya che to kaSTone apanAvavA ya taiyAra thaI jAya che. - TUMkamAM, arthapuruSArthamAM kendrasthAne jaDa evI saMpatti ja hoya che jyAre kAmapuruSArthamAM kendrasthAne jIvaMta evI ekAda paNa vyakti hoya ja che ane eTale ja kAmapuruSArthavALo arthapuruSArthavALA jeTalo bhayaMkara, kUra ke ghAtakI nathI banI zakato. kAmI mANasa lobhI jeTalo premahIna ke lAgaNIhIna nathI banI zakato. kAmAMdha mANasa lobhAMdha jeTalo aprajJApanIya nathI banI zakato. ane eTale ja e premanI vAta samajI zake che, lAgaNI ane snehane jIvaMta rAkhI zake che. dAna ane tyAga mATe tatpara banI zake che. anyanA du:khanI vedanAne samajI zake che, anyanI prasannatAne prAdhAnya ApI zake che. tane kadAca khabara nahIM hoya paNa zAstrakAroe arthaciMtAne 'adhamamAM mUkI che paNa kAmaciMtAne to 'madhyama mAM ja mUkI che. Ano artha zuM? A ja ke kAmane rAma sudhI laI javAmAM hajI kadAca saphaLatA maLI jAya e zakya che paNa arthane arihaMta sudhI laI javAmAM saphaLatA maLavI to khUba ja muzkela che. kAmAMdhane aMtasamaye ya pazcAtApanA agnimAM pAvana banAvavo sahelo che paNa lobhAMdhane to aMta samaye paNa pazcAtApathI yukta banAvavo muzkela che. rAmAyaNano rAvaNa ane mahAbhAratano duryodhana, e banne dRSTAnta najara sAme ja che ne? 'AnA karatAM sItAne meLavavAnA prayatno na karyA hota to sAruM thAta' Avo vicAra rAvaNane aMta samaye paNa Avyo che paNa aMta samaye lohInA khAbociyAmAM taraphaDI rahelA duryodhane to azvatthAmAne 'pAMceya pAMDavonAM mAthAM laI AvavAnI AjJA karI che ! samajI zake che ne tuM lobhanI bhayaMkaratA ? e khuda mare che, anekane mArato jAya che ! darzana, arthapuruSArtha pachI bIjA naMbaramAM Ave che kAmapuruSArtha. jenA jIvanamAM kendrasthAne hoya che kAmapuruSArtha, e vyakti potAnAM sukha khAtara ekAda vyaktine potAnA jIvanamAM 39 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa aMtaHkaraNane dharmano je rItano sparza thavo joIe e rItano sparza karAvavAmAM ApaNe sadaMtara niSphaLa rahyA chIe. pUchI joje tArA aMtaHkaraNane. eka-be sAthe nahIM, lAkhadasa lAkha sAthe nahIM, karoDa-dasa karoDa sAthe nahIM, saMkhyAta-asaMkhyAta sAthe nahIM paNa anaMta sAthe joDAvAnI enI taiyArI che ? jo hA, to tArA bhAvine ujjavaLa banatuM rokavAnI tAkAta koI ja paribaLamAM nathI e nizcita vAta che. darzana, arthapuruSArtha ane kAmapuruSArtha pachI trIjA naMbaranA puruSArthamAM vAta Ave che dharmapuruSArthanI. mAtra arthapuruSArthamAM pAgala bananAra jo badhAya sAthe saMbaMdha bagADI bese che. kAmapuruSArthane prAdhAnya ApanAra jo ekAda sAthe saMbaMdha bAMdhI bese che to jagatanA anaMta jIvo sAthe saMbaMdha bAMdhyA vinA dharmapuruSArthamAM AgaLa vadhI zakAtuM nathI. tuM Like mAMthI Love mAM javA mAge che ne? artha ane kAmane gauNa banAvIne dharmane tAre prAdhAnya ApavuM ja paDaze. tiraskArabhAva ane rAgabhAvane tilAMjali ApIne premabhAvane tAre hRdayamAM pratiSThita karavo ja paDaze. sImitamAMthI asImamAM chalAMga lagAvavAnI hiMmata tAre keLavavI ja paDaze. eka apekSAe kahevuM hoya to ema kahI zakAya ke arthapuruSArthavALAne jo saMgraha vinA cena paDatuM nathI, kAmapuruSArthavALo jo tyAMgane amalI banAvato ja rahe che to dharmapuruSArthavALo dAnamAM kUdaDyA vinA rahI zakato nathI. alabatta, kaThinamAM kaThina koI puruSArtha hoya to e che dharmapuruSArtha. kAraNa ke jagatanA eka paNa jIvane tiraskArano, avagaNanAno, upekSAno ke anAdarano viSaya banAvIne tame sAcA arthamAM dharmI banI zakatA ja nathI ane ApaNA jIvananI koI moTAmAM moTI samasyA hoya to te A eka ja che, ApaNe ko'kane cAhI zakIe chIe paNa sarvane cAhI nathI zakatA. ApaNe sadguNIo para sabhAva TakAvI zakIe chIe paNa durguNIo para sadbhAva TekAvI nathI zakatA. anukULa bananAra pratye to ApaNe lAgaNI pradarzita karI zakIe chIe paNa pratikULa bananAra pratye lAgaNI pradarzita karI nathI zakatA. dharma pratye to ApaNe mananuM valaNa AdaravALuM banAvI zakIe chIe paNa pApI pratye mananA valaNane kuNuM nathI banAvI zakatA. TUMkamAM, anaMta anaMtakALathI ApaNe kAM to arthamAM ane kAM to kAmamAM aTavAyA chIe paNa dharmamAM to ApaNe praveza paNa pAmyA nathI. hA, vacana ane kAyAnA stare ApaNe dharmakriyAo puSkaLa karI che, dharmakriyAomAM manane kadAca ekAgra paNa banAvyuM che darzana, artha, kAma ane dharmapuruSArtha pachI cothA naMbarano je puruSArtha che enuM nAma che mokSapuruSArtha. jo ke tAttvika rIte vicArIe to mukhya puruSArtha to be ja che. arthapuruSArtha ane dharmapuruSArtha, kAma ane mokSa e to artha ane dharmanAM phaLa che. arthAtu, pAMceya indriyonA viSayo jene joIe che ene arthapuruSArthamAM vyasta rahyA vinA jo cAlatuM nathI to jene sarvakarmothI chuTakArArUpa mokSa joIe che ene dharmapuruSArthane AtmasAt karyA vinA cAlatuM nathI. chatAM ahIMyAM apekSAvizeSathI artha, kAma, dharma ane mokSa e cAreyane svataMtra puruSArtha tarIke varNavyA che. arthapuruSArtha jo vyaktine jIvothI toDe che, kAmapuruSArtha jo vyaktine ekAda-be ke pAMca-paMdara jIvothI joDe che, dharmapuruSArtha jo vyaktine anaMta jIvothI joDe che to mokSapuruSArtha to vyaktine khudane anaMta banAve che. anaMta banAve che eTale? eTale A ja ke saMsAra paribhramaNanA kALamAM A jIvane te-te gatinA te-te bhavomAM je kAMI paNa prApta thayuM che e badhuM ya aMtavALuM ja prApta thayuM che. puNya maLyuM che paNa aMtavALuM. jIvana maLyuM che paNa aMtavALuM. sukha maLyuM che paNa aMtavALuM. are, jJAnano ughADa thayo che paNa aMtavALo. guNonuM pragaTIkaraNa thayuM che paNa aMtavALuM. Atmazaktiono udhADa thayo che paNa aMtavALo. zAtA maLI che paNa aMtavALI. 41 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa, jyAM jIvano mokSa thAya che tyAM A badhuM ya anaMta banI jAya che. sukha anaMta, jJAna anaMta, guNo anaMta, vIrya anaMta, zAtA anaMta, darzana anaMta, jIvana anaMta, AnaMda anaMta, sthiti anaMta, zuddhi anaMta. basa, pachI jIvane kAMI ja karavAnuM rahetuM nathI ane kAMI ja meLavavAnuM rahetuM nathI. darzana, mAre-tAre ane ApaNe sahue A sthitie pahoMcavAnuM che. "anaMta' banavAthI ochAmAM saMtuSTa banavAnuM nathI ane e sadbhAgyanA svAmI banavA mATe anaMta jIvo sAthe premanA saMbaMdha baMdhAyA vinA rahevAnuM nathI. mane lAge che ke Like thI Love sudhI pahoMcavA mATenI prakriyA tArA khyAlamAM barAbara AvI gaI haze. tArI bAbatamAM paNa AvI karuNatA na sarjAya. anaMta sAthe joDAI javAnI vAta sAMbhaLIne tuM evA kaThina mArga para atyArathI kadama na mUkavA lAge ke tuM emAM maLatI niSphaLatAthI nirAza thaIne kAyama mATe e mArge javAnuM ja mAMDI vALe. nA, atyAre tArI je bhUmikA che ene najara samakSa rAkhIne tArI pAse je kAMI che eno samyaka upayoga cAlu karI de, tuM dhIme dhIme paNa lakSyasthAne pahoMcyA vinA nahIM rahe. kadAca tArI khudanI bhUmikA tuMnasamajI zakato hoya to ATalA vakhatanA patravyavahAra pachI huM tArI je bhUmikA samajyo chuM enA AdhAre tane eTaluM ja kahuM chuM ke AjubAjuvALAnA athavA to najIkavALAnA duHkha ane harSane tuM tArA samajavAnI vRtti keLavI le. je AtmA AjubAjuvALAne potAnA hRdayamAM samAvI nathI zakato e anaMtane potAnA hRdayamAM samAvI zake evI koI ja zakyatA nathI. ane je AtmA AjubAjuvALAne potAnA hRdayamAM samAvI zake che, AjubAjuvALAnA du:khane potAnuM duHkha ane AjubAjuvALAnA harSane potAno harSa samajI zake che ane anaMta sudhI pahoMcavAmAM leza takalIpha paDatI nathI. A abhigamane tuM kadAca saraLa mAnato hoya to huM tane eTaluM ja kahuM chuM ke ekavAra tuM ene amalI banAvavA prayatna karaje, navanejAMre pANI UtarI jaze. mahArAja sAheba, cAra puruSArtha aMge Ape karelA vizleSaNane vAMcIne dila AnaMdathI tarabatara banI gayuM che. 'anaMta' banavuM hoya to 'anaMta' sAthe joDAI gayA vinA cAle tema ja nathI e ApanI vAta magajamAM ekadama jaDabesalAka goThavAI gaI che. prazna mAro have e che ke anaMta sAthe joDAI javA mATe zarUAta kyAMthI karavI ? darzana, eka aMgrejI vAkya tArA khyAlamAM che ? jeNe paNa potAnA jIvanamAM kaMIka sAruM karavuM che, guNonA ughADanI dizAmAM jeNe paNa kaMIka nakkara karavuM che eNe e vAkya najara sAme ja rAkhavA jevuM che. A rahyuM e vAkya. Start from where you are and with what you have. tame jyAM cho tyAMthI ane tamArI pAse je che tenAthI zarU karo. meM mArI jiMdagImAM evA keTalAya AtmAo joyA che ke jeonA paga mAMDa dharatI para jAmyA hatA ane sIdhA AkAzamAM UDavA teo kUdakA lagAvavA taiyAra thaI gayA. na AkAzamAM UDI zakyA teo ane dharatI para teo TakI paNa na zakyA. A vAta huM tane eTalA mATe lakhI rahyo chuM ke mahArAja sAheba, ApanI AgAhI kaho to AgAhI ane anumAna kaho to anumAna, banne sAva sAcA nIkaLyA. AjubAjuvALAnA du:khane mAruM potAnuM du:kha samajI zakavA jeTalI sahRdayatA huM keLavI zakyo nathI to AjubAjuvALAnA harSane mAro potAno harSa samajI zakavA jeTalI udAratA huM dAkhavI zakyo nathI. pahelI ja vAra mane khyAla Avyo ke lAgaNInA kSetre huM ATalo badho saMkIrNa chuM. hRdayane udAra banAvavAnA kSetre huM ATalo 43 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badho kSudra chuM. prazna to manamAM e thAya che ke AvuM kema banatuM haze ? AsamAnamAM UDavAnI vAta karanAro dharatI para svasthatAthI cAlI kema nahIM zakato hoya ? karoDanA dAnanAM svapna sevanAro pAMca rUpiyA ya prasannatAthI choDI kema nahIM zakato hoya ? anaMta sAthe joDAI javA taiyAra thaI janAro AjubAjuvALA pAMca-paMdara sAthe the joDAI kema nahIM zakato hoya? darzana, eka ja kAraNa che. dUravALA sAthe mAtra mAnasika saMbaMdha ja hoya che jayAre najIkavALA sAthe mAnasika saMbaMdha uparAMta kAyika saMparka paNa hoya che. dUravALA dUra ja hovAnA kAraNe emanI pAse koI apekSA hotI nathI jyAre najIkavALA najIka ja hovAnA kAraNe emanI pAse bharapUra apekSAo hoya che. ane sauthI moTI muzkelI e che ke puNya potAnuM nabaLuM hovAnA kAraNe ane pAtratA sAmA jIvanI viSama hovAnA kAraNe apekSAo pUrI thatI nathI, icchAo saMtoSAtI nathI. basa, A ja kAraNasara najIkavALAnA harSa ane du:khane potAnA banAvavAmAM khUba muzkelI paDe che. ane toya emAM saphaLa banyA vinA anaMta sAthe saMbaMdha bAMdhavAmAM saphaLatA maLe evI koI ja zakyatA nathI. | darzana, zuM kahuM tane? jamInavALA para je rahema nathI karato ene AsamAnavALAnI mahera nathI maLatI e satya satata najara sAme rAkhaje. tuM lAgaNIzIla banyA vinA rahI nahIM zake. udAra banyA vinA tane cena nahIM paDe. haiyAne karuNAthI pariplAvita banAvyA vinA tuM prasanna rahI nahIM zake. bAkI, vAMcI che ko'ka zAyaranI A paMkti? kALamAM tane AvaDo zo vizvAsa ? ApaNI pAse sillaka keTalo zvAsa?' jiMdagI satata TUMkI thaI rahI che, mota pratyeka paLe najIka AvI rahyuM che, zarIra satata kSINa thaI rahyuM che, puNyano koI bharoso nathI, mananA vicAronuM koI ThekANuM nathI, satkAryo tuM je paNa karavA mAge che e atyArathI ja zarU karI de. jIvana jItI jaIza. mahArAja sAheba, ApanA sUcanane gaMbhIratAthI mana para laIne jIvananI AkhI ja vyavasthA navesarathI goThavI rahyo chuM. mArI potAnI jAta tarapha najara karatAM mane ema lAgI rahyuM che ke lAgaNIhInatA e mArI moTAmAM moTI kamajorI che ane sauprathama mAre e kamajorI sAme ja jaMge caDavuM che. A aMge ApanuM mArgadarzana apekSita che. darzana, lAgaNInA kSetre eka ati mahattvanI bAbatanuM dhyAnamAM rAkhI leje. dIvAmAM pUrela tela jema khudane mATe ja lAlarUpa puravAra thAya che, vRkSane sIceluM pANI jema khudane mATe ja lAbhakAraka puravAra thAya che tema ko'kane Apela lAgaNI khudane mATe ja lAbhadAyaka ane prasannatAkAraka puravAra thAya che. kadAca alaga rIte kahevuM hoya to ema kahI zakAya ke kapaDAMne sAbU na lagADavAmAM kapaDuM ja meluM rahI jAya che. mAthAmAM tela na nAkhavAmAM mAthuM ja koruM rahI jAya che paNa anyane lAgaNI ApavAnI bAbatamAM kaMjUsa rahevAmAM ke upekSA dAkhavavAmAM to ApaNe khuda ja lAgaNIhIna banyA rahIe chIe, asvastha ane udvigna banyA rahIe chIe, saMkleza ane aprasannatAnA zikAra banyA rahIe chIe. Ano artha zuM? e ja ke lAgaNInuM pradAna anyane mATe kadAca hUMphadAyaka banyuM rahetuM haze paNa khudane mATe to svasthatAkAraka ane prasannatAkAraka banyuM rahe che. teM pote tArA jIvanamAM kadAca A hakIkatano aneka vakhata anubhava karyo haze. mananI lAkha nA chatAM enI uparavaTa jaIne, ahaMkAranI avagaNanA karIne, aMtaHkaraNanA avAjane mAna ApIne, sAmI vyaktinA galata vartAvanI ke kaThora-karkaza zabdaprayoganI noMdha lIdhA vinA ene te lAgaNI ApI haze, prema ane kSamA ApI haze, hUMpha ane vAtsalya ApyuM haze ane enA dvArA taikhude gajabanAka prasannatA anubhavI haze. ane AnA karatAM viparIta, te jo lAgaNIne dabAvI haze, prema ane kSamA ApavAne badale te upekSA sevI haze, to e badala tuM pote ja asvastha ane vyagra rahyo hoIza. gaNita spaSTa che. lAgaNI sAmAne mATe kadAca Want nA sthAne haze paNa ApaNA T Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe to Need nA sthAne che. lAgaNI nahIM maLe to sAmo mANasa kadAca sattvanA baLe ya pratikULatAmAMthI bahAra nIkaLI jaze paNa lAgaNI nahIM ApavA dvArA ApaNe to ApaNI jAtane satata udvignatAnA ane asvasthatAnA kaLaNamAM ja khUMpAvatA jazuM. ogamAM sAme caDIne jhaMpalAvavAnI mUrkhAI jo ApaNe nathI ja karatAM to lAgaNIno akhUTa bhaMDAra aMdaramAM vidyamAna chatAM enA pradAnanI bAbatamAM kaMjUsAI dAkhavavA dvArA ApaNI jAtane satata tanAvamAM rAkhavAnI mUrkhAI paNa ApaNe nathI ja karavA jevI. You can give without loving but you can not love without giving. tame vagara preme ko'kane kaMIka ApI zako cho paNa kaMIka paNa ApyA vinA tame koIne ya prema to nathI ja karI zakatA. hakIkata jyAre A ja che tyAre huM tane eTaluM ja kahyuM chuM ke A jagatamAM zreSTha koTinuM koI dAna hoya to e abhayadAna che. dANANaM seTTha abhayappayANaM A zAstrapaMkti paNa e ja vAta kare che. alabatta, saMpatti ApIne ya tame ko'kane nirbhaya banAvI zako cho. anna ApIne ya tame ko'kane abhaya banAvI zako cho paNa zreSTha koTinI nirbhayatA to jIvane tyAre ja anubhavAya che ke jyAre ene 'jIvana'nuM dAna maLe che. arthAta ko'kane motanA mukhamAM dhakelAto tame bacAvo cho jyAre athavA to tamArA taraphathI enA jIvanane saMpUrNa salAmatInI bAMhedharIno tame anubhava karAvo cho jyAre, tyAre ene je AnaMdano anubhava thAya che e kalpanAtIta hoya che. zuM kahuM tane ? A jagatanA koI paNa jIvane vadhumAM vadhu gamatI koI cIja hoya to e che enuM khudanuM ja jIvana. ane e jyAre salAmata banI jAya che tyAre enAmAM bAkInI game tevI kImatI paNa cIjonI gerahAjarIne mardAnagIpUrvaka hasI kADhavAnuM sAmarthya pedA thayA vinA rahetuM nathI. mahArAja sAheba, Ape lakhyuM che e ja pramANe meM aneka vakhata anubhavyuM che. aMtaHkaraNanI lAgaNIpradAnanI vRttine avagaNIne manane lAgaNI na ApavAnI salAhane svIkArIne aneka vakhate huM sAmI vyaktine lAgaNI ApavAthI dUra rahyo chuM ane enA phaLasvarUpe huM pote ja udvignatAno zikAra banato rahyo chuM. kadAca enAthI ahaM puSTa thayo che paNa AtmAe to prasannatA gumAvI ja che. paNa, have e mUrkhAInA bhoga na banavAno mAro dRDha nirdhAra che. bIjAnI prasannatAnI avagaNanA karI besuM e to hajI kadAca zakya bane paNa mArI ja khudanI prasannatAnI avagaNanA hu karI besuM ane e ya samyaka samajaNa AvyA pachI, to to pachI mArAmAM ane gAMDAmAM phera ja zuM? nA, have to e raste kadama na ja mAMDavAno mAro saMkalpa pAko che. chatAM A aMge ApanA taraphathI ko'ka nakkara mArgadarzana jhaMkhuM chuM. darzana, dAnanA kSetramAM praveza karyA vinA lAgaNInA kSetramAM praveza karavAnI vAta sarvathA vAhiyAta che e vAta tuM khAsa samajI rAkhaje. tuM koIne paNa lAgaNI ApavA jo mAge che to tAre kaMIka ne kaMIka bhoga Apavo anivArya ja banI jAya che. nAnakaDo sarakho ya bhoga ApyA vinA mAtra lAgaNI ApavAnI vAta e to eka jAtano daMbha che. vAMcI che ne teM A aMgrejI paMkti? S darzana, dAnamAM jo abhayadAna pahele naMbare Ave che to samAdhidAna bIje naMbare Ave che. bhUkhanA kAraNe jenuM citta vihvaLa che ene anna ApavA dvArA samAdhipradAna karI zakAya che. roganA kAraNe jenuM mana vyagra che ene auSadha ApavA dvArA samAdhimAM jhIlato karI zakAya che. paristhiti pratyenA galata abhigamanA kAraNe jenuM mana DAmADoLa che ene Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samyak samajaNa ApavA dvArA samAdhimAM ramato karI zakAya che. apekSAbhaMganA kAraNe ke dhaMdhAmAM Avela nukasAnInA kAraNe je khaLabhaLI UThyo che ene sabuddhisUcaka hitazikSA ApavA dvArA samAdhi ApI zakAya che. yAda rAkhaje ke A samAdhidAna paNa saraLa to nathI ja. kAraNa ke A jIvanI sAmAnya manovRtti kaThora ja rahI che. komaLa banavuM ene jAmatuM nathI. anyanAM duHkhamAM bhAga paDAvavAnuM ene gamatuM nathI. duHkhInI upekSA e enA svabhAvamAM vaNAI gaI che. kyAMka ko'kanA duHkhanAzamAM e sahAyaka bane paNa che to ya pahelAM e pAkuM karI le che ke AmAM kaMIka vaLatara maLaze ke kema ? ahaM puSTa thaze ke nahIM ? AvI jAtajAtanI dUSita manovRttionI avagaNanA karIne ko'kane samAdhi ApavA kaTibaddha banavuM e sAce ja bhAre sattva mAge che. zuM kahuM tane ? vijJAnamAM 'hRdaya' e sthaLavAcaka zabda che, paNa adhyAtmamAM to 'hRdaya' e guNavAcaka zabda che. vijJAnane chAtInI DAbI bAjue rahelA hRdayanA dhabakArA cAlu rahe emAM ja rasa che jyAre adhyAtmane anyanA duHkhe dravita thaI jAya evA lAgaNIsabhara hRdayamAM rasa che. dhak dha avAja cAlu rahe ene ja 'jIvaMta mANasa' mAnavAnI vAta vijJAna kare che jyAre lAgaNIonI abhivyakti thatI rahe ene ja 'jIvaMta mANasa' mAnavAnI vAta adhyAtma kare che. A vAstavikatA tarapha tAruM dhyAna huM eTalA mATe dorI rahyo chuM ke 'dAna'nA kSetre AgaLa vadhavA mATe tAre adhyAtmajagatanA gaNitane ja najara sAme rAkhIne jIvana vyavasthA goThavavI paDaze. tAre adhyAtma jagatanA ja 'jIvaMta mANasa' banavAnI taiyArI dAkhavavI paDaze. tane kadAca khyAla nahIM hoya paNa A jagatanA DhagalAbaMdha mAnnaso evA che ke jeo puSkaLa zrImaMta che paNa anya jIvonA sukhamAM nimitta banavAnI bAbatamAM sAva kaMgALa che. huM nathI icchato ke AvI zrImaMtAI tArA lamaNe jhIMkAya ane tuM kevaLa vijJAnanI vyAkhyAmAM ja goThavAI zake evo 'jIvaMta mANasa' banyo rahe ! 49 38 mahArAja sAheba, vaijJAnika hRdaya ane adhyAtmika hRdaya vaccenI Ape jaNAvela bhedarekhA vAMcIne huM sAce ja stabdha banI gayo chuM. gaMbhIratAthI AtmanirIkSaNa karyuM tyAre khyAla Avyo ke sthaLavAcaka hRdayane jIvaMta rAkhavA ja ame jhajhUmI rahyA chIe, guNavAcaka hRdaya jIve ke mare, amane enI leza paravA nathI. kadAca amArA manamAM evuM gaNita goThavAI gayuM che ke guNavAcaka hRdayane jIvaMta rAkhavA javAmAM to A jIvanamAM ApaNe kAcA ja rahI jazuM, badhAyathI chetarAtA ja jazuM, vikAsanI dizAmAM kadama ja nahIM mAMDI zakIe. ane enuM ja A pariNAma ame bhogavI rahyA chIe ke ame koI vyaktine nahIM paNa mazInane maLatA hoIe evuM lAge che. ame koI jIvaMta vyakti sAthe nahIM paNa mRta paththara sAthe vyavahAra karI rahyA hoIe evuM lAge che. amAruM jIvana zivayAtrA banavAne badale zabayAtrA banI gayuM hoya evuM lAge che. A karuNatA sarjAvAmAM kadAca aneka paribaLo kAraNabhUta haze paNa e paribaLomAM sauthI mahattvanuM paribaLa karyuM haze ? darzana, ema kahevAya che ke sthaLavAcaka hRdaya vAyuno prakopa vadhavAnA kAraNe 'eTeka'nuM bhoga bane che. guNavAcaka hRdaya mATe huM eTaluM kahIza ke saMpatti pAchaLanI doTa bephAma banavAnA kAraNe e 'eTeka'nuM bhoga bane che. saMpattinA upalakSaNathI tuM pada, pratiSThA, khyAti, ahaMpuSTi vagere badhuM ya samajI leje. jeNe paNa potAnA jIvananA cAlakabaLa tarIke AmAMnA eka paNa paribaLane goThavI dIdhuM, eNe jANye-ajANye paNa 'lAgaNItaMtra'nA eTekane AmaMtraNa ApI ja dIdhuM. prakhyAta vicAraka ImarsananuM A vAkya najara sAme rAkhaje. 'zrImaMta hRdaya vagarano dhanavAna e kadarUpo bhikhArI ja che.' ahIMyAM 'zrImaMta hRdaya'no artha 'lAgaNIsabhara hRdaya' ja samajavAno che. zuM kahuM tane ? mAtra paMdara divasa mATe gharanI bahAra rahenAro mANasa akaLAI jAya che paNa varasonAM varaso sudhI lAgaNItaMtrane phrijamAM mUkIne ApaNe jIvI rahyA chIe ane 50 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatAM ApaNane enI koI akaLAmaNa paNa nathI e karuNatA ja che ne? tane huM eTaluM ja kahIza ke sthaLavAcake hRdayane jIvaMta rAkhavAnA prayatno tuM cAlu rAkhe eno koI vAMdho nathI paNa guNavAcaka hRdaya upekSita na banI jAya enI to tuM satata takedArI rAkhato raheje ane e mATe A eka ja kAma karaje. koIne ya tuM duHkhI banAvato nahIM ane koInAya du:kha pratye tuM AMkhamIMcAmaNAM karato nahIM. motamAM ke koInAya saMklezamAM. yAda rAkhaje A vAta ke saMpatti vinAnuM jIvana kadAca durbaLa che paNa dAna vinAnI saMpatti to klezakAraka che, duHkhadAyaka che, durgatidAyaka che. te evA koI zrImaMtane Aja sudhImAM joyo nahIM hoya ke jenA jIvanamAM dAna na hovA chatAM ya e prasannatA anubhavI rahyo hoya ane teM evA koI garIbane ya AjasudhImAM joyo nahIM hoya ke jeNe potAnA jIvanamAM yatkiMcit dAna cAlu rAkhyuM hoya ane chatAM ya eNe prasannatAnI anubhUti na karI hoya. hAtha-kaMkaNa ane ArasI jevI A spaSTa vAstavikatA hovA chatAM ya koNa jANe kema, mANasa emAMthI koI bodhapATha levA taiyAra nathI. gharamAM rahela kacaro bahAra kADhavA e talapApaDa rahe che. peTamAM jAmI gayela maLa bahAra kADhavA e tatpara rahe che paNa jeno saMgraha jAta mATe kalezakAraka ane durgatidAyaka puravAra thAya tema che e saMpattino sadvyaya karavA e taiyAra nathI. re karuNatA ! mahArAja sAheba, vAta ApanI sAva sAcI che. jIvana jIvavA mATe sarvathA binajarUrI evAM padapratiSThA-ahaM vagerene sAcavavA, TakAvavA ane vadhAravA ame amArA lAgaNItaMtrane chellI hade niSphara banAvI dIdhuM che. paNa have emAM sudhAro karavAno mAro potAno dRDha nirdhAra che. abhayadAna ane samAdhidAnanI ApanI salAhane amalI banAvavAnI bAbatamAM mAre cokkasa rIte AgaLa vadhavuM ja che. icchuM chuM ke A aMge ApanA taraphathI kaMIka vizeSa mArgadarzana maLe. darzana, tArI je bhUmikA che ene khyAlamAM rAkhIne tane huM eTaluM ja kahIza ke abhayadAna ane samAdhidAnanI bAbatamAM tAre AgaLa vadhavuM ja hoya to saMpattidAna mATe tArI jAtane tuM taiyAra karato jA. saMpatti eka evuM mAdhyama che ke je bhaya ane saMklezanuM kAraNa paNa banI zake che to abhaya ane samAdhinuM kAraNa paNa banI zake che. saMpatti khAtara mANase lAkhone mAryA paNa che to saMpattinA mAdhyame mANase lAkhone bacAvyA paNa che. saMpatti khAtara mANase anekane saMklezo paNa karAvyA che to saMpattinA mAdhyame mANasa anekane samAdhimAM nimitta paNa banyo che. huM icchuM chuM ke tArI pAse rahela saMpattino saduSyoga thato rahe abhayadAnamAM ane samAdhidAnamAM. saMpatti prAptinA tArA prayatnomAM tuM kyAreya nimitta na bane koInAya mahArAja sAheba, Apano patra khUba gaMbhIratAthI vAMcyo. ApanI vAta sAva sAcI che. saMpattinA saMgrahamAM amane je AnaMda che eno lAkhamA bhAgano rasa amane saMpattinA vyayamAM nathI. ane saMpattinA sadvyayano rasa to aMtaramAM che ke kema e ja prazna che. saMpatti meLavIne kAM to bhegI karavI che ane kAM to uDADavI che. ko'kanAM AMsu lUchavAmAM e saMpattino savyaya thAya evI jhaMkhanA aMtaramAM pedA thatI nathI. A jhaMkhanA pedA thAya e mATe karavuM zuM? darzana, eka nAnakaDA paNa ati mahattvanA satya tarapha tAruM dhyAna doruM ? jyAM sudhI ApavAnI kriyA cAlu che tyAM sudhI prApta karavAnI kriyA paNa cAlu ja che, e vAstavikatA tuM sadAya tArI najara sAme rAkhaje. kheDUta dharatIne anAja Ape che, dharatI kheDUtane para Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anAja ApavAnI bAheMdharI Ape che, vAdaLAM dharatIne pANI Ape che, dharatI AkAzane vAdaLAMnA sarjananI bAheMdharI Ape che. mANasa mANasane prema Ape che, mANasane e premanA badalAmAM jIvana jIvavAno utsAha maLI rahe che. basa, A ja gaNita samajI leje saMpattinA savyayanI bAbatamAM. mANasa sanmArge saMpatti vAparato rahe che ane sanmArga mANasane kyAreya daridratAno zikAra na banavAnI bAheMdharI Ape che. mANasa saMpattinA sadvyaya dvArA ko'kanAM AMsu lUche che ane lUchAyelA e AMsu mANasane kAyama mATe hasato rAkhavAnI bAheMdharI Ape che. mANasa saMpattinA savyaya dvArA ko'kane motanA mukhamAM dhakelAto bacAvI le che ane abhayadAnanuM kareluM e sukRta mANasanA akudaratI motanI saMbhAvanA para cokaDI lagAvI de che. eTaluM ja kahIza tane ke je kheDUta vAvaNI vakhate zreSTha ja vAve che ene laNaNI vakhate pastAvAno vakhata Avato nathI. maLela saMpattino A janamamAM je zreSTha sadupayoga kare che ene paralokamAM rovAno vakhata nathI Avato. alabatta, AkAza jema anaMta che tema mANasanI mUrkhAI paNa anaMta che. e saMpatti mUkIne mare che paNa sAme caDIne ko'kane ApavA taiyAra thato nathI. aMta samaye saMpatti choDavAnA khyAle e raDe che paNa jIvana jIvatA saMpattinA sadvyaya dvArA e hasato rahevA taiyAra nathI. icchuM chuM ke AvI mUrkhAIno tArA jIvanamAM vahelI take aMta AvI jAya. amArA paralokane ame saddhara banAvavA taiyAra nathI, e amArI anaMta mUrkhAI ja che. paNa, lAge che ke ApanA taraphathI maLI rahela bahumUlya mArgadarzanathI Aje nahIM to kAle paNa, A mUrkhAIno aMta jarUra Avaze. paNa, manamAM eka vAta hajI nathI besatI ke dAnanA ATaATalA lAbho jANavA chatAM, samajavA chatAM, sAMbhaLavA chatAM enA amala mATe hRdayamAM evo koI pracaMDa utsAha kema nathI jAgato? | darzana, eka agatyanI bAbata tarapha tAruM khyAna doruM? mANasane 'gati'mAM jeTalo rasa che eTalo rasa "dizA" mAM nathI. 'puruSArtha' mATe e jeTalo tatpara che eTalo 'samyaka' mATe e tatpara nathI. "pahoMcavAnI' ene jeTalI utAvaLa che eTalI utAvaLa ene "banavAnI' nathI. AnuM ja A pariNAma AvyuM che ke Ajano mANasa doDyo che ghaNo paNa doTanI dizA pasaMda karavAmAM e moLo puravAra thayo che. padArthavRddhinA kSetre saphaLatAne varelo Ajano mANasa, prasannatAnI anubhUtinI bAbatamAM vAmaNo puravAra thayo che. pratiSThA jamAvavAmAM phAvI gayelo Ajano mANasa, potAnuM jIvana jamAvavAnI bAbatamAM kaMgALa puravAra thayo che. zuM kahuM tane? vijJAna pAse "gati che paNa "dizA" to dharma pAse ja che. "puruSArthanI vAta vAtAvaraNamAM che paNa "samyaphanI oLakha to ziSTa puruSo pAse ja che. "pahoMcavAnI bAbatamAM tAkAta AgaLa che paNa 'banavAnI vAta to aMtaHkaraNa pAse ja che. tuM 'dAna' mATe ullasita thavA mAge che ne ? 'gati'ne badale 'dizA'ne prAdhAnya Apato jA. mAtra puruSArtha'ne ja gaurava ApavAne badale 'samyaka puruSArthane mahattva Apato jA, 'pahoMcavAnI bAbatamAM ja AMdhaLiyA karavAne badale 'banavA'nI bAbatanuM nirIkSaNa karato jA. tuM dAna karyA vinA rahI nahIM zake. dAna mATenI tako tuM jhaDapato to rahIza ja paNa AgaLa vadhIne kahuM to dAna mATenI tako tuM zodhato pharIza. zaktionA durbayathI to tuM bacato rahIza ja paNa zaktionA savyaya mATe tuM tatpara ja rahIza. kAraNa? tIvra gatine jyAre samyapha dizA maLe che tyAre jIvana prasannatAthI kevuM tarabatara banI jAya che, eno tane alpa paNa anubhava thaI cUkyo ja haze. CE -- mahArAja sAheba, Apa sAcA cho. mota nizcita che e jANavA chatAM ane paralokamAM kANI koDI ya sAthe laI javAmAM saphaLatA nathI maLavAnI e jANavA chatAM ame amArA hAthamAM rahela saMpattino savyaya karavA dvArA amArA motane ame maMgaLamaya banAvavA taiyAra nathI, paDe pa4 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcavavA e karato hoya che sakhata parizrama. basa, takalIpha ane parizrama e be sivAya enA nasIbamAM kAMI ja hotuM nathI, kAMI ja bacatuM nathI. vicAraje A vikalpa para gaMbhIratAthI. mArI vAta tane so TakA sAcI lAgaze. C == = mahArAja sAheba, ApanuM nidAna sAva sAcuM che. mAtA-pitA taraphathI, zikSaNasaMsthA taraphathI, samAja taraphathI, mitravarga taraphathI ane sarakAra taraphathI amane 'gati' mATe ja protsAhana maLyuM che ane maLe che, dizA aMgenI vAta lagabhaga koI karatuM nathI. e hisAbe ja DigrI meLavavAmAM saphaLa banI cUkelA ane saMskArI banavAmAM saphaLa nathI banI zakyA. saMpatti meLavavAmAM saphaLa banI cUkelA ame saMvedanazIla banyA rahevAmAM saphaLa nathI banI zakyA. moTA mANasa tarIkenI khyAti pAmI cUkelA ame mahAna mANasanI mahAnatAne sparzI paNa nathI zakyA. zarIrano vikAsa sAdhavAmAM saphaLatAne varelA ame, mananA vikAsane samajI paNa nathI zakyA. paNa ApanA taraphathI maLI rahela mArgadarzananA hisAbe meM to 'dizA'ne 'samyapha' banAvavA puruSArtha AdarI ja dIdho che. e aMge mAre zI sAvadhagIrI rAkhavI joIe ? ApazrI jaNAvazo. darzana, A jagatanA jIvonI sAme sAmAnyathI potAnA jIvananI dizA nakkI karavA mATe traNa vikalpo che. emAMno eka vikalpa che 'samRddha' thavAno. A vikalpavALAnA manamAM samRddhi tarIke eka ja cIja goThavAI hoya che ane e cIjanuM nAma che 'saMpatti'. 'saMpatti che to badhuM ja che ane saMpatti nathI to kAMI ja nathI" A gaNita enA magajamAM evuM jaDabesalAka goThavAI gayuM hoya che ke ene saMpatti sivAya bIjuM kAMI dekhAtuM ja nathI. vyakti sAthenA enA vyavahAromAM ya kendrasthAne saMpatti hoya che to vyaktio sAthe baMdhAtA saMbaMdhomAM ya kendrasthAne saMpatti hoya che. vacanomAM e saMpattinuM ja prAdhAnya rAkhato hoya che to vicAradhArAya enI saMpatti kendrita ja rahetI hoya che. AvA AtmA mATe tane eTaluM ja kahIza ke e anivAryapaNe kaMjUsAIno zikAra banato ja hoya che ane hakIkata e che ke kaMjUsa mANasa takalIpha ane parizrama sivAya kazAyano mAlika banI zakato nathI. saMpatti arjita karavA e veThato hoya che jAlima takalIpho ane saMpatti darzana, jIvananI dizA nakkI karavAnA traNa vikalpomAM bIjA naMbarano vikalpa che 'samartha' banavAno. A vikalpavALAnA manamAM sAmarthya tarIke eka ja cIja goThavAI hoya che ane e cIjanuM nAma che "sattA'. 'jo hAthamAM sattA che to bhalabhalA abajopatine ya vazamAM rAkhI zakAya che ane jo hAthamAM sattA nathI to sAva labADa mANasa pAse ya tamAre dInatA dAkhavavI paDe che." o mAnyatA enA magajamAM evI jaDabesalAke goThavAI gaI hoya che ke sattA meLavavA e je paNa karavuM paDe e karavA taiyAra hoya che ane tamAma prayatno enA sattAprApti tarapha ja jatA hoya che. je sosAyaTImAM pote raheto hoya che tyAM e 'pramukha' thavA ja talasato hoya che. je maMDaLamAM e dAkhala thayo hoya che tyAM e 'netA' thavA ja taDapato hoya che. ko'ka saMsthAmAM e joDAyo hoya che to tyAM e 'AgevAna" thavA ja jhajhUmato hoya che. are, ko'kanI zokasabhAmAM e jAya che to tyAMya enI najara 'pramukha pada'nI khurasI tarapha hoya che. TUMkamAM, sarvatra e potAnI jAtane kendrasthAne rAkhavA mAgato hoya che ane sattA, pada ke khurasI vinA kendrasthAne na ja rahI zakAya e khyAle e satata sattA meLavavA saMgharSo karato ja rahe che. alabatta, A rIte 'samartha' banI javAmAM saphaLatA maLI paNa jAya che. toya e saphaLatA mananI tamAma svasthatA ane prasannatAne sApha karI nAkhyA vinA rahetI pas Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI e hakIkata che. | darzana, eka vAta khAsa khyAlamAM rAkhaje ke jAte maryA vinA jema patnIne vidhavA karI zakAtI nathI tema AMtarika prasannatA ane mastInuM balidAna ApyA vinA bAhya jagatamAM "eka naMbara' para AvI zakAtuM nathI. A to bahirjagata che. ahIMyA sthAno ochAM che ane e sthAno para kabajo jamAvavA mAgatA mANasonI saMkhyA besumAra che. kAvAdAvA, khUnakharAbA, chaprapaMca vagere chellAmAM chellI kakSAnA rastAo apanAvavAnI mAnasika taiyArI dAkhavyA vinA e sthAno para kabajo jamAvavAmAM saphaLatA maLe evI koI ja zakyatA nathI. tuM ja vicAraje. sattAprApti dvArA sAmarthyavAna kadAca banI paNa javAya paNa ema karavA jatAM jo tamAma sukhanuM jene AdhArabiMdu kahevAya che e "mananI prasannatA' ja girave mukAI jatI hoya to e sAmarthyane karavAnuM zuM ? eTaluM ja kahIza tane ke patnInA karkaza svabhAvane nibhAvI levAya paNa eno badalo levA jAte ApaghAta karIne ene vidhavA na banAvAya. kaSTo veThI levAya paNa enAthI bacavA mananI prasannatAne khatama karIne sAmarthyavAna banavA doTa na mUkAya. A zraddhA enA magajamAM evI AtmasAta thaI gaI hoya che ke sadguNonA ughADa mATenI eka paNa taka e jatI karato nathI. doSonI zakyatA dekhAvA mAtrathI tyAMthI e bhAgI chUTyA vinA raheto nathI. kaSTo veThIne e sadguNone TakAvI rAkhe che ane sukha maLatuM hovA chatAM ya e doSothI bacato rahe che. TUMkamAM, zarIranI sukhazIlatA ane mananI svacchaMdatA e bannene dabAvatA rahIne sadaguNonA udhADa mATe e prayatnazIla banato ja rahe che. alabatta, emAM ene kadAca saphaLatA nathI paNa maLatI toya eno ene koI raMja nathI hoto ke e potAnA e dizAnA prayatno choDI nathI deto. | darzana, citra spaSTa che. samRddha thavuM che jo tAre to saMpatti pAchaLa AMdhaLI doTa lagAvavI paDaze. samartha thavuM che jo tAre to sattA pAchaLa pAgala banavuM paDaze ane zuddha thavuM che jo tAre to sadguNonA udhADa tarapha lakSya kendrita karavuM paDaze. yAda rAkhaje, samRddha thavAmAM ane samartha thavAmAM tane saphaLatA maLI paNa jaze toya e saphaLatA tArA aMtaHkaraNane tRpta to nathI ja karI zakavAnI ane zuddha thavAnA prayatnomAM tane kadAca niSphaLatA maLaze to ya e niSphaLatA tArA aMtaHkaraNane kaluSita to nathI ja karI zakavAnI. tuM tArI jAtane jo buddhimAna mAnato hoya, sujJa mAnato hoya, hoziyAra mAnato hoya to tArA mATe A traNa vikalpomAMthI yogya vikalpanI pasaMdagI e moTo paDakAra che. samRddha barabAda thayo che, samartha kamajora puravAra thayo che paNa zuddha to AbAda ja thayo che. kayo vikalpa apanAvavo e tAre nakkI karavAnuM che. C darzana, jIvananI dizA nakkI karavAnA je traNa vikalpo che emAM trIjA naMbarano vikalpa che zuddha' thavAno, A vikalpavALAnA manamAM zuddhi tarIke eka ja cIja goThavAI hoya che ane e cIjanuM nAma che 'sadguNo'. jo jIvanamAM saguNono ughADa che to ja manamAM prasannatA che, kuTuMbamAM zAMti che, vyavahAramAM svasthatA che, maraNamAM samAdhi che, paralokamAM sadgati che ane paraMparAe paramagatinuM naikaryo che" mahArAja sAheba, ApanA chellA traNa patroe "dizA" aMgenuM AkhuM citra spaSTa karI dIdhuM che. jagatanA jIvo sAme jouM chuM tyAre spaSTa khyAla AvI jAya che ke gatisUcaka badhIya Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dizAo chevaTe to A traNa dizAomAM ja samAviSTa thaI jAya che. alabatta, emAM samRddha thavAnI jhaMkhanAvALA jIvo cikkAra che, samartha thavAnI kAmanAvALA jIvo ochA che ane zuddha thavAnI abhipsAvALA jIvo to AMgaLInA veDhe gaNAya teTalA che. kAraNa emAM e lAge che ke saMpatti sahune sulabha che ane enA vinA jIvana cAlatuM ja nathI . sattA seMkaDomAM ke lAkhomAM ekAdane ja maLe che ane kadAca e nathI paNa maLatI to ya enA vinA jIvana calAvavAmAM koI muzkelI nathI paDatI jyAre sadguNo bhAre kaSTasAdhya che ane enA vinA jIvanamAM bahu agavaDo veThavI paDe che evuM anubhavAtuM nathI. basa, AvA ja ko'ka kAraNasara samRddha, samartha ane zuddha thavAnI jhaMkhanAvALA jIvonI saMkhyAmAM uttarottara alpatA dekhAya che. hA, mAro potAno naMbara AjasudhImAM samRddha thavAmAM ke samartha thavAmAM ja hato paNa patravyavahAranA mAdhyame Ape ApelA ATalA spaSTa mArgadarzana pachI have 'zuddha' thavAmAM ja mAro naMbara lagAvavAnuM meM nakkI karI dIdhuM che. e mATe mAre je kAMI karavuM paDaze e karavAnI ane je kAMI choDavuM paDaze e choDavAnI mArI pUrI taiyArI che. chatAM e aMge ApazrI kaMIka viziSTa mArgadarzana Apazo to mane AnaMda thaze. darzana, sauprathama to 'zuddha' thavAnA vikalpa para teM tArA mananI pasaMdagI utArI, e badala tane khUba khUba dhanyavAda dhaTe che. kAraNa ke A jagatanA bahujanavarganI sAme to mAtra be ja dizA che. kAM to samRddha thAo ane kAM to samartha thAo. zuddha thavAnI dizAno to e vargane koI khyAla ja nathI. kadAca amArA jevA e dizA tarapha AMgaLI cIMdhaNuM kare paNa che to ya raDyA-khaDyA keTalAka jIvo e dizA tarapha AkarSita thAya che. bAkInA jIvo to pramAdanuM ke upekSAnuM godaDuM oDhIne zAMtithI sUI jAya che. AvA nirmAlya ane niHsattva jIvomAMthI teM tArI jAtane bahAra kADhI levAno je dRDha saMkalpa karyo che e badala tane khUba khUba dhanyavAda che. ane zuddha thavAno tAro A saMkalpa vahelI take phaLe e mATenA mArA tane aMtaHkaraNapUrvakanA AzIrvAda che. 59 46 darzana, 'zuddha' thavAnA saMkalpane saphaLa na banavA denAra koI khataranAkamAM khataranAka paribaLa hoya to e che pralobhana. DhALa jema pANIne upara caDavA detuM nathI tema pralobhana mANasane zuddhinA mArge vikAsa karavA detuM nathI. DhALa maLyo nathI ane pANI nIce UtaryuM nathI. pralobhana sAme AvyuM nathI ane mANasa nIce Utaryo nathI. tuM jo sAce ja 'zuddha" banavAnI bAbatamAM gaMbhIra che to pralobhanane avagaNavAnI bAbatamAM tAre eTalA ja majabUta' banavuM paDaze. eka ja mukkAnA prahAre baraphanI pATa toDI nAkhavAmAM saphaLatA meLavavI e bahu AsAna vAta che paNa DhagalAbaMdha vakhatanA saMkalpo pachI paNa pralobhananI sAme na jhUkI javAnuM sattva dAkhavavuM e bhAre kaThina kArya che. ane A saMsAra to pralobhanono sAgara che. gharanI bahAra paga mUko, pralobhana hAjara che. AMkha kholo, sAme TI.vI. che. megejhInanAM pAnAo pheravo, aMdara vijAtIyanA AkarSaka caherAo che. haoNTala tarapha kadama mAMDo, aMdara caTAkedAra vAnagIo che. mitro sAthe vAto karo, kendramAM masAledAra [] vAto che. vepArIne maLo, dhaMdhAnA jAtajAtanA vikalpo che. pepara vAMco, AkarSaka jAherAto che. bajAramAM pharavA nIkaLo, AMkha cakaLavakaLa thaI jAya evAM dazyo che. ekAda pralobhanane paNa mANasa paravaza banyo, enI zuddhimAM kaDAko bolAyo ja samaje. alabatta, Ano artha evo nathI ke zuddha thavAmAM saphaLa banavuM azakya ja che. nA, nIce tarapha ja javAnA svabhAvavALA pANIne ya jo paMpa dvArA upara caDAvI zakAya che to pralobhana AgaLa hAra kabUlI levAnA svabhAvavALA manane ya pracaMDa sattva dvArA vikAsazIla banAvI zakAya che. prazna mAtra saMkalpano ja nathI, sattvano paNa che. samajaNano ja nathI, sAhasano paNa che. zuddha dAnatano ja nathI, e dAnatane vaLagI rahevAnA dRDha manobaLano paNa che. icchAno ja nathI, abhIpsAno paNa che. icchuM chuM ke A vAstavikatAne tuM barAbara samajI le. yuddhamAM vijetA e ja banI to Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zake che ke je duzmana chAvaNInI rajeraja mAhitI meLavI le che. zuddha banavAmAM e ja saphaLa banI zake che ke je azuddhinAM tamAma paribaLone vyavasthita jANI le che. mahArAja sAheba, paganI je nasa duHkhatI hoya ane enA para ja ko'kano paga paDI jAya ane je vedanA thAya evI ja vedanA ApanA gatapatre meM anubhavI che. pralobhana paravazatA, e che mArA jIvananI sauthI moTI nabaLI kaDI ane Ape gatapatramAM enA para ja ghA lagAvyA che. alabatta, nidAna ApanuM sAva ja sAcuM che ke 'zuddhinI ADe AvatuM koI khataranAka paribaLa hoya to e che pralobhanane AdhIna banI jatuM mana. jyAM sudhI enA para kAbU meLavavAmAM nahIM Ave tyAM sudhI 'zuddhi' e mAtra Adarza ja banI raheze, vAstavika jIvanamAM enuM avataraNa zakya nahIM ja bane.' zuM kahuM Apane? pralobhanonI vaNajhAro vacce mane potAne sauthI vadhu satAvatuM koI pralobhana hoya to e che saMpatti. enI prAptinI ke vRddhinI zakyatA dekhAI nathI ane meM emAM jhaMpalAvyuM nathI. pachI nathI emAM huM dAkhavI zakato koI viveka ke nathI emAM huM jALavI zakato koI vinaya. icchuM chuM ke Apa enI khataranAkatA aMge kaMIka prakAza pADo. darzana, eka mahattvanI vAta khyAlamAM rAkhaje ke jenA jIvanamAM paisAno hisAba nathI hoto, enA jIvanamAM pApono ya hisAba nathI hoto. amApa saMpatti amApa pAponI janmadAtrI banI ja rahe che. tane kadAca khyAla nahIM hoya paNa e hakIkata che ke dhana sAtheno gADha saMbaMdha anya jIvo sAthenA ane khudanA jIvana sAthenA saMbaMdhane toDIne sApha karI nAkhe che. nAnAmAM nAnA ane kamajoramAM kamajora jIvo sAthe ya potAnA saMbaMdho TakAvI rAkhyA hoya evo eka abajapati tane Aje jovA nahIM maLe to abajonI 1 saMpatti chatAM ya potAnI jIvananI lAgaNIzIlatA, saMvedanazIlatA ane prasannatA akabaMdha rAkhI zakyo hoya evo eka abajapati paNa tane Aje jovA nahIM maLe. je cIja pAchaLanI AMdhaLI doTa anya jIvo sAthe ane khudanA jIvana sAthe saMbaMdha bAMdhavA na de, baMdhAI gayelA saMbaMdhane TakavA na de, TakI rahelA saMbaMdhamAM AtmIyatA anubhavavA na de e cIjane jIvanamAM prAdhAnya ApavA javAmAM sivAya mUrkhAI bIjuM kAMI ja nathI. kabUla, saMpattinuM AkarSaNa tArA manamAM bhAre che paNa e AkarSaNane AdhIna banIne jIvanavyavasthA goThavavavAnAM je jAlima nukasAno che ene tuM jo gaMbhIratAthI samajI laIza to tAruM jIvadaLa jotAM mane khAtarI che ke e AkarSaNamAM kaDAko bolAyA vinA nahIM ja rahe. ane eka bIjI mahattvanI vAta. jIvananA ko'ka tabakke tamAma 'bhUkho' vRddha thaI jAya che paNa e samaye ya dhananI bhUkha to yuvAna ja hoya che. khyAla che tane A vAstavikatAno ? mahArAja sAheba, dhana sAthenA gADha saMbaMdhathI thatAM be jAlima nukasAnonI vAta vAMcI paLabhara to huM stabdha thaI gayo. na saMbaMdha baMdhAya jIvo sAthe ane na saMbaMdha jaLavAya jIvana sAthe, evI saMpattinI vipulatA pAchaLanI ghelachAne eka vAra to breka lagAvI devAnuM mana thaI gayuM. paNa Ape ja gatapatramAM chelle lakhyuM che ne ke 'badhI bhUkho vRddha thaI gayA pachI ya dhananI bhUkha to yuvAna ja rahe che' basa, e ja nyAye mAmUlI paNa pralobhana Ave che ane manamAM pAchuM vipula saMpattinuM bhUta savAra thaI jAya che. prazna to mAro e che ke dhananI A khataranAka bhUkhane saMtoSavAno bIjo koI saraLa upAya kharo ? darzana, eka nAnakaDI vAta e che ke kAgaDAne jo lAuDaspIkara ApavAnI bhUla 2 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA jevI nathI, vAMdarAne dArU pIvAnI chUTa jo ApavA jevI nathI to mananI dhana pAchaLanI ghelachA paNa saMtoSavA jevI nathI. paNa Ama chatAM ya tAruM mana e mATe jo atyAre taiyAra na hoya to e aMge huM tane eka bIjI ja vAta karavA mAguM chuM. teM kyAMya phUTabaoNlanI maeNca ramAtI to joI ja haze ne? e maeNcanA kendramAM eka ja cIja hoya che, phUTabaoNla, maeNca daramyAna e je paNa khelADI pAse jAya che e khelADI eka ja kAma kare che, jevo phUTabaoNla potAnI pAse Ave che, turta ja lAta lagAvIne bIjA pAse dhakelI de che. are, medAna paranA khelADIo phUTabaoNla pAchaLa doDe paNa che toya e doTa phUTabaoNlane rAkhI mUkavA mATenI nathI hotI. phUTabaoNlane lAta mAravA mATenI ja hoya che. ane AmAM sauthI vicitra vAstavikatA to e hoya che ke phUTabaoNlanI A maeNca tyAM sudhI ja cAlatI rahe che ke jyAM sudhI phUTabaoNla eka khelADI pAsethI bIjA khelADI pAse dhakelAto rahe che. bhUlecUke koI khelADI potAnI pAse Avela phUTabaoNlane rAkhI mUke che to e ja paLe phUTabaoNlanI meMca samApta thaI jAya che. darzana, saMpatti meLavyA vinA tane cena nathI paDatuM ne? eka kAma kara. ene phUTabaoNla jevI banAvI de. jevI Ave tArI pAse, tuM ene sanmArge vAparato jA. pharIvAra Ave tArI pAse, pharIvAra tuM enuM dAna karato jA. pharI pAchI Ave tArI pAse, tuM ene bIjA pAse dhakelato jA TUMkamAM, saMpatti bhale AvatI rahe tArI pAse, tuM ene rAkhI mUkavAnI bhUla to na ja kara. satata ene dhakelato rahe bIjA tarapha. tArI kalpanAmAM ya nahIM hoya evI majA-mastI ane prasannatA tane anubhavavA maLaze, phUTabaoNlanI beMcanI jema ja vaLI ! mahArAja sAheba, Apa vAtane kyAMthI kyAM laI gayA ? kyAM ramata phUTabaoNlanI ? ane kyAM vAta saMpattinI ? paNa, sAce ja ApanI vAte mane vicArato to jarUra karI mUkyo che. saMpatti sAthe vyavahAra phUTabaoNla jevo karavo, e Ave to ene AvavA jarUra devI paNa, ene rAkhI na mUkatA satata bIjA tarapha dhakelatA rahevI. alabatta, A vAta Ama to AkarSaka lAge che paNa enA amala mATe mana jaladI taiyAra thaI jAya e zakyatA bahu ochI che. kAraNa ke mananA jAtajAtanA svabhAvomAM eka khataranAka svabhAva che 'saMgraha'no. ene bATalI paranA billAnA saMgrahamAM ya rasa che to kavara paranI TikiTonA saMgrahamAM ya rasa che. sigareTanAM khAlI khokhAnA saMgraha mATe ya e lAlAyita bane che to calaNanI bahAra pheMkAI gayelA sikkAonA saMgrahamAM ya e pAgala bane che. are, ko'ke dIdhelI gALanA zabdo ya e saMgrahI bese che to ko'kanA taraphathI maLela mAhitIone ya e saMgrahI bese che.. AvA saMgrahazIla manane saMpattinA tyAga mATe ke dAna mATe taiyAra karavuM e kAMI khAvAnA khela nathI. Apa ko'ka evo vikalpa sUcavo ke manane mATe atyaMta kaThina gaNAto A tyAga ke dAnano vikalpa sahajarUpe ja jIvanamAM amalI banI jAya. darzana, vAta tArI sAcI che. 'saMgharyo sApa paNa kAma lAge" A kahevata mananA saMgrahazIla svabhAvane hisAbe ja paDI che ane to ya mAre tane kahevuM che ke bhayanA khyAla ke lAbhanA khyAle mana tyAga mATe ane dAna mATe acUka taiyAra thaI ja jAya che. Aga lAge che to mANasa jAna bacAvavA badhuM ya choDIne bhAge ja che ne? khUnanI dhamakI maLatAM mANasa karoDo rUpiyA choDI devA taiyAra thaI ja jAya che ne ? rogacALo phATI nIkaLatAM mANase badhuM ya choDIne tyAMthI bahAra nIkaLI javA taiyAra thaI ja jAya che ne ? coronA jAlima AkramaNa sAme mANasa sAme caDIne emane badhuM ya ApI devA taiyAra thaI ja jAya che ne? vyAjanI lAlace mANasa lAkho rUpiyA dhIravA taiyAra thaI ja jAya che ne? naphAnA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khyAle mANasa dhaMdhAmAM karoDo rUpiyA rokavA taiyAra thaI ja jAya che ne ? saMbaMdha bAMdhavAnI lAlacamAM mANasa sarvasva nyochAvara karavA taiyAra thaI ja jAya che ne? TUMkamAM, kAcIMDo jema paLe paLe raMga badale che tema mana paLe paLe potAnuM valaNa pherave che. mananA vicitra gaNitano mane barAbara khyAla che ane e hisAbe ja tane meM lakhyuM che. ke saMpattine phUTabaoNla jevI banAvI de. zI rIte e zakya bane ? e vAta have pachInA patramAM. darzana, je hakIkata biyAraNa mATe che e ja hakIkata saMpatti mATe che. TI.vI. kharIdavAmAM ke pizcaro-nATako jovAmAM jatI saMpatti e saMpattino veDaphATa che. ghauMjuvAra-dhI-goLa-vastra-jagyA vageremAM jatI saMpatti e saMpattino vaparAza che to ko'kanuM jIvana bacAvavAmAM, ko'kanAM AMsu lUchavAmAM, ko'kanA jIvanane utsAhasabhara banAvavAmAM, upakArIonI bhakti karavAmAM, kamajorone sAcavI levAmAM jatI saMpatti e saMpattinI vAvaNI che. tapAsaje tArA jIvanane saMpattino vadhu upayoga zemAM thaI rahyo che ? veDaphATamAM ? vaparAzamAM ? ke pachI vAvaNImAM? S A darzana, potAnI pAse AvI gayelA masta biyAraNane jo ko'ka kheDUta mUrkhAI AcarIne DAmaranI saDaka para pheMkI de che to kheDUtanI e ceSTA aMge ApaNe kahI zakIe ke e kheDUte biyAraNa veDaphI nAkhyuM. DAmaranI saDaka para biyAraNa na pheMkatA ko" ka kheDUta jo potAnA peTamAM biyAraNa padharAvI de che to kheDUtanI e ceSTA aMge ApaNe kahI zakIe ke e kheDUte biyAraNa vAparI nAkhyuM paNa DAmaranI saDaka para biyAraNa na pheMkatA ane sAthosAtha potAnA peTamAM ya biyAraNa na padharAvatAM ko'ka kheDUta biyAraNane jo kALI jamIna para nAkhe che to kheDUtanI e ceSTA aMge ApaNe kahI zakIe ke e kheDUte biyAraNa vAvI dIdhuM. huM tane ja pUchuM chuM. kheDUtane sauthI vadhu AnaMda zemAM ? kheDUta sauthI vadhu utsAhita zemAM ? biyAraNa veDaphavAmAM ? vAparavAmAM ? ke pachI vAvavAmAM ? kahevuM ja paDaze tAre ke 'vAvavAmAM.' DAhyo kheDUta potAnI pAse rahela kula biyAraNamAMthI vadhumAM vadhu biyAraNa vAve che. ochAmAM ochuM biyAraNa vApare che ane veDaphato to bilakula nathI. kAraNa ? ene barAbara khayAla hoya che ke je biyAraNa veDaphAyuM e nakAmuM gayuM. je biyAraNa vaparAyuM eNe zarIrane thoDoka Teko Apyo paNa je biyAraNa vavAyuM eNe to potAne zrImaMta banAvI dIdho. potAne jIvanabhara mATe zrImaMta banAvI de evI cIja hAthamAM AvyA pachI kayo mUrakha mANase e cIjanA veDaphATamAM ke vaparAzamAM pAgala bane ? mahArAja sAheba, kheDUta vAve che ghaNuM, vApare che ochuM ane veDaphato lagabhaga nathI. jyAre amArA jevA anekanI hAlata AnAthI sAva ja viparIta che. ame veDaphIe chIe cikkAra, vAparIe chIe ochuM ane vAvavAnI vAta Ave che tyAre gallAtallA karyA vinA rahetA nathI. Apa to saMta banI gayA cho eTale amArA jAlima kharcAonI Apane zI khabara hoya ? paNa amArI pAse TI.vI. lAvavA mATe rakama che. gADI lAvavA mATe vyavasthA che. phaeNzana badalAtAMnI sAthe ja navI phaeNzananAM kapaDAM lAvavAnI amArI pAse goThavaNa che. haoNTalomAM jaIne ame AsAnIthI 200500 uDADI zakIe chIe. hila sTezana para jaIne jalasA karavAnI amArI pAse sagavaDa che, thiyeTaromAM javAmAM amane koI vAMdho nathI. lArIo pAse UbhA rahIne pa010OkharacavAmAM amane koI takalIpha nathI. A che amAro saMpattino veDaphATa ! zarIra ane kuTuMba laIne ame beThA chIe eTale ene sAcavavA ame jIvana jarUrI sAmagrIo kharIdavAmAM paNa saMpattino vyaya karIe ja chIe. anAja-vastra-makAna-davA 5 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vageremAM amArI je saMpatti jAya che e che amAro saMpattino vaparAza ! ane A Akhoya patravyavahAra je paribaLanI puSTi karavA mArA-ApanA vacce zarU thayo che e 'dAna'nI vAta jyAM paNe Ave che tyAM saMkucita thaI jAya che amAruM hRdaya, TUMkA thaI jAya che amArA hAtha, AvI jAya che kAne baherAza, nAnI thaI jAya che amArI dRSTi, mUMgI thaI jAya che amArI jIbha, aTakI jAya che amArA paga. zakya prayatna dAnanI e vAtane ame uDADI ja daIe chIe, ApavuM ja paDe che kaMIka to bane eTaluM ochuM ApIe chIe ane je paNa ApIe chIe e utsAha vinA ApIe chIe. A che amArI saMpattinI vAvaNI ! vadhumAM vadhu biyAraNa vAvIne kheDUta potAnI zrImaMtabhAInuM rijharvezana karAve che jyAre vadhumAM vadhu saMpatti veDaphIne ame amAruM bhikhArIpaNuM rijharva karAvI rahyA chIe. mahArAja sAheba, A karuNatA che amArA jIvananI ane A mUrkhAmI che amArA mananI. dareka sthaLe ane dareka paLe jagata pAsethI amAre kaMIka ne kaMIka meLavatA ja rahevuM che ane koIpaNa sthaLe ke koIpaNa paLe amAre koIne ya kAMI paNa ApavuM nathI. A vRtti zenI sUcaka gaNAtI haze ? bhikhArIpaNAMnI ke lUMTArupaNAnI ? Aja sudhImAM joyo nahIM hoya ke khetaramAM vAvelA dANA badala jenI AMkhamAM AMsu AvI gayA hoya. evA eka vepArIne teM Aja sudhImAM joyo nahIM hoya ke beMkamAM paisA jamA karAvyA badala jenA moDhA para khinnatAno bhAva pedA thayo hoya. evA eka mALIne te Aja sudhImAM joyo nahIM hoya ke vRkSane pANI sIMcavA badala jenuM citta udvigna banI gayuM hoya. kAraNa? A eka ja. darekanA manamA besI gayelo A spaSTa khyAla ke ApaNe kAMI choDatAM nathI paNa vAvIe chIe. ApaNe kAMI kharca karatAM nathI paNa rokANa karIe chIe. lakhI rAkhaje tArI DAyarImAM ke ApavAnI kriyAne kAraNe jo vyaktine ema lAge ke meM kaMIka gumAvyuM che to e cIja eNe ApI ja nathI. tuM dAna mATe utsAhita thavA mAge che ne ? A eka ja zraddhAne tuM AtmasAta karI che. svArtha sivAyanA paramArthanA je paNa kAryomAM tuM saMpattino je paNa vyaya kare che e saMpatti tuM veDaphato nathI, vAparato nathI, choDato nathI paNa vAve ja che. ane eka bIjI vAta, dharatImAM kheDUte kareluM vAvetara hajI kadAca niSphaLa gayuM che. beMkamAM vepArIe jamA karelA paisA hajI kadAca nakAmA thayA che. vRkSane mALIe siMceluM pANI hajI kadAca veDaphAyuM che paNa, paramArthanA kAryomAM gALelI pratyeka kSaNa ane vAparelI pratyeka saMpatti kyAreya niSphaLa nathI gaI, saphaLa ja thaI che. nirarthaka nathI gaI, sArthaka ja thaI che. A be zraddhA nuM AtmasAt karI le. 'dAna' tArA jIvanamAM 'zvAsa' nuM sthAna lIdhA vinA nahIM rahe. ra darzana, teM je kAMI lakhyuM che e ja to A jagatanA bahujanavarganI tAsIra che ane emAMthI kama se kama tAro naMbara to nIkaLI ja jAya e gaNatarIe to tArI sAthe A patravyavahAra cAlu karyo che. icchuM chuM ke tuM gaMbhIratApUrvaka patramAM jaNAvAtI vAto para vicAra kare. A ja viSayanA anusaMdhAnamAM eka sarasa majenI vAta tane karuM? eka jagyAe 'dAna'nI meM sarasa vyAkhyA vAMcI. lakhyuM hatuM tyAM ke tane ja tu avinadAna eTale choDavuM ema nahIM, paNa vAvavuM. teM evA eka kheDUtane mahArAja sAheba, dAna e kyAreya niSphaLa na janAruM vAvetara che. ApanI A vAte mane sAce ja khaLabhaLAvI mUkyo che. du:kha to atyAre e vAtanuM thAya che ke AvA uttama koTinA Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paribaLa mATe meM Aja sudhImAM adhama vicAraNAo ja karye rAkhI che. dAna jarUrI nathI. dAna e denArane ahaMkArI banAvavAnuM ane lenArane dIna banAvavAnuM ja kAma kare che. dAna eka jAtano saMpattino dekhADo ja che. dAnamAM saMpattinA veDaphATa sivAya bIjuM kAMI ja nathI. AvI galata vicAraNAo karavA dvArA meM mArI jAtane to dAnathI dUra rAkhI ja che paNa vAkchaTAnA jore anekane paNa meM dAna karatA rokyA che. vahetA pANI AgaLa paththara goThavI denAro jema bagIcAno duzmana puravAra thAya che tema DhagalAbaMdha jIvone dAna karatAM aTakAvIne e jIvo mATe huM duzmana ja puravAra thayo chuM. khera, 'jAgyA tyArathI savAra' e nyAye mAre have Ape pUrvapatramAM lakhyuM che tema 'dAna'ne 'zvAsa'nA sthAne goThavI devuM che. zvAsa lIdhA vinA huM jema raheto ja nathI tema dAna vinA ya huM na rahI zakuM e bhUmikAe mAre pahoMcavuM che. icchuM chuM ke dAna aMge Apa hajI kaMIka vizeSa prakAza pADo. darzana, je kyAreya paNa gumAvavAnuM nathI e pAmavA, je pote sAcavI zakavAno ja nathI e cIjanuM dAna karI denAro mANasa sAcA arthamAM jIvana vijetA che. A vAstavikatA satata tArI najara sAme rAkhaje. rasAyaNonA ane davAonA puSkaLa sevana chatAM A zarIra sacavAvAnuM nathI. vImo utAravA chatAM, F.D. karavA chatAM, puSkaLa cokasAI rAkhavA chatAM hAthamAM rahela saMpatti sacavAvAnI nathI. paNa zarIranA sadupayoga dvArA ane saMpattinA sadbhaya dvArA jo te aneka jIvonAM haiyAM ThAryA che, aneka jIvonI samAdhimAM tuM nimitta banyo che, aneka kamajora jIvonA prANa teM bacAvyA che, aneka abola pazuonI kakaLatI AMtaraDI ThArI che, aneka AtmAonAM mukha para teM prasannatA pedA karI che to e paramArtha kAryothI sarjAyeluM zuddha puNya tane evA udAttaguNono svAmI banavA devAnuM che ke je guNo tArA AtmAne vahelAmAM vahelI take sarvadoSothI mukta karIne zAzvata sukhano bhoktA banAvyA vinA rahevAnuM nathI. hajAra mUkIne karoDa maLe e dhaMdho to kAMI nathI paNa vinAzI mUkIne avinAzI maLI jAya e sodo thato hoya to cUkavA jevo nathI. Fe 54 mahArAja sAheba, Ape gajabanAka vAta karI dIdhI. zarIra ane saMpatti, A banne lAkha prayatneya sacavAvAnA nathI. samaya thatAM zarIra chUTI javAnuM ja che ane saMpatti ahIMyAM rahI javAnI ja che. to pachI e bannenA sadupayoga dvArA paralokane saddhara zA mATe na banAvI devo ? paNa mUMjhavaNa e rahyA kare che ke dAna dvArA baMdhAnAruM puNya to paralokamAM udayamAM AvavAnuM che jyAre dAna mATe saMpattino tyAga to A janamamAM ja karavo paDe che. paralokamAM sukha pAmavAnI saMbhAvanAe A lokanA sukhane choDI devuM emAM buddhimattA zI che ? darzana, tArA A praznano javAba huM ApuM e pahelAM tuM mArA praznano javAba Apa. hAthamAM rahela lAkhonI mUDI tuM ko'kane dhIrato nathI ? bhAvimAM taMdurastI TakI rahevAnI saMbhAvanAe, thALImAM rahela miSTAnnAdi bhAre padArtho tuM choDato nathI ? mAnI lIdhela svajano sAthenA saMbaMdho TakAvI rAkhavAnA khyAle, hAthamAM rahela keTalAka padArtho choDavA tuM taiyAra thato nathI ? TUMkamAM, je duHkhonI ke kaSTonI pAchaLa sukhanI kalpanA tArA manamAM beThI che e tamAma duHkho ke kaSTo veThavAmAM tane koI ja takalIpha nathI eno mane barAbara khyAla che. to pachI mAro tane eTalo ja prazna che ke mRtyu sudhInAM sukha-sagavaDane salAmata rAkhavA vartamAnanAM sukha-sagavaDane gauNa banAvI zakato tuM, mRtyu pachInA paralokane saddhara banAvavA dAna mArge thatAM saMpattinA sarvyaya mATe taiyAra zA mATe na thAya ? zuM kahuM tane ? gatajanmanA puNyanA phaLane je AtmA pApanA kAraNabhUta nathI banavA deto e ja AtmA samaju che. tAro naMbara AvA 'samaju'mAM lAgI jAya e huM icchuM chuM. yAda rAkhaje, thoDAka paNa vaTANA thALI para patharAya che ane AkhI thALI vaTANAthI bharI bharI lAge che. basa, e ja nyAye paramArthanA mArge saMpattino alpa paNa sadyaya thAya che ane jIvana prasannatAthI haryuM-bharyuM banI jAya che. icchuM chuM huM ke tuM A hakIkatano tArA jIvanamAM anubhava kara. ane dAnanA saMbaMdhamAM eka ati mahattvanI vAta. dAnathI baMdhAtuM puNya 30 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhale paralokamAM udayamAM AvatuM paNa dAna karavAnI A lokamAM ja thatA be lAbha tAre satata najara sAme rAkhavA jevA che. dAnathI mitratA jaLavAya che e pahelo lAbha ane zatrutA jItAya che e bIjo lAbha. gajaba AnaMda dAnamAM hato to jiMdagInAM ATalAM varaso sudhI huM enAthI vaMcita kema rahyo ? darzana, vAMcI che ko'ka zAyaranI A paMkti? mUrakho kALanI vAtuM kare, mAthe kALanuM cakra jyAM phare.' baeNTsamaeNna mATe pratyeka baoNla jema enA AuTa thavAnuM kAraNa banI zake che tema mArA-tArA ane ApaNAM sahu mATe pratyeka samaya e motanuM kAraNa banI zake che. AvI motanI laTakatI talavAra vacce cAlI rahelA AjIvanamAM satkAryone vilaMbamAM rAkhavA javAmAM nukasAna sivAya bIjuM kAMI ja nathI. icchuM chuM huM ke 'dAna'nA mahimAnI vAto to teM ghaNI sAMbhaLI, have e dAnane jIvanamAM amalI banAvI de. zarUAta enI kadAca kaSTadAyaka haze paNa enI avirata yAtrA tArA mATe prasannatAdAyaka puravAra thayA vinA nahIM rahe. papa che ka darzana, A jagatamAM eka mANasa tane evo jovA nahIM maLe ke je vagara mitre paNa prasanna raheto hoya ke DhagalAbaMdha duzmane ya prasannatA anubhavato hoya. prasannatAnuM udgamasthAna bhale khudanuM ja mana hoya paNa e prasannatAnI anubhUti jIvo sAthenI mitratA vinA ane zatrutAnA abhAva vinA zakya ja nathI. kRpaNanA jIvananI koI sauthI moTAmAM moTI daridratA hoya to te A che ke enI pAse mitro hotA nathI. ane lobhInA jIvananI koI sauthI moTAmAM moTI karuNatA hoya to te A che ke enA duzmano cikkAra hoya che. tuM dAnanA tAtkAlika phaLanA pakSamAM che ne ? tuM dAnanuM nakkara phaLa turta ja anubhavavA maLe evuM icche che ne ? to eno javAba A che. dAna mitro sarje che ane zatruo ghaTADe che. ane mitronI vRddhi tathA zatrusaMkhyAnI hAni jIvanane prasannatAthI tarabatara banAvyA vinA rahetI nathI. zuM kahuM tane ? dAna mATe gharanA daravAjA baMdha rAkhanAra hakIkatamAM to durgatinA daravAjA kholI rahyo che. dAna mATe nA pADanAra hakIkatamAM to duHkha mATe hA pADI rahyo che. dAna mATe dhana navAparanAra hakIkatamAM to sadguNonA nidhananI taiyArI karI rahyo che. AvI karuNatAno zikAra banavA tuM na mAgato hoya to A eka ja kAma karato jA. hRdayane vizALa rAkhato jA ane tijorIne khullI rAkhato jA. saMpattinA saMgrahano tuccha AnaMda tai tArA jIvanamAM kadAca anekavAra anubhavyo haze paNa saMpattinA tyAgano sAttvika AnaMda anubhavIne tuM kadAca stabdha thaI jaIza. tane kadAca ema lAgavA mAMDaze ke jo Avo mahArAja sAheba, ApanI vAta sAcI che. kAraNa ke mana sArI vAto sAMbhaLavA hajI Atura thAya che, samajavA hajI kadAca taiyAra thAya che. are, svIkAravA ya hajI kadAca tatpara thAya che paNa e sArI vAtonA amalanI jyAM vAta Ave che tyAM e jAtajAtanAM bahAnAMo kADhavA lAge che. ane lagabhaga to enA amalathI jIvanane e vaMcita ja rAkhI de che. dAnanI bAbatamAM AvI bhUla huM karavA mAgato nathI. dAnanI ATaATalI agatyatA ane mahAnatA jANyA pachI huM prasannatA anubhavavA mATe, paraloka saddhara banAvavA mATe, 1 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUrchA ghaTADavA mATe, mitro vadhAravA mATe, zatruo ghaTADavA mATe, saujanyazIlatA darzAvavA mATe, kRtajJatAguNane sakriya banAvavA mATe dAnanA mArge AgaLa vadhavA, tanizcayI ja chuM. icchuM chuM ke e mArganAM lAbhasthAna ane bhayasthAna aMge ApanA taraphathI mane kaMIka jANakArI maLe. darzana, dAnanA amalIkaraNa aMgenI tArI tatparatA jANI khuba AnaMda thayo. e aMge keTalIka mahattvanI vAto tAre khAsa samajI rAkhavA jevI che. eka subhASitanA mAdhyama dvArA e vAta tane huM A patramAM jaNAvavA mAguM chuM. lakhyuM che e subhASitamAM ke, "A dharatInuM alaMkAra manuSya che' karI nAkho A jagata parathI manuSyanI bAdabAkI, jagata tamane bheMkAra lAgaze. abola jIvone bacAvavA khUlelI pAMjarApoLo e jo manuSyanI kamAla che to potAnA zuddha svarUpanI yAda karAvatAM eNe sarjelA paramAtmAnAM maMdiro e paNa enI samyaka buddhinI jAherAta che. dharmapravRttiomAM pracaMDa utsAha e jo manuSyanI AgavI vizeSatA che to pApapravRttiomAM vivekazIlatA e ya enI khAnadAnI che. TUMkamAM, manuSya e dharatI paranA 'alaMkAra'nA sthAne che. paNa sabUra ! jo manuSya pAse saMpatti nathI, dAritrya enA lamaNe vaLagyuM che, to evA manuSyanI A jagatamAM koI ja kiMmata nathI, evo manuSya nathI to koIne sukhI karI zakato ke nathI to jAte du:khathI bacI zakato. evo manuSya nathI to paramArthanAM koI kAryo karI zakato ke nathI to jAtane svArthapuSTinI ceSTAthI mukta rAkhI zakato. evo manuSya nathI to khumArIthI mAthuM UMcuM rAkhI zakato ke nathI to sarvatra dInatA dAkhavyA vinA rahI zakato. Avo manuSya dharatI para hoya to ya zuM ? ane na hoya to ya zuM? A gaNatarIe ja subhASitakAre lakhyuM che ke "manuSyanuM alaMkAra lakSmI che." darzana, 'manuSyanuM alaMkAra lakSmI che" eTaluM lakhIne subhASitakAre zloka para pUrNavirAma nathI mUkI dIdhuM kAraNa ke manuSyanA saMgrahazIla svabhAvano emane barAbara khyAla che. lakSmInI vipulamAtrA manuSyane kevo krUra ane ghAtakI banavA uzkere che enI emane spaSTa samaja che. AsaktinA kAraNe saMgrahita thaI jatI lathamI, manuSyane mATe keTalA tIvra saMklezanuM kAraNa bane che enI emane mAhitI che ane e hisAbe ja AgaLa vadhatAM emaNe lakhyuM che ke "lakSmInuM alaMkAra dAna che." jo lakSmI che paNa ene dAnathI alaMkRta karavAmAM mANasa gallAtallAM kare che to e lakSmI mANasanA Aloka-paraloka bannene barabAda karIne ja rahe che. maDaduM paDavuM paDyuM. gaMdhAI UThe che. bhAkharI tAvaDI para paDI paDI baLI jAya che. lohI eka ja jagyAe paDyuM paDyuM gaMThAI jAya che. pANI eka ja jagyAe paDyuM paDyuM gaTara pedA kare che, paNa AnA karatAM jAlima karuNatA to e che ke tijorImAM ja paDI rahetI lahamI pote to jarAya nukasAnImAM nathI UtaratI paNa eno saMgraha karanAra manuSya to bicAro behAla thaI jAya che.. AvI behAlIthI jAtane bacAvI levAno eka ja vikalpa manuSya pAse bace che ane e vikalpa che, manuSya dAnathI lakSmIne alaMkRta karato rahe. A hisAbe ja subhASitakAre lakhI nAkhyuM che ke 'lakSmInuM alaMkAra dAna che' paNa sabUra ! bakarInI katala mATe kasAI pAse charo nathI ane ko'ka vyakti e charo lAvavA mATe saMpattinuM dAna kare che to? garbhapAta karAvavA mATe eka yuvatI pAse saMpattinI vyavasthA nathI ane ko'ka vyakti potAnA paise e vyavasthA karI Ape che to ? yAMtrika katalakhAnAM mATe rAjya sarakAra pAse cikkAra saMpatti nathI ane ko'ka udAradila ?i??] vyakti rAjya sarakArane e mATe karoDo rUpiyA ApavA taiyAra thaI jAya che to ? dArUnA vyasanI pAse dArUnI rakama nathI ane ko'ka vyakti enI dArUnI tarasa chipAvavA ene saMpatti Ape che to ? jenuM jIvana DhagalAbaMdha durAcArothI kharaDAyeluM che evI vyaktine koI dAnamAM lAkho rUpiyA ApavA taiyAra thaI jAya che to? AvA tamAma bhayasthAnono Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ subhASitakArane spaSTa khyAla che ane e hisAbe ja emaNe zlokanI samAptimAM lakhI dIdhuM che ke 'dAnanuM alaMkAra supAtradAna che.' A aMgenI vAta have pachInA patramAM. are, kyAreka to ajJAnatAnA bhoga banIne apAyela dAna viparIta phaLane ApanAruM paNa banI rahe che. thoDAMka ja varaso pahelAM pazcimanA dezamAM eka maraNa pAmelI vRddhA potAnA vIlamAM lakhI gayelI ke-"meM mArA gharamAM so jeTalI bilADI pALI che. e tamAma bilADIone meM mArA potAnA dIkarAnI jema ja sAcavI che paNa mane bhaya che ke mArA mota pachI e bilADIonI mAvajata mArI jema koI karaze ke kema? A zaMkAthI mukta thavA huM jAhera karuM chuM ke mAruM mota thatAMnI sAthe ja e tamAma bilADIone mArI nAkhavAmAM Ave ane e mATe je paNa saMsthA AgaLa Ave e saMsthAne mArI lAkho DaoNlaranI saMpatti bheTa ApI devAmAM Ave.' A vIlane dAnanuM pharamAna kahevAya ke katalanuM pharamAna? darzana, atyaMta durlabha che manuSyajanma. anaMta jIvomAMthI mAtra saMkhyAtA jIvone ja e prApta thAya che. muzkela che saMpattinI prApti. karoDo-abajo manuSyomAMthI jeonI pAse viziSTa koTinuM puNya hoya che teone ja vipula saMpatti maLe che. atyaMta muzkela che dAnanI buddhi, karmo jemanAM haLavA thayA hoya che teonA aMtaramAM ja jAge che A dAna mATenA bhAvo ane emAM ya atyaMta muzkela che supAtrono yoga. samyaku samajaNa ane viziSTa puNya hoya che emane ja supAtrono yoga thAya che ane supAtronI oLakha thAya che. alabatta, adhyAtma kalpadruma nAmanA graMthamAM dAnanA pAMca prakAra varNavyA che. abhayadAna, supAtradAna, anukaMpAdAna, ucitadAna ane kIrtidAna. jagatanA nAnAmoTA koI paNa jIvane jIvananI bheTa dharatuM ane mRtyunA mukhamAM jatuM bacAvatuM je dAna te abhayadAna. saguNothI maghamaghatA ane pApothI virAma pAmelA AtmAone bahumAnabhaktipUrvaka apAtuM je dAna te supAtradAna. duHkhothI mukta karavA viveka jALavIne apAtuM je dAna te anukaMpAdAna. samaya-sthaLa ane saMyoganI ucitatA joIne apAtuM je dAna te ucitadAna ane svaprazaMsAnA khyAla sAthe apAtuM je dAna te kIrtidAna. tane kadAca ema thatuM haze ke dAna mATe hajI mAMDa mAMDa to mAruM mana taiyAra thayuM che tyAM dAnanA A badhA bhedo ane peTAbhedo samajavAnI mAre kyAM jarUra che ? paNa tane khabara nahIM hoya ke mAtra saMpatti choDI devAthI ke ApI devAthI ja dAnanA phaLanA adhikArI banI zakAtuM nathI. lenAranI kakSA, enA mATeno ApaNAM manano bhAva vagere paribaLo paNa dAnanA phaLamAM mahattvano bhAga bhajave che. mahArAja sAheba, ApanA chellA cAreka patronA lakhANa para gaMbhIratAthI vicAratA huM e niSkarSa para Avyo chuM ke dAnanA yogane jIvanamAM mahattvanuM sthAna ApyA vinA A jIvana saphaLa nathI ane dAnamAM pAtra ane vivekane prAdhAnya ApyA vinA dAna saphaLa nathI. arthAta dAna A jIvanane saphaLa banAve che ane pAtrane joIne vivekapUrvaka apAtuM dravya dAnane saphaLa kare che. mArA A niSkarSamAM huM kyAMya thApa khAto houM to jaNAvazo. darzana, tArI A samaja barAbara che. mane ema lAge che ke have A bAbatamAM mAre tane vizeSa mArgadarzana ApavAnI jarUra nathI paNa eka ati mahattvanI bAbata tarapha huM tAruM khAsa dhyAna doravA mAguM chuM. A jagatanA je jIvo che emAMnA keTalAka jIvo evA che ke jeo kevaLa 'jIvavAnI' ja icchA dharAve che. emanA jIvavAnI tamAma pravRttionuM eka ja lakSa hoya che. basa, jIvana TakI jAya. emanI saMpatti pAchaLanI doTa paNa A udezapUrti mATe ja Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che to emanA vyaktio sAthenA goThavAtA saMbaMdhomAM paNa kendrasthAne A ja lakSya hoya che. teo khAya che paNa jIvavA mATe to sUe che paNa jIvavA mATe, bole che paNa jIvana TakI jAya mATe to bajAramAM doDe che paNa jIvana TakI jAya mATe. kadAca ema kahI zakAya ke AvA jIvo nathI to jagata mATe trAsarUpa banatA ke nathI to jAta mATe AzIrvAdarUpa banatA. | nadInA pANImAM parapoTo UThe che, Take che, nAza pAme che. nathI to e parapoTAthI nadIne koI nukasAna thatuM ke nathI to e parapoTAnuM alpakAlIna paNa astitva enA khudane mATe lAbhadAyI puravAra thatuM. basa, A ja sthiti hoya che "jIvavAnI icchA dharAvatA jIvonI. na jIvana khudane mATe lAbhadAyI ke na anyane mATe trAsadAyI. alabatta, mane barAbara khyAla che ke AvA jIvomAM tAro naMbara nathI ja. tArI pAse zakti che, sAmarthya che, puNya che, buddhi che to sAthosAtha tArAmAM abhIpsA che, mahattvAkAMkSA che, dhagaza che, lagana che, Avega che, Aveza paNa che. ane to ya meM tArI sAme 'jIvavAnI icchA dharAvatA jIvonI vAta mUkI che. kAraNa ke A to mana che. AjanI enI icchA, AvatI kAle sAva alaga ja hoI zake che. gaIkAlanI enI icchA karatAM AjanI icchA sAva viparIta hoI zake che. samaya-sthaLa-saMyoga badalAtAM enI icchAmAM satata pheraphAro thatAM ja rahe che. jIvananI ko'ka nabaLI paLe hatAzAno zikAra banIne tuM AvI kevaLa 'jIvavAnI' icchAno bhoga banI jAya tyAre tane kama se kama khyAla to Avavo joIe ne ke 'huM atyAre jIvananA kevA tabakkAmAM chuM ?' basa, eTalA pUratI A vAta tane jaNAvI che. ghI pIo. saMpatti maLI ja che to ene chUTathI uDAvo. AMkha sArI che tyAM sudhI TI.vI., vIDiyo, nATaka, sarakasa joI lo. jIbha barAbara che tyAM sudhI TesadAra dravyo ArogI lo. kAne sArA che tyAM sudhI saMgItanA tAle jhUmatA raho. zarIra masta che tyAM sudhI maLe eTalA bhogo bhogavI lo. Ameya A zarIra ghasAvAnuM to che ja, naSTa thavAnuM to che ja. e ghasAI jAya ke naSTa thaI jAya e pahelAM eno mojamajAmAM nIkaLI zake eTalo kasa kADhI lo. bhogamAM zarIra thAke to davAo lo, rasAyaNo khAo, kasarato karo ane zarIrane bhogakSama banAvo. cAra divasanI cAMdanI jevI A jiMdagImAM mANI zakAya eTaluM mANI lo ke jethI mota vakhate pastAvo [2] na thAya ke ApaNe jiMdagImAM cUkI gayA.' hA, pazuonI pazutAneya zaramAve eTalI hade bhogAkAMkSAmAM pAgala A jIvonI AkhI jiMdagI mAtra be ja vRttimAM pasAra thAya che. atRptimAM ane dInatAmAM. bhogo game teTalA cikkAra maLe paNa che to ya emane tRptino anubhava thato nathI ane satata atRpta rahetuM mana, bhoga mATe game tenI pAse kAyama dInatA dAkhavatuM ja rahe che. zuM kahuM ? bhogavRtti pedA thAya manamAM, ene zamAvavA mATe mAdhyama banAvavuM paDe zarIrane. manamAM pedA thatI vRtti asIma ane enA zamana mATe zarIra dvArA thatI pravRtti sImita, mana kSubdha na bane to ja Azcarya ! zarIra satata kSINa na banatuM jAya to ja Azcarya ! ane to ya A vRttivALA jIvo emAMthI koI bodhapATha levA taiyAra nathI hotA. akALe vRddhatva Ave, bharayuvAna vayamAM zarIra rogagrasta bane ane acAnaka ja 'rAma bolo bhAI rAma' thaI jAya, kevaLa A ja aMjAma Ave che 'bhogavavAnI' ja icchAmAM jIvana pasAra karatA jIvono. yAda rAkhaje, zarIrane ochuM ApavA dvArA, manane prasanna rAkhavAmAM saphaLatA acUka maLI zake che paNa manane prasanna rAkhavA, zarIrane cikkAra ApavA javAmAM to lamaNe niSphaLatA sivAya bIjuM kAMI ja jhIMkAtuM nathI. A satyano svIkAra tane kyAreya bephAma bhogavRttino zikAra nahIM ja banavA de. darzana, jagatamAM keTalAka jIvo evA che ke jeo "bhogavavAnI' ja icchA sAthe jIvana jIvI rahyA che. 'jIvana maLyuM ja che to khAo, pIo ane jalasA karo. devuM karIne paNa ka? Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI to e UDAvatA, nathI to e sanmArge vAparatA. tane huM eTaluM ja kahIza ke saMgrahita thatA paisA kAyama tAjA ja rahe ane ene saMgharanAro vAsI banI jAya evI 'bheguM karo' nI vRttino zikAra tuM kyAreya na banato. darzana, jagatamAM keTalAka jIvo evA che ke jeoe potAnA jIvanamAM eka ja vRttine kendrasthAne rAkhI che, 'bheguM karo.' 'khabara nathI ke ApaNI AvatI kAla kevI Avaze. kALa kharAba che, sarakAra bekAra che, mANaso bharosApAtra nathI, bajAranAM kAMI ThekANAM nathI, ApaNI yuvAnI kAMI kAyama TakavAnI nathI. sagA dIkarAo para vizvAsa rAkhI zakAya tema nathI, kharace ja rAkhIe to to kuberano bhaMDAra paNa khAlI thaI jAya che, dAna karyo ja rAkhIe to to saMpatti ochI thatI ja jAya che. mATe bane eTaluM bheguM karatA cAlo. mUDI paDI haze to game tyAre kAma lAgaze. mUDI hAthamAM haze to sago dIkaro ya vazamAM raheze. mUDI para prabhutva haze to samAjamAM ya vaTabhera UbhA rahI zakAze. mATe na to bhogamAM lAMbA-pahoLA thAo ke na to dAnamAM lAMbA-pahoLA thAo. eka ja kAma rAkho, 'bheguM karo." hA, saMgraha mATenI A jAlima lAlasAmAM ja vyasta jIvo satata tanAvamAM ane bhayamAM ja jIvatA hoya che. saMsAra calAvavA keTalIka jagyAe to emane saMpatti kharacavI. ja paDatI hoya che ane jyAM AvA kharacavAnA prasaMgo Ave che tyAM e jIvo tanAvamAM AvI jAya che ane evA prasaMgo sivAyanA samayamAM paNa 'kaMIka kharacavuM paDe evA prasaMgo to nahIM AvI paDe ne ?" A khyAle e jIvo bhayamAM jIvatA hoya che. AvA jIvone bahArathI duzmano pedA nathI karavA paDatA, emanA parivAranA sabhyoja emanA duzamana banI jatA hoya che. AvA jIvo sAthe bahAranA loko saMbaMdha ocho pachI kare che, pahelAM to parivAranA sabhyo ja saMbaMdha ghaTADI nAkhe che. zuM kahuM tane? parAyA evA paisAne potAnAM karavA jatAM potAno ja gaNAto parivAra parAyo banI jAya enA jevI A jIvananI bIjI karuNatA kaI hoI zake ? paNa nA, AvA jIvo e karuNatAne ya pacAvI [2] jatA hoya che. nAnakaDo bAbo jema AlabamanA phoTAo joI joIne ja khuza thato hoya che tema bheguM karavAnI manovRttivALA jIvo ekaThI karela saMpatti joI joIne ja khuza thatA hoya che. saMpattine darzana, keTalAka jIvo A jagatamAM evA che ke jeoe potAnA jIvanamAM eka prakAranI udAttavRttine kendrasthAne rAkhI che ane e vRtti che 'ghaTADatA jAo'nI puNyayoge ApaNane je kAMI maLyuM che e badhuM ya Akhare jo ahIMyAM ja rahI javAnuM hoya ane ApaNe ekalAe ja paralokamAM ravAnA thaI javAnuM hoya to pachI zA mATe hAthamAM rahela sAmagrIono sadupayoga na karatA rahevuM? zA mATe saMpattino sanmArge savyaya karatA na rahevuM ? kabUla, ApaNe saMsAra laIne beThA chIe mATe ApaNane sAmagrInI ane saMpattinI jarUra che paNa jarUriyAta karatAMya je vadhu che ene to kama se kama sanmArge vAparIe ! kAraNa ke je meLavIe chIe enAthI to gujarAna cAle che paNa je ApIe chIe enAthI to jiMdagI cAle che. dayAthI kadAca jIvana cAle che paNa premathI to jIvana jAme che. pazuonA jagatamAM kyAM che A samaja ? kyAM che A samyapha AcaraNa ? nA, ApaNe sarvasvano tyAga na karI zakIe to ya zakyano tyAga to karatA ja rahevuM che ane ema karavA dvArA maLela A uttama koTinA mAnavajIvanane sArthaka karI ja levuM che. hA, A vRttimAM ramanArA jIvonI eka vizeSatA e hoya che ke teo sarvatra AvakAra pAmatA hovAnA kAraNe sadAya prasannatA ja anubhavatA hoya che. darzana, prasannatAnuM rahasya tArA khyAlamAM che? bAhyathI je bhAra ocho kare che ane AbhyantarathI je tanAvamukta rahe che e potAnI prasannatA akabaMdha rAkhI zake che. ane tane kadAca khabara nahIM hoya paNa hakIkta e che ke tanAvano AdhAra bhAra ja che. TrenamAM Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ musApharI karanAra je paNa musAphara pAse bhAra vadhu hoya che, sAmAna vadhu hoya che enAM mukha para tane tanAva ja jovA maLaze, prasannatA jovA lagabhaga nahIM maLe. kAraNa? TrenamAM sAmAna sAcavavAnI ciMtA, sTezana Ave tyAre sAmAna utAravAnI ciMtA, sTezana para sAmAna UtarI gayA pachI ene sahIsalAmata ghare pahoMcADavAnI ciMtA. A ciMtA prasannatAne khAI na jAya to bIjuM kare paNa zuM? tane huM eTaluM ja kahIza ke je vAstavikatA TrenanI yAtrA mATe che e ja vAstavikatA jIvananI yAtrA mATe che. je paNa AtmA potAnA jIvanane svastha-masta-prasanna rAkhavA mAge che e AtmAe be bAbatamAM khAsa sAvadhagIrI dAkhavavI jarUrI che. bhAra vadhI na jAya e prathama sAvadhagIrI. bhAra ocho karavAnuM satata cAlu ja rahe e dvitIya sAvadhagIrI, karI joje ekavAra A prayoga. saMgraha ane padArtho pratyenI Asakti, e banne paribaLo AtmakalyANa mATe AganI garaja sAre tevA che. AtmArthI jIva e AgathI bacavA padArthonA sarvatyAganA mArge cAlI nIkaLe emAM palAyanavRttino aMza paNa nathI, che kevaLa parama dIrdhadarzitA.. darzana, amerikA janAro koI paNa bhAratIya amerikAthI sanalAITa sAbU kharIdIne jo bhArata Ave che to e mUrkha gaNAya che. maisuranA udyAnamAM jaIne pAcho pharanAro jo ukaraDAnI durgadha anubhavIne pAcho phare che to e pAgala gaNAya che. basa, e ja nyAye AtmAne sarva pApathI ane sarva karmathI mukta karavAnI pracaMDa kSamatA je mAnavajIvanamAM paDI che e mAnavajIvana pAmIneya je AtmA padArthonA saMgrahamAM ane padArthonI AsaktimAM ja A AkhuM jIvana pUruM karI de che e AtmA jJAnIonI dRSTie dayanIya ane kamabhAgI gaNAya che. zuM kahuM tane ? huM pote Aje sarvasaMsArano tyAga karIne sarvajagajIvakalyANakara evA saMyamajIvananA pAlananI gajabanAka mastImAM jhUmI rahyo chuM- pArakara pena pAmanArane baoNlapena chUTI gayAnI vyathA jema nathI ja hotI tema aNamola evA saMyamajIvanane pAmI cUkelA mane Aje saMsAra chUTI gayAnI leza vyathA nathI. samajI gayo ? darzana, bhale bahu ochI saMkhyAmAM paNa toya evA jIvo A jagatamAM vidyamAna che ke jeo eka nizcita lakSya sAthe potAnuM jIvana jIvI rahyA che ke jeonuM lakSya 'choDavAnuM che. 'jo badhuM ja mUkIne maravAnuM che to pachI badhuM ja choDIne AtmakalyANa zA mATe sAdhI na levuM ? bUTamAM rahI gayela nAnakaDI paNa kAMkarI jo lakSyasthAne pahoMcavAmAM pratibaMdhaka banI zake che to manamAM rahI jatI mAmUlI paNa Asakti AtmakalyANamAM avarodhaka banI ja zake che ne ? padArthono alpa paNa saMgraha karIne Asaktine poSavAnuM jokhama uThAvavuM enA badale padArthonA sarvatyAganuM sAmarthya phoravIne virakta banIne, anAsaktinA mArge kadama uThAvavuM e ja AtmA mATe hitakara ane kalyANakara mArga che." ha, jagatanA ajJAnI vargane A vicAraNAmAM palAyanavRttinAM darzana thAya e zakya che. paNa emane khabara nathI ke gharamAM Aga lAgI gayAno khyAla AvI gayA pachI tyAMthI bhAgI chUTavAmAM palAyanavRtti nathI hotI paNa dIrghadRSTi hoya che. padArthono mahArAja sAheba, pAMca prakAranI icchAmAM ramatA jIvonI vAta vAMcI, Ape mane sAce ja vicAra karato karI mUkyo che. huM je samajyo chuM enA parathI ema lAge che ke kevaLa jIvavAnI ja icchAmAM ramatA jIvonI kakSA niHsattvatAnI che. kevaLa bhogavavAnI ja icchAmAM ramatA jIvonI kakSA viSayalaMpaTatAnI che. kevaLa bheguM karavAnI ja icchAmAM ramatA jIvonI kakSA lobhaparavazatAnI che. ghaTADavAnI ja icchAmAM ramatA jIvonI kakSA dAnIonI che. jyAre choDI devAnI icchAmAM ramatA jIvonI kakSA tyAgIonI che. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che paddha ApanI sAthenA ATalA lAMbA patravyavahAra pachI huM mArA mATe eTaluM to cokkasa kahIza ke 'choDI devAnI icchA' hajI mArA hRdayamAM huM pratiSThita nathI karI zakyo paNa *jIvavAnI' 'bhogavavAnI' ane 'bheguM karavAnI' icchAne tilAMjali ApI devAmAM to mane ThIka ThIka pramANamAM saphaLatA maLI che. atyAre to eka ja icchAne amalI banAvavA tarapha meM lakSya kendrita karyuM che ane e icchA che 'ghaTADatA rahevAnI.' Ape e aMge eTaluM sarasa mArgadarzana ApyuM che ke enA amalamAM mane koI ja takalIpha paDe evuM atyAre lAgatuM nathI chatAM ko'ka cokkasa bhayasthAno dhyAnamAM rAkhavA jevA hoya to ApazrI e tarapha acUka mAruM dhyAna dorazo. darzana, prathama traNa icchAvALA jIvomAMthI teM tArI jAtanI bAdabAkI karI nAkhI che. e badala tane khUba khUba dhanyavAda che. choDI devAnI icchA tArA hRdayamAM bhale Aje pratiSThita na thaI hoya paNa eTaluM to tane cokkasa kahIza ke jIvanamAM lakSyasthAne to e icchAne ja goThavI deje. kAraNa ke kacarAthI saMpUrNa rahita evuM ghara rahevA maLatuM hoya tyAre alpa kacarAvALA ghara para pasaMdagI utAravAmAM jo leza buddhimattA nathI to padArthanA saMgraha vinAnuM ane padArthanI Asakti vinAnuM saMyamajIvana AjanA kALe paNa jyAre upalabdha che tyAre alpa padArthovALA ke alpa AsaktivALA saMsArIjIvana para pasaMdagI utAravAmAM koI ja buddhimattA nathI. A vAta huM tane mArA khudanA anubhavanA AdhAre lakhI rahyo chuM. jIvananA zarUAtanAM 19 varasa meM saMsArI jIvanamAM pasAra karyA che ane chellAM 41 varasathI huM saMyamajIvananI mastI mANI rahyo chuM. e banne jIvana vacceno taphAvata jaNAvatAM tane biMdu-siMdhunI upamA ApIza to emAM biMdunuM apamAna thatuM lAgaze. kAraNa ke biMdu-siMdhu vacce je aMtara che e to mAtrAtmaka ja che jyAre saMsArIjIvanasaMyamajIvana vacce je aMtara che e to guNAtmaka che. huM zuM kahevA mAguM chuM e tuM samajI gayo hoIza. mahArAja sAheba, biMdu-siMdhu vacceno taphAvata mAtrAtmaka che jyAre saMsArIjIvana-saMyamajIvana vacceno taphAvata guNAtmaka che. ApanA A kathana para saheja vizeSa prakAza pADazo to AnaMda thaze. darzana, patAsA-peMDA vacce je taphAvata anubhavAya che e taphAvata zeno che? mAtrAno. patAsAmAM mIThAzanI je mAtrA che, paiDAmAM enA karatAM mIThAza vadhu che. paNa lImaDA-kerI vacce je taphAvata anubhavAya che e taphAvata zeno che ? guNano. lImaDAno svAda che kaDavo, kerIno svAda che mITho. mAtrAno taphAvata sarabhara karI zakAya che paNa guNanA taphAvatane sarabhara karI zakAto nathI. siMdhu Akhare che zuM? biMduono samUha. biMdu Akhare che zuM? siMdhuno aMza. basa, mAtra mAtrAno ja taphAvata A banne vacce hovAnA kAraNe biMdune siMdhumAM ane siMdhune biMdumAM rUpAMtarita karI zakAya che paraMtu saMsArIjIvana e che Adhi-vyAdhi ane upAdhimaya jyAre saMyamajIvana e che samAdhimaya. saMsArIjIvananI AdhArazilA che sAdhana, jyAre saMyamajIvananI AdhArazilA che, sAdhanA. bahirmukha banyA vinA saMsArI jIvana jAmatuM nathI jayAre aMtarmukha banyA vinA saMyamajIvana jAmatuM nathI. viSaya sukhonI ramaNatAnuM bIjuM nAma che saMsArIjIvana jyAre AtmasukhanI ramaNatAnuM bIjuM nAma che saMyamajIvana. zarIra ane mana ja kendrasthAne rahe e che saMsArIjIvana jyAre AtmA ja kendrasthAne rahe e che saMyamajIvana. A taphAvata mAtrAno nathI paNa guNano che. ane eTale ja saMsArI jIvananuM saMyamajIvanamAM ke saMyamajIvananuM saMsArI jIvanamAM rUpAMtaraNa zakya nathI. kalpI leje tuM ke saMyamajIvananA svIkAranuM amAruM sattva amane prasannatAnA gaganamAM kevuM vitaraNa karAvatuM haze ? darzana, khUba gaMbhIratAthI tane kahuM chuM ke sarvajIvarakSaka A saMyamajIvananA vikalpa para pasaMdagI utAravA mATe hajI paNa tuM tArA manane taiyAra kara. kalpanAmAM ya nahIM hoya evI prasannatA tArI anubhUti banyA vinA nahIM rahe. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kakSA uttamatAnA gharanI banI rahevAmAM tane koI ja takalIpha paDavAnI nathI ane A bAbatamAM jo tuM gAphela ke bedarakAra banyo rahyo to tArI kakSA adhamatAnA gharanI banyA vinA nathI rahevAnI. alabatta, tArA mATe AvI zaMkA karavI khoTI ja che paNa vyavahAramAM kahevAya che ne ke jenA para prema vadhu hoya che enA mATe zaMkA ya vadhu thAya che ! samajI gayo ne, huM zuM kahevA mAguM chuM e ? mahArAja sAheba, AMkha mArI atyAre azrusabhara che. ati durlabha ane ati uttama evA saMyamajIvananA svIkAra mATe ApanA taraphathI maLela premALa nimaMtraNa nathI svIkArI zakato e badala ! Apa mane kSamA karazo. - zraddhAnI maMdatA, sattvanI kacAza ane samarpaNamAM bAMdhachoDa, A traNa doSothI gherAyelo chuM huM. zuM sarvapApanAzaka saMyamajIvananA mArge cAlyo AvuM? paNa toya eTaluM to cokkasa kahIza ke Aje mArA manamAM e jIvana pratyenA AkarSaNanuM bIja to avazya paDI gayuM che. prAthuM paramAtmAne ke A jIvana samApta thaI jAya e pahelAM pApone samApta karI detuM saMyamajIvana mane sAMpaDI jAya. ane jyAM sudhI e jIvana na sAMpaDe tyAM sudhI 'choDavAnI" arthAtu dAnanI icchAvALA jIvanano huM svAmI banyo rahuM. ApanA AzIrvAdanI mane jhaMkhanA che. darzana, AzIrvAda to che ja mArA paNa sAthosAtha tane zubhecchA pAThavuM chuM ke tArA A saMkalpane vinonI vaNajhAra paNa moLo na pADI zake. bAkI eka vAta tArA dhyAna para khAsa lAvavA mAguM chuM ke tArI pAse je paNa che, enAthI tuM je kare che enAthI tArI potAnI kakSA nakkI thAya che e satya tuM satata najara sAme rAkhaje. pa00 rUpiyA hAthamAM AvatAM ja klaba tarapha kadama mAMDanAranI kakSA jugArInI che, haoNTala tarapha kadama mAMDanAranI kakSA khAudharAnI che, bajAra tarapha kadama mAMDanAranI kakSA vepArInI che. pAMjarApoLa tarapha kadama mAMDanAranI kakSA dayALunI che to maMdira tarapha kadama mAMDanAranI kakSA bhaktanI che. kakSA mATe nirNAyaka paribaLa prApti nathI paNa pAtratA che. jo mANasa supAtra che to enI kakSA uttama rahevAnI. jo mANasa apAtra che to enI kakSA madhyama rahevAnI. paNa jo mANasa kupAtra che to enI kakSA aMdhama rahevAnI. huM tArI kalA uttama rahe e jovA jhaMkhuM chuM. ane e mATe tAre eTalI ja sAvadhagIrI rAkhavAnI che ke je khuda uttama na hoya evA sthAnathI, sAhityathI ke sAthIthI tArI jAtane tuM lAkho yojana dUra rAkhavAmAM saphaLa banyorahe. A bAbatamAM jo tuM phAvI gayo to tArI mahArAja sAheba, ApanA bahumUlya sUcanane ane gaMbhIra cetavaNIne sAce ja mana para gaMbhIratAthI lIdhA che. Apane eTaluM vacana to cokkasa ApIza ke jiMdagImAM kyAreya Apane mArA mATe evA samAcAra sAMbhaLavA nahIM maLe ke adhamanA saMge darzana adhamatAnA mArge AgaLa dhapI rahyo che. phUladAnImAM mUkavA mATe mArI pAse phUla nahIM hoya to huM phUladAnI khAlI rAkhIza paNa emAM kacaro bharIne phUladAnInA gauravane khaMDita to haragija nahIM karuM. jIvanane uttama banAvavAnA prayatnomAM kadAca huM dhAryo saphaLa nahIM paNa banuM to ya jIvanane adhamatAnA mArge dhakelI devAnuM hicakAruM kRtya to huM haragija nahIM karuM. saMta banavAnuM svapna jIvanamAM sArthaka nahIM paNa karI zakuM to ya durjanatAno zikAra to huM haragija nahIM banuM. tyAganA mArge kadama nahIM paNa mAMDI zakuM toya lUMTanA galata raste to huM haragija nahIM jAuM. huM dhAruM chuM ke mArI A bAMhedharI Apane yatkiMcit to prasannatA arpaze ja. darzana, yatkiMcita nahIM paNa bharapUra prasannatA meM tArI bAMhedharI vAMcI anubhavI che. kAraNa ke saMsAramAM atyAre satattvo je rIte tUTI rahyA che, upekSaNIya banI rahyA che, mazkarInuM kAraNa banI rahyA che e jotAM mANasane sArA banavAnuM to muzkela banatuM ja jAya che paNa kharAba banatA aTakavAnuM ya muzkela banatuM jAya che. ane mane barAbara khyAla che ke Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvata para ArohaNa karavA mATe to tAkAta joIe ja che paNa DhoLAvavALA raste UbhA rahI javA mATe ya tAkAta joIe che. tuM AvI tAkAta keLavavAnI jyAre bAMhedharI Apato hoya tyAre huM bharapUra prasannatA na anubhavuM e to bane ja kema ? paNa, to ya eka vAta tuM khAsa dhyAnamAM rAkhaje ke jagata AkhuM atyAre vizvAsa rAkhI beThuM che, prahArapaddhati para. 'mastIthI ane salAmata rIte rahevuM che A jagatamAM ? to karatA raho bIjAo para prahAra ane AkramaNa. emAM jarAka paNa jo paDyA nabaLA, to jagata tamane pIMkhI nAkhaze' hA, sarerAza mANaso vizvAsa rAkhI beThA che A prahArapaddhati para, paNa huM tane eTaluM ja kahIza ke tuM tArA jIvanane upahAra paddhatithI suzobhita banAvavA ja prayatnazIla banaje. lUMTato nahIM, Apaje. tUTI paDato nahIM, jhUkI paDaje. garama nahIM, narama banaje. hRdaya dveSasabhara nahIM, premasabhara banAvaje. jIvana jItI jaIza. Fe mahArAja sAheba, gajabanAka vAta karI dIdhI Ape. bAkI gaMbhIratAthI AtmanirIkSaNa karyuM tyAre khyAla Avyo ke amArI tamAma zaktio lagabhaga prahAramAM ja vaparAya che. ane ame to tyAM sudhI mAnI beThA chIe ke Aje amArI pAse je paNa zaktio che e tamAma zaktio prahAra paddhatine ja AbhArI che. tUTI paDyA chIe bIjA para, vaTa pADatA rahyA chIe bIjA para, AkramaNa karyA che bIjA para, eTale ja ame Aje tAkAtavAna banyA chIe ane jo kAyama tAkAtavAna banyA rahevuM hoya to A ja rastAo pakaDI rAkhavA jevA che. alabatta, ApanI sAthenA ATalA lAMbA patravyavahAra pachI e mAnyatA Aje dharamULathI badalAI gaI che. ane Ape gatapatramAM Apela salAha mujaba upahArapaddhati para mAro khudano vizvAsa to daDha banI ja gayo che. khUba karyA che prahAro. basa, have to enA para pUrNavirAma ja. icchuM chuM 83 ke upahAra paddhatinA maMgaLa prAraMbhe ApanA taraphathI kaMIka mArgadarzana maLe. darzana, A samasta patravyavahAranA kendramAM 'dAna'no viSaya rahyo che enA amala mATe tuM kaTibaddha banI jA e ja upahArapaddhatino maMgaLa prAraMbha che. kAraNa ke 'upahAra'no artha che premasabhara hRdaye ane prasannacitte sAmI vyaktine kaMIka ne kaMIka apAtI bheTa. upahAramAM dila vadhu hoya che. dalIlane tyAM avakAza hoto nathI. upahAramAM dimAga vyApaka hoya ke na hoya, dila to acUka vizALa hoya ja che. upahAramAM kendrasthAne sAmI vyaktinI jarUriyAta nathI hotI paNa potAnA cittanI prasannatA hoya che. upahAramAM kaThoratAne sthAna maLatuM nathI ane udAratAne sthAna maLyA vinA rahetuM nathI. upahAramAM dIvAlakArya thatuM ja nathI ane pulakArya thayA vinA rahetuM nathI. upahAra durgatine sthagita karI de che ane sadgatine nizcita karI de che. upahAra doSonAM mULiyAM ukheDI nAkhe che ane sadguNonAM mULiyAM prasthApita kare che. upahAra mananI malinatAne dUra kare che ane aMtaHkaraNanI nirmaLatAne janma Ape che. upahAra paddhatinA ATaATalA lAbho jANyA pachI mane lAgatuM nathI ke prahArapaddhatine tuM ajANatAM ya have jIvanamAM sthAna Ape. 69 mahArAja sAheba, ApanuM anumAna sAcuM che. upahAranA Ape je lAbho varNavyA che enA parathI spaSTa khyAla Ave che ke prahAranAM nukasAno paNa eTalA ja che. ane AmAM gajabanAka vAta to e che ke upahAranA lAbho bhale jIvanamAM meM anubhavyA nathI, paNa prahAranAM nukasAno to meM Dagale ne pagale anubhavyA che. ane chatAM Aja sudhImAM prahAranuM sthAna upahArane ApavAno vicArasuddhAM mane spartho nahoto paNa, have e galata rAha para kadama na mAMDavAno mAro nirdhAra dRDha che. kadAca kaSTo veThavA paDaze to veThI laIza, svArthane gautra dara Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banAvavo paDaze to banAvI laIza, sagavaDo choDavI paDaze to choDI daIza paNa, prahAra paddhatinuM sthAna upahAra paddhatine ApyA vinA nahIM ja rahuM. patravyavahAranI samAptinA TANe Apa evuM kaMIka samajAvI do ke mArI A bhAvanAne vAstavikatAnA stara para lAvavAmAM huM kyAreya UNo na UtaruM. darzana, jIvanamAM eka vAtano khAsa khyAla rAkhaje ke paMjAnA baLe UbhA rahI javAmAM alpa samaya mATe kadAca saphaLatA maLe che paNa chevaTe to mANasa thAke ja che. basa, kaMjUsAI, kaThoratA, karkazatA, krUratA vagerenA sahAre jIvanamAM alpa samaya mATe kadAca saphaLa banI zakAya che, bIjAne dabAvI zakAya che, saMpatti bacAvI zakAya che, rUAba jamAvI zakAya che paNa eka samaya jarUra evo Ave che ke jyAre A tamAma paribaLo takalAdI hovAno mANasane ahesAsa thaI jAya che. paNa , zakya che ke e samaye mANasa pAse e galata abhigamothI chUTavAno koI rasto ja na hoya. tuM nasIbadAra che ke jIvananA zaktikALamAM tane A paribaLonI khataranAkatAno vyavasthita khyAla AvI gayo che. je baraDa hoya che e TakatuM nathI ane je saDeluM hoya che e UgatuM nathI enI tane khUba samayasara samaja prApta thaI gaI che. have eTalI ja apekSA rahe che tArI pAse ke tArI A samaja, mAtra samajarUpe ja na rahetAM AcaraNarUpe banI jAya. tArI A jANakArI, mAtra jANakArIrUpe ja na rahetAM sakriyarUpe jIvanamAM goThavAI jAya. tuM mukti icche che ne ? prasannatA jhaMkhe che ne? to A gaNita AMkha sAme rAkhaje ke prasannatA ane muktino svAmI e ja banI zake che ke je jANavA ane jIvavA vaccenuM aMtara ghaTADI de che. meLavatA rahevuM.' paNa Ape 'tamAma prayatna doSothI bacatA rahevuM ane guNonA udhADa mATe prayatnazIla banyA rahevuM nI vAta karIne, jIvananI eka navI ja dizA tarapha AMgaLI cIMdhaNuM karIne mArI dRSTi kholI nAkhI che. prathamavAra ja jIvanamAM evuM lAgI rahyuM che ke huM nirbaLatAmAMthI bahAra nIkaLIne nirmaLatA tarapha jaI rahyo chuM. AziSa jhaMkhuM chuM ApanA ke nirmaLatA taraphanA mArA A prayANamAM AvanArA tamAma vidgone oLaMgI javAnuM mArAmAM sAmarthya pragaTeluM ja rahe. darzana, mane ya Aje bharapUra AnaMda che. buddhinI rukSatA laIne mane maLavA Avelo tuM Aje lAgaNInI bhInAza laIne jyAre pAcho jaI rahyo che tyAre tane aMtaranAya aMtarathI abhinaMdana ApuM chuM. AziSa pAThavuM chuM tane ke nirmaLa banavAnA tArA A saMkalpamAM na to pratikULatAonI vaNajhAra tane DagAvI zake ke na to anukULatAonI vaNajhAra tane calita karI zake. saMpattinI relamachela na to tane lobhI banAvI zake ke na to prazaMsAnI hAramALA tane abhimAnI banAvI zake. | bhaIlA ! eka vAta tuM sadAya najara sAme rAkhaje ke zaramanuM kAraNa bane evI tamAma jItane jiMdagImAM tuM TALato ja raheje. karuNA mATe tArA hRdayane bhale tuM komaLa banAveluM rAkhe paNa samatA mATe to tArA hRdayane tuM majabUta ja banAveluM rAkhaje. tArA nimitte du:khI thatA jIvonI saMkhyA para tuM sadAya kApa mUkato raheje ane tArA nimitte sukhI thatA jIvonI saMkhyAmAM tuM sadAya dharakhama vadhAro karato raheje. UMDA kUvAne jema pAtALa kUvAno sparza hoya che tema tArA hRdayane sadAya paramAtmAnI karuNAnA sparzavALuM banAveluM rAkhaje. ane chelle, patravyavahAranA A mAdhyame samyapha samajaNano svAmI banIne tArA jIvanamAM tuM je paNa satkAryo karato rahe, sadguNono udhADa karato rahe, je paNa jIvonI AMtaraDI ThArato rahe, je paNa jIvone abhayadAna Apato rahe, e tamAma satkAryanA phaLasvarUpe jIvanamAM tuM je paNa zuddhi pAmato rahe ane puNyopArjana karato rahe emAM mAro ya bhAga rAkhaje. rAkhIza ne? mahArAja sAheba, Apano AbhAra mAnavA mArI pAse koI zabdo nathI. jiMdagInAM ATalAM varasomAM eka ja vAta sAMbhaLavA mane maLelI ke 'tamAma prayatna duHkhane haDaselatA rahevuM ane sukhane GO Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naMbara eka para: dharmapurUSArtha naMbara eka para : dAnadharma DAhyo kheDUta biyAraNa veDaphavAnI bhUla karato nathI. puSkaLa pramANamAM biyAraNa vAparato raheto paNa nathI. paraMtu vadhumAM vadhu biyAraNa e dharatImAM vAparato rahe che. jAtane ApaNe eTaluM ja pUchavAnuM che, ApaNane maLela zaktino vadhumAM vadhu upayoga ApaNe zemAM karIe chIe? veDaphavAmAM, vAparavAmAM ke vAvavAmAM? enI AgavI yuktio jANavA vAMco A pustaka bIjane khetara joIe che' cAra prakAranA puruSArthamAM dharma puruSArtha naMbara eka para che to cAra prakAranA dharmamAM dAna dharma naMbara eka para che. abhayadAna, samAdhidAna, jJAnadAna, anukaMpAdAna, supAtradAna vagere aneka kSetro 'dAna'nA che. manane 'dAna' mATe zuM utsAhita karavuM? enI prabhuvacanonA mAdhyame mArA maMdakSayopazamAnusAra ahIM keTalIka vAto karI che. mane pUrNa zraddhA che ke pAtra AtmAo e vAto vAMcyA pachI avazya 'dAnadharma" nA sevana mATe lAlAyita thaIne ja raheze. pustakanA A lakhANamAM zrI jinAjJA viruddha kAMI paNa lakhANa thaI gayuM hoya to enuM aMtaHkaraNapUrvaka trividha trividhe micchA mi dukkaDuM mAguM chuM. da. AcArya vijaya ratnasuMdarasUri