Page Text
________________
સાચવવા એ કરતો હોય છે સખત પરિશ્રમ.
બસ, તકલીફ અને પરિશ્રમ એ બે સિવાય એના નસીબમાં કાંઈ જ હોતું નથી, કાંઈ જ બચતું નથી. વિચારજે આ વિકલ્પ પર ગંભીરતાથી. મારી વાત તને સો ટકા સાચી લાગશે.
C
==
=
મહારાજ સાહેબ,
આપનું નિદાન સાવ સાચું છે. માતા-પિતા તરફથી, શિક્ષણસંસ્થા તરફથી, સમાજ તરફથી, મિત્રવર્ગ તરફથી અને સરકાર તરફથી અમને ‘ગતિ’ માટે જ પ્રોત્સાહન મળ્યું છે અને મળે છે, દિશા અંગેની વાત લગભગ કોઈ કરતું નથી. એ હિસાબે જ ડિગ્રી મેળવવામાં સફળ બની ચૂકેલા અને સંસ્કારી બનવામાં સફળ નથી બની શક્યા. સંપત્તિ મેળવવામાં સફળ બની ચૂકેલા અમે સંવેદનશીલ બન્યા રહેવામાં સફળ નથી બની શક્યા.
મોટા માણસ તરીકેની ખ્યાતિ પામી ચૂકેલા અમે મહાન માણસની મહાનતાને સ્પર્શી પણ નથી શક્યા. શરીરનો વિકાસ સાધવામાં સફળતાને વરેલા અમે, મનના વિકાસને સમજી પણ નથી શક્યા.
પણ આપના તરફથી મળી રહેલ માર્ગદર્શનના હિસાબે મેં તો ‘દિશા'ને ‘સમ્યફ’ બનાવવા પુરુષાર્થ આદરી જ દીધો છે. એ અંગે મારે શી સાવધગીરી રાખવી જોઈએ ? આપશ્રી જણાવશો.
દર્શન, આ જગતના જીવોની સામે સામાન્યથી પોતાના જીવનની દિશા નક્કી કરવા માટે ત્રણ વિકલ્પો છે. એમાંનો એક વિકલ્પ છે ‘સમૃદ્ધ' થવાનો. આ વિકલ્પવાળાના મનમાં સમૃદ્ધિ તરીકે એક જ ચીજ ગોઠવાઈ હોય છે અને એ ચીજનું નામ છે ‘સંપત્તિ'. ‘સંપત્તિ છે તો બધું જ છે અને સંપત્તિ નથી તો કાંઈ જ નથી” આ ગણિત એના મગજમાં એવું જડબેસલાક ગોઠવાઈ ગયું હોય છે કે એને સંપત્તિ સિવાય બીજું કાંઈ દેખાતું જ નથી.
વ્યક્તિ સાથેના એના વ્યવહારોમાં ય કેન્દ્રસ્થાને સંપત્તિ હોય છે તો વ્યક્તિઓ સાથે બંધાતા સંબંધોમાં ય કેન્દ્રસ્થાને સંપત્તિ હોય છે. વચનોમાં એ સંપત્તિનું જ પ્રાધાન્ય રાખતો હોય છે તો વિચારધારાય એની સંપત્તિ કેન્દ્રિત જ રહેતી હોય છે. આવા આત્મા માટે તને એટલું જ કહીશ કે એ અનિવાર્યપણે કંજૂસાઈનો શિકાર બનતો જ હોય છે અને હકીકત એ છે કે કંજૂસ માણસ તકલીફ અને પરિશ્રમ સિવાય કશાયનો માલિક બની શકતો નથી. સંપત્તિ અર્જિત કરવા એ વેઠતો હોય છે જાલિમ તકલીફો અને સંપત્તિ
દર્શન,
જીવનની દિશા નક્કી કરવાના ત્રણ વિકલ્પોમાં બીજા નંબરનો વિકલ્પ છે ‘સમર્થ’ બનવાનો. આ વિકલ્પવાળાના મનમાં સામર્થ્ય તરીકે એક જ ચીજ ગોઠવાઈ હોય છે અને એ ચીજનું નામ છે “સત્તા'. ‘જો હાથમાં સત્તા છે તો ભલભલા અબજોપતિને ય વશમાં રાખી શકાય છે અને જો હાથમાં સત્તા નથી તો સાવ લબાડ માણસ પાસે ય તમારે દીનતા દાખવવી પડે છે.” ઓ માન્યતા એના મગજમાં એવી જડબેસલાકે ગોઠવાઈ ગઈ હોય છે કે સત્તા મેળવવા એ જે પણ કરવું પડે એ કરવા તૈયાર હોય છે અને તમામ પ્રયત્નો એના સત્તાપ્રાપ્તિ તરફ જ જતા હોય છે. જે સોસાયટીમાં પોતે રહેતો હોય છે ત્યાં એ ‘પ્રમુખ’ થવા જ તલસતો હોય છે. જે મંડળમાં એ દાખલ થયો હોય છે ત્યાં એ ‘નેતા’ થવા જ તડપતો હોય છે. કો'ક સંસ્થામાં એ જોડાયો હોય છે તો ત્યાં એ ‘આગેવાન” થવા જ ઝઝૂમતો હોય છે.
અરે, કો'કની શોકસભામાં એ જાય છે તો ત્યાંય એની નજર ‘પ્રમુખ પદ'ની ખુરસી તરફ હોય છે.
ટૂંકમાં, સર્વત્ર એ પોતાની જાતને કેન્દ્રસ્થાને રાખવા માગતો હોય છે અને સત્તા, પદ કે ખુરસી વિના કેન્દ્રસ્થાને ન જ રહી શકાય એ ખ્યાલે એ સતત સત્તા મેળવવા સંઘર્ષો કરતો જ રહે છે. અલબત્ત, આ રીતે ‘સમર્થ’ બની જવામાં સફળતા મળી પણ જાય છે. તોય એ સફળતા મનની તમામ સ્વસ્થતા અને પ્રસન્નતાને સાફ કરી નાખ્યા વિના રહેતી
પs
| SR No. | 008889 |
| Book Title | Bij Ne Ketar Joi Che |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ratnasundarsuri |
| Publisher | Ratnasundarsuriji |
| Publication Year | |
| Total Pages | 46 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Discourse |
| File Size | 171 KB |